تغییر سیاست درافغانستان واتهامات وارده برباکستان

محمد ناطقی

تغییر سیاست درافغانستان واتهامات وارده برپاکستان

 نشست تاریخی سی ام سپتامبر2011 در ارک ریاست جمهوری افغانستان که فیصله اساسی، تغییر سیاست افغانستان را در پی داشت. زیرا دراین نشست گفته شد که مذاکره با طالبان بی فایده وبدون نتیجه است.به دلیل اینکه طالبان، اله دست پاکستان واستخبارات آن کشور است . بنابراین با ید بجای طالبان بادولت پاکستان گفتگوی صلح دنبال شود زیرا که صاحب صلاحیت درمورد طالبان است . رییس جمهور کرزی در اظهار نظری گفت که اگر مردم سوال کند که با کی مذاکره می کنید خواهیم گفت پاکستان درجای دیگری ایشان گفت که ما نه ادرس ملاعمر را داریم ونه می توانیم انها را پیدانماییم ،نماینده که برای صلح می فرستد قاتل وادم کش ازآب درمی آید. سخنان رییس جمهور اشاره به نماینده طالبان است که در تاریخ بیستم سپتامبر استاد ربانی را درمنزل شان با خدعه ونیرنگ به قتل رساند. بنابراین مذاکره با طالبان بی معنی  خواهد بود . ازطرفی هم مقامات امنیتی افغانستان مکررا اعلام داشته اند که قتل استاد ربانی در کویته پاکستان طراحی شده وکسیکه مرتکب جنایت شد خود یک تبعه پاکستانی از منطقه چمن پاکستان بود . مقامات درافغانستان می گویند که تمام اسناد دراختیار پا کستان گذاشته شده و منتظر اقدامات عملی آنها هستیم . مقامات درافغانستان می گویند که پاکستان درصوریتکه بما جواب منطقی ندهند ما درمرحله بعدی اسناد را به ملل متحد می فرستیم وخواهان حقیقت یابی ازطرف آنها خواهیم شد. مقامات پاکستانی گفته اند که افغانستان دچار سوء تفاهم شده این موضوع را یوسف رضا گیلانی صدر اعظم پا کستان بیان داشت وی گفت رییس جمهور کرزی در مورد کشته شدن آقای ربانی دچار سوء تفاهم شده آقای ربانی را پاکستان نه کشته است .

موضوع دوم دراجلاس ارک ، امضاء پیمان استراتژیک با آمریکا ، انگلیس ،اروپا،ناتو، وکشورهند بود. براساس فیصله ارک ،رییس جمهور کرزی قرار است درسفر خود درهند با صدراعظم آن کشور آقای ماهمو سنگ ، سند استرتژیک بین دو کشور را امضاء نماید . امضاء سند استراتژیک ازطرف هند مورد تایید قرارگرفته واین سند به امضاء رهبران دوکشور رسیده امروز چهار شنبه آقای رییس جمهورکرزی وآقای مهما سنگ ،طی نشست خبریُ امضاء پیمان استراتژیک بین کشور را اعلام کرد بر اساس این سند روابط دوکشور ازهرزمانی عمیق تر خواهد شد گفتگوها بر دومحور عمده متمرکز بوده یکی موضوعات امنیتی ودیگری مسائل اقتصادی آقا مهما سنگ گفت هند برای افغانستان یک شریک قابل اعتماد با اعتباری خواهد بود .

رییس جمهور کرزی درسفر دوروزه خود به کشور هند مورد استقبال قرار گرفت رییس جمهور کرزی با صدر اعظم هند ، گفتگوهای سازنده داشت وهمینطور با آقای اس.ام. کریشنا وزیرخارجه هند ملاقات ومذاکره خواهد داشت. رییس جمهور دراین سفر سخنرانی مهمی درمرکز اکادمیک پیرامون آینده افغانستان وجنوب آسیا ،دارد. البته این دومین سفر ایشان درسال جاری به هند است اما این بار سفر رییس جمهور درشرایط خاصی انجام می شود.اتهامات بر پاکستان ازهرطرف ،صورت می گیرد آمریکاییها به شدت پاکستان را مقصر می داند ، شبکه استخبارات این کشور متهم است که عملیات انتحاری درافغانستان را، سازماندهی می کند. گروه حقانی بازوی نظامی آی.اس.آی می باشد شبکه جاسوسی پاکستان جنگ نیابتی را علیه آمریکا ونیروهای بین المللی راه انداخته است .افغانستان نیز پاکستان را مورد ملامت قرارداده وآنها را مسئول شهادت استاد ربانی می داند . دریک چنین فضای پر تنش ، سفر رییس جمهوری کرزی درهند انجام می شود . دو مساله برای پاکستان بسیار  تلخ وناگوار است یکی پیمان استراتژیک با هند ودیگری همکاری امنیتی که افسران نظامی هند ،پولیس افغانستان را ،آموزش دهند . موضوعات زجردهنده برای پاکستان این  است که افغانستان درکنار آمریکا ،اروپا، پیمان استراتژیک با کشور هند، رقیب تاریخی پا کستان ، امضاء نماید . درسفر هند رییس جمهور کرزی وهیئت همراه شان درمورد مسائل امنیتی با مقامات هند  نیز گفتگو  می کنند. تعلیم وآموزش پلیس افغانستان ازسوی نظامیان هند ازعمده ترین دست آورد این دیدار خواهد بود .درکنار مسائل امنیتی نظامی ، موضوعات اقتصادی وسرمایه گذاری هند درعرصه های استخراج معادن به خصوص معدن حاجی گگ در مرکز افغانستان، نیز مورد بحث وگفتگو قرارمی گیرد وشرکتهای هندی دراین معادن سرمایه گذاری خواهد کرد . هند تا کنون بیش از دوملیارد دالر به افغانستان کمک کرده .پارلمان جدید افغانستان توسط هند درغرب کابل منطقه دارالامان ، ساخته می شود .هند در اعمار جاده ها وشاهراه های افغانستان کمک های موثری کرده ودراین رابطه قربانیان نیز داشته است .

کشورهند دراعمار بند های آبی درولایات شرقی وغربی افغانستان نیز سرمایه گذاری کرده وقرار است این سدهای آبی را، اعمار نماید.برخی اگاهان براین باوراست که ممکن است امضاء پیمان استراتژیک ونقش هند در آموزش پلیس افغانستان وتوسعه روابط دراین حد برای پاکستان غیر قابل تحمل باشدوآنها را وادار به اقدامات غیر قابل پیش بینی نماید. ازجانب دیگر کشورهند نیز به شدت نگران این مساله است که با رفتن آمریکاییها از افغانستان درسال دوهزارچهارده ، تمام سرمایه گذاری شان درافغانستان دچار مخاطره شود زیرا هندیها نگران ظهور مجدد طالبان پس از ناپدید شدن آمریکاییهاهستند. البته مردم افغانستان بیش ازهر کشوری نگران این موضوع است .مقامات آمریکا یی این مساله را درک کرده لذا سفیر امریکا آقای رایان کراکر درکابل گفته است که سال دوهزار چهارده سال گم شدن وناپدید شدن امریکا نیست . آمریکا مطابق با شرایط امنیتی ، عمل می کند البته امور امنیتی تماما به نیروهای افغان دراین سال منتقل می شود اما پایگاهای آمریکا مطابق با فیصله های یگ جانبه ویا چند جانبه بین افغانستان وجامعه جهانی ،برچیده نمی شود. هند با توجه به این مساله، عواقب اقدامات پس ازسال 2014 را، درنظر دارد.افغانستان نیز ازسیاست های دوگانه پاکستان به تنگ آمده واجلاس ارک آغاز یک تحول نو درسیاست خارجی افغانستان می تواند باشد.امضاء پیمانهای استراتژیک با آمریکا ،اروپا وکشورهند می تواند، طلیعه تحول وتغییردردوسطح ملی وبین المللی باشد.تغییرات محتمل درسیاست خارجی افغانستان ازهم اکنون ، بازتاب مثبت خودرا داشته است ،فیصله های ارک یک نوع وحدت ملی را بنمایش گذاشته ،مقامات حکومتی ،رهبران اپوزیسیون دولت ،جامعه مدنی ،ازموقف جدید دولت استقبال کرده .رییس جمهورکرزی می تواند با پشتوانه ملی واطمینان خاطر ، سیاستهای گفتگو را با پا کستان بجای طالبان و امضاء پیمانهای استراتژیک را با کشورهای مورد نظر خود به پیش ببرد.اماآگاهان مسائل افغانستان درقضاوت شان  چندان شتاب ندارند زیراافغانستان درگذشته، شرایط وزمینه های چنین بهره برداریها را، متعمدانه ازدست داد ودرسیاست خارجی خود، دچارچرخش شده است.