نگاه های متضاد درمورد فرمان اصلاحات

نگاه های متضاد درمورد فرمان اصلاحات

رییس جمهورکرزی فرمان اصلاحات را درسی سه بخش ویک صد شصت چهار ما  ده صاد رکرد. این فرمان درنوع خود کم نظیرخوانده شد. موضوعات بسیارزیادی درفرمان صوت ارائه گزارش دارد.رییس جمهورمقامات حکومتش را ملزم ساخته است که گزارش کارهای خود را درفاصله های زمانی بین یک ماه تا نه ماه به رییس جمهورکرزی گزارش دهند.

 درمقدمه فرمان ضمن ستایش ازدست آورد های حکومت درظرف ده سال گذشته به نواقص واشکالات درعرصه های مبارزه با فساد، حکومت قانون، وعدم خود کفایی اقتصادی ،اشارات صریحی داشته است. برخی این ناکامیها ویا اشکالات وچالشها را مصیبت های جبران ناپذیر برای مردم افغانستان خوانده اند. آنها گفته اند مبارزه با فساد هرگزصورت نگرفته است. این مساله دلیل دارد حکومت درمبارزه با خویشتن ناکام است .منبع فساد حکومت افغانستان ونهاد های مرتبط به آن شناخته شده است. حکومت جزء ازفساد حاکم درجامعه شناخته شده است برخی ازاین بالاتر رفته  وگفته اند که حکومت تمام فساد وکل فساد درنظام افغانستان است.

دربرابراین نگاه اعتراضی وانتقادی، حکومت به مسایل موفقیتهای خود تاکید دارد .حکومت عمدتا فساد گسترده درحد که خود وی، جزء فساد ویا کل فساد باشد را هرگزنمی پذیرد. حکومت معتقد است که کارهای بسیارارزشمندی صورت گرفته است وحکومت درطی ده سال گذشته اقدامات بسیارسود مند وگامهای موثر درعرصه های داخلی وخارجی برداشته است. آموزش میلیونها کود ک، نظام تحصیلات عالی، پوشش هفتاد درصدی نظام بهداشتی وصحت وهمین گونه آزادی بیان را مثالها ودلایلی موفقیت نظام شمرده است.این نظرمثبت حکومت ویا هواداران حکومت آن ،مخالفان را قانع نکرده اند. ونسبت به کمیت وکیفیت دست آورد های که حکومت ورییس جمهورکرزی به آن اشاره می کند،به شدت معترض هستند آنها هرمورد که حکومت آن رامثبت اعلا م داشته است ،با استدلال نسبت به آن به دیده ای تردید نگرسته است وعوامل فساد را درکیفیت وکمیت موارد خدماتی ،دخیل دانسته است .

مثال جاده های کشوراست به دلیل فساد وقرارداد های مافیای با اندک زمان به سمت ویرانی رفته است واین جاده ها به اندک زمان ازبین می روند درحالیکه میلیونها دالربه حساب مردم افغانستان درچارچوب قراردادهای مافیای ،پول گرفته شده است. این تضاد ها درعرصه های دیگرنیز وجود دارد اپوزیسیون نسبت به محتویات فرمان اصلاحات رییس جمهورکرزی هرگزاعتباری قایل نیست آنها استدلال می کنند که رییس جمهورکرزی فرمان استبداد رادرواقع صادرکرده است آقای اوریا یکی ازسخن گویان ایتلاف ملی گفته است که صدورفرمان: چیزی جزبه قدرت گرفتن کامل قدرت دردست نیست. وی گفته است محتویات فرمان رییس جمهورنشان می دهد که همه امورکشوررامی خواهد یک نفردرکنترل خود درآورد.انحصارطلبی کامل وتسخیرقدرت دراختیار یک فرد ویا یک تیم به وضوح درفرمان دیده می شود فرمان اصلاحات چیزی جزفرمان انحصارنیست.

 برخی گفته اند که رییس جمهورکرزی وتیم همراه ایشان منبع چالشها اند. محو فساد، حکومت داری خوب ونظام قانونی،رونق اقتصادی واعتماد ملی ازدست رفته است.آنها می گویند این نوع تلاشها ، هرگزبجای نمی رسد علی امیری استاد دانشگاه ویکی ازسخن گویان جبهه ملی می گوید: حکومت رییس جمهورکرزی جزء ازفساد دراداره است. وی معتقد است که این نظام نمی تواند کاری رابه پیش ببرد زیراکه خود منشاء مشکلات شناخته شده است. آقای امیری می گوید: حکومتی که خود جزء ازیک نظام فاسد باشد چه گونه می تواند فساد را محونماید.برخی نمایندگان مردم نیزدرفرمان اصلاحات خلاءهای را دیده به آن معترض هستند وبه دیده تردید نگرسته اند .نمایندگان مردم درپارلمان به آن قسمت ازفرمان تاخته اند که ازوزارت عدلیه تهیه قوانینی را مطالبه کرده است.این مساله را اعضای پارلمان هرگزقبول ندارند ومی گویند که این امر درشان وزارت عدلیه نیست قوانین ازوظایف شورای ملی است حکومت نمی تواند قوانین برای قوه اجرائیه  تهیه نماید.

 رییس جمهوردربخشهای مربوط به وزارت عدلیه بوضوح خواسته است که قوانین را تهیه وبه شورای وزیران ارائه نماید.این امرباعث اعتراضات وکلاء پارلمان شده است وآن را یک دخالت آشکاردرامورقوه ای مقننه دانسته است.آقای اوریا به یک مورد اشاره داشت که رییس جمهورسارنوالان را درتما ولایات می خواهد دراختیارخودبگیرد واین رانشانه تمامیت خواهی حکومت دانسته است. برخی هم گفته اند که فرمان اصلاحات به این خاطرطراحی شده است که درآستانه ای انتخابات حکومت می خواهد همه شرایط وتسهیلات را دراختیار خود برای کنترل انتخابات ،درآورد. دریک مورد درمقدمه فرمان آمده است که وزرا به ولایات بروند ویانهاد وواحد های مربوطه شان را زیرنظرداشته باشد.این نوع اقدامات سلطه قوه اجرائیه را درهمه امورنشان می دهد آنها با داشتن امکانات می توانند تاثیرات زیادی درامرانتخابات بگذارند وافکارمردم را با امکانا وصدها وعده ووعید،به طرف خود جلب نمایند ودرامرانتخابات سوء استفاده نمایند.

منتقدان به مسایل زیادی اشاره کرده اند ونسبت به فرمان رییس جمهورکرزی با دیده ای شک وتردید نگریسته اند.این مساله بارها ازرییس جمهورکرزی سئوال شده است که مبارزه بافساد را ازکجا آغاز می کند؟ ازصدرومقامات بالای حکومت ویا ازاقشارپایین جامعه وماموران پایین رتبه ای حکومتی. نهاد های مدنی احزاب سیاسی اعضای پارلمان محافل خبری واهالی مطبوعات به سئوال شان خود پاسخ گفته اند آنها تماما معتقد هستند که مبارزه با فساد باید با مراجعه به منابع اصلی آن آغازشود دریک مورد خبرنگاران ازرییس جمهورپس ازبازگشت ازتوکیو سئوال کردند که مبارزه بافساد ازارک شروع شود رییس جمهوربا حیرت گفت: تنها از ارک؟ خبرنگارگفت ازارک شروع شود. ارک ریاست جمهوری درواقع، سمبل قدرت است مبارزه باید ازمظهر اقتدار آغارشود.امروزاحمد ضیاء مسعود رییس جبهه ملی گفت:مبارزه با فساد ازمقامات بلند رتبه حکومت شروع شود. وی درادامه اظهاراتش به مقابله حکومت با فساد ازارک وازمقامات حکومتی ،ابراز تردید کرد وگفت: حکومت ورییس جمهور مبارزه بافساد را ازاراکین حکومتش شروع نمی کند.

 رهبران اپوزیسیون، حکومت ومقامات کلیدی را منشاء فساد اعلام داشته اند اعضای پارلمان ونهاد های جامعه مدنی نیزهمین ادعا ها را دارند.آنها به یک صدا ازرییس جمهورکرزی می خواهند که مبارزه بافسادرا ازمقامات اصلی حکومت آغازنماید. امریکه همه آنرا غیرعملی وبعید دانسته اند. فرمان رییس جمهورکرزی هرگزاشاره ای به شروع کارازیک منبع اصلی نداشته است.به همین خاطر مخالفان ومنتقدان باوردارند که فرمان رییس جمهوربجای نمی رسد وصداقت ونیتی درکارنیست. برخی گفته اند که فرمان ازخود فلسفه دارد.جامعه جهانی ازرییس جمهورخواسته اند که درامر مبارزه بافساد وحکومت داری خوب جدی قاطع ومصمم باشد.کمکهای جامعه جهانی مشروط به اصولی است که رییس جمهورباید آنرا عملی نماید.آنها می گویند رییس جمهورتحت فشارجامعه بین المللی قرارگرفته است این فرمان برخواسته ازاراده ونیت اصلی وحقیقی نیست این امریک امرتحمیلی به رییس جمهورکرزی است.

این دسته بصورت بد بینانه به این مساله اشاره کرده اند که صدورفرمان برخواسته ازفشارهای بین المللی می باشد انگیزه های ملی دراین فرمان وجود ندارد.البته این منطق را تیم حاکم همانند دیگراستدلالهای مخالفین رد می کند.رییس جمهورخود با مراجعه به پارلمان ازنمایندگان مردم کمک خواست وگفت: شمارمرامتهم به مصلحت اندیشی کردید من دیگرمصلحت گرایی نمی کنم. این خطاب نشانه ای این بود که ایشان ازپارلمان کشوردرامرمبارزه با فساد کمک خواسته است.مقامات دولتی استدلال می کنند که درفرمان رییس جمهورتصریح شده است که منابع فساد قراردادهای کلان است واین قرارداد ها هرگزنمی تواند با مقامات حکومتی منعقد شوند.

البته همه این حرفها درفرمان آمده است ومطالبی به ظاهرا معقولی گنجانده شده است ولی باهمه این مسایل نگرانیها ودغدغه های جامعه را برطرف نکرده است طیفهای اصلی جامعه به فرمان رییس جمهوربه دیده ای شک می نگیرند ونسبت به اجرایی شدن آن تردیدهای زیادی دارند.تضارب افکاردرمورد فرمان بخوبی نمایان شده است من تنها به کلیات دیدگاه ها اشاره کردم این مساله به عنوان محک برای رییس جمهورومخالفان،شکل دوام داری بخود می گیرد واین زمان است که نشان می دهد که فرمان رییس جمهورچه می شود.درحال حاضروجه غالب ومسلط نظرات درجامعه ،بدبینی به موفقیتهای فرمان اصلاحات رییس جمهورکرزی است.