اطاق گفتگو

اطاق گفتگو

گفتگوی جالبی اوباما وخانمش میشل را دررابطه با مالکیت رستورانت وازدواج شان، نقل می کنم .آقای اوباما همراه میشل به رستورانی می روند.مالک رستورانت ازمحافظین اوباما ومیشل تقاضا می کند که چند حرف خصوصی با خانم میشل، دارد.میشل می گوید مانعی ندارد می خواهم حرفهای خصوصی مالک رستورانت را بدانم.میشل برای چند دقیقه ای با مالک رستورانت،به تنهایی صحبت می کند وبعد به میزغذایی که اوباما نشسته بود، برمی گردد.اوباما می گوید خوب بگو مالک رستورانت چه حرف خصوصی با تو داشت.میشل می گوید مالک رستوران گفت درجوانی عاشق ودلباخته من بوده است وهمین.اوباما می گوید اگرباوی ازدواج می کردی حالا مالک این رستوران بودی.میشل می گوید اگربا مالک رستورانت، ازدواج می کردم وی حالا رییس جمهورآمریکا بود.این گفتگو، خیلی زیبا وقشنگ است.

 پاکستان خودرا مالک جنگ وصلح افغانستان می داند وطالبان بمثابه ای شریک ازدواجی آن ،عمل می کنند.حال صلاح الدین ربانی رییس شورای عالی صلح حکومت افغانستان،همراه با هیئتی، وارد پاکستان شد.ایشان دراین سفرسه روزه، مورد استقبال مقامات پاکستانی قرارگرفت.رییس هیئت شورای عالی صلح با رییس جمهورپاکستان،نخست وزیر ووزیرخارجه ورییس ستاد مشترک اردوی پاکستان،ملاقات وگفتگو،داشت.هدف ازسفرهیئت افغانستان تنها به این امرخلاصه می شد که مقامات پاکستان درنهایت امر،گروه طالبان را وادار به مذاکره وصلح نماید زیرا پاکستان،تصرفات مالکانه برگروه طالبان دارد.درکناراین خواست، مساله آزادی چند تن اززندانیان سیاسی طالبان نیزمطرح شده است.مطلوب افغانستان ازرهایی زندانیان طالب،بصورت جدی آزادی ملاغنی برادروهمراه هان شان اززندان پاکستان است.

ملاغنی برای افغانستان خیلی مهم دانسته شده است زیرا، وی قربانی مذاکرات صلح با حکومت افغانستان شد.ملاغنی برادرازقبیله ای پوپل زی ومرد شماره دو درشورای کویته،درسال 2010 توسط استخبارات پاکستان دستگیرگردید .جرم ملاغنی برادراین است که وارد مذاکرات سری ویک جانبه با حکومت افغانستان شده بود.مقامات افغانستان به این دلیل اصراربه آزادی ملاغنی دارد که ایشان اولا برای گفتگو با افغانستان سنگ تمام گذاشته بود وی همراه با تیم خود وارد اطاق مذاکره با افغانستان گردید.ملاغنی برادربرای مدتی کمی توانیست درغرفه مذاکره بماند.مذاکرات وی درتابستان  2009 با حکومت افغانستان شروع ودربهار2010 توسط استخبارات پاکستان دستگیرشد وی ازآن زمان تا بحال درزندان پاکستان درشرایط بدی ،بسرمی برد.صلا ح الدین ربانی ازمقامات پاکستان آزادی وی را مطالبه کرده است.برخی ازرفتارصلاح الدین به شدت انتقاد می کنند ومی گویند: رییس جمهورکرزی وی را وسیله ای برای خواسته های خود قرارداده است.این دسته که خیلی خود را نزدیک به جمعیت اسلامی دانسته وشهادت استاد ربانی را ضایعه جبران ناپذیرمی دانند ومعتقد هستند که قاتل استاد ربانی طالبان می باشند.

صلاح الدین ربانی فرزند استادشهید درسازمان ملل لیست آزادی زندانیان طالبان را،تقدیم آنهامی کند وخواهان برداشتن نام طالبان ازلیست سیاه سازمان ملل می شود.منتقدان صلاح الدین می گویند: این گونه رفتارها با قاتلان استاد ربانی درشان ایشان نیست.عطاء محمد نوروالی بلخ به شدت به اعضای شورای عالی صلح که واسطه ملاقات طالبان با استاد ربانی شده اند،حمله می کند ودریک مورد افرادی را نام می برد که باید محاکمه واعدام شود.صلاح الدین دراطاق گفتگو با سازمان ملل خواهان حذف نام طالبان ازلیست سیاه سازمان ملل می شود ودرپاکستان هم ایشان بنابه دستورحکومت، لیست افرادی را باخود می برد وخواهان آزادی آنها اززندان پاکستان می شود.صلاح الدین ربانی درگفتگوهای صلح به هیچ هدف عمده ای دست نیافته است اصولا هدفی دربرنامه های ایشان وجود نداشته است.تنها یک هدف مشخص را درنظرداشت که ملاغنی برادراززندان پاکستان آزاد شود.پاکستان بصورت قطع درحال حاضرنمی خواهد،اطاق گفتگوی صلح را برای افغانستان آماده نماید.این مساله را حکومت افغانستان بخوبی می داند که پاکستان آماده گی برای مذاکرات صلح ندارد ونمی خواهد که طالبان وارد اطاق گفتگو صلح شود.درمورد آزادی ملاغنی برادرهنوزچیزی گفته نشده است اما نام چند نفرازمقامات پیشین طالبان که درسطح رهبری طالبان نستند،گرفته شده است. مولوی نورالدین طیب ومولوی جهان گیر که ازمقامات پیشین درامارت طالبان بودند وفعلا به دلایلی نامعلومی زندانی هستند.نام همین چند نفرگرفته شده اند که پاکستان قراراست آنها را اززندان آزاد نمایند.

تحلیل گران افغان معتقد هستند که اطاقی برا ی مذاکره باطالبان درپاکستان درحال حاضر،آماده نیست.حکومت افغانستان نیزبه این اطاق باورندارد.پاکستان نمی خواهد غرفه مذاکره با طالبان را،آماده نماید.برخی،خیلی بدبینانه گفته اند که اصولا اطاقی برای گفتگودرپاکستان وجود ندارد.صلاح الدین تنها حامل لیست طالبان زندانی مورد نظرحکومت درپاکستان بود.چنانچه ایشان لیست را به سازمان ملل ارایه داد که خواهان حذف نام طالبان ازلیست سیاه وآزادی زندانیان طالبان ازگوانتونما شد.اطاق دیگری برای مذاکره درعربستان،هنگام مراسم حج،آماده گردید دراین غرفه، تیمی ازحزب اسلامی به رهبری قطب الدین هلال شرکت داشت وچند نفرازشورای عالی صلح افغانستان حضورداشت وآغاجان معتصم با دونفرازهمکارانش دراین مذاکرات،وصل شد.مذاکرات مکه با وساطت عربستان سعودی البته درسطح مقامات پایین این کشور،سازمان دهی شده بود.افغانستان ازاین مذاکره استقبال کرد دوتیم حزب اسلامی وطالبان نیزازایجاد غرفه ای برای مذاکره ازسوی عربستان سعودی،خرسند بودند ولی این اطاق مذاکره هرگزازسوی طالبان مستقردرپاکستان،تایید نشد.وحید مژده تحلیل گرطرفدارطالبان می گوید: طالبان هرگزبا این مذاکره که ازسوی عربستان راه اندازی شده، خوش بین نیستند. وی استدلال می کند که طالبان نسبت به زندانی شدن سفیرشان درعربستان همراه با سه فرزندش، به شدت ازمقامات عربستان سعودی ناراحت هستند. گذشته ازاین مساله، اطاق مذاکره توسط عربستان سعودی برای حکومت افغانستان وتیم آغا معتصم فراهم ساخته شد.آغا معتصم خاین به آرمان ومتهم  فراری ازنظرطالبان می باشد. وی درهرجایکه پیدا شود ازسوی طالبان ،کشته می شود.آغا معتصم هرگزنمی تواند نماینده طالبان درمذاکرات صلح باشد وی ازنظرطالبان، خاین است وحق وارد شدن دراطاق گفتگوبه نمایندگی ازطالبان را ندارد.اطاق گفتگومکه با این وضع است ودراین غرفه گفتگوی ثمربخشی روی نمی دهد.

اطاق دیگری که ازسوی آلمان،آمریکا وکشورقطربرای مذاکرات صلح ساخته شده بود.گفتگوها دراین اطاق برای مدتی جریان داشت اما دراین اطاق ازافغانستان کسی حضونداشت وطالبان هرگزنمی خواست که با نمایندگان افغانستان دراطاق قطر،گفتگو داشته باشند.دراین غرفه تنها تیم طیب آقا همراه با ناظران ازآلمان وقطر،با مامورین آمریکا،مذاکره می کرد. مذاکرات قطربیش ازده ماه دوام داشت اما درماه مارچ 2012 توسط طالبان دروازه این غرفه بسته شد.خواست طالبان این بود که چهارنفرازعمده ترین رهبران زندانی شان ازگوانتونما،آزاد شوند.آمریکا بصورت یک جانبه نمی خواست این کاررا نماید.جوب آیدن به مامورین آمریکا گفته بود که طالبان را وادارنمایند که اعلامیه انفکاک ازالقاعده را صادرنمایند جوب آیدن برای نشان دادن حسن نیت گفته بود: که طالبان الزاما دشمن آمریکا نیست.اما طالبان هرگزاین خواست آمریکارا که اعلامیه جدایی شان را ازالقاعده صادرنماید را،قبول نکرد.مذاکرات قطربا بن بست کامل روبروشد وطالبان دروازده اطاق گفتگورا بصورت یک جانبه بست وازمذاکرات خارج شد.درحال حاضرهیچ اطاقی برای مذاکره وجود ندارد.

صلاح الدین ربانی درپاکستان برای ایجاد وتاسیس اطاق گفتگو، نرفته بود وی لیستی همراه خود داشت وآن را بامقامات پاکستان درمیان گذاشت.هیئت افغانستان خواهان آزادی ملاغنی برادرشده ولی پاکستان ازملانورالدین طیب وملاجهان گیر،نام برده است.این دونفرمعلوم نیست به چه جرمی زندانی شده اند وچه تاثیری درسطوح طالبان دارند کسی دراین مورد چیزی نمی داند.تنها گفته شده ازمقامات پیشین امارت طالبان بوده ودررده های میانه وپایینی قراردارند.آقای گروسمن پانزده روزپیش به پاکستان آمد وگفتگوهای مفصلی با مقامات پاکستان داشت خبرگزاریها تایید کرد که گروسمن با مقامات پاکستان، اطاقی را برای گفتگو ساخته اند. نمایندگان آمریکا وپاکستان،کمیسیون مشترکی را ساخته که با طالبان گفتگونمایند دراین غرفه گفتگو ازافغانستان دعوت نشده است.این مساله نشان می دهد که مذاکرات صلح به گونه ایکه افغانستان دنبال آن است، انجام نمی شود.درمورد مذاکرات صلح که افغانستان به دنبال آن است،احزاب سیاسی،گروهای مدنی،جامعه زنان ایتلافهای سیاسی،معترض هستند.آنها می گویند که صلح افغانستان درتاریکی انجام می شود.مصالحه مجهول را قبول ندارند حرف اصلی دسته های مخالفین، جامعه مدنی وجامعه زنان این است که درجریان مذاکرات ،اصول وارزشها،قربانی گفتگو با طالبان نشود به عبارت دیگرطالبان باید شروط مذاکرات را قبول نمایند.

حکومت افغانستان بدون پشتوانه ای، گفتمان ملی ووفاق ملی،وارد مذاکرات صلح می خواهد شود.طالبان البته مذاکره با حکومت افغانستان را،مبنائا قبول ندارند.آنها می گویند که تنها با آمریکاییها وارد اطاق مذاکره می شوند وحکومت افغانستان را برسمیت نمی شناسند.با این وضع چه انتظاری ازمسافرت صلاح الدین ربانی می تواند داشت؟ مالک گفتگوها وساختن اطاق برای مذاکره ظاهرا دردست پاکستان است صلح افغانستان مالکی دارد که او پاکستان است.جنگ وصلح درمالکیت این کشوراست طالبان با آن ازدواج کرده است.افغانستان دراین اطاق راهی ندارد. پاکستان ثابت کرده است که مالکیت جنگ وصلح افغانستان رادراختیاردارد هرکسی جدایی ازسیاست پاکستان بخواهد اطاق صلحی را بسازد،این مساله امکان ندارد مشارکت درپروژه مصالحه باید با هماهنگی پاکستان صورت بگیرد امریکه آقای قاسم یارمسئول روابط بین الملل شورای عالی صلح به آن اشاره داشت وی گفته است که" صلح بدون همکاری پاکستان،امکان ندارد". وبدون موافقت این کشورکسی نمی تواند وارد اطاق صلح ومذاکره شود.تجربه ملاغنی برادر،آغا معتصم،ملا اسماعیل،همین را نشان می دهند.همه این ها خواستند، جدایی ازسیاست پاکستان وارد اطاق گفتگوهای صلح شوند ولی به شدت ازسوی استخبارات پاکستان،سرکوب گردید زیرا که پاکستان خودرا مالک جنگ وصلح درافغانستان می داند وطالبان نیزدراین مالکیت، شریک ازدواجی پاکستان شده اند.