کابینه حکومت وحدت ملی چه گونه کابینه ای هست؟ گفتگو با محمد ناطقی دپلمات و کارشناس مسایل سیاسی
امروز همزمان با اعلام نامزد وزیران ازسوی رییس جمهور و رییس اجرایی، تلویزیون طلوع ویژه برنامه داشت. ازمن خواسته شد که در برنامه شان شرکت نمایم که کردم ابتدا نیم ساعت گفتگو بصورت زنده داشتم و بعد کلیب خبری دراین مورد ازمن گرفت. در گفتگوی نیم ساعته پیرامون اعلام نامها و اینکه چه نظری در مورد کابینه دارم وچشم انداز پسینی آن چه می شود را مورد بررسی و بحث قرار دادیم. جالب است دوستان و مدیران ارشد طلوع ازمن دو موضوع را در حاشیه بحث می پرسیدند یکی اینکه شما چطور در مراسم اعلام نامزد وزیران نبودید؟ و دیگر اینکه شما برخلاف تصور ما چطور در فهرست نامزدان نیستید. گفتم پاسخ آن روشن است درمورد اینکه در مراسم شرکت نداشتم خوب خیلیها شرکت نداشتند و من هم خبر نشدم و شرکت نکردم اما در مورد اینکه چرا در لیست نستم در این مورد از کسی گله ندارم و حقیقتا خودم علاقمند برای این کار نبودم. زیرا فکر کردم که ازعهده چنین امری بر نمی آیم.
. البته یکی از عیبهای کابینه همین شاید باشد که افراد برخلاف دانش و دانایی خود بکار گرفته شده اند. این مساله صورت دو جانبه دارد یکی اینکه افراد عاشقانه دنبال مقام بودند و لو اینکه تناسبی با آن نداشته است . خوب عشق است نمی شود کارش کرد دیگر اینکه دست اندر کاران تابع مصلحت شده و گفته اند که این کار را می کنیم باداباد. به همین دلیل معتقدم که کابینه وحدت ملی در بخشی تابع مصلحت شده اند.
حال از این مقدمه می گذریم و می رویم روی پرسشهای که در گفتگو داشتم.
مجری : کابینه اعلام شد و همه ما آن نامهارا دیدیم چه فکر می کنید و کابینه حکومت وحدت ملی چه گونه کابینه خواهد بود؟
محمد ناطقی : تشکر رویداد های که درمورد کابینه و نامها پیش آمد نشان داد که یکی از دشوارترین کارها برای رهبران حکومت وحدت ملی، تکمیل و تشکیل کابینه بود. از مراسم تحلیف بیش ازسه ما گذشت رییس جمهور و رییس اجرایی در همان روزهای اول اعلام کردند که در خلال 45 رور کابینه را تشکیل و به مجلس شورای ملی معرفی می کنند و لی از آن زمان تا به امروز صد ده روز گذشت و سرانجام امروز آنها موفق شدند که فهرست نامزدان را اعلام نمایند. البته دلایلی زیادی است که کار تشکیل کابینه را با چالش روبروکرد. بعنوان نمونه می توان به ترکیب ملیتی و قومی، اشاره کرد در این فهرست تلویزیون شما به مشخصات قومی نامزدان اشاره کرده است. تاجای که من دیدم به نام 9 نامزد ازقوم پشتون 8 نامزد از قوم تاجیک و سه هزاره و دو سید و سه ازبیک و یک ترکمن اشاره شده است. خوب این ترکیب نشان می دهد که یکی از موضوعات قابل بحث مساله ترکیب ملیتی بوده است و رهبران حکومت وحدت ملی به این ترتیب آن را حل کرده اند. نکته دوم مساله سمت های شمال و جنوب، شرق، غرب و مرکز بوده است رهبران سعی کرده که این ملاحظات را نیز در نظر بگیرند که گرفته اند ولی خوب اعتراضات جدی وجود دارد که در این مورد عدالت و انصاف رعایت نشده است.
مجری: گذشته ازمسایل که اشاره کردید، ترکیب ملیتی ملاحظات سمتی دیگر چه دشواریهای برای تشکیل حکومت وحدت ملی وجود داشته است آیادر این ترکیب معیارها در نظر گرفته شده است؟
محمد ناطقی : البته مساله مهمی را اشاره کرده اید.بله همانگونه که اشاره شد در ترکیب کابینه مساله قومی سمتی دخالت داشته است از این موضوع که بگذریم مساله تیمها و گروهای سیاسی وابسته به دو تیم نیز تاثیرات خودرا داشته است. انتقاد که صورت گرفته این است که وزارتخانه ها ی امنیتی بامعرفی جنرال علومی تماما به یک قوم تعلق گرفته است. آقای علومی را داکترصاحب عبدالله عبدالله معرفی کرده است چرا که از جریان سیاسی اییتلاف می باشد.ولی باتمام مسائل ، عنصرملیت بالا ترین نقش را داشته است. درمورد معیارها که پرسیده اید بله موافق هستم سعی شده تاحدی زیادی مواصفات ذاتی افراد در نظر گرفته شود مواصفات ذاتی همان دانش ،تخصص ، تجربه و تعهدات ملی است رییس جمهور و رییس اجرایی سعی کرده اند که در فهرست خود این اشخاص را داشته باشند. درکنار بحث معیارهای ذاتی معیارهای ملی اجتماعی نیز در نظر گرفته شده است سعی شده که کابینه سیمای ملی داشته باشد. از مجموع صحبتها می توان این گونه جمع بندی کرد که در ترکیب کابینه دو ضابطه مصلحت و شایستگی رعایت شده به این معنا که کابینه حکومت وحدت ملی هم معیاری و هم مصلحتی است. توضیح دادم نامهای را داریم که هیچ سنخیتی با دانش شان نیست ولی بازهم برای همان وزارت نامزد شده است و این همان قدرت " مصلحت" است و نه امر دیگر.
مجری برنامه: حالا که نامزدان معرفی شد فکر می کنید پارلمان با این نامزدان چه خواهد کرد؟ اگر جمعی رای نیاورند آن وقت بازهم زمانی دیگری برای نامهای نو درنظر گرفته می شود فکر نمی کنید این کار باعث سردرگمی و چالش های متعددی خواهد شد؟
محمد ناطقی : پارلمان افغانستان در چارچوب قوانین حق بررسی و مطالعه را در مورد نامزد و زیران دارد.آنها می توانند به افراد مورد نظر شان رای دهند و کسانی را رد نمایند.در گذشته ما این تجربه راداریم. اما انتظار مردم این است که مجلس نمایندگان به نامزد وزیران رای دهند. اوضاع امنیتی و زندگی مردم بسیار خراب می باشد اما اگر افرادی رای نیاوردند در این بلافاصله رییس جمهور و رییس اجرایی افراد جایگزین را معرفی می کنند فکر نمی کنم رد صلاحیت درحدی باشد که همه چیز ازسر شروع شود. آن تعداد که رای نیاورند با زمان کوتاهی به پارلمان معرفی خواهد شد. در یک مورد پرسیده اید که مسوولیتهای کابینه بسیارسنگین است من با این حرف موافقم مسوولیت همه سنگین می باشند زیرا در یک شرایط بسیار دشوار قرارگرفته ایم همه باید تلاش نمایند که کارهای خوب انجام دهند مردم از رهبران حکومت وحدت ملی کار خدمت و حکومت داری خوب می خواهند. بهرحال امیدوار هستیم که نامزدان رای لازم را از مجلس نمایندگان بگیرند و به کار شان آغاز نمایند. کابینه مورد نظر کابینه خوب است اینکه در مواردی مصلحت گرایی شده خوب این هم ازباب ناگزیری می باشد کابینه با سه کاراکتر معیار،مصلحت و ناگزیری اعلام شده است و یک مرحله سخت آن را پشت سر گذاشتیم اما شک نداشته باشیم که مراحل دشوار دیگر را نیز در پیش رو داریم. ما می خواهیم نامزد وزیرا ن از پل صراط پارلمان با موفقیت عبور نمایند. تشکر
نوت: گفتگو به صورت آزاد نوشته شده بگونه ای که در اصل متن اخلالی صورت نگرفته است.
