نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی
نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی

دفترقطر

دفترقطر

 

سه شنبه هفته گذشته، معاون وزارت خارجه قطر،دفترنمایندگی طالبان را با این خصوصیات افتتاح کرد."دفترسیاسی امارات اسلامی افغانستان" مساله دیگرهم پرچم سفید طالبان بود که درحضورمقامات قطری برفرازبام دفتربرافراشته گردید.نکته سوم هم اینکه این ساختمان درمرکز"دوحه" پایتخت قطریکی اززیباترین ساختمانها دراین شهراست.محوطه دفتربسیارزیبا وبزرگ است.طالبان که درقطرحاضرهستند،همه شادمان، خندان،درصف استاده اند.ودفترنمایندگی سیاسی شان را، باشادی درکنارمقامات قطری جشن گرفتند.سهیل شاهین بصورت گسترده ای دررسانه ها حاضرشد وخطوط کاری واساسی دفترشان را تشریح می کرد.الجزیره دراین مورد سنگ تمام گذاشت وبشترین پوشش را درساعات طلایی یک رسانه دراختیاردفترقطر،طالبان گذاشت.سهیل شاهین درمرکزعربی وانگلیسی "الجزیره" با انگلیسی شکسته وبا لهجه پاکستانی وشکم بیش ازحد گنده،سیمای الجزیره را،دیگرگون ساخته بود.

 

هستند آدمهای که درشبکه های مجازی نمایه خودرا دیگرگون می کنند" الجزیره" درسه شنبه وچهارشنبه " نمایه" خودرا دیگرگون کرده بود.سهیل شاهین،سخنگوی دفترقطر موضع طالبان وخطوط کاری دفتررا شرح می داد وی به چند مساله اشاره کرد ومی گفت: ما جنگ خود را همزمان با حکومت افغانستان ادامه می دهیم وی گفت نیروهای بین المللی باید ازافغانستان خارج شود.آقای شاهین درعین زمان، اظهارداشت که به گفتگوهای صلح نیزادامه می دهد وی می گفت: با ماموران آمریکایی،نماینده ملل متحد،سفرا کشورهای خارجی ،موسسات وسازمانهای بین المللی ازاین دفتروارد گفتگومی شود.وی تاکید داشت که که امارت اسلامی ازهمین دفتراعلامیه های خود را صادرمی کند.آقای شاهین درضمن به دومساله دیگرنیزاشاره داشت با جهت های سیاسی افغانی نیزمذاکره می کند ودرجنگ خود نیزادامه می دهد.دراین گفتگوها واظهارنظرها جناب شاهین سخنگوی دفترطالبان هرگزاشاره به حکومت افغانستان، شورای عالی صلح وگفتگو با حکومت افغانستان نداشت.

 

واکنش جان کیری وزیرخارجه آمریکا

 

درآمریکا، مقامات این کشوردرکل ازایجاد نمایندگی برای طالبان وهمکاری رییس جمهورکرزی درموافقت با نمایندگی طالبان،اظهارقدردانی شد. آقای جان کیری وآقای اوباما گفتند: که حکومت افغانستان طالبان را بعنوان یک گروه قبول کرده است.آقای جان کیری دوهفته پیش ازاین یک ساعت گفتگوی تلفنی با رییس جمهورکرزی داشت محتوای گفتگوها خیلی زیاد بیرون داده نشد ولی بگفته سناتوران ونمایندگان مجلس،آقای جان کیری بسیارتاکید داشته که رییس جمهوربه قطربرود ونمایندگی طالبان را مورد تایید قراردهد.رییس جمهوربه قطررفت وازایجاد نمایندگی برا ی طالبان حمایت کرد.وقتیکه دفترطالبان با آن مشخصات درقطرگشوده شد،حکومت افغانستان نسبت به آن موضع سختی گرفت.جان کیری دوباردرمورد نمایندگی قطربا رییس جمهورکرزی گفتگوی تلفنی داشت.حکومت افغانستان به این صورت عکس العمل نشان داد که نمایندگی طالبان را با این خصوصیات که درقطربازشده قبول ندارد واموروشروطی که افغانستان داشت،هرگزرعایت نشده لذا موضع گیری سختی درقبال دفترقطرازخود نشان داد.

 

رییس جمهورکرزی سه کارعمده را روی دست گرفت ابتداء همه رهبران سیاسی کشوررا درکاخ ریاست جمهوری فراخواند وجالب است همه رهبران سیاسی به این فراخوانی پاسخ مثبت دادند وهمه درارک ریاست جمهوری جمع شدند تصاویرکه من دیدم خط بزرگی ازحضوررهبران مخالف حکومت را دریک سالن بزرگ دریک صف طولانی نشان می داد که به دقت مثل شاگردان مکتب به حرف رییس جمهورگوش می دادند.وحکومت تاجای که درتوان داشت این بخش ازحضوررا عمده کرد ونشان داد که رییس جمهورتوانایی آن را دارد که همه رهبران سیاسی کشورش را فربخواند وبا وی درمسایلی مهم هماهنگ شود که واقعا این کارصورت گرفت.نکته دوم که خیلی حایزاهمیت است این است که حکومت افغانستان دورچهارم وپایانی ازمذاکرات امنیتی را به تعویق انداخت این گفتگوها بین هیئت های دوطرف شروع شده بود ولی ازسوی حکومت این گفتگوها متوقف شد.دلیل توقف را شورای امنیت ملی طی اعلامیه کوتاهی بیان داشت دراعلامیه آمده است که مذاکرات امنیتی به این دلیل متوقف می شود که آمریکا آنچه را که گفته عمل نکرده تفاوت عمل وحرف آمریکا درمورد نمایندگی طالبان درقطر،سبب گردید که مذاکرات امنیتی بین افغانستان وآمریکا به تعویق درآید.

 

اقدام سوم حکومت هم این بود که مذاکرات صلح قطررا تحریم نماید.شورای عالی صلح متکفل امورگفتگوها که طالبان قبول ندارد، درگفتگوهای شان اعلام داشت که با این شرایط مذاکرات درقطر را تحریم می کند.سه اقدام فراخوانی رهبران سیاسی،تعویق مذاکرات امنیتی با آمریکا، وتحریم گفتگوهای صلح درقطرازجمله اقدامات سریع حکومت درقبال نمایندگی قطربا آن خصوصیات بود.جان کیری وزیرخارجه آمریکا نسبت به مساله واکنش نشان داد وازاینکه اجماع ملی ضدیت به نمایندگی طالبان درقطر،شکل گرفته است.عامل و مسبب این قضیه را آمریکا دانسته است زیرا دربیانیه شورا امنیت با صراحت گفته شده که آمریکا حرف وعملش متفاوت است ،گفتگوهای امنیتی را متوقف کرده ومذاکرات صلح قطررا تحریم واین هم نظرهمه رهبران سیاسی درافغانستان.جان کیری با درک حساسیت مساله با رییس جمهورکرزی تماس می گیرد دراین گفتگوی تلفنی آقای کیری به رییس جمهور قول می دهد که پرچم طالبان را به زمین بکشد،لوحه امارت اسلامی را بردارد این کاربا گذشت 24 ساعت ازافتتاح دفترطالبان،انجام می شود.

 

 خبرگزاریها نشان داد که پرچم طالبان به زیرکشیده شد ولوحه امارت اسلامی طالبان نیزبرداشته شد وبدون شک این کاررا آمریکا کرد.آقای کیری وزیرخارجه آمریکا به رییس جمهوراطمینان می دهد که به دولت قطرگفته است که پرچم ونام امارت اسلامی طالبان را بردارد.یک مقام دروزارت خارجه قطرساعات پس ازبرداشتن پرچم ولوحه طالبان به این صورت اظهار نظرکرد که نمایندگی طالبان درقطربنام امارت اسلامی نیست این نمایندگی،حثیت دفترسیاسی برای طالبان را دارد.

 

موضع قطر

 

قطربدون تردید ترجیحات زیادی برای حمایت ازطالبان قایل است این کشور بصورت تردید نا پذیری ازطالبان حمایت می کند.شبکه " الجزیره " که سلطان رسانه دردنیای عرب است همیشه حامی طالبان بوده است همان گونه که گفتم " الجزیره" درپوشش نمایندگی طالبان سنگ تمام گذاشت.درزمان پنج سال امارت طالبان از1996 تا 2001 شبکه الجزیره یگانه رسانه ای بود که تا آخرین لحظه به نفع طالبان گزارش می داد تیسیرعلونی خبراین شبکه متهم به همکاری با شبکه القاعده است ومدتها دراسپانیا زندانی گردید،تمامی مهارتهای خبرنگاری اش را درخدمت طالبان گذاشته بود.قطرهرگونه تسهیلات را برا طالبان درگذاشته ودرحال حاضرفراهم کرده است.ساختمان که دراختیارطالبان درمرکزدوحه گذاشته شده واینکه ملیونها دالربرای این گروه اختصاص داده،همه نشانه حمایت بیدریغ قطرازطالبان است.

 

طالبان درقطرهرنوع تجارت را راه انداخته اند ودرمواردی امام جماعت شیوخ قطردرمساجد دوحه شده اند وبه این صورت قطریکی ازعمده ترین منبع مالی برای طالبان می باشد.رییس جمهوردرسفرپیشین خود،باجمعی ازتاجرانی صحبت کرد که تماما وابسته به طالبان هستند واین گروه، سنگین ترین سرمایه را درقطردراختیارگرفته وسود آن ازآن طالبان است.قطرگذشته ازحمایتهای تبلیغاتی درقالب الجزیره وپشتیبانی مالی درپوشش وتسهیلات تجارتی،به لحاظ سیاسی هم کارهای مهمی را انجام داده است.مذاکرات طالبان ازسال2011 با ماموران آمریکایی همیشه وهمراه با ناظرانی ازقطرهمراه بوده است این مساله ازبرلین شروع وتا دوحه ادامه داشته است آخرین مورد ش همین ایجاد نمایندگی درقطربوده است.

 

حکومت قطرهم پرچم را می دانیست وهم لوحه امارت را خبرداشت ودرعصرسه شنبه هفته گذشته این معاون وزارت خارجه قطربود که رسمان نوارافتتاح نمایندگی طالبان را درمیان شوروهلهله طالبان قطع کرد وبا حضوروی پرچم سفید طالبان برفرازعمارت زیبای با رنگ طلایی برافراشته شد وبا حضورمقامات قطری ازروی لوحه که نام امارت اسلامی روی آن حک شده بود،پرده برداری گردید. لوحه بگونه درعمق دیوارتعبیه شده که گویا ماه ها روی آن کارشده است ودولت قطربه طالبان اجازه داده که چنین تصرفات درنمایندگی شان داشته باشد همه این اموراتفاقی ازسوی دولت قطرنبوده است واین موضع رسمی این کشوردرمورد طالبان است.مقامی دروزارت خارجه هنگام پایین آوردن پرچم طالبان وبرداشتن لوحه بازهم تاکید داشت که این دفترنمایندگی سیاسی طالبان است.

 

شروط افغانستان

 

حکومت افغانستان البته با سیاستهای که درمورد طالبان درپیش گرفته بود،خود زمینه سازچنین تحولاتی باید باشد.سیاست توام با تساهل وبرادری باطالبان واینکه حاضراست با طالبان مذاکره نماید واین همه زحمات وتلاشهای که دراین جهت داشته،همه مقدمات چنین رویداد وروزی را سیاست های حکومت ما فراهم کرده بود. این حرف آقای اوباما که دیروزاعلام داشت که این خود رییس جمهورکرزی است که طالبان رابعنوان یک گروه برسمیت شناخته است،گزافه وتهمت به رییس جمهورکرزی نیست.رییس جمهورما نیکیهای زیادی درحق طالبان داشته است.درمورد گشایش نمایندگی طالبا درقطر،حکومت افغانستان آن را تایید ولی تاکید روی شروطی داشت که این ملاحظات درایجادنمایندگی طالبان درقطرهرگزرعایت نشده است.

 

ملاحظات چون مالکیت ومدیریت گفتگوها،افغانی بودن مذاکرات،دفتری برای صلح نه امارت اسلامی طالبان،تنظیم پروتکل با دولت قطردرمورد نمایندگی طالبان، وخلاصه اینکه گرانتی آمریکا وقطر که ازدفترنمایندگی مقاصد دیگری چون صدوراعلامیه بنام امارت واعزام هئیت های طالبان درکشورهای خارجی وجمع آوری اعانه وپول برای طالبان ومسایل ازاین قبیل درنمانیدگی قطرانجام نشود واین امورازجمله شروط وملاحظات افغانستان بود.وقتیکه دفترقطرافتتاح گردید تمامی شروط حکومت افغانستان،نادیده گرفته شد وبرعکس همه خواسته های طالبان درقطرانعکاس داشت.

 

حال با اعتراضات شدید افغانستان وحمایت یک دست ویک پارچه اپوزیسیون ازسیاست های رییس جمهورکرزی، تنها تغییرات که درنمایندگی قطرایجاد گردیده،همان برداشته شدن لوحه وپرچم است البته این مساله ، ضربه حیثتی کلانی برای طالبان است.واین موضوع برای شان خیلی سخت باید باشد که پرچم شان به این صورت پایین کشیده شود ولوحه امارت برداشته شود. طالبان دربرابرسیاست دولت قطر،خاضع است وهرچه آنها صلاح بدانند، طالبان قبول دارند.تمامی قراین نشان می دهد که درنهایت امر این دفترنمایندگی سیاسی طالبان درقطراست ازاین مساله هم قطروهم آمریکا وهم اروپا حمایت خواهد کرد.

دفترقطر

دفترقطر

 

سه شنبه هفته گذشته، معاون وزارت خارجه قطر،دفترنمایندگی طالبان را با این خصوصیات افتتاح کرد."دفترسیاسی امارات اسلامی افغانستان" مساله دیگرهم پرچم سفید طالبان بود که درحضورمقامات قطری برفرازبام دفتربرافراشته گردید.نکته سوم هم اینکه این ساختمان درمرکز"دوحه" پایتخت قطریکی اززیباترین ساختمانها دراین شهراست.محوطه دفتربسیارزیبا وبزرگ است.طالبان که درقطرحاضرهستند،همه شادمان، خندان،درصف استاده اند.ودفترنمایندگی سیاسی شان را، باشادی درکنارمقامات قطری جشن گرفتند.سهیل شاهین بصورت گسترده ای دررسانه ها حاضرشد وخطوط کاری واساسی دفترشان را تشریح می کرد.الجزیره دراین مورد سنگ تمام گذاشت وبشترین پوشش را درساعات طلایی یک رسانه دراختیاردفترقطر،طالبان گذاشت.سهیل شاهین درمرکزعربی وانگلیسی "الجزیره" با انگلیسی شکسته وبا لهجه پاکستانی وشکم بیش ازحد گنده،سیمای الجزیره را،دیگرگون ساخته بود.

 

هستند آدمهای که درشبکه های مجازی نمایه خودرا دیگرگون می کنند" الجزیره" درسه شنبه وچهارشنبه " نمایه" خودرا دیگرگون کرده بود.سهیل شاهین،سخنگوی دفترقطر موضع طالبان وخطوط کاری دفتررا شرح می داد وی به چند مساله اشاره کرد ومی گفت: ما جنگ خود را همزمان با حکومت افغانستان ادامه می دهیم وی گفت نیروهای بین المللی باید ازافغانستان خارج شود.آقای شاهین درعین زمان، اظهارداشت که به گفتگوهای صلح نیزادامه می دهد وی می گفت: با ماموران آمریکایی،نماینده ملل متحد،سفرا کشورهای خارجی ،موسسات وسازمانهای بین المللی ازاین دفتروارد گفتگومی شود.وی تاکید داشت که که امارت اسلامی ازهمین دفتراعلامیه های خود را صادرمی کند.آقای شاهین درضمن به دومساله دیگرنیزاشاره داشت با جهت های سیاسی افغانی نیزمذاکره می کند ودرجنگ خود نیزادامه می دهد.دراین گفتگوها واظهارنظرها جناب شاهین سخنگوی دفترطالبان هرگزاشاره به حکومت افغانستان، شورای عالی صلح وگفتگو با حکومت افغانستان نداشت.

 

واکنش جان کیری وزیرخارجه آمریکا

 

درآمریکا، مقامات این کشوردرکل ازایجاد نمایندگی برای طالبان وهمکاری رییس جمهورکرزی درموافقت با نمایندگی طالبان،اظهارقدردانی شد. آقای جان کیری وآقای اوباما گفتند: که حکومت افغانستان طالبان را بعنوان یک گروه قبول کرده است.آقای جان کیری دوهفته پیش ازاین یک ساعت گفتگوی تلفنی با رییس جمهورکرزی داشت محتوای گفتگوها خیلی زیاد بیرون داده نشد ولی بگفته سناتوران ونمایندگان مجلس،آقای جان کیری بسیارتاکید داشته که رییس جمهوربه قطربرود ونمایندگی طالبان را مورد تایید قراردهد.رییس جمهوربه قطررفت وازایجاد نمایندگی برا ی طالبان حمایت کرد.وقتیکه دفترطالبان با آن مشخصات درقطرگشوده شد،حکومت افغانستان نسبت به آن موضع سختی گرفت.جان کیری دوباردرمورد نمایندگی قطربا رییس جمهورکرزی گفتگوی تلفنی داشت.حکومت افغانستان به این صورت عکس العمل نشان داد که نمایندگی طالبان را با این خصوصیات که درقطربازشده قبول ندارد واموروشروطی که افغانستان داشت،هرگزرعایت نشده لذا موضع گیری سختی درقبال دفترقطرازخود نشان داد.

 

رییس جمهورکرزی سه کارعمده را روی دست گرفت ابتداء همه رهبران سیاسی کشوررا درکاخ ریاست جمهوری فراخواند وجالب است همه رهبران سیاسی به این فراخوانی پاسخ مثبت دادند وهمه درارک ریاست جمهوری جمع شدند تصاویرکه من دیدم خط بزرگی ازحضوررهبران مخالف حکومت را دریک سالن بزرگ دریک صف طولانی نشان می داد که به دقت مثل شاگردان مکتب به حرف رییس جمهورگوش می دادند.وحکومت تاجای که درتوان داشت این بخش ازحضوررا عمده کرد ونشان داد که رییس جمهورتوانایی آن را دارد که همه رهبران سیاسی کشورش را فربخواند وبا وی درمسایلی مهم هماهنگ شود که واقعا این کارصورت گرفت.نکته دوم که خیلی حایزاهمیت است این است که حکومت افغانستان دورچهارم وپایانی ازمذاکرات امنیتی را به تعویق انداخت این گفتگوها بین هیئت های دوطرف شروع شده بود ولی ازسوی حکومت این گفتگوها متوقف شد.دلیل توقف را شورای امنیت ملی طی اعلامیه کوتاهی بیان داشت دراعلامیه آمده است که مذاکرات امنیتی به این دلیل متوقف می شود که آمریکا آنچه را که گفته عمل نکرده تفاوت عمل وحرف آمریکا درمورد نمایندگی طالبان درقطر،سبب گردید که مذاکرات امنیتی بین افغانستان وآمریکا به تعویق درآید.

 

اقدام سوم حکومت هم این بود که مذاکرات صلح قطررا تحریم نماید.شورای عالی صلح متکفل امورگفتگوها که طالبان قبول ندارد، درگفتگوهای شان اعلام داشت که با این شرایط مذاکرات درقطر را تحریم می کند.سه اقدام فراخوانی رهبران سیاسی،تعویق مذاکرات امنیتی با آمریکا، وتحریم گفتگوهای صلح درقطرازجمله اقدامات سریع حکومت درقبال نمایندگی قطربا آن خصوصیات بود.جان کیری وزیرخارجه آمریکا نسبت به مساله واکنش نشان داد وازاینکه اجماع ملی ضدیت به نمایندگی طالبان درقطر،شکل گرفته است.عامل و مسبب این قضیه را آمریکا دانسته است زیرا دربیانیه شورا امنیت با صراحت گفته شده که آمریکا حرف وعملش متفاوت است ،گفتگوهای امنیتی را متوقف کرده ومذاکرات صلح قطررا تحریم واین هم نظرهمه رهبران سیاسی درافغانستان.جان کیری با درک حساسیت مساله با رییس جمهورکرزی تماس می گیرد دراین گفتگوی تلفنی آقای کیری به رییس جمهور قول می دهد که پرچم طالبان را به زمین بکشد،لوحه امارت اسلامی را بردارد این کاربا گذشت 24 ساعت ازافتتاح دفترطالبان،انجام می شود.

 

 خبرگزاریها نشان داد که پرچم طالبان به زیرکشیده شد ولوحه امارت اسلامی طالبان نیزبرداشته شد وبدون شک این کاررا آمریکا کرد.آقای کیری وزیرخارجه آمریکا به رییس جمهوراطمینان می دهد که به دولت قطرگفته است که پرچم ونام امارت اسلامی طالبان را بردارد.یک مقام دروزارت خارجه قطرساعات پس ازبرداشتن پرچم ولوحه طالبان به این صورت اظهار نظرکرد که نمایندگی طالبان درقطربنام امارت اسلامی نیست این نمایندگی،حثیت دفترسیاسی برای طالبان را دارد.

 

موضع قطر

 

قطربدون تردید ترجیحات زیادی برای حمایت ازطالبان قایل است این کشور بصورت تردید نا پذیری ازطالبان حمایت می کند.شبکه " الجزیره " که سلطان رسانه دردنیای عرب است همیشه حامی طالبان بوده است همان گونه که گفتم " الجزیره" درپوشش نمایندگی طالبان سنگ تمام گذاشت.درزمان پنج سال امارت طالبان از1996 تا 2001 شبکه الجزیره یگانه رسانه ای بود که تا آخرین لحظه به نفع طالبان گزارش می داد تیسیرعلونی خبراین شبکه متهم به همکاری با شبکه القاعده است ومدتها دراسپانیا زندانی گردید،تمامی مهارتهای خبرنگاری اش را درخدمت طالبان گذاشته بود.قطرهرگونه تسهیلات را برا طالبان درگذاشته ودرحال حاضرفراهم کرده است.ساختمان که دراختیارطالبان درمرکزدوحه گذاشته شده واینکه ملیونها دالربرای این گروه اختصاص داده،همه نشانه حمایت بیدریغ قطرازطالبان است.

 

طالبان درقطرهرنوع تجارت را راه انداخته اند ودرمواردی امام جماعت شیوخ قطردرمساجد دوحه شده اند وبه این صورت قطریکی ازعمده ترین منبع مالی برای طالبان می باشد.رییس جمهوردرسفرپیشین خود،باجمعی ازتاجرانی صحبت کرد که تماما وابسته به طالبان هستند واین گروه، سنگین ترین سرمایه را درقطردراختیارگرفته وسود آن ازآن طالبان است.قطرگذشته ازحمایتهای تبلیغاتی درقالب الجزیره وپشتیبانی مالی درپوشش وتسهیلات تجارتی،به لحاظ سیاسی هم کارهای مهمی را انجام داده است.مذاکرات طالبان ازسال2011 با ماموران آمریکایی همیشه وهمراه با ناظرانی ازقطرهمراه بوده است این مساله ازبرلین شروع وتا دوحه ادامه داشته است آخرین مورد ش همین ایجاد نمایندگی درقطربوده است.

 

حکومت قطرهم پرچم را می دانیست وهم لوحه امارت را خبرداشت ودرعصرسه شنبه هفته گذشته این معاون وزارت خارجه قطربود که رسمان نوارافتتاح نمایندگی طالبان را درمیان شوروهلهله طالبان قطع کرد وبا حضوروی پرچم سفید طالبان برفرازعمارت زیبای با رنگ طلایی برافراشته شد وبا حضورمقامات قطری ازروی لوحه که نام امارت اسلامی روی آن حک شده بود،پرده برداری گردید. لوحه بگونه درعمق دیوارتعبیه شده که گویا ماه ها روی آن کارشده است ودولت قطربه طالبان اجازه داده که چنین تصرفات درنمایندگی شان داشته باشد همه این اموراتفاقی ازسوی دولت قطرنبوده است واین موضع رسمی این کشوردرمورد طالبان است.مقامی دروزارت خارجه هنگام پایین آوردن پرچم طالبان وبرداشتن لوحه بازهم تاکید داشت که این دفترنمایندگی سیاسی طالبان است.

 

شروط افغانستان

 

حکومت افغانستان البته با سیاستهای که درمورد طالبان درپیش گرفته بود،خود زمینه سازچنین تحولاتی باید باشد.سیاست توام با تساهل وبرادری باطالبان واینکه حاضراست با طالبان مذاکره نماید واین همه زحمات وتلاشهای که دراین جهت داشته،همه مقدمات چنین رویداد وروزی را سیاست های حکومت ما فراهم کرده بود. این حرف آقای اوباما که دیروزاعلام داشت که این خود رییس جمهورکرزی است که طالبان رابعنوان یک گروه برسمیت شناخته است،گزافه وتهمت به رییس جمهورکرزی نیست.رییس جمهورما نیکیهای زیادی درحق طالبان داشته است.درمورد گشایش نمایندگی طالبا درقطر،حکومت افغانستان آن را تایید ولی تاکید روی شروطی داشت که این ملاحظات درایجادنمایندگی طالبان درقطرهرگزرعایت نشده است.

 

ملاحظات چون مالکیت ومدیریت گفتگوها،افغانی بودن مذاکرات،دفتری برای صلح نه امارت اسلامی طالبان،تنظیم پروتکل با دولت قطردرمورد نمایندگی طالبان، وخلاصه اینکه گرانتی آمریکا وقطر که ازدفترنمایندگی مقاصد دیگری چون صدوراعلامیه بنام امارت واعزام هئیت های طالبان درکشورهای خارجی وجمع آوری اعانه وپول برای طالبان ومسایل ازاین قبیل درنمانیدگی قطرانجام نشود واین امورازجمله شروط وملاحظات افغانستان بود.وقتیکه دفترقطرافتتاح گردید تمامی شروط حکومت افغانستان،نادیده گرفته شد وبرعکس همه خواسته های طالبان درقطرانعکاس داشت.

 

حال با اعتراضات شدید افغانستان وحمایت یک دست ویک پارچه اپوزیسیون ازسیاست های رییس جمهورکرزی، تنها تغییرات که درنمایندگی قطرایجاد گردیده،همان برداشته شدن لوحه وپرچم است البته این مساله ، ضربه حیثتی کلانی برای طالبان است.واین موضوع برای شان خیلی سخت باید باشد که پرچم شان به این صورت پایین کشیده شود ولوحه امارت برداشته شود. طالبان دربرابرسیاست دولت قطر،خاضع است وهرچه آنها صلاح بدانند، طالبان قبول دارند.تمامی قراین نشان می دهد که درنهایت امر این دفترنمایندگی سیاسی طالبان درقطراست ازاین مساله هم قطروهم آمریکا وهم اروپا حمایت خواهد کرد.

دفترقطر

دفترقطر

 

سه شنبه هفته گذشته، معاون وزارت خارجه قطر،دفترنمایندگی طالبان را با این خصوصیات افتتاح کرد."دفترسیاسی امارات اسلامی افغانستان" مساله دیگرهم پرچم سفید طالبان بود که درحضورمقامات قطری برفرازبام دفتربرافراشته گردید.نکته سوم هم اینکه این ساختمان درمرکز"دوحه" پایتخت قطریکی اززیباترین ساختمانها دراین شهراست.محوطه دفتربسیارزیبا وبزرگ است.طالبان که درقطرحاضرهستند،همه شادمان، خندان،درصف استاده اند.ودفترنمایندگی سیاسی شان را، باشادی درکنارمقامات قطری جشن گرفتند.سهیل شاهین بصورت گسترده ای دررسانه ها حاضرشد وخطوط کاری واساسی دفترشان را تشریح می کرد.الجزیره دراین مورد سنگ تمام گذاشت وبشترین پوشش را درساعات طلایی یک رسانه دراختیاردفترقطر،طالبان گذاشت.سهیل شاهین درمرکزعربی وانگلیسی "الجزیره" با انگلیسی شکسته وبا لهجه پاکستانی وشکم بیش ازحد گنده،سیمای الجزیره را،دیگرگون ساخته بود.

 

هستند آدمهای که درشبکه های مجازی نمایه خودرا دیگرگون می کنند" الجزیره" درسه شنبه وچهارشنبه " نمایه" خودرا دیگرگون کرده بود.سهیل شاهین،سخنگوی دفترقطر موضع طالبان وخطوط کاری دفتررا شرح می داد وی به چند مساله اشاره کرد ومی گفت: ما جنگ خود را همزمان با حکومت افغانستان ادامه می دهیم وی گفت نیروهای بین المللی باید ازافغانستان خارج شود.آقای شاهین درعین زمان، اظهارداشت که به گفتگوهای صلح نیزادامه می دهد وی می گفت: با ماموران آمریکایی،نماینده ملل متحد،سفرا کشورهای خارجی ،موسسات وسازمانهای بین المللی ازاین دفتروارد گفتگومی شود.وی تاکید داشت که که امارت اسلامی ازهمین دفتراعلامیه های خود را صادرمی کند.آقای شاهین درضمن به دومساله دیگرنیزاشاره داشت با جهت های سیاسی افغانی نیزمذاکره می کند ودرجنگ خود نیزادامه می دهد.دراین گفتگوها واظهارنظرها جناب شاهین سخنگوی دفترطالبان هرگزاشاره به حکومت افغانستان، شورای عالی صلح وگفتگو با حکومت افغانستان نداشت.

 

واکنش جان کیری وزیرخارجه آمریکا

 

درآمریکا، مقامات این کشوردرکل ازایجاد نمایندگی برای طالبان وهمکاری رییس جمهورکرزی درموافقت با نمایندگی طالبان،اظهارقدردانی شد. آقای جان کیری وآقای اوباما گفتند: که حکومت افغانستان طالبان را بعنوان یک گروه قبول کرده است.آقای جان کیری دوهفته پیش ازاین یک ساعت گفتگوی تلفنی با رییس جمهورکرزی داشت محتوای گفتگوها خیلی زیاد بیرون داده نشد ولی بگفته سناتوران ونمایندگان مجلس،آقای جان کیری بسیارتاکید داشته که رییس جمهوربه قطربرود ونمایندگی طالبان را مورد تایید قراردهد.رییس جمهوربه قطررفت وازایجاد نمایندگی برا ی طالبان حمایت کرد.وقتیکه دفترطالبان با آن مشخصات درقطرگشوده شد،حکومت افغانستان نسبت به آن موضع سختی گرفت.جان کیری دوباردرمورد نمایندگی قطربا رییس جمهورکرزی گفتگوی تلفنی داشت.حکومت افغانستان به این صورت عکس العمل نشان داد که نمایندگی طالبان را با این خصوصیات که درقطربازشده قبول ندارد واموروشروطی که افغانستان داشت،هرگزرعایت نشده لذا موضع گیری سختی درقبال دفترقطرازخود نشان داد.

 

رییس جمهورکرزی سه کارعمده را روی دست گرفت ابتداء همه رهبران سیاسی کشوررا درکاخ ریاست جمهوری فراخواند وجالب است همه رهبران سیاسی به این فراخوانی پاسخ مثبت دادند وهمه درارک ریاست جمهوری جمع شدند تصاویرکه من دیدم خط بزرگی ازحضوررهبران مخالف حکومت را دریک سالن بزرگ دریک صف طولانی نشان می داد که به دقت مثل شاگردان مکتب به حرف رییس جمهورگوش می دادند.وحکومت تاجای که درتوان داشت این بخش ازحضوررا عمده کرد ونشان داد که رییس جمهورتوانایی آن را دارد که همه رهبران سیاسی کشورش را فربخواند وبا وی درمسایلی مهم هماهنگ شود که واقعا این کارصورت گرفت.نکته دوم که خیلی حایزاهمیت است این است که حکومت افغانستان دورچهارم وپایانی ازمذاکرات امنیتی را به تعویق انداخت این گفتگوها بین هیئت های دوطرف شروع شده بود ولی ازسوی حکومت این گفتگوها متوقف شد.دلیل توقف را شورای امنیت ملی طی اعلامیه کوتاهی بیان داشت دراعلامیه آمده است که مذاکرات امنیتی به این دلیل متوقف می شود که آمریکا آنچه را که گفته عمل نکرده تفاوت عمل وحرف آمریکا درمورد نمایندگی طالبان درقطر،سبب گردید که مذاکرات امنیتی بین افغانستان وآمریکا به تعویق درآید.

 

اقدام سوم حکومت هم این بود که مذاکرات صلح قطررا تحریم نماید.شورای عالی صلح متکفل امورگفتگوها که طالبان قبول ندارد، درگفتگوهای شان اعلام داشت که با این شرایط مذاکرات درقطر را تحریم می کند.سه اقدام فراخوانی رهبران سیاسی،تعویق مذاکرات امنیتی با آمریکا، وتحریم گفتگوهای صلح درقطرازجمله اقدامات سریع حکومت درقبال نمایندگی قطربا آن خصوصیات بود.جان کیری وزیرخارجه آمریکا نسبت به مساله واکنش نشان داد وازاینکه اجماع ملی ضدیت به نمایندگی طالبان درقطر،شکل گرفته است.عامل و مسبب این قضیه را آمریکا دانسته است زیرا دربیانیه شورا امنیت با صراحت گفته شده که آمریکا حرف وعملش متفاوت است ،گفتگوهای امنیتی را متوقف کرده ومذاکرات صلح قطررا تحریم واین هم نظرهمه رهبران سیاسی درافغانستان.جان کیری با درک حساسیت مساله با رییس جمهورکرزی تماس می گیرد دراین گفتگوی تلفنی آقای کیری به رییس جمهور قول می دهد که پرچم طالبان را به زمین بکشد،لوحه امارت اسلامی را بردارد این کاربا گذشت 24 ساعت ازافتتاح دفترطالبان،انجام می شود.

 

 خبرگزاریها نشان داد که پرچم طالبان به زیرکشیده شد ولوحه امارت اسلامی طالبان نیزبرداشته شد وبدون شک این کاررا آمریکا کرد.آقای کیری وزیرخارجه آمریکا به رییس جمهوراطمینان می دهد که به دولت قطرگفته است که پرچم ونام امارت اسلامی طالبان را بردارد.یک مقام دروزارت خارجه قطرساعات پس ازبرداشتن پرچم ولوحه طالبان به این صورت اظهار نظرکرد که نمایندگی طالبان درقطربنام امارت اسلامی نیست این نمایندگی،حثیت دفترسیاسی برای طالبان را دارد.

 

موضع قطر

 

قطربدون تردید ترجیحات زیادی برای حمایت ازطالبان قایل است این کشور بصورت تردید نا پذیری ازطالبان حمایت می کند.شبکه " الجزیره " که سلطان رسانه دردنیای عرب است همیشه حامی طالبان بوده است همان گونه که گفتم " الجزیره" درپوشش نمایندگی طالبان سنگ تمام گذاشت.درزمان پنج سال امارت طالبان از1996 تا 2001 شبکه الجزیره یگانه رسانه ای بود که تا آخرین لحظه به نفع طالبان گزارش می داد تیسیرعلونی خبراین شبکه متهم به همکاری با شبکه القاعده است ومدتها دراسپانیا زندانی گردید،تمامی مهارتهای خبرنگاری اش را درخدمت طالبان گذاشته بود.قطرهرگونه تسهیلات را برا طالبان درگذاشته ودرحال حاضرفراهم کرده است.ساختمان که دراختیارطالبان درمرکزدوحه گذاشته شده واینکه ملیونها دالربرای این گروه اختصاص داده،همه نشانه حمایت بیدریغ قطرازطالبان است.

 

طالبان درقطرهرنوع تجارت را راه انداخته اند ودرمواردی امام جماعت شیوخ قطردرمساجد دوحه شده اند وبه این صورت قطریکی ازعمده ترین منبع مالی برای طالبان می باشد.رییس جمهوردرسفرپیشین خود،باجمعی ازتاجرانی صحبت کرد که تماما وابسته به طالبان هستند واین گروه، سنگین ترین سرمایه را درقطردراختیارگرفته وسود آن ازآن طالبان است.قطرگذشته ازحمایتهای تبلیغاتی درقالب الجزیره وپشتیبانی مالی درپوشش وتسهیلات تجارتی،به لحاظ سیاسی هم کارهای مهمی را انجام داده است.مذاکرات طالبان ازسال2011 با ماموران آمریکایی همیشه وهمراه با ناظرانی ازقطرهمراه بوده است این مساله ازبرلین شروع وتا دوحه ادامه داشته است آخرین مورد ش همین ایجاد نمایندگی درقطربوده است.

 

حکومت قطرهم پرچم را می دانیست وهم لوحه امارت را خبرداشت ودرعصرسه شنبه هفته گذشته این معاون وزارت خارجه قطربود که رسمان نوارافتتاح نمایندگی طالبان را درمیان شوروهلهله طالبان قطع کرد وبا حضوروی پرچم سفید طالبان برفرازعمارت زیبای با رنگ طلایی برافراشته شد وبا حضورمقامات قطری ازروی لوحه که نام امارت اسلامی روی آن حک شده بود،پرده برداری گردید. لوحه بگونه درعمق دیوارتعبیه شده که گویا ماه ها روی آن کارشده است ودولت قطربه طالبان اجازه داده که چنین تصرفات درنمایندگی شان داشته باشد همه این اموراتفاقی ازسوی دولت قطرنبوده است واین موضع رسمی این کشوردرمورد طالبان است.مقامی دروزارت خارجه هنگام پایین آوردن پرچم طالبان وبرداشتن لوحه بازهم تاکید داشت که این دفترنمایندگی سیاسی طالبان است.

 

شروط افغانستان

 

حکومت افغانستان البته با سیاستهای که درمورد طالبان درپیش گرفته بود،خود زمینه سازچنین تحولاتی باید باشد.سیاست توام با تساهل وبرادری باطالبان واینکه حاضراست با طالبان مذاکره نماید واین همه زحمات وتلاشهای که دراین جهت داشته،همه مقدمات چنین رویداد وروزی را سیاست های حکومت ما فراهم کرده بود. این حرف آقای اوباما که دیروزاعلام داشت که این خود رییس جمهورکرزی است که طالبان رابعنوان یک گروه برسمیت شناخته است،گزافه وتهمت به رییس جمهورکرزی نیست.رییس جمهورما نیکیهای زیادی درحق طالبان داشته است.درمورد گشایش نمایندگی طالبا درقطر،حکومت افغانستان آن را تایید ولی تاکید روی شروطی داشت که این ملاحظات درایجادنمایندگی طالبان درقطرهرگزرعایت نشده است.

 

ملاحظات چون مالکیت ومدیریت گفتگوها،افغانی بودن مذاکرات،دفتری برای صلح نه امارت اسلامی طالبان،تنظیم پروتکل با دولت قطردرمورد نمایندگی طالبان، وخلاصه اینکه گرانتی آمریکا وقطر که ازدفترنمایندگی مقاصد دیگری چون صدوراعلامیه بنام امارت واعزام هئیت های طالبان درکشورهای خارجی وجمع آوری اعانه وپول برای طالبان ومسایل ازاین قبیل درنمانیدگی قطرانجام نشود واین امورازجمله شروط وملاحظات افغانستان بود.وقتیکه دفترقطرافتتاح گردید تمامی شروط حکومت افغانستان،نادیده گرفته شد وبرعکس همه خواسته های طالبان درقطرانعکاس داشت.

 

حال با اعتراضات شدید افغانستان وحمایت یک دست ویک پارچه اپوزیسیون ازسیاست های رییس جمهورکرزی، تنها تغییرات که درنمایندگی قطرایجاد گردیده،همان برداشته شدن لوحه وپرچم است البته این مساله ، ضربه حیثتی کلانی برای طالبان است.واین موضوع برای شان خیلی سخت باید باشد که پرچم شان به این صورت پایین کشیده شود ولوحه امارت برداشته شود. طالبان دربرابرسیاست دولت قطر،خاضع است وهرچه آنها صلاح بدانند، طالبان قبول دارند.تمامی قراین نشان می دهد که درنهایت امر این دفترنمایندگی سیاسی طالبان درقطراست ازاین مساله هم قطروهم آمریکا وهم اروپا حمایت خواهد کرد.

پیشینه مناسبات

 

تحلیل روز، ویژه کنفرانس محصلان افغانستان درترکیه

پیشینه مناسبات

 

پیشینه مناسبات افغانستان وکشورهای عربی را می توان با توجه به ماهیت رژیمهای حاکم درافغانستان،مورد مطالعه قرارداد.کشورهای عربی بصورت عام وشش کشورعربی درحاشیه خلیج فارس،بصورت خاص ،مناسبات وروابط خود را بگونه ثابت با افغانستان تعریف کرده اند.شش کشورعضوشورای همکاری خلیج فارس راباید بصورت ثابت سیاست خارجی شان را درموردافغانستان مطالعه کرد.کشورهای مثل عربستان سعودی،کویت،امارات متحده عربی،قطر،بحرین وعمان سیاست خارجی پایه دار وتعریف شده درمورد افغانستان داشته اند.ولی سایرکشورهای عربی،سیالیت آشکاردرسیاست خارجی شان نسبت به افغانستان، دیده شده مصر،یمن، الجزایر،لبنان وعراق.وچند کشورعربی از22کشورعربی عضواتحادیه عرب،سیاست خارجی شان تابع متغیرات درافغانستان بوده اند .

 

اما شش کشورعربی پس ازجنگ جهانی دوم وحتی پیش ازآن ، روابط ومناسبات شان،باغرب وآمریکا،پیوند خورده اند.البته عمده ترین دلیل آن ماهیت سیاسی محافظه کارانه این کشورها است وازجانب دیگر مساله انرژی بی پایان دراین کشورها بوده که بصورت متقابل سیاست استواربین غرب وشش کشورعربی ایجاد شود.مدیریت انرژی دراین کشورها،پیوند ناگسستی با کارتلها وتراستهای غرب دارد.بهارعربی به این دلیل دراین حوزه عقیم ماند و نتوانیست نفوذ نماید زیرا ازلازمه بهارعربی،تغییردردوحوزه سیاست ونفت را درپی داشت.هردومساله برای منافع غرب،قابل تحمل نیست.غرب وآمریکا منافع شان به مسایل این شش کشورعربی گره خورده است بگونه ای که صدام قربانی همین منافع گردید.درسال1990 تهاجم عراق به کویت درواقع،همان امضای مرگ این رژیم ازسوی غرب بود وصدام ازخط قرمزعبور وبه حوزه منافع غرب تعرض کرده بود واین مساله هرگزبرای شان قابل قبول نبود وباید صدام جواب این این بی باکی اش را پس می داد که داد ودیدیم که درسال2003 این رژیم با لشکری وسیع آمریکا ازپای درامد وپس ازشش ماه صدام به آن وضع درد ناک به اسارت وسپس اعدام شد.

 

 

تعرض درحوزه شش کشورعربی که برشمردم درواقع تعرض به منافع غرب وآمریکا  است وبه همین علت است که بهارعربی را عمدا تبدیل به فصول خونین دیگرساخت که دیگرهیچ کشورومردم عربی هوس بهارعربی را درسرنپروراند.درمیان شش کشورعربی  شورای همکاری خلیج فارس،قطر شیخ نشین بسیارکوچک نقش پیشوایی سیاست را درمنطقه به دوش گرفته است.قبلا عربستان سعودی نقش هادی را داشت ولی این نقش ازعربستان کم کم گرفته وبه قطرداده شده است.قطردرمیان این شش کشور،مناسبات بسیارپیچیده ای را با غرب وآمریکا ایجاد کرده است بگونه ای که نگاه قطربه مسایل منطقه خاورمیانه، یک نگاه غربی واروپایی است.این کشوربه اندازه مورد اعتماد سیاستهای غرب است که گویا همه مسایل منطقه را ازمنظروی نگاه می کند درمورد لیبیا همین گونه شد.

 

افغانستان وقطر

 

درمورد افغانستان،ازمیان همه کشورهای عربی،نقش اول را کشورقطربه عهده گرفته است.شیخ حمد بن جاسم آل ثانی همان گونه که درمسایل منطقه نقش فعالی بدوش گرفته است این کشوردرمورد افغانستان ازهمه کشورهای عربی جلوزده است.این درست است که هیچ ازاین کشورها درگذشته، سیاست جدایی ازآمریکا وغرب را درمورد افغانستان،نداشته اند درزمان اشغال افغانستان ودرپایان دهه هفتاد وسراسردهه هشتاد،کشورهای عربی بزرگترین حامی مجاهدین افغانستان وسیاست های غرب وآمریکا درافغانستان قرارگرفتند.این کشورها جدایی ازسیاست آمریکا وانگلیس حرفی دیگری درمورد افغانستان نداشتند.شبکه اسامه با همین انگیزه عازم افغانستان ودرنهایت تبدیل به یک گروه تبهکارگردید.باروی کارآمدن مجاهدین ومنازعات داخلی درکشور،بازهم کشورهای عربی نقش بزرگی درتحولات افغانستان داشته است.یک دپلمات افغانستان درامارات عربی هفت سال پیش ازاین بمن گفت: که امنیت افغانستان ازحوزه شورای همکاری خلیج فارس تهدید می شود.

 

 

افغانستان بهر قیمتی که شده باید مناسبات خودرا با این کشورها،تعریف نماید وی می گفت: شیوخ عرب دست ازسرافغانستان وپاکستان برنمی دارند شما فکرنکنید که آنها بی تفاوت هستند. نه آنها با تفاوت ترین کشورهای است که با پول،درجامعه گرسنه ما نقش تعیین کننده شان را بازی می کنند وی حرف خانم بوتورا تایید می کرد که درتاسیس طالبان درسال1994 این پاکستان نبود که درتکوین طالبان نقش داشته است.این درست که استخبارات نقش بزرگی سازماندهی طالبان را بعهده گرفت اما پاکستان هیچ پولی دراین خصوص خرج نکرد استخبارات درمورد تاسیس طالبان با موافقت غرب وحمایت مالی کشورهای عربی،هم برای سازماندهی طالبان وجوه مالی لازم را گرفت وهم مبالغ هنگفتی را برای خود شان.این دپلمات افغان درآن زمان می گفت: قطرفعال ترین کشوردرحوزه عربی است که درتحولات افغانستان نقش برجسته را می گیرد.مناسبات قطردرمرحله اشغال افغانستان توسط روسها،همکاری مالی وسیاسی وتبلیغاتی درکنارشش کشورعربی بود.

 

 

درزمان حکومت مجاهدین بخصوص پس ازسال1994 با ظهورطالبان،نقش کینه توزانه نسبت به افغانستان گرفت این مساله ازخود دلیل داشت.اصولا کشورهای عربی واروپایی وپاکستان نمی خواستند که مجاهدین یک جمهوری اسلامی تاسیس نماید که نقش برادردوقلورا درکنارایران داشته باشد.قطربصورت واضحی ازامارت وجنگ طالبان حمایت می کرد.الجزیره تا آخرین لحظه ها خبرنگارش درافغانستان حضورداشت واخبارافغانستان را به نفع طالبان گزاش می داد خبرنگاران الجزیره درقندهاروکابل،تماما چهره های بنیاد گرا بودند که با رفتن ازافغانستان توسط کشورهای اروپایی دستگیرشدند واتهامات آنها بصورت واضح همکاری با شبکه القاعده وطالبان اعلام شد. تیسیرعلونی مدتها دراسپانیا زندانی گردید.افغانستان بصورت کلی این گرفتاری را با کشورهای عربی وبخصوص قطرداشته است.این مساله دلیل دارد قطردرمورد توسعه وتغذیه طالبان هم پول داده است وهم تبلیغات گسترده داشته وهم طالبان را به رسمیت شناخته است.

 

 

درزمان امارت طالبان درافغانستان درسالهای1996-2001 عربستان سعودی وامارات متحده ،امارت طالبان را برسمیت شناختند ولی واقعیت مساله این بود که همه شش کشورعربی حامی مالی وتبلیغاتی طالبان بود من یادم نمی روم یکی ازدوستانم به خبرنگارالجزیره سقوط طالبان درکابل را به وی تسلیت گفته بود.این خبرنگارعلی الظاهر عکس العمل نشان داد که شما با ما بعنوان یک رسانه آزاد اهانت کرده اید وما هیچ نسبتی با طالبان نداریم دوست ما دلایلی زیادی داشت که ثابت می کرد الجزیره درمدت پنج سال ازامارت طالبان،تبلیغات زیادی به نفع طالبان کرده است درنهایت خبرنگارالجزیره خود معترف می شود که استراتژی الجزیره حمایت ازجنبشهای اسلامی هست.این حرف هم بی جهت نباشد که درمحافل عربی گفته شده که ظهورالجزیره همزمان با ظهورالقاعده بوده است.الجزیره درقطراست واین شبکه درحال حاضرهم بصورت جدی ازطالبان حمایت می کند.

 

نقش قطردرمورد صلح با طالبان

 

امروزخبرگزاریهای تماما اعلام داشتند که دفترنمایندگی طالبان درقطررسما آغازبکارکرده است.معاون وزارت خارجه قطر،نمایندگی طالبان را، همان گونه خود طالبان می خواست،افتتاح کرد.طالبان چه می خواست.آنها گفته بودند که نمایندگی طالبان درقطر،نمایندگی امارت اسلامی شان باید باشد.امری که حکومت افغانستان هرگزآن را قبول نداشت.افغانستان حد اقل چند شرط برای نمایندگی طالبان گذاشته بود وضعیت وفضای دیروزهنگام گشایش دفترطالبان درقطرنشان داد که هیچ یک ازشروط وملاحظات افغانستان درنظرگرفته نشده است.حکومت گفته بود که دفتردرقطرآدرسی باشد برای گفتگوهای صلح ونقش دفترتسهیل کننده است .افغانستان قبول نداشت که دفتربنمایندگی ازامارت طالبان افتتاح شود افغانستان تاکید داشت که دفترقطرحیثیت نمایندگی سیاسی را نباید داشته باشد.دیروزهردوملاحظه نقض شده است دفتررسما بنام امارت اسلامی طالبان گشوده وپرچم طالبان برفرازآن برافراشته شد پرچم همان پرچم امارت اسلامی طالبان بود واین حیثیت کامل نمایندگی را برای طالبان دارد.

 

 

درمراسم افتتاح دفتر،سخنگوی نمایندگی طالبان بنام سهیل شاهین گفت: دفتربنام امارت اسلامی طالبان افتتاح شده وی گفت: ما ازاین دفتربا جهان می خواهیم ارتباط برقرارنماییم ما می خواهیم با ملل متحد گفتگونماییم طالبان ازهمین دفتربا آمریکاییها مذاکره می کنند شاهین گفت: ما ازهمین دفتراعلامیه صادرمی کنیم ومواضع طالبان را به دنیا اعلام می کنیم برخی خبرگزاریها گفته است که ذبیح الله مجاهد سخنگوی طالبان نیزدرروزمراسم گشایش دفترشان حضورداشته است وی گفته است که ما درعین ادامه جنگ درافغانستان،راه گفتگوبا آمریکا را نیزدنبال می کنیم یعنی همزمان هم می جنگیم وهم مذاکره می کنیم.ملاحظه دوم که افغانستان که روی آن بارها تاکید داشت مساله مالکیت ومدیریت گفتگوهای صلح بود.افغانستان بارهم اعلام داشته بود که هرگزاجازه نمی دهد که مالکیت گفتگوها را غیرازحکومت افغانستان کسی دیگری بعهده بگیرد.حکومت افغانستان درگفتگوی بین الافغانی تاکید داشت که هم مالک مذاکرات وهم مدیرآن است.

 

 

 اما درمراسم دیروزگفته شد که طالبان می خواهند باطرفهای که خود تشخیص می دهند مذاکرات شان را ادامه دهند اولین حرف طالبان این بود که می خواهد بصورت مستقیم با آمریکا وارد گفتگو شود چیزی که حکومت افغانستان هرگزآن را قبول نداشت.آقای اوباما رییس جمهورآمریکا ازگشایش دفتربرای طالبان ابرازخرسندی کرده است وگفته است که افتتاح دفتربرای طالبان را به فال نیک برای پیش برد صلح درافغانستان می گیرد.طالبان با افتتاح دفترشان بگونه ای حرف می زند که گویا مالک مذاکرات خود شان است ونامی ازحکومت افغانستان را به زبان نیاورده است.درگذشته موضع طالبان این بود که با حکومت افغانستان وشورای عالی صلح هیچ مذاکره ای ندارد.فکرمی کنم آنها برسرموضع خود استواراست ودیروزبا غرورازموضع گیری شان یاد می کرد وخطوط اساسی کاری دفترشان را اعلام  داشت.

 

 

مذاکره با آمریکا،صدوراعلامیه ها،مذاکره با ملل متحد،گفتگو با طرفهای افغانی وگفتگو با نمایندگان خارجی خطوط کاری دفترطالبان بود که هیچ ازاین خواسته ها با شروط حکومت افغانستان سازگاری ندارد.دراین مراسم واظهارات سهیل شاهین ویا ذبیح الله مجاهد،هیچ نشانه ای دال برعقب نشینی طالبان دیده نمی شود خوب این همه شرایط را قطربرای طالبان فراهم ساخته است هرچه طالبان درقطرهنگام بازگشایی دفترشان گفته اند،هماهنگ با سیاست دولت قطراست.رییس جمهورکرزی دوباربه قطررفت ومذاکرات مفصلی با مقامات قطری داشت.گفته می شد که طالبان بعنوان امارت اسلامی می خواسته با حکومت قطر،پروتکل امضا نمایند یک طرف دولت قطروطرف دیگرامارت طالبان رییس جمهوربا این مساله مخالفت کرده وگفته است که چنین پروتکلی بین قطروطالبان نباید امضا شود علی الظاهربدیل این کاراین شده که دولت قطرتعهداتی به آمریکا درمورد طالبان بسپارد وآمریکا به افغانستان سندی را بسپارد که طالبان ازشروطی که دفترنمایندگی دارد عدول نکند.

 

اظهارات دیروزطالبان درقطرنشان داد که این همه حرف هیچ معنای نداشته است طالبان خطوط فعالیت نمایندگی شان را اعلام داشتند حکومت افغانستان با همین خطوط باید مخالف باشد ازجمله پنج شرط یکی همین بود که نمایندگی سیاسی بنام امارت طالبان نباشد درحالیکه دیروزهمه این اموروجود داشت دفترنمایندگی سیاسی طالبان باپرچم امارت اسلامی شان ونمایندگی سیاسی برای مذاکره واعلامیه ودیگرفعالیتهای سیاسی طالبان درکشورقطر شروط افغانستان را برای ایجاد نمایندگی درقطررا نقض کرد.افغانستان تاکید داشت که مالکیت ومدیریت مذاکرات بدست حکومت افغانستان باشد.نمایندگی قطرتنها، ادرسی برای گفتگو ونه نمایندگی سیاسی برای طالبان باشد ولی درقطرهمه ملاحظات وشروط طالبان برای تاسیس نمایندگی عملی شده است این همه امتیازات را به طالبان دولت قطربرای شان داده است وبدون تردید کشورقطردرمذاکرات صلح جانب طالبان را خواهد گرفت.

 

قطروچشم اندازبعدی مناسبات با افغانستان

 

با ایجاد نمایندگی برای طالبان وسابقه همکاری این کشورباطالبان، نشان می دهد که درآینده قطرنقش برجسته ای را درجهت تقویت وتغذیه طالبان ایفا خواهد کرد درحال  حاضرمحوطه با آن بزرگی وامکانات گسترده ای که دراختیارنمایندگی طالبان گذاشته شده است تماما توسط دولت قطر،پرداخت می شود همه گزارشها اززندگی طالبان درقطرنشان می دهد که نمایندگان طالب درنازونعمت وصف ناپذیری زندگی می کنند کارشان عیش وزندگی ارام درقطروتولید نسل هستند.این گزارشها را خبرنگاران اززندگی خصوصی طالبان منتشرکرده اند.خوب این همه تسهیلات را قطربرای طالبان فراهم کرده است ودرآینده نیزازطالبان حمایت می کند.

 

 

نکته اساسی که پاسخ دادن به آن خیلی مهم است این است طالبان که درقطرنمایندگی بازکرده تا چه پایه با سیاستهای پاکستان هماهنگ است برخی دپلماتهای افغان گفته اند که پاکستان ازایجاد نمایندگی برای طالبان درقطر،راضی نیست دلیل مساله هم این است که طالبان ازمدیریت آنها خارج می شود وفلسفه تاسیس نمایندگی هم همین است که طالبان ازکنترل پاکستان واستخبارات این کشورباید خارج شود.وبرخی هم گفته اند که قطرتمام سعی وکوشش خود را بکا رمی گیرد که به یک نحوی پاکستان را متقاعد نماید که ازدفترقطرحمایت نماید این نمایندگی هماهنگ با سیاستهای اسلام آباد خواهد بود قطرالبته سعی می کند این تفاهم وهماهنگی را با پاکستان ایجا دنماید زیرا که صلح ودفترقطردرصورتی معنا می دهد که پاکستان نسبت به فعالیتهای آن راضی باشد.قطر،احتمالا این کارراهم به سود طالبان انجام می دهد که رضایت وحمایت پاکستان را درمورد فعالیت طالبان گرفته باشد.قطرباوردارد که بدون همکاری پاکستان هیچ چیزدرمورد افغانستان معنا ندارد وصلحی بدون موافقت پاکستان درافغانستان بوجو نمی یاید.

 

 همین حالا هزارطالب ازپاکستان سرازیرشده وبا دولت افغانستان می جنگند.سهیل شاهین دیروزدرقطرنیزاعلام داشت که هم به جنگ خود ادامه می دهد وهم واردگفتگوهای صلح با آمریکا می شود.جنگ طالبان ازپاکستان صورت می گیرد ونه ازقطر قراین نشان می دهد که طالبان بصورت بسیاربیرحمانه ای حملات شان را آغازکرده اند درطی کم ترازیک ماه خونین ترین وخطرناک ترین حملات انتحاری درکابل ودیگرشهرهای افغانستان راه انداخته اند.انفجارات پانزده روزپیش درمیدان هوایی همزمان با سفررییس جمهورکرزی درقطر،عملیات مرگباردرجلوساختمان استره محکمه عملیات انتحاری درزابل وخلاصه طراحی عملیا خطرناک به جان استاد محقق رهبرحزب وحدت مردم ونماینده پارلمان.ازجمله اقداماتی بود که طالبان درطی کم ازیک ماه انجام داده است.گرچه همه عملیات انتحاری را طالبان به عهده گرفته است تنها درمورد سوء قصد بجان استاد محقق آنها چیزی نگفته اند.

 

بهرصورت دلایلی زیادی وجود دارد که این همه عملیات خونین درکشورازخاک پاکستان تغذیه می شود.مقامات قطربسیارتلاش خواهد کرد که دفترقطررا به یک نحوی با پاکستان هماهنگ نماید تا ازاین طریق موازنه همکاری بین فعالیت درعرصه سیاسی برای طالبان درقطروفعالیتهای نظامی شان درافغانستان ازطریق پاکستان،ایجاد گردد دراین صورت است که چشم اندازبعدی نقش قطردرمساله افغانستان حایزاهمیت زیادی خواهد بود.قطرگرچی سفارت ونمایندگی درافغانستان ندارد ولی این کشوردرحال حاضربرجسته ترین نقش را درمورد طالبان وگفتگوی صلح افغانستان بعهده گرفته است.

 

روایتهای متفاوت

روایتهای متفاوت

 

 

روایتهای متفاوت ازیک رویداد،دلیلی برفقدان درک درست ازرویداد باید باشد.آقای ایمل فیضی که دراظهارات شتابزده،معروف شده است درمورد موافقتنامه همکاریهای امنیتی،اظهاراتی داشت که بخش ازفضای خبری را، به خود اختصاص داد.ایشان دراظهارات خود به یک نحوی، موافقتنامه امنیتی کابل وواشنگتن را به ناف اختلافات افغانستان وپاکستان بسته کرده وگفته است تازمانیکه آمریکا، روی پاکستان فشاروارد نکند وپاکستان مانع حملات تروریستی درافغانستان نشود،موافقت نامه امنیتی بین افغانستان وآمریکا امضا نمی شود.مضمون سخنان آقای ایمل فیضی را رسانه ها به این صورت اعلام داشت.

 

 

آقای جانان موسی زی سخنگوی رسمی وزارت خارجه درمورد موافقت نامه امنیتی با دید بسیارمثبتی با خبرنگاران حرف زد وگفت: این افواهات است که گفته شده، امضای قرارداد امنیتی به بن بست خورده باشد.ایشان گفت: درروزهای نزدیک چهارمین دورازمذاکرات روی موافقت نامه امنیتی آغاز می شود وامید واراست که این سند به مرحله نهایی خود برسد.آقای  موسی زی تاکید داشت که این سند بین طرفین امضا می شود.اظهارات سخنگوی وزارت خارجه نشانه ای ازامیدواری را نشان می دهد که تلاشها وزحمات زیادی که روی موافقت نامه امنیتی کشیده شده وبیش ازیک سال است که این سند روی میزهای طرفین برای مطالعه وبحث گذاشته شده وآخرین مرحله آن که دورچهارم ازمذاکرات باشد،فرا رسیده است.

 

 

آقای ایمل فیضی این متن را پیوند زده به امورامنیتی افغانستان وگفته است که این سند درصورتی امضا می شود که آمریکا به پاکستان فشاربیاورد وپاکستان هم مانع ازحملات تروریستی درافغانستان شود.این داستان که آقای فیضی روایت کرده، کارموافقت نامه امنیتی را به چالش می کشاند.افغانستان یخن آمریکا رابگیرد وآمریکا فشاربرپاکستان وارد نماید وپاکستان مانع ازحملات دهشت ا فکنی درافغانستان شود با طی شدن این پروسه،آنگاه نوبت امضای موافقتنامه امنیتی فرا می رسد واقعا که جالب است.رییس جمهورخود نسبت به امورامنیتی وتمامیت ارضی پاکستان،اهمیت قایل شده وبا شدت حملات بی سرنشین را درخاک پاکستان محکوم کرده است ازجانب دیگرافغانستان ازصدراعظم تازه پاکستان آقای نوازشریف،رسما دعوت کرده که ازکابل دیدن نماید خبرها حاکی ازآن است که آقای شریف به افغانستان می یاید ومهمان رییس جمهورکرزی می شود.ظاهرا این گونه نشان داده می شود که تیره گی روابط بین دوکشورافغانستان وپاکستان باید برطرف شود که البته باید طرف شود. افغانستان وپاکستان دوهمسایه دیواربه دیواراست ونمی تواند تا ابد با هم دراختلاف ومناقشه زندگی نماید.

 

 

ازمیان دوقرائت،روایت موسی زی با سیرطبیعی مذاکرات هماهنگ است.موافقت نامه امنیتی، فرعی ازیک پیمان استراتژیک می باشد که قبلا با آمریکا این سند به امضا رسیده قرارداد امنیتی،درواقع یک سند مکمل است که درادامه پیمان استراتژیک عنوان شده است این سند بگفته آقای موسی زی سخنگوی وزارت خارجه مراحلی پایانی خودرا طی می کند وچیزی به تکمیل شدن مندرجات آن نمانده است.دورچهارم درواقع همان دورنهایی باید باشد که انجام می شود.دونکته اساسی درمحتوای این سند همیشه مورد توجه بوده است یکی مصونیت قضایی ودیگری پایگاه آمریکایی هردومورد ازمسایلی جدی درمتن ومحتوای سند باید باشد.درمورد پایگاه ها ازصحبت های رییس جمهوراین گونه  استنباط می شود که ایشان دراصل با این مساله موافق باید باشد.زیرا دوماه پیش ازاین رییس جمهوراعلام داشت که آمریکاییها نه پایگاه نظامی درافغانستان پس ازسال2014 خواسته است.ایشان دریک مورد نام چند پایگاه را نیز، یاد آورشد.مقامات آمریکایی درآن زمان گفتند که شتابی دراعلام پایگاه ها نیست وبعد بدنبال آن تاکید کردند که آمریکا هرگزدرافغانستان بدنبال پایگاه دایمی نیست.

 

 

 

مورد دوم که خیلی مهم است مساله مصونیت قضایی سربازان آمریکایی درافغانستان است این مساله هم باید به یک نحوی حل شده باشد زیرا مصونیت قضایی دررویه قانونی آمریکا امری بسیاردشواری است. گفته می شود آمریکا، چیزی درحدود نهصد پایگاه درسراسردنیا دارد که با یک رویه قانونی اداره می شود.مصونیت قضایی درهمه جا درنظرگرفته شده است.مشکل اساسی که درعراق پیش آمد،موضوع مصونیت قضایی بود پارلمان عراق با این مساله موافقت نکرد ازفردای آن، آمریکا نیروهای شان را ازعراق خارج کرد.درگفتگوی افغانستان وآمریکا درمورد مصونیت قضایی توافقاتی باید  صورت گرفته باشد.برخی شایعات راه افتاده که این مساله به لوی جرگه مطرح می شود یعنی اینکه لوی جرگه ای برای تایید موافقت نامه  امنیتی دایرمی گردد ولوی جرگه روی آن بحث می کند.

 

 

این مساله ازچند جهت مورد انتقاد قرارگرفته است اول اینکه پارلمان دراین مورد معترض خواهد بود زیرا این گونه مسایل ازصلاحیت پارلمان  افغانستان است که روی آن بحث محتوایی نماید ودرنهایت آن را رد ویا تایید نماید لوی جرگه دراین خصوص نباید تشکیل شود این مساله درموارد قبلی ولوی جرگه های پیشین هم مطرح شد ولی حکومت لوی جرگه هایش را همیشه دایرکرده وبه اعتراضات پارلمان گوش نداده درمورد موافقت نامه امنیتی نیزپارلمان به شدت معترض می شود که بحث روی موافقت نامه ،رد ویا تایید آن ازصلاحیت پارلمان افغانستان است.نکته دوم که برگزاری لوی جرگه ایجاد شبهه می کند این است که افغانستان درآستانه انتخابات 93 قراردارد.حدس گمانها وبد بینهای وجود دارد که رییس جمهورمایل به برگزاری انتخابات2014 نیست. لوی جرگه برای تمدید حاکمیت ایشان ویا تغییردرقانون اساسی،دایرمی شود وبه این صوت می خواهد انتخابات 93 به تعویق با فتد بهرصورت برگزاری لوی جرگه تحت هرعنوانی،سوء تفاهمات را بشترمی کند.

 

 

گرچه درسخنان آقای موسی زی سخنگوی وزارات خارجه با رسانه ها،اشاراتی به مساله لوی جرگه شده است ایشان گفته است که موافقتنامه امنیتی برای تایید درلوی جرگه ارایه می شود.رهبران سیاسی درکشورگفته اند که طرح لوی جرگه بخاطرمساله  انتخابات باید باشد ومساله سند امنیتی می تواند محمل برگزاری لوی جرگه شود.تظاهرات درقندهارومطالبات که مطرح شده است،بشتربه نگرانیهای دامن زده است درگردهمایی ها، آنهم درشهرقندهار،به این شایعات دامن زده که گویان لوی جرگه دایرمی شود ودرآن ،مساله ادامه کاررییس جمهوروحتی تغییرات درقانون اساسی مطرح می شود آنها خواسته اند که ماده های ازقانون اساسی که مرتبط می شود به دودوره ریاست جمهوری ،این ماده ها، تغییرنماید وشرایط برای دورسوم ریاست جمهوری فراهم گردد.

 

 

 

ولی این فکرکه انتخابات برگزارنمی شود وبه دلایلی به تاخیرمی افتد واینکه ماده های ازقانون اساسی تغییرنماید،ظاهرا یک ایده قوی نمی تواند باشد.اراده جمعی این را نشان می دهد که انتخابات 93 برگزار می شود. قانون اساسی،خواست مردم،خواست جامعه جهانی وموضع احزاب سیاسی وگروهای مدنی،همه تاکید بربرگزاری انتخابات را دارند وانتخابات بدون تردید برگزار می شود آقای یان کوبیش گفته است که انتخابات2014 بدیل ندارد.

 

 

تدویرجرگه آنهم تحت عنوان تایید موافقت نامه ا منیتی با آمریکا،ازموضوعاتی نقاش برانگیزبا تفسیرهای گونا گون وبرداشت متفاوت می تواند همراه شود.صاحب نظران افغانستان گفته اند که تدویرلوی جرگه برای تایید موافقت نامه امنیتی،هم خوانی با مواد قانون اساسی ونهاد های دولتی ندارد درکنارپارلمان که ازوظایف آن بحث روی موافقت نامه امنیتی است،لوی جرگه امر اضافی است.مجلس نمایند گان وشاید مجلس سنا هم با تشکیل لوی جرگه درمورد موافقت امنیتی موافقت نداشته باشد.ازسوی دیگرموافقت نامه امنیتی با تفسیرها وقرائت های مختلف روبرو شده آقای فیضی می گوید: این سند ممکن است امضا نشود تایید آن مشروط  است به مساله پاکستان وحملات تروریستی ازاین کشور.آمریکا باید پاکستان را وادارنماید که شورشیان دست ازتحرکات نظامی وآدم کشی بردارند وی با رسانه ها تاکید کرده تازمانیکه این مامول برآورده نشود،موافقت نامه امنیتی امضا نخواهد شد دربرابراین روایت، ما، سخنان آقای موسی زی سخنگوی وزارت خارجه را داشتیم که درکنفرانس هفته گی خود با خوش بینی ازامضای موافقت نامه امنیتی صحبت کرد وی معتقد است که این سند به مرحله نهایی خود رسیده وامضا می شود شرط وشروطی برای امضای آن را مطرح نکرد.خوب این هم ازدشواریهای سیاست درافغانستان است که دریک مورد خاص وخیلی مهم روایتهای مختلف ومتفاوت ازسوی سخن گویان حکومت ارایه شود.