مطالبات متنوع ، متضاد درگفتگوهای صلح افغانستان
مطالبات متنوع ، متضاد درگفتگوهای صلح افغانستان
ظاهرا قطریها برا ی پیش برد پروژه ای صلح افغانستان ،سرمایه گذاریهای زیادی کرده است وصدمه دیدن مذاکرات صلح ابعاد حیثتی برای قطر دارد .
شکست گفتگوهای قطر برای این کشوربسیار تلخ است زیرا امارت کوچ عربی نقش پیشتاز درتمام مسایل منطقه گرفته وعربستان سعودی را درحاشیه رانده ونقش سنتی وریش سفیدی را ازاوگرفته است .مساله ایکه عربستان ازآن ناراحت است.قطر با طرح مساله تازه درگفتگوهای صلح این نگرانی برایش ایجاد شده است که مبادا صلح قطر تبدیل به گفتگوهای ریاض شود.
ریاض مساله عمده وجدی برای سبوتاژ کردن قطر است واین مساله هم برای شیخ حمد بن جاسم آل ثانی وهم برای آمریکا وآلمان مشکل ساز خواهد شد .سئوال این است که این چالش را کی می تواند ایجاد نماید .جواب این سئوال خیلی ساده است پاکستان می تواند با گزینه عربستان ،صلح قطررا بخوبی سبوتاژ نماید .نقش پاکستان انکار کردنی نیست .خانم ویکتوریا نولاند سخنگوی وزارت خارجه هفته ای گذشته، اذعان داشت که نقش پاکستان درصلح افغانستان اساسی وحیاتی است.صلح درافغانستان بدون موافقه ای پاکستان اصلا عملی نیست اهمیت پاکستان برای همه قابل درک است.
موافقت پاکستان وافغانستان باپروژه ای ریاض زنگ خطری است برای امریکا وقطر.گفتگوهای قطر بامخالفت پاکستان وافغانستان بخطر می افتد.عربستان نیزعلاقمند است که جریان مذاکره درکشورش با حمایت پاکستان وافغانستان راه انداخته شود تا قطر کمی تحقیر شود مساله ایکه شیخ قطر بخوبی متوجه آن است.پاکستان باداشتن طالبان درخاک خود می تواند هرکاری را نماید شبکه حقانی رابطه ای تنگاتنگ با استخبارات پاکستان دارد.خانم کهر گفت که می خواهد گروه حقانی را واداربه صلح نماید.
دعوت نخست وزیر پاکستان درهفته آینده درقطر دقیقا به همین منظور است که رضایت آن کشورگرفته شود.یوسف رضا گیلانی ازپیش گفته است که ما مواضع خودرا درقطر با رهبران آن کشور درمورد صلح افغانستان بیان می کنیم .عبد الباسط سخنگوی وزارت خارجه درمورد سفر یوسف رضا گیلانی درهفته آینده سخن گفته است.سفر نخست وزیردردوحه به این دلیل صورت می گیرد که دیدگاهای پاکستان برای رهبران قطر بخوبی گفته شود.
وی نگفت که پاکستان درمورد صلح بارهبران قطر چه می خواهد بگوید.ولی معلوم است که پاکستان دوکاررا می خواهد بکند اول اینکه امتیازات ونقش اساسی را درماجرای صلح گرفته باشد زیرا آنچه تاکنون روی داده بطور قطع پاکستان درمورد آن ناخشنود است زیرا پاکستان درگفتگوهای صلح می خواهد به جای برسد که طالبان نقش محوری را درآینده سیاسی افغانستان داشته باشد حکومت کابل بگونه ای باشد که دیگر دوست استراتژیک برای هند نباشد و پاکستان نقش تعیین کننده در سیاست افغانستان داشته با شد.حکومت کابل دربرابرهند همان موضع گیری را داشته با شد که پاکستان آنرا مطلوب بداند.حکومتی درکابل روی کارآید که قضیه ای کشمیر را مطابق میل پاکستان بررسی نماید.این همه مطالبات بااقتدارطالبان درآینده افغانستان میسر است.پاکستان ازآنچه که تاکنون درقطر پیش آمده ناخشنود است چنانچه افغانستان ناخرسندی خود را نیز بیان داشته است.
اگرمقامات قطر ومامورین امریکا وآلمان به خواسته ها وامتیازات که پاکستان می خواهد توجه نکند گزینه دوم الترناتیف ریاض است.مساله ریاض با هماهنگی افغانستان وپاکستان طراحی شده هدف ازآن فشاروارد کردن به آمریکا وقطر است.بنابراین قطریها ممکن است امتیازات زیادی رابه پاکستان بدهد تا طرح ریاض را خنثی نماید. ریاض دررقابت درونی کشورهای خلیج فارس برای قطر بسیارمهم است شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی نمی خواهد نقش خود را کم رنگ نماید وقضیه را به ریاض محول کند.سفریوسف رضا گیلانی درقطر برای گرفتن اختیارات وامتیازات صلح است.مساله هنوز معلوم نیست که پاکستان اصولا ازقطریها چه امتیازمی خواهد. شاید یکی ازمطالبات پاکستان این باشد که شبکه حقانی وارد گفتگوهای صلح قطر شود امریکه تاکنون آمریکا چندان تمایلی به آن نداشته.
زیرا گروه حقانی بیش ازحد وابسته به القاعده واستخبارات پاکستان است وبرای پاکستان درآینده افغانستان شبکه حقانی بسیارمهم است پاکستان نمی خواهد آمریکا وقطر این گروه را ازمعادله خارج نماید .خانم ربانی کهردراسلام آباد اعلام داشت که ما گروه حقانی را وارد گفتگوهای صلح می کنیم .اظهارات وزیرخارجه پاکستان پس ازسفرکابل غیرمنتظره بود زیرا برای اولین باراست که این کشور بصورت رسمی اعتراف می کند که شبکه حقانی را وارد جریان صلح می نماید.
پاکستان همیشه منکرهرگونه ارتباط با گروهای دهشت افکن بود ونمی خواست اعتراف کند که با آنها مرتبط است اما دوروز پیش حنا ربانی کهر گفت که ما فشاروارد می کنیم تاگروه حقانی وارد مذاکرات صلح شود .شبکه حقانی درپروژه ای ریاض درنظر گرفته شده است زیرا درمذاکرات صلح قطرازطالبان فقط تیم شورا کویته به رهبری طیب آغا شرکت دارد .رضا گیلانی به قطر می رود این مساله را نیز عنوان خواهد کرد که با افغانستان دریک موضع واحدی قراردارد و سفرخانم ربانی کهر درکابل را دلیل هماهنگی کابل واسلام آباد درمورد گفتگوهای صلح می داند.
گیلانی پس ازسفر حنا ربانی کهر با اطمینان بشتری با عربهای قطر صحبت می کند زیرا افغانستان با اسلام آباد هماهنگی لازم را ایجاد کرده است وهردوکشوردریک موضع قرارگرفته است.گیلانی این هماهنگی را نقطه ای قوت مذاکرات خود درقطرمی گیرد البته که برای پاکستان هماهنگی ویکجا شدن با افغانستان درمساله صلح مهم است.زیرا مخالفت دوکشوربا صلح قطر بطورکلی پروژه را درمعرض خطر قرار می دهد.کابل ،اسلام آباد، وریاض می تواند بزرگترین مشکل را برای قطر ایجاد نمایند.
قطر سخت درتلاش است که قضیه را با پاکستان حل فصل نماید سید یوسف رضا گیلانی را به همین خاطر درکشورش دعوت کرده است.با قناعت پاکستان مساله افغانستان ساده ترمی شود قطریها قراربود هیئتی را به کابل بفرستد اما این کار را نکرد زیرا ابتداء باید مساله پاکستان را بررسی نماید.پاکستان دربلند مدت می خواهد به همه خواسته هایش دست یابد.گروهای دهشت افکن هم چنان به کشتارخود بصورت نرمال ادامه می دهد وهیچ شتابی برای قطع کشتارندارد همین امروزعملیات انتحاری درقندها رداشت وچندین انسان بیگناه را به کام مرگ فرستاد .انتحار ادامه می یابد زیراکه گفتگوهای صلح بجای نرسیده که ازمرکز فرماندهی فرمان قطع جنگ صادر شود.فرمان قطع جنگ به این زودیها صادرنمی شود.اینکه آمریکاییها خواهان آتش بس شده می بینیم که ازطرف طالبان مورد قبول نیست.طالبان مسایلی را مطرح می کند که هیچ ربطی به جنگ نمی دهد طالبان خواسته که پنج نفر رهبران شان ازگوانتونامو آزاد شود.
نامه ای که گفته می شود ملاعمر به اوباما فرستاده وازوی خواسته است که نیروهایش را ازافغانستان خارج نماید ودرنامه مساله گفتگوهای صلح نیزمطرح شده ومورد تایید قرارگرفته.این نامه ازطرف سخنگوی طالبان تکذیب می شود.طالبان طرف دار گفتگوهای صلح است ودرماجرای ادرارو اهانت به جنازه های طالب آنها گفتند که این مساله روند مذاکرات را بهم نمی زند برای طالبان آزادی رهبران شان از زندان گوانتونامو بسیارمهم است. وبهر قیمتی شده این مساله را می خواهد جلواندازد.طالبان برای رهای پنج اسیرخود عکس العمل دربرابر اهانت به کشته های خود نشان نداد زیرا ممکن بود که واکنش تند آنها گفتگوهای صلح را که منجر به آزادی رفقای آنها می شود را به مخاطره اندازد.
بنظر می رسد که گفتگو ها درمراحل ابتدایی قراردارد اما هرکسی می خواهد دراین مرحله گامهای درست برداشته شود پاکستان گفتگوهای قطر را، رد نکرده اما می خواهد بشترین امتیازات را بگیرد.طالبان هم با مذاکرات موافق است ومی خواهد که زندانیان شان درقدم اول آزاد شود آمریکا می خواهد طالبان درماجرای صلح اعلامیه صادرکند وقطع رابطه را با القاعده اعلام نماید ویا آتش بس را جلواندازد .افغانستان قطر را ردنکرده ولی اعتراضات شان این است که ازقافله عقب نماند ودرغیاب افغانستان تصمیم گرفته نشود.صلح ریاض نیز یک پروژه ای موازی دربرابر قطراست وهدف ازآن این است که حداکثر فشاربرآمریکا وقطر وارد شود .
