فرمان اصلاحات رییس جمهوردرسی سه بخش صادرشد
رییس جمهورکشور فرمان اصلاحات را درسی سه بخش صادرکرد.این فرمان درزیرمجموعه خود، صدها ماده دارد وی دراین فرمان دولت را موظف ساخته است که محتویات آن را به اجرای بگذارد.رییس جمهوردرمقدمه فرمان به اشتباهات حکومت درطی ده سال گذشته، اشارات صریحی دارد.رییس جمهور حکومتش را درعرصه های مبارزه با فساد، حکومت قانون، خود کفائی اقتصادی ،ناکام بررسی کرده است.البته این ناکامیها،گناهان نابخشیده نی است.
فساد درحکومت ، سرطان نظام سیاسی است رییس جمهورگفته است که: درطی ده سال گذشته فساد درحکومت وجود داشته است ایشان با صراحت اعلام کرده است که دولت وی درمبارزه بافسادناکام مانده است.البته دراین فرمان بصورت ضمنی عوامل وابزارهای فساد نیزمورد بررسی قرارگرفته است وبرای پیش گیری به نکات مهمی اشاره کرده است.رییس جمهوربخوبی می داند که مولفه های اصلی فساد درخود دولت است.هیچ فسادی خارج ازحوزه اقتداروسلطه حکومت صورت نگرفته است. من دریک مورد گفته ام که فساد درافغانستان بصورت مختلط انجام شده است شبکه های دولتی با افراد واشخاص ومالکان بانکها،تبانی داشته اند وفساد گسترده ای را بوجود آورده اند دردومورد مرتبط به بانکهای کابل بانک 960 میلیون دالر، وپشتنی بانک 741 میلیون دالراختلاس صورت گرفته است.مقامات پشتنی بانک درمحاکمات اولیه به حبسهای طویل المدت محکوم شده اند. رییس پشتنی بانک آقای حیات الله دیانی با دونفرازهمکارانش هرکدام به بیست سال زندان محکوم گردیده اند.
رییس جمهوردرفرمان خود بدرستی به ناکامی حکومتش درامرمبارزه با فساد معترف است. حکومت قانون نیزدرمقدمه فرمان ذکرشده است ایشان گفته است که درطی ده سال گذشته دراین مورد کوتاهی صورت گرفته است.حقیقت مساله این است که درافغانستان حکومت داشتیم اما حکومت قانون نداشتیم. قانون نافذه درکشورزیاد وضع شده است.گفته شده است که افغانستان درتدوین قوانین اساسی ومدنی خود موفق بوده ولی ناکام ترین کشوردراجرای قانون شناخته شده است رییس جمهورحکومتش را یک حکومت قانون مدارندانسته درپیش متن فرمان خود درکنارفساد،به مساله حکومت قانون اشارا ت روشنی نموده است وی اذعان داشته است که حکومت قانون نداشتیم.
حکومت رییس جمهورکرزی خارج ازحیطه ای قانون عمل کرده است معیارحکومت داری دورازقانون ،روابط ومناسبات را تشکیل می دهد.گزینش دردستگاه حکومت براساس قبیله ،سلیقه، سمت ،ودیگرروابط به جای ضوابط وقانون، انجام شده است حکومت دورازقانون مفاهیم غیرازاین ندارد.حکومت درافغانستان درطی ده سال ،دولتی با قانون داشته ولی همین دولت خارج ازقانون عمل کرده است.مساله ایکه رییس جمهوربه شدت نسبت به آن ابرازنگرانی کرده است.
مورد سومی که درمقدمه فرمان به آن پرداخته شده است مساله "خود کفایی اقتصادی" است ایشان گفته است که درعرصه خود کفایی اقتصادی، کاری صورت نگرفته است.افغانستان کشوری است که درشرایط حاضر بصورت خطرناکی وابسته به خارج شده است بیش ازنود درصد ما متکی به خارج هستیم. زراعت، تجارت تولیدات محلی ما به شدت افت داشته است.افغانستان با تکنولوژی نمی تواند با هیچ کشوری مقابله نماید اما درعرصه های زراعت مالداری، تولید محصولات زراعتی ، می توانیست پیشگام ترین باشد. درعرصه های تولیدات محلی مثل تولید قالین ،پست قره قل بافت گلیم ونمد ازپشم گوسفند، ازهمه می توانست پیشی بگیرند امروزهمه این تولیدات درحال احتضار قراردارد.منابع خود کفایی اقتصادی درافغانستان بصورت باالفعل زراعت،تجارت،محصولات بومی این کشوراست. با رشد عوامل بومی اقتصاد ،افغانستان می توانیست به سمت تولیدات باالقوه خود گام بردارد.
ثروت ملی افغانستان فوق العاده است معادن بعنوان سرمایه های ملی سه تریلیون دالربرا ورد شده است ولی این ثروت هنوزبه مرحله تولید ملی نرسیده است. زمان زیاد لازم است که افغانستان با استخراج معادن خود به خود کفایی اقتصادی برسد. مقدمات تولیدات سرمایه ملی واستخراج معادن، رشد وشکوفایی زراعت ،تجارت، مالداری، وتولیدات بومی بود.مردم برای زنده ماندن خود به اقلام اولویه زندگی ضرورت دارد درشرایط حاضرهمه این شرایط ازدست رفته است وکشوربیش ازنود درصد به خارج وابسته است.رییس جمهورکشوربه این مساله اشاره دارد وگفته است: که به لحاظ اقتصادی به خود کفایی دست نیافته ایم.درپیش زمینه متن اصلی فرمان به این مسایل بعنوان ضعف حکومت پرداخته شده است البته رییس جمهورطبق معمول جنبه های خوب ودست آوردهای مثبت کارهای ده ساله حکومتش را فراموش نکرده ودرموارد، با اغراق تهیه کنندگان فرمان به آنها پرداخته اند.
رییس جمهور دراین فرمان خود به مسایل مشخصی اشاره دارد وی خطاب به دستگاه قضایی حکومت گفته است: هیچ دوسیه ای بیش ازشش ماه تاخیرنداشته باشد. وی گفته است : که استره محکمه با فاسدان وغاصبان با قاطعیت برخورد نماید. دوسیه ها بیش ازشش ماه تاخیرنداشته باشد.رییس جمهوربه مقامات دولتی اخطارداده است که با فاسدان وغاصبان
هیچ گونه تبانی نداشته باشند.گفته شده است که رییس جمهوردرصدد شناسایی وریشه یابی قراردادهای است که بین اراکین دولتی ویا وابسته گان آنها با خارجیها صورت گرفته اند وبرای ردیابی آنها نیزبرآمده است .مقام مطلع می گفت: که ایشان ازخارجیهای مقیم درافغانستان خواسته است که صورت قراردادهایکه بامقامات افغانستان داشته اند لیست آنها را دراختیارحکومت افغاننستان قراردهد.
رییس جمهوریک ماه پیش درکنفرانس توکیو به جامعه جهانی تعهد سپرد که با عوامل فساد درکشورش مبارزه جدی را آغازمی کند ایشان درکنفرانس توکیودرمورد شانزده میلیارد دالرکمکهای جامعه جهانی، به محاسبات مشترک ودوجانبه نیزاشاره کرد ودرمتن معاهدات توکیو آمده است که کمکهای بین المللی به افغانستان بصورت مشترک ومیکانیزمهای دوجانبه مورد بررسی ومحاسبه قراربگیرد.حسابدهی دوجانبه را حکومت افغانستان درنشست توکیو قبول کرده است.جامعه جهانی درمورد کمکهای زیربنایی، شانزده میلیارد دالر را مشروط به حکومت داری خوب،تعهد سپرده اند. آنها درنشست شیکاگو دربیستم ماه می 2012 نیز مبلغ چهارمیلیارد ویک صد میلیون را به امورنظامی امنیتی وجنگ با تروریزم وتقویت اردو وپولیس ملی اختصاص داده اند اینها البته کمکهای اندکی نیست.
سئوال اینجا است که افغانستان قدرت هضم این کمکها را ندارد.رییس جمهوربا صدورفرمان می خواهد نشان دهد که می تواند به چالشهای موجود درکشورفایق آید اجرایی فرمان با صدها ماده درسی سه بخش ،شرایط وتسهیلات مبارزه با فساد، حکومت داری خوب، کشورقانون گرا،را درافغانستان فراهم می سازد.فرمانها ازاین نوع درذات خود، خوب است ما قوانین بسیارخوبی داریم مهم اجرای این قوانین وفرامین است.منتقدان حکومت می گویند: رییس جمهور وتیم همراه ایشا راه حل نابسامانیها نیست زیرا که خود آنها جزء ازمشکلات وچالشها درکشورهستند.مخالفان، فرمان رییس جمهوررا جدی نمی گیرند وآن را کارسازنمی دانند آنها برداشت شان این است که ساختارجاری براساس فساد ،قانون شکنی ، بی عدالتی وتبعیض،شکل گرفته است اجرای فرمان رییس جمهورساختارشکنی توام با استخوان شکنی درنظام است واین کاری است که مقامات حکومتش به آن تسلیم نمی شود.
برخی گفته اند که رییس جمهوردرپارلمان گفت: مصلحت گرایی را کنارمی گذارم مرا کمک کنید. این سخنان نشانه ناتوانی است رییس جمهوربااین سخنرانی خود درواقع ازپارلمان کشور،کمک خواسته است. ولی باهمه این مسایل رییس جمهوردریک آزمون سخت تاریخی قرارگرفته است اجرایی فرمان می تواند آزمون خوب برای رییس جمهورباشد اما فراموشی فرمان وکنارگذاشتن آن نه برای رییس جمهور بل برای تمام جامعه یک ماتم است .کشوری که نود هفت درصد متکی به امداد های خارجی باشد بی قانونی، فساد، بی بند باری وبی عدالتی غیرقابل کنترل، مصیبتهای مردم را درکنارامنیت ،چند برابرمی کنند.مردم گرسنه که آب ونان شان به آنها نرسند آنها چه خواهند کرد.معترضان به سیاست حکومت می گویند:گذشته ده ساله، تجربه ای مثبتی برای آینده نیست درطی ده سال تیم حاکم وهمکاررییس جمهورکاری نتوانسته اند درزمان باقی مانده دوسال رییس جمهورهمراه دوستانش معجزه نمی توانند.ازرییس جمهورنه انتظارمعجزه باید داشت ونه هم انتظارتغییرواصلاحات دراموروادارات کشور. امروزمنتقدی مفهوم این بیت به یادش آمد وگفت: تا این مکتب است واین ملا من وضع طفلان خراب می بینم.