طلوع فردا
ﺧﺒﺮ ﻧﮕﺎﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ " ﻃﻠﻮﻉ ﻓﺮﺩﺍ " ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮﮔﺬﺍﺭﯼ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﺳﻮﻻﺕ ﻣﻬﻤﯽ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﮐﺮﺩ . ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺧﺒﺮ ﻧﮕﺎﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺫﯾﻼ ﺧﺪﻣﺖ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ .
ﻃﻠﻮﻉ ﻓﺮﺩﺍ : ﺩﯾﺪ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻪ ﺩﺍﯾﯿﺮ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻋﻘﺪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﺎ ﺍﻣﺮﯾﮑﺎ ﭼﯿﺴﺖ؟
ﺑﺎ ﺳﻼﻡ ﺧﺪﻣﺖ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ . ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﺍﺷﮑﺎﻻﺕ ﻭﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯﺳﻮﯼ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺍﻧﻬﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺍﻭﻝ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺮﺩﻣﯽ ﻧﯿﺴﺖ . ﻭﺍﻟﯽ ﻫﺎﯼ، ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﻬﺎ، ﻗﻮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻫﺎﯼ ﺍﻣﻨﯿﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺟﻤﺎﻋﺘﻬﺎﯼ ﺭﺍ ﻟﯿﺴﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭﺑﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ ﺩﺭﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﯿﻤﻪ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﯽ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ . ﺍﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺟﺮﮔﻪ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺪﺍﺭﺩ .
ﻧﮑﺘﻪ ﺩﻭﻡ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺤﺚ ﺍﯾﻦﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺤﺚ ﮐﻪ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﻭﻣﺼﻮﻧﯿﺖ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ،ﺍﺯﺷﻮﻧﺎﺕ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ . ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﯿﺼﻠﻪ ﻫﺎﯼ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻏﯿﺮ ﺿﺮﻭﺭﯼ ﺍﺳﺖ . ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ ﺯﯾﺮﺍ ﺑﺎﺩﺍﺷﺘﻦ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺗﺪﻭﯾﺮ ﺍﻥ ﺟﺰ ﺻﺮﻑ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻭﮔﺮﻓﺘﺎﺭﯼ ﻫﺎﯼ ﺑﯿﺸﻤﺎﺭﺑﺮﺍﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﭼﯿﺰﯼ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺩﺭﭘﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ . ﻃﻠﻮﻉ ﻓﺮﺩﺍ : ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﺩﻋﻮﺕ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﺁﯾﺎ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩﻡ ﺍﯾﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻫﺎ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﺭﯼ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ ﺯﯾﺮﺍ ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ ﻭﻋﻮﺍﻣﻞ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﮐﺮﺩﻩ ﻭﺑﻤﺮﮐﺰ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩﺍﻧﺪ .
ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺭﺍﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﻩ ﺷﻮﻧﺪ ﻭﻣﺮﺩﻡ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺩﺭﺗﻌﯿﯿﻦ ﻭﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺎﻥ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ . ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﺍﻋﻀﺎﯼ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﺮﺩﻣﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﻮﻥ ﺑﺎﺭﺍﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﺑﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎﯼ ﺟﺎﻧﯽ ﻭﻣﺎﻟﯽ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ . ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺎﻥ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭﺩﺳﺖ ﻭﻧﺎﺧﻦ ﺷﺎﻥ ﺑﺮﯾﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ . ﺍﯾﻦ ﻫﺎ ﺩﺭﻭﺍﻗﻊ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺍﻋﻀﺎﯼ ﮔﺮﺩ ﻫﻢ ﺍﻣﺪﻩ ﺩﺭﺧﯿﻤﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭﺟﺮﯾﺎﻥ ﻧﺴﺘﻨﺩ .
ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﭘﺮﺳﺶ ﮐﻪ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﭼﻪ ﺗﻌﺮﯾﻔﯽ ﺩﺭﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﺎﯾﺪ ﻋﺮﺽ ﮐﻨﻢ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪﻩ ﺩﺭﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮﺩ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺍﻥ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺪﻭﯾﺮ ﺍﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭﮔﺮﻭﻫﺎﯼ ﻣﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﺴﺘﻨﺪ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﺷﺶ ﺭﻭﺯ ﺗﻌﻄﯿﻠﯽ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪﻩ ﻭﺗﺮﺍﻓﯿﮏ ﺩﺭﺩ ﻧﺎﮎ ﻭﮐﻤﺮﺷﮑﻦ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﺴﺘﻮﻩ ﺍﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ . ﺍﺯﺳﻮﯼ ﻫﻢ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﺣﺶ ﻭﺗﺒﻬﮑﺎﺭ ﺑﻨﺎﻡ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ،ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻣﯽ ﮐﺸﻨﺪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﭘﯿﺶ ﺗﺨﺮﯾﺒﺎﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺩﺍﺷﺖ . ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﯾﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺍﻣﺎ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪﻩ ﺩﺭﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺩﺭﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮ ﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻭﻝ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﻭﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻋﻀﺎﯼ ﻫﺮﺩﻭ ﺍﻃﺎﻕ،ﺍﻋﻀﺎﯼ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﯼ ﻭﻟﺴﻮﺍﻟﯽ ﻭ ﻭﻻﯾﺘﯽ ﻭ .. ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ . ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻭﻡ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﺣﺎﻟﺖ ﺍﺿﻄﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ . ﺩﺭ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﻓﻮ ﻕ ﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺍﺿﻄﺮﺍﺭﯼ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺑﺎﻫﻤﺎﻥ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﺑﺮﮔﺬﺍﺭ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ . ﻭﺍﯾﻦ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺿﻄﺮﺍﺭﯼ ﺍﺳﺖ . ﺣﺎﻟﺖ ﺳﻮﻡ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﻣﻠﯽ ﺍﺳﺖ ﺍﮔﺮ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺧﺪﺍﯼ ﻧﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺧﯿﺎﻧﺖ ﻣﻠﯽ ﺷﻮﺩ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺩﺍﯾﺮ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻭﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻭﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮﯼ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ . ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻭﺿﻊ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺟﺎﺭﯼ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺍﺻﻔﺎﺕ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻧﯿﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﺑﺎ ﻓﯿﺼﻠﻪ ﻫﺎﯼ ﻏﯽﺭ ﺍﻟﺰﺍﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .
ﻃﻠﻮﻉ ﻓﺮﺩﺍ : ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺩﺍﯾﯿﺮ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺩﺍﯾﯿﺮ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﺮﮔﻪ ﻫﺎ ﯾﮏ ﺍﻣﺮ ﺳﻨﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺼﺎﻣﯿﻢ ﺁﻥ ﺍﻟﺰﺍﻡ ﺁﻭﺭ ﻧﯿﺴﺖ، ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﯽ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﮐﺮﺯﯼ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺮﺃﺕ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﺟﺮﮔﻪ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻧﻤﺎﯾﺪ، ﺷﻤﺎ ﺍﯾﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎﯼ ﺿﺪ ﻭ ﻧﻘﯿﺾ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻭ ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ؟
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩﻡ ﺣﺮﻑ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺩﺭﺳﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺮ ﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ،ﺣﻘﯿﻘﺘﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺭﺩ ﻧﯿﺴﺖ . ﺍﻣﺎ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ ﮐﻪ ﺩﺭﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﻓﯿﺼﻠﻪ ﻫﺎﯾﺶ ﺍﻟﺰﺍﻡ ﺍﻭﺭ ﻧﯿﺴﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻫﻤﻪ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﯿﻢ ﺣﺮﻑ ﻫﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ ﺍﯾﻦ ﺣﺮﻑ ﺭﺍ ﺍﮔﺮ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﻋﺠﯿﺐ ﻭﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ ﺍﺳﺖ ﻭﻋﺠﺎﻟﺘﺎ ﺍﯾﻦ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺭﮎ ﻧﯿﺴﺖ .
ﺣﺎﻝ ﺑﺒﻨﯿﻢ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﭼﻪ ﻣﯽ ﮔﺬﺭﺩ ﻭﭼﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﯽ ﻏﯿﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮﻩ ﺩﺭ ﺍﻥ ﺑﺤﺚ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ . ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﺧﺮﯾﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﺧﻮﺩ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﮐﺮﺩﻩ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺑﺤﺜﯽ ﻏﯿﺮ ﺍﺯﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﺭﺍ ﺩﺭﻟﻮﯾﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ ﻭ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﮔﻤﺎﻧﻪ ﺯﻧﯽ ﺩﺭﺍﯾﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺭﺍ ﺭﺩ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻫﺪﻑ ﺍﻣﺮﯾﮑﺎ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﭼﻪ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟
ﻗﺮﺍﺩﺍﺩ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﻨﺪ ﻣﺎﺩﺭ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﭘﯿﻤﺎﻥ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﯾﮏ ﺑﺎﺷﺪ،ﺫﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﻭﻟﯽ ﺍﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻣﺮﯾﮑﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻬﻢ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺧﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﺍﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﮔﯿﺮﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ ﻭﻟﯽ ﺳﻨﮓ ﻣﻼﻣﺖ ﺭﺍ ﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯﺧﻮﺩ ﺩﻭﺭ ﻧﻤﺎﯾﺪ . ﺑﻬﺮﺣﺎﻝ ﺍﯾﻦ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻧﺎﻣﻪ ﮔﺮﻩ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺍﮔﺮ ﺍﯾﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﺭﺩ ﺷﻮﺩ ﺩﺭﺍﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺻﻔﺮ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻭﺩﺭﺛﺎﻧﯽ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺍﻗﺎﯼ ﺍﺳﭙﻨﺘﺎ ﻣﺬﺍﮐﺮﻩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺍﺻﻠﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﯾﻦ ﺳﻨﺪ ﺍﻣﻀﺎ ﻧﺸﻮﺩ ﺩﯾﮕﺮ ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ ﻣﺎﻟﯽ ﺗﻮﮐﯿﻮ ﻭﺷﮑﺎﮔﻮ ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺘﻔﯽ ﺍﺳﺖ . ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﺴﺎﯾﻠﯽ ﮔﺮﻩ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻟﺬﺍ ﺍﻣﻀﺎﯼ ﺍﻥ ﺑﻪ ﺳﻮﺩ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ . ﺍﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﺎﺻﺮﺍﺣﺖ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﺣﻞ ﻧﺸﻮﺩ ﺩﺭﺍﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻗﺮﺍﺩﺍﺩ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ
دور باطل
دور باطل
دور باطل را، همه کم وبیش شنیده ایم ولی می دانید امروز ما عملا این دورباطل را طی کردیم البته دراین تجربه دورباطل، ما هرگزمقصرنستیم. این رییس جمهور، ما است که این دورباطل را به مردم بیگناه کابل تحمیل کرده است.مساله لویه جرگه است که تنها وتنها با خواست رییس جمهوردرمورد موافقت نامه امنیتی با آمریکا برگزارمی شود این مساله سبب گردیده که گروهای تبهکاردست اندرکارشوند وبخاطرلویه جرگه مردم را ما را بکشند آنها برای اینکه با موقف رییس جمهور،ضدیت ودشمنی خود را نشان دهند،دست به اقدامات ترسناک می زند.دیروز همین منطقه لوی جرگه شاهد وحشتناک ترین انفجارخونین بود.انتحاری خدا نشناس به خاطر اینکه خصومت خود را با رییس جمهوریک دنده ما، نشان دهد،ماشین مملو ازمواد انفجاری را دردرمقابل دانشگاه تعلیم وتربیت استاد ربانی منفجر وبا عث کشته شدن ده ها انسان بی گناه وتخریب دکانها واتش گرفتن موترهای می شود.
دراین انفجارمرگبارآن هم بخاطرلویه جرگه مفت ومصوبات غیرضروری آن،جمعیت بزرگی ازمردم دغداروزندگی شان به نستی مبدل می شوند.خصومت برادران ناراضی با رییس جمهور،هرگزوهرگزقابل تصورنیست این درست که رییس جمهورما درمورد هرکه بدی کرده باشد ولی درمورد طالبان با مهربانی برخورد کرده وبخاطرهمین مهربانیهایش،بسیارهزینه هم داده است. اینکه رییس جمهورگروه های تبهکار را برادرخوانده،رسانه های کشورآن را تبدیل به یک فرهنگ وادبیات ساخته وامروزهروقت نامی ازطالبان گرفته می شود بدون تردید بدنبال آن کلمه برادران ناراضی رییس جمهورکرزی در ذهن ها تداعی می کند این هزینه کمی نیست که رییس جمهورما بخاطرحمایت ازطالبان ناسپاس پرداخته است.همه می گویند که طالبان دشمن آشتی ناپذیرهمه بخصوص رییس جمهورکرزی هستند.
یکی امروزسوگند یاد می کرد که اگررییس جمهورمهربان نسبت به طالبان، خدای نخواسته روزی گرفتارطالبان شود،دقیقا همان رفتاری را که با رییس جمهورافغانستان دکترنجیب الله داشتند،همان بیرحمی را درمورد رییس جمهورکرزی عملی خواهند کرد.طالبان درمورد استاد مزاری هم، نهایت قساوت و بیرحمی را بکارگرفت درحالیکه استاد مزاری با طالبان جنگی نداشت،ایشان را به اسارت گرفتند وبه آن صورت درد ناک به شهادت رساندند.همین گروه است که می خواهد با بیرحمی تمام "لویه جرگه مشورتی" رییس جمهوررا خدشه دارنماید وآن را درهم بکوبد یک مورد آن کشتاربی گناهان دیروزبود که قربانی خصومت طالبان با لویه جرگه رییس جمهورکرزی گردید.این لویه جرگه که فقط شخص رییس جمهورطرف دار آن است وهمه نهاد های مدنی احزاب سیاسی پارلمان کشورومردم با آن مخالف می باشند ،دراین روزها، چه درد های سرهای بزرگی را ایجاد کرده است.
بخدا قسم فشارهای ناشی ازراه بندان وترافیک واختلالات بزرگ درزندگی روزمره مردم غیرقابل تحمل شده است.مردم ازپروازهای شان مانده،مریض ها درشفاخانه ها نرسیده زنان که زایمان داشتند دچارگرفتاری شده اند،کارهای دولت با اختلال کامل روبروه شده است.تمامی شرکت های ساختمان سازی دراطراف خیمه لویه جرگه وما حول آن درفاصله دها کیلومتر، ماه ها است که تعطیل شده این همه مزاحمت واقعا غیرعادلانه وناروا یی وجفا درحق این مردم است.دورباطل که ما آن را امروزتجربه کردیم این بود که خواستیم ازراه های فرعی وکنده کپرخودرا برسرکاردر شهربرسانیم با گذشت دوساعت به نقطه ای رسیدیم که باید برمی گشتیم به نقطه عزیمت.
ازپل سرخ حرکت کردیم ورفتیم طرف کارته سخی وبعد ازکارته سخی ازراه های بغل کوه رفتیم ورفتیم تا رسیدیم به دهمزنگ این فاصله را دو ساعت طی کردیم ودردهمزنگ می دانید چه شد طرف شهرنتوانستیم برویم دوباره برگشتیم طرف کارته سخی وبعد ش پول سرخ این دورباطل تجربه شده ما شد.کسانی هستند که نگرانند که مبادا ازپروازشان بمانند. ونمی دانند که چه گونه خودرا ازغرب کابل به میدان هوایی برسانند دوستانی را خبرداریم که درطی این هفته بخصوص با انفجاردیروز،ازپروازشان مانده اند.موارد زیادی ازاین گونه گرفتاری بسیارزیاد دیده شده مردم خیلی ناراحت هستند وبرخی هم امروزهرچه دردهان شان می آمد،نثارمی کردند.
تمامی این همه گرفتاری ها ودوربا طل بخاطریک امرغیرضروری
مقامات لویه جرگه همیشه اعلام کرده اند که فیصله های آن غیرالزامی است.یعنی اینکه مفت باشد غیرالزامی وغیرضروری درعرف سیاسی همان مفت بودن را نشان می دهد شما این همه زحمت را متقبل می شوید وبعد حرف ونظرتان هیچ تاثیرالزامی ندارد.معنای مفت یعنی همین.رییس جمهورفلسفه برگزاری آن را دیروزدرسخنرانی خود اعلام کرد وگفت که این لویه جرگه مشورتی تنها برای یک هدف برگزار می شود وآن توافق نامه امنیتی با آمریکا است.لویه جرگه مشورتی تشکیل می شود ومشوره می دهد وفیصله مثبت ویامنفی می کند مقامات لویه جرگه گفته اند هردوحالت غیرضروری وغیرالزامی است.این حرف یعنی چه واقعا اگراین باشد که مصوبه های آن غیرضروری است پس چرا به مردم تان رحم نمی کنید؟ واین همه مزاحمت های مستمررا چرا ایجاد کرده اید؟.
مگرنمی دانید که دراین روزها درکابل چه می گذرد واین همه گرفتاری برای همین است که لویه جرگه تشکیل می دهید ومشورهای مفت ازمردم می گیرید.من دیروزبرای گفتگو دریک رسانه می رفتم.رفت آمد من چهارساعت طول کشید وازفرط گرفتاری ترافیک مردیم امروزرا هم که گفتم تبدیل به دورباطل شد.من ازراننده درمورد لویه جرگه پرسیدم واین همه گرفتاری که پیش آمده،وی گفت: هدف رییس جمهوراین است که گفته باشد حال توافق نامه را امضا خو، می کنم وی می گفت: موافقت نامه را حتما امضا می کند ولی می خواهد بگوید که اگربا کافرموافقت نامه امنیتی امضا کرده اینه دلیل آن لویه جرگه ومشورت مردم بوده با مشوره آنهم درلویه جرگه ،موافقت نامه امنیتی امضا شده است البته حرف دریورما شاید درست باشد.
زیرا پیمان استراتژیک با آمریکا هم درلویه جرگه مشورتی مطرح شد وبخاطرآن لویه جرگه دایرگردید و بازهم، به دلیل عملیات انتحاری دونفرازمقامات برجسته حکومتی قربانی گردید. داکتراسپنتا هم درمجلس گفت که این سند باید امضا شود ایشان که رهبری مذاکرات را به دوش دارد به این نکته باورمند است که موافقت نامه امنیتی باید امضا شود وی گفته است که اگراین سند امضا نشود،افغانستان ازتعهدات مالی توکیووشیکاگو محروم می شود.
تعهدات توکیو وشیکاگو برای افغانستان چیست؟
درطی سالهای گذشته،نشست های زیادی درمورد تعهدات جامعه جهانی درمورد افغانستان را داشتیم پس ازنشست لیسبون درسال2011 که جدول زمانی خروج نیروهای بین المللی ازافغانستان تعیین شد،بلافاصله باید به این سوال پاسخ داده می شد که با خروج نیروهای بین المللی دردسامبر2014 آن وقت سرنوشت افغانستان چه می شود؟.این همه خسارات وتلفات برای چه صورت گرفته است؟ برای اینکه به این مساله پاسخ گفته باشد، نشست های دیگری درلیسبون،توکیو وشکاگو برگزارشد. جامعه جهانی به این پرسش پاسخ داد که بعد ازختم ماموریت نیروهای بین المللی درافغانستان، آنها افغانستان را فراموش نمی کنند ودرسه حوزه بزرگ تعلیمی ، تجهیزومشوره دهی درکنارمردم افغانستان می باشند.
دونوع تعهد را جامعه جهانی به افغانستان داده است ملکی ونظامی درنشست توکیو تعهدات ملکی به افغانستان داده شد البته دراسناد شروط متقابل افغانستان گنجانده شده این تعهدات سنگین مالی درصورتی عملی است که افغانستان باید به تعهدات خود عمل نماید که برجسته ترین آن مبارزه با فساد، رعایت حقوق بشری، حکومت داری خوب، حمایت اززنان کودکان وتعهدات افغانستان به آزادی بیان ومطبوعات ده ها شرط دیگردرالحاقیه ها وتبصره های اسناد که به آن شروط اشاره شده است. اما تعهدات شیکاگو تماما نظامی وامنیتی است جامعه جهانی متعهد شده که سالانه مبلغ چهارمیلیارد ویک صد میلیون دالر را هزینه نیروهای افغانستان نماید.این هزینه کمی نیست وبخش عمده آن را قراراست که آمریکا پرداخت نماید.
اینکه داکتراسپنتا درمجلس گفته است که اگرموافقت نامه امنیتی امضا نشود دراین صورت دیگرتعهدات مالی توکیو وشیکاگورا نخواهیم داشت یعنی اینکه همه امورگره خورده به موافقت نامه امنیتی بین افغانستان وامریکا.ازمجموع بحث ها به این نتیجه دست پیدا می کنیم که موافقت نامه امنیتی باید امضا شود وبه سود منافع افغانستان می باشد.البته که این سند همانند سند اصلی ومادرامضا می شود ولی رییس جمهورخواسته که باراعتراضات وانتقادات آن را ازگردن خود برطرف نماید.درحالیکه اصل سند که همان پیمان استراتژیک باشد بین افغانستان وآمریکا امضا شده است اما اینکه چرا موافقت نامه امنیتی این قدرعمده شد این برمی گردد به اراده شخص رییس جمهورکرزی .
هیچ کسی غیرازرییس جمهور،طرف داربرگذاری آن نیست آمریکا می گوید: این سند را درصورتی امضا می کند که مصونیت قضایی درآن حل شده باشد درغیرآن سند امنیتی با افغانستان را امضا نمی کند وبه گفته اسپنتا دیگرخبری ازتعهدات مالی توکیو وشیکاگونخواهد بود.لویه جرگه، با تمامی دورهای باطل ومصوبه های غیرضروری آن تنها خواست رییس جمهوراست. آقای مجددی رییس این لویه جرگه گفته است که اصلا موافقت نامه امنیتی احتیاج به چنین مجلسی پرازمزاحمت ودرد سرسازندارد ولی خوب رییس جمهوراست که می گوید: الا ولابد باید این مجلس برگذارشود که می شود ولی با این گرفتاری های بی شماربرای شهروندان کابل.
بیست پنجم عقرب 92
بیست پنجم عقرب 92
این روز را دریک کامنت عمومی روز" لیست ها" نام گذاشته ام. خوب وقتی که روز مادر،روزپدر،روزولینتان و.. مجازباشد پس می توانیم بیست پنجم عقرب را روزلیست ها نام گذاشت و چرا؟ می دانیم که دراین روز سه لیست اساسی درحوزه سیاست افغانستان اعلام می شود. لیست نهایی نامزدان ریاست جمهوری، لیست نهایی کاندیدهای شورا های ولایتی وسوم اعلام لیست اعضای لویه جرگه مشورتی. البته گفته شده که لیست اعضای لویه جرگه حکومتی با کمی تفاوت با دو لیست دیگر اعلام می شود. براساس مقررات وقوانین انتخابات دو لیست درحوزه های ریاست جمهوری وشورای ولایتی می با ایست دربیست پنجم عقرب نود دو اعلام شود زیرا سیرعملیاتی واجرایی انتخابات بگونه ای تنظیم شده که برنامه های انتخابات باید ازسوی کمیسیون مستقل انتخابات درموقع وزمانش اعلام شود. کمیسیون جدول دارد وباید براساس جدول برنامه هایش را به مردم اعلام نماید ودرزمان معین که شانزده حمل نود سه باشد ،کمیسیون باید انتخابات را برگزارنماید.
اما لیست اعضای لویه جرگه برنامه ای است که دراین زمان وارد شده است.لویه جرگه رییس جمهورکرزی دربیست هفتم ماه عقرب باید برگزارشود این مساله درقانون اساسی نیامده لویه جرگه موضوع دل بخواهی رییس جمهوراست که درارتباط به مسایل مهمی کشورآن را برگزارمی کند. البته حقوق دانهای کشورگفته اند که برگزاری لویه جرگه مشورتی منع قانونی ندارد ورییس جمهورمی تواند این کار را نماید که همین کار را می کند وهیچ کسی هم نمی تواند مانع تصمیم رییس جمهورکرزی شود.حال این لویه جرگه مشورتی جمعیت سه هزار نفری دارد وقراراست که درآخر همین ماه برگزارشود.لویه جرگه مشورتی قبلی درمورد پیمان استراتژیک با جمعیت دوهزاربیست نفربرگذارشد ودرنهایت قطع نامه هفتاد شش ماده ای شان را صادرکرد. البته دراین قطع نامه، امورامنیتی به صراحت نوشته وتایید شده است وبه همین خاطراست که آقای مجددی بارها اعلام کرده که قرارداد امنیتی احتیاج به لویه جرگه ندارد.
زیرا این مساله درپیمان استراتژیک آمده و موافقت نامه استراتژیک ازسوی لویه جرگه مشورتی مورد تایید قرارگرفته است.ولی علیرغم این دیدگاه، لویه جرگه برگذارمی شود این مجلس دشواری ها وگرفتاری های زیادی برای مردم دراین فصل ازسال ایجاد کرده است و همزمان با اعلام لیست نهایی نامزدان ریاست جمهوری وکاندیدهای شورای ولایتی ، نام های اعضای لویه جرگه مشورتی نیز اعلام می شود.پرسشی که مطرح شده این است که چه دلایلی دراین همزمانی وجود دارد؟ دریک روز ویا هم زمان سه فهرست درسه حوزه مهم سیاسی اعلام می شود تاثیرات آن درچیست؟ وچرا چنین کاری دریک روز صورت می گیرد؟ آیا این اعلام برنامه ریزی شده ومهندسی شده است؟ ویا اینکه بصورت اتفاقی پیش آمده است.دربیست پنجم عقرب، ما شاهد اعلام سه لیست مهم ونهایی ریاست جمهوری ، شوراهای ولایتی واعضای لویه جرگه مشورتی هستیم البته این اعلام بازتاب گسترده ای درمحافل سیاسی وخبری افغانسان برپا خواهد کرد. ورد وابرام نامزدان جدی ترین خبری است که دراین روزخواهیم داشت.
موافقت امنیتی درچهاربعد
البته گفته باشم که اعلام لیست اعضای لویه جرگه مشورتی بیرون ازحوزه قانون اساسی صورت می گیرد. درهتل کابل استار نشست مهمی داشتیم. ان دی آی سازمانی که سالها درمورد احزاب سیاسی درسراسردنیا فعالیت دارد ازجمله این سازمان درافغانستان کارهای گسترده ای با احزاب سیاسی داشته است. کنفرانسی ازسوی ان.دی.آی درمورد موافقت نامه امنیتی برگذارشد زیرا بارها ازسوی حکومت اعلام شده که موضوع بحث لویه جرگه تنها وتنها یک چیزوآن موافقت نامه امنیتی ومصونیت قضایی است. همین. عنوان نشست ما درکابل استار، عبارت بود از" موافقت نامه امنیتی درچهارعرصه" و دربعد سیاسی،حقوقی، نظامی واقتصادی این موافقت نامه مورد گفتگوی جمعی قرارگرفت. بعد سیاسی این سند را به دوش من گذاشته بود .درعرصه سیاسی من این سند را دردو حوزه منطقه ای و فرامنطقه ای مورد بحث قراردادم.
ودرپایان این نتیجه را گرفتم که موافقت نامه امنیتی تعریف مناسبات سیاسی با غرب وآمریکا را دارد.این سند اگربه امضا برسد دراین صورت با تمامی چهل هشت کشورعضو ایساف روابط افغانستان حفظ شده است اما اگراین سند مورد تایید قرارنگیرد وتجربه عراق درافغانستان تکرارومصونیت قضایی گنجانده نشود دراین صورت گزینه صفری آنها مطرح می شود.دراین حالت تغییرات بسیاربنیادی و ویران گری درمناسبات افغانستان وغرب بوجود خواهد آمد.افغانستان درصورت رد موافقت نامه امنیتی، به دنبال بدیل باید باشد. دراین حالت آلترناتیف غرب وآمریکا ، حوزه منطقه ای وکشورهای هم جوارافغانستان می تواند شود.حرف اساسی دراین است که آیا کشورهای منطقه می توانند بدیل مناسب غرب وآمریکا درافغانستان شود؟ ویانه . واقعیت نگری این را نشان می دهد که نمی توانند زیرا کشورهای منطقه اولا دچاراختلافات بسیارشدیدی است.
افغانستان پسا دوهزارچهارده ،هرگزقادرنیست سیاست های کشورهای متخاصم منطقه وجنگ استخباراتی آنها را درخاک خود تحمل نماید.هند وپاکستان دوکشورهمسایه ایران وترکیه ودیگرکشورهای منطقه عربی با این اختلافات، چه گونه می توانند جانشین غرب وآمریکا درافغانستان شوند.برای افغانستان هم بسیاردشوار خواهد بود که بتواند بصورت درست ازامکانات وتسهیلات آنها استفاده نماید.همه دلایل این را نشان می دهد که افغانستان هرگزقادرنیست ونمی تواند جنگ استخباراتی کشورهای منطقه را درخاک خود مهارنماید آنها تمامی نزاع های شان را وارد افغانستان می کنند وبرای مردم ما گرفتاری های بیشماری ایجاد خواهند کرد. بنابراین به نفع افغانستان است که موافقت نامه امنیتی ومصونیت قضایی را مورد تایید قراردهد وتجربه عراق وجنگ همسایه ها را درخاک افغانستان تجربه نکند.
موافقت نامه امنیتی درچهاربعد مورد بررسی قرارگرفت دربعد سیاسی هم درمتن سخنرانی وهم دربخش پاسخ به پرسش ها به این مساله تاکید کردم که امضای موافقت نامه به نفع مردم افغانستان است. اعضای حاضردراین سمینار با اکثریت اراء امضا توافق نامه امنیتی را مورد تایید قرارداد.خوب این هم می توا ند یک جرگه مشورتی با فیصله های غیرالزامی باشد.
دربعد حقوقی این مساله طرح شد که لویه جرگه مشورتی بیست هفتم عقرب، جایگاه قانونی ندارد به این معنا که درقانون اساسی لویه جرگه تنها درسه حالت می تواند برگذارشود که لویه جرگه بیست هفتم عقرب با هیچ کدام ازاین حالت ها سازگاری ندارد. موافقت نامه ازمنظرحقوقی به این صورت مورد گفتگو قرارگرفت که درقانون اساسی درسه مورد لویه جرگه اعلام می شود. مورد اول حالت اضطرار و فوق العاده درکشوراست. دراین صورت لویه جرگه دایرمی گردد تا درمورد حالت فوق العاده بحث وتصمیم گیری نماید. حالت دوم این است که اصلاحات وتغییرات درقانون اساسی آورده شود.تغییرات درقانون اساسی مستلزم برگذاری لویه جرگه است که درقانون اساسی ازآن بعنوان لویه جرگه قانون اساسی نیزنام گرفته شده است.مورد سوم که باید لویه جرگه برگزارشود، مساله خیانت ملی است. به این صورت اگررییس جمهورمرتکب خیانت ملی شود این لویه جرگه است که درمورد سرنوشت رییس جمهورتصمیم گیری می کند.
مرجع ویا مراجعی که هریک ازحالت های سه گانه را تشخیص دهد فکرمی کنم پارلمان افغانستان است. با این تعریف ازلویه جرگه، مجلس بیست هفتم عقرب هیچ کدام ازاین ها نیست پس لویه جرگه مشورتی درمورد موافقت نامه امنیتی سازگاری با قانون اساسی کشوررا ندارد و به همین دلیل است که رییس جمهور هم تاکید دارد که لویه جرگه، مشورتی است وفیصله های آن الزام آور نیست. انتقادی که صورت گرفته این است که چرا لویه جرگه ای که درقانون اساسی تعریفی ندارد ومصوبه های آن هم الزام آور نیست واین همه هزینه وگرفتاری برای مردم خلق می کند، پس چرا این لویه جرگه برگذارمی شود وچه نیازی به برپایی آن وجود دارد. هیچ دلیل قناعت بخشی ازسوی رییس جمهور و مقامات حکومتی ارایه نشده تنها گفته شده که رییس جمهورحق دارد که درامورمهم با مردم مشوره نماید.
البته گفته باشم که مشوره با مردم هم چندان تعریف شفافی ندارد زیرا این لویه حکومتی است و مردم ازترکیب آن کاملا بی خبراست لویه جرگه هرچه باشد قطعا مردمی نیست. ازسوی دیگرموضوعاتی که دراین مجلس بحث می شود حالت الزامی ندارد وباید پارلمان افغانستان مساله موافقت نامه امنیتی را بحث ومورد تایید قرار دهد این ها اشکالاتی است که برلویه جرگه بیست هفتم عقرب وارد شده است. ولی همان گونه که اشاره شد لویه جرگه مشورتی دراین تاریخ برگذارمی شود.
دربیست پنجم عقرب سه لیست اساسی اعلام می گردد. تاثیرات این همزمانی شاید ناشناخته باشد اما یک موضوع می تواند خیلی روشن باشد که دراین روز نامزدان ریاست جمهوری وشوراهای ولایتی تماما افکارشان متوجه رد وابرام نام های شان می شوند وفضا می تواند برای لویه جرگه مطابق میل حکومت تغییرنماید.گرچه شک نداشته باشیم که تمامی برنامه های لویه جرگه حکومتی ومهندسی شده است.لویه جرگه مشورتی درواقع برنامه های حکومتی را بحث وتایید می کند.
اخطار راسموسن به پاکستان
اخطار راسموسن به پاکستان
درپی کشته شدن حکیم الله محسود رهبر طالبان پاکستانی، موضع گیریها وشایعات صورت گرفت که گویا حکومت فدرال پاکستان درصدد بستن راه اکمالاتی ناتو باید باشد البته این شایعه از لحظه ای قوت گرفت که عمران خان دو، سخن جدی وخطرناکی را با رسانه ها در میان گذاشت حرف اول ایشان این بود که دراقدام به حملات بی سرنشین، حکومت پاکستان راه های اکمالاتی ناتو را باید بسته نماید.کاری که دریک مورد درزمان حکومت یوسف رضا گیلاتی پیش آمد. بیست چهار سرباز پاکستانی درعملیات نیروهای آمریکایی درمنطقه ای مرزی " سلاله " در بیست شش نوامبر2011 کشته شدند .پاکستان در وا کنش به این اقدام خونین آمریکا، اقدامات واعتراضات گسترده ای را به راه انداخت. تظاهرات گسترده ای خیابانی، آتش زدن پرچم های آمریکا درتمام شهرهای پاکستان و اعترا ضات شدید پارلمان وفشارهای که به حکومت فدرال وارد شد.
وهمین مساله سبب گردید که حکومت گیلانی راه تدارکاتی ناتو را ازخاک خود ببندد این مساله هفت ماه ادامه یافت وراوبط پاکستان وآمریکا و سایر اعضای ناتو ، به بد ترین حالت رسید. حکومت رجا پرویز اشرف جانشین آقای گیلانی ، سرانجام موافقت کرد که راه های اکمالاتی ناتو باید باز شود استدلال حکومت را جا پرویز اشرف این بود که دراین راه بندانی وسد معبر هفت ماهه، منافع پاکستان درتمامی عرصه ها لطمه دیده است حرف آقای اشرف درست بود زیرا طرف پاکستان تنها وتنها آمریکا نبود این مساله روی تمامی چهل هشت کشور عضو ایساف در افغانستان تاثیرگذاشته بود. برای این منظومه ازکشورها قابل تحمل نبود که فرزندان شان درافغانستان حین انجام ما موریت ازگرسنه گی وتشنگی ونداشتن مرمی ومهمات دچار مشکل شود.
البته این حالت برای شان پیش نیامد نیروهای بین المللی با صرف هزینه ها ی سنگین راه خود را از طریق آسیایی میانه باز کردند ولی خوب، هزینه های بسیار سنگینی متحمل شدند.حال جناب عمران خان رهبر حزب انصاف پاکستان که نقش عمده درحکومت فدرال دارد و درایالت خیبر پختون خواه بشترین قدرت درانتخابات سال جاری را بدست آورد. وی حالا در واکنش به حملات بی سرنشین آمریکا که منجر به قتل حکیم الله محسود گردید،این موضع را گرفته است .وی تاکید دارد که حکومت پاکستان باید راه های اکمالاتی ناتو را بسته نماید.
حرف دیگر این رهبر ریا کار سیاسی این است که حتا حاضر است بخاطر این رویداد ازحکومت فدرال خارج شود. عمران خان با همان حرارت که درکرکت حرف می زد ، حالا درسیاست با همان زبان حرف می زند وبصورت قاطعی ازشبه نظامیان طالبان حمایت کرده است. به یاد داریم که وی درموقع انتخابات سال جاری تصمیم گرفت که به عمق حکومت طالبان وزیرستان شمالی وجنوبی بروند ولی ظاهرا این طالبان بود که وی را نه پذیرفت وحتی شنیده شد که جانش درخطر است. این سیاست مداردرحمایت ازطالبان سخنانی به زبان رانده است که حتی منافع ملی پاکستان را زیرپا کرده است. اینکه راه اکمالاتی ناتو بسته شود خوب خطر ناک ترین موضع گیری است که وی گرفته است. راسموسن در ارتباط به همین مساله به پاکستان اخطار شدید اللحنی داده . آقای راسموسن گفته است که اگراین کار را حکومت پاکستان درپیش بگیرد بدون تردید با عواقب بسیار سختی رو برو خواهد شد.
دلایل ا خطار شدید اللحن به پاکستان چه قدر جدی می تواند باشد؟
شک نداشته باشیم که ناتو هرگز نمی خواهد ونمی تواند تجربه بسته شدن سال 2011 را تحمل نماید زیرا این کار هزینه های بسیار سنگینی برا ی ناتو دارد ناتو دلیلی ندارد که این همه هزینه های سنگین را بخاطر یک رویداد که منجر به قتل حکیم الله محسود شده است را قبول نماید. اینکه آقای راسموسن به پاکستان اخطار می دهد هردو طرف به عمق گفته های شان آگاه است آقای راسموسن دبیرکل ناتو گفته است دراین کار منافع کشورهای عضو ایساف و ناتو صدمه می بیند و قابل تحمل برای سازمان نیست که شاهد ازبین رفتن منافع سربازان شان باشند. این مساله درشرایطی مطرح می شود که بالاترین حجم نقل وانتقال در آستانه خروج نیروهای بین المللی انجام می شود نیروهای بین المللی تا دسامبر سال 2014 باید خاک افغانستان را ترک نمایند و این خروج از خاک پاکستان صورت می گیرد.
حال حکومت پاکستان اگر موقف عمران را تایید وراه های اکمالاتی را بسته نماید دراین صورت باید با جدی ترین واکنش جامعه جهانی وچهل هشت کشور عضو ایسا ف درافغانستان باید روبرو شود. آقای راسموسن نوع اخطار و اقدامات که علیه منافع پاکستان را باید در پیش بگیرد را نه گفته است ولی معلوم است درصورت اقدام پاکستان وایجاد مشکلات برای سربازان ناتو درافغانستان ممکن است منافع پاکستا ن را درسرزمین های شان تهدید نماید. پاکستان دشواری های زیادی به لحاظ ا قتصادی دارد. اقتصاد پاکستان به ساده گی متضرر خواهد شد به هرصورت اعضای ناتو وایساف ابزار های زیادی در اختیار دارند که بتوانند به پاکستان فشارهای غیرمنتظره ای را به وجود آورد.
آقای مشرف درکتاب خاطرات خود می نویسد که آمریکا پس از رویداد یا زده سپتامبر پاکستان را چه گونه تهدید کرد واین تهدید جدی بود. حال گفته می شود که آقای راسموسن اخطار جدی به پاکستان داده است. ودلایلی جدی برای اخطار خود دارد. آقای راسموسن ازموضع جوامع غربی مقتدر این اخطار را داده است وپاکستان فکرمی کنم اظهارات موسن را جدی می گیرد و به همین دلیل بعید به نظرمی رسد که پاکستان راه اکمالاتی غرب را بسته نماید.
تفاوت موضع گیری های افغانستان با آمریکا درخصوص کشته شدن حکیم الله محسود
البته با کشته شدن حکیم الله محسود پاکستان، آمریکا وهمین طور رییس جمهورکرزی موضع گیری داشتند. آمریکا نوع اتهامات پاکستان را رد کرده است.پاکستان کشته شدن حکیم الله محسود را محکوم کرد وآن را سوبوتاژ صلح ویا قتل مصالحه در پاکستان اعلام داشت. سخنگویان کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا گفته اند که مساله مصالحه پاکستان با طالبان مساله داخلی شان است وهیچ ربطی بما ندارد اما آمریکا سالها به دنبال کشتن حکیم الله محسود بوده است. این حرف آمریکاییها درمورد حکیم الله محسود درست است .زیرا حکیم الله طراح حمله به پایگاه آمریکایی درخوست بود که نه نفر از زبده ترین کادرهای سیا وهادیان پروازهای بی پلوط را توسط یک عرب اردونی به قتل رسان. آمریکا برای شناسایی وقتل حکیم الله محسود پنچ ملیون دالر جایزه تعیین کرد.
وحال با بدست آوردن اطلاعات ذی قیمت ازلطیف الله محسود و همکاری استخبارات پاکستان، سرانجام موفق شد که وی را در روزجمعه گذشته با تعداد اززبده ترین رهبران طالبان توسط بی سرنشین بکشد و این کار صورت گرفته است. سناتور قدرت آمریکایی آقای مایکل راجرز ازکشته شدن حکیم الله محسود استقبال کرد وآن را باعث آرامش خاطر سر بازان آمریکایی درافغانستان تعبیر کرده است. رییس جمهور کرزی دراین مورد اظهار نظر کرده وگفته است که قتل حکیم الله محسود درزمان نامناسب صورت گرفته است. موضع گیری رییس جمهور کرزی قابل توجیه برای تحلیلگران افغانستان نبود وبه شدت نسبت به این گونه موقف گیری اعتراض وانتقاد شده است.
البته رییس جمهورکشور همیشه حرف ها وموضع گیری های پر ازجنجال وتوجیه ناشده درمورد مبارزه با تروریزم وطالبان داشته است. این بار هم اظهارات ایشان درمورد کشته شدن حکیم الله محسود با ابهامات گیج کننده رو برو شده. وبرخی ازتحلیلگران دراین مورد سخنان عجیب وغریبی گفته اند. صاحب نظران انتظار داشتند که دراین خصوص رییس جمهور باید ازاین رویداد حمایت می کرد زیرا عملیات درآن سوی دیورند ودرخاک پاکستان صورت گرفت ویکی ازعمده ترین حامیان گروهای دهشت افکن درافغانستان کشته شده است واین عملیات مناسب بوده است. مقامات آمریکایی، دبیرکل ناتو با رییس جمهورکرزی درمورد کشته شدن حکیم الله محسود متفاوت موضع گرفته اند.و این موقف گیری درمحافل سیاسی وخبری افغانستان با واکنش منفی رو برو شده است.