افغانستان تاسیس نمایندگی طالبان را در عربستان وترکیه می پذیرد
افغانستان تاسیس نمایندگی طالبان را در عربستان وترکیه می پذیرد
اعلامیه ای صادره از ارک ریاست جمهوری پس ازمشوره با رهبران جهادی، نشان میدهد که افغانستان نمایندگی طالبا دردوکشور ترکیه ویا عربستان را قبول دارد اما درمورد قطر با فرا خواند ن سفیرش آقای خالد احمد ذکریا ،معلوم می شود که نظر موافق ندارد.سئوالی که درپی موافقت ومخالفت افغانستان، مطرح می شود چه می تواند باشد.ازظواهر امر معلوم می شود که گویا جریان مذاکره تاسیس نمایندگی طالبان درکشور قطر بدرستی با افغانستان درمیان گذاشته نشده وفقط افغانستان را خبرکرده که چنین اتفاقی در راه است واین مساله به حیثیت افغانستان برخورده وآنرا یک توهین دپلماسی دانسته وسفیرش را فقط از کشورعربی قطر فرا خوانده است.
درحالیکه اهانت حداقل ازطرف سه کشور که دربحث های شریک بوده ،متوجه افغانستان است کشورهای آلمان وآمریکا پروسه گفتگوهارا ازماه های مارچ واپریل آغاز کرده بود ند اولین دورمذاکرات نمایندگان دوکشور آلمان وآمریکا درقطر دومین وسومین دورآن درالمان با نماینده طالبان ،طیب آغا، صورت گرفت.افغانستان می توانست سفرای خود را از آلمان وامریکا نیزبرسم اعتراض فرا بخواند اما تنها ازقطر آقای خالد ذکریا را درکابل خواسته است.دلیل مساله واضح است که اعتراض به آمریکا وحتی المان مشکل است ولی قطر هزینه ای کمتری دارد.
اما افغانستان بجای قطر دوکشوردیگررا نام گرفته است دراعلامیه ارک آمده که اولا نمایندگی طالبان درافغانستان گشوده شود واگر این مساله مشکلی دارد دوکشور عربستان وترکیه مورد تایید وقبول افغانستان است.دلیل این مساله ظاهرا عکس العمل بیش نیست. افغانستان دراصل وقتیکه قبول دارد ، طالبان برادران ناراضی دفتر وآدرس معینی داشته باشد تا با آنها گفتگو صورت بگیرد .عربستان وترکیه را افغانستان، عنوان کرده است زیرا که هردوکشور با افغانستان مناسبات بسیارعالی دارد وهردوکشورافغانستان را بعنوان، طرف گفتگو باطالبان جدی می گیرد.مقامات درکابل معتقد اند که آنها ،مثل قطر عمل نمی کنند که فقط نگاهی اروپایی به حل قضایای منطقه ای داشته با شد .
تفاوت قطر وعربستان دوکشورعربی درخلیج فارس وعضو شورای هماهنگی در طرز دید شان است. قطر همیشه مایل بوده که حل بحرانها را با هماهنگی غرب وآمریکا جستجو نماید برای قطر نظرغربیها مهم ترازنظرات منطقه درحل بحرانها است درمورد لیبیا ،شاهد بودیم که دولت شیخ نشین قطر بشترین همکاری راباغرب داشت تا با کشورهای عربی ومنطقه ای. اما عربستان این طور نیست عربستان درجریان مصالحه با طالبان همیشه به پاکستان توجه داشته برای عربستان نظرات پاکستان جلوتر ازنظر آمریکا وغرب درمورد طالبان بوده است به همین خاطربود که عربستان بارها وبارها نظر وخواست دولت افغانستا رابه زمین گذاشت دلیل مساله این بود که پاکستا با جریان صلح افغانستان با طالبان مخالف بود.
ترکیه وعربستان درصلح با طالبان ترجیحات منطقه ای شان بشتر ازنظرات غرب وآمریکا هستند آنها درمورد گفتگو با طالبان همان گونه که با پاکستان احترام می گذارد با افغانستان همان احترام وحرمت دپلماسی را قایل هستند وافغانستان طرف مشوره شان خواهد بود.کاریکه متاسفانه قطرانجام نداده . گذشته از اینکه افغانستان درپرنسیب، صلح با طالبان راقبول دارد وبرای این مساله شورای عالی صلح تشکیل داده وحالا گفته است که طالبان دفترنمایندگی درافغانستان ویا دوکشورعربستان وترکیه ، داشته باشد وجامعه مدنی افغانستان آنرا بعنوان مشروعیت دادن به گروه مسلح وتروریزم ازطرف حکومت افغانستان، مورد نکوهش قرارداده.
جبهه ملی افغانستان متشکل ازسه گروه عمده سیاسی ( جنبش ملی اسلامی ،حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان ومعاون پیشین ریاست جمهوری آقای احمد ضیاء مسعود ورهبر جبهه ملی افغانستان) موضع دیگری گرفته است که متفاوت از نظر حکومت افغانستان ومتفاوت ازدیدگاه های پراکنده جامعه مدنی است. جبهه ملی درمورد مذاکره با طالبان دراصل موافق است اما شروط این جبهه مغایر بانظرات حکومت دیده می شود سخنگوی جبهه اقای فیض الله ذکی گفته است که مذاکره با طالبان باید ارانحصاردولت خارج شود زیرا دولت افغانستان ثابت ساخته که کفایت پیش برد پروسه صلح با طالبان را به تنهایی ندارد.وی گفته است که گفتگو با طالبان با ید جامع وفراگیر با مشارکت احزاب سیاسی، خارج ازحکومت ،انجام شود.
نکته دومی که جبهه روی آن تاکید دارد که مدیریت گفتگوها را سازمان ملل بعهده داشته با شد که مورد قبول همه است وحرف سوم آنها این است که شروطی چون رعایت حقوق بشر، ارزشهای مدنی ، حفظ دست آوردهای ده سال گذشته ،قانون اساسی و..درهرنوع مذاکره با طالبان مد نظرباشد.
درمورد پروژه مشترک آلمان،آمریکا وقطر ،دولت افغانستان مخالفت خودرا با فراخواندن سفیروکاهش سطح دپلماتیک نشان داد.دربرابر طرح مشترک آنها افغانستان پیشنهاد موازی وعکس العملی را مطرح کرده که نمایندگی طالبان درعربستان ویاترکیه می تواند ایجاد شود.درکنار این دو نظر، دیدگاه جبهه ملی افغانستان را نیز خواندیم که آنها تاکید به فراگیر بودن مذاکرات وزیر نظر ومدیریت سازمان ملل متحد دارد استدلال جبهه این است که دولت افغانستان توانایی وظرفیت برخورد با قضیه را به تنهایی ندارد.جامعه مدنی ولیبرال اما پرا کنده افغانستان ، بصورت دیگری با قضیه برخورد داشته وگفته است که دولت افغانستان با قبول نمایندگی برای طالبان یک گروه تروریست را برسمیت شناخته وبه آن مشروعیت داده.
البته این نظریه درذا ت خود انسانی است طالبان واقعا یگ گروه دهشت افکن است ولی می دانیم که این سخن ایده آلی وجایی درواقعیت افغانستان وجامعه جهانی ندارد واقعیت این است که همه عقب نشینی کرده وآرما ن گرایی شان را درمورد طالبان پس گرفته اند. مساله مشروعیت وعدم مشروعیت مذاکره با طالبان حرف ده سال پیش است که ازهمه بشترجامعه بین المللی روی آن تاکید داشت درحالیکه درشرایط حاضر ازهمه بشترغرب وجامعه جهانی روی بمذاکره با طالبان آورده اند غرب امروز حتی آنها را تروریست نمی گویند لقب اپوزسیون مسلح وگروهای شورشی را به آنها داده اند.
درپایان مساله به این نکته اساسی باید اشاره نماییم که پاکستان دراین ماجرا ها، کجا قرادارد درحالیکه اسلام آباد ارباب اصلی طالبان واستخبارات پاکستان آنها را مدیریت می کند وطالبان اسرای سیاسی ونظامی پاکستان است.اولین سوال این است که پاکستان با پروژه مشترک المان آمریکا وقطر موافق است ویا مخالف .قراین نشان میدهد که پاکستان مثل افغانستان درمتن گفتگوها قرارندارد اگر چنین باشد پروژه مشترک اروپایی وعربی درمورد ایجاد نمایندگی ناکام است. واگرآنها موفق شود یک دفتر برای طالبان بازنماید این دفتر درامر صلح بی تاثیر وخنثی خواهدبود.
طالبان امروزد رکنارحکومت رییس جمهورکرزی کم نیست اما می بینیم که هیچ تاثیری درآوردن صلح ندارند زیرا که پاکستان با آنها نیستند.اما اگرتوافق پاکستانیها گرفته شده باشد دراین صورت بهاء سنگینی را دریافت کرده ومی تواند درکشیدن طالبان بصورت واقعی درپای میز مذاکرات امید واربود گفتن این مساله فعلا دشوار است زیرا که مناسبات پاکستان با غرب وآمریکا درمسیرنرمال وطبیعی قرارندارد بعید است پاکستان واردمعامله جدی صلح درافغانستان شده باشد.
مدیریت جریان صلح اگردراختیار سازمان ملل قراربگیرد امریکه جبهه ملی دیروز روی آن تاکید داشت بنظر بهتر وقابل قبول خواهد بود زیرا پروژه صلح با طالبان که صلاحیت آن بدست پاکستان است امری ساده ای نیست این ملل متحد است که می تواند مورد اطمینان با شد واطمینان خاطروفضا اعتماد را درمیان همه ایجاد نماید.مشکل عدم اعتماد است افغانستان طرح قطررا رد می کند زیراکه اعتمادی نیست پاکستان همه مذاکرات رابه چالش می کشاند دلیل آن این است که به طرف های مذاکره کننده مشکوک است احزاب سیاسی وجامعه مدنی با قضیه مخالفت می کنند زیراکه نسبت به توانایی وظرفیت وحتی صداقت دولت افغانستان مظنون است پس یگانه مرجع مورد اطمینان سازمان ملل متحد درامر گفتگوهای صلح خواهد بود.
