گزینه صفر

گزینه صفر

"گزینه صفر"پس ازسال 2014 توسط معاون امنیت ملی آمریکا،مطرح شد. آقای بن رودز درکاخ سفید گفته است که "گزینه صفر" درکناردیگرگزینه های که ازسوی جنرال جان آلن ،پیشنهاد شده،نیزمورد بحث است.گزینه صفردرمورد حضورنیروهای آمریکا،برای اولین باردرآستانه سفررییس جمهورکرزی به واشنگتن،عنوان شده واین مساله بازتابهای زیادی توام با نگرانی را بوجود آورده است.برخی ازهم  اکنون رییس جمهورکرزی را مورد سرزنش قرارداده وبا تعابیر،کوبنده ای وی را ملامت می کند که با پیش کردن موضوعات چون" مصونیت قضایی"روند مناسبات افغانستان وآمریکا را،شبیه عراق می سازد.مصونیت قضایی، مساله بسیارحساسی است که دست زدن به آن، همان دست زدن به" نقاط حساس"می باشد امریکه خود رییس جمهوربه آن واقف ودوماه پیش ازاین دریک سخنرانی به آن اشاره داشت.

مذاکرات دو،رهبرفردا به صورت رسمی،آغازمی شود اما پیش ازشروع مذاکرات،اظهارات بن رودز،درمورد "گزینه صفر"واکنشهای گسترده ای را درمحافل خبری وسیاسی افغانستان،ایجاد کرد.پیش ازآن آقای جان آلن، فرمانده عمومی ناتو درافغانستان،سه گزینه حضوررا به آقای لویون پانتا وزیردفاع آمریکا،ارایه کرد.گزینه اول ایشان، شش هزارنفر،با قبول ریسک وازدست دادن دست آوردهای ده ساله بود وگزینه دوم آقای آلن حضورده هزارسربازپس ازسال 2014 است که وی درمورد گزینه ثانی خود گفت ریسک را درحد متوسط ویاهمان فیفتی- فیفتی،پذیرا باشیم.گزینه سوم جان آلن،پیشنهاد حضور بیست هزارنیرودرافغانستان بود وی درمورد گزینه سوم خود، خطرازدست دادن دست آوردها را،درواقع منتفی می داند.زیرا درکنارآن، وی تاکید کرده که افغانستان خود مالک 352 هزارنیروی مسلح پس ازسال2014 هست.درکناراین سه گزینه، جان آلن، دیروزاقای بن رودز گزینه صفررا نیز، روی میزگذاشته وگفته است که این گزینه هم می تواند درکنارسه گزینه دیگر،قابل بحث باشد.گزینه صفر،همان گزینه وتجربه عراق است ومسئول آن قضیه حاکمان عراق دانسته شد که حالا شینده می شود که حکومت نوری المالکی نسبت به آن موضع گیری،کمی شتاب زده عمل کرده.

 بحرانهای عراق،پایان نیافته ودلیل آن حکومت نوپای نوری المالکی وجواب دادن نیروهای آمریکایی ازعراق،دانسته شده. درسال2011 این مساله درعراق بحث شد که آیا نیروهای آمریکایی باهمان رویه عام،می تواند درعراق باقی بماند ویانه ؟ اما حکومت نوری المالکی مساله رویه قضایی عام درمورد،حضورنیروهای آمریکایی را قبول نکرد وآمریکا بدون کدام چانه زدن واستدلال، همه نیروهای شان را ازعراق،بیرون کردند.این سیاست وموضع گیری نوری المالکی،سبب گردید که آمریکاییها همه نیروهای شان را ازخاک عراق درسپتامبر2011 ،خارج به کشورهای همجوارعراق بخصوص کویت ،جا بجا نمایند.منتقدان رییس جمهورکرزی می گویند: که رییس جمهورباسیاست مالکی وعراقی کردن مساله،این گمانه زنی را درکاخ سفید ایجاد کرده که آنها گزینه صفررا روی میزمذاکره بگذارد.البته این منطق،تجربه شده وخیلی بعید به نظرنمی رسد همین که اصرارشود به ردمصونیت قضایی،همه موضوعات دیگر،پایان می یابد.آمریکا این مساله را درمورد سربازان خود نمی پذیرد چنانچه درعراق،قبول نکرد.اگرچنانچه دلیل "گزینه صفر" آقای بن رودزاین باشد دراین صورت منتقدان، انتقادات خودرابه سیاست های رییس جمهورکرزی وارد می دانند.

برخی گفته اند که رییس جمهورکرزی خود به این باورنیست زیرا ایشان دریک مورد گفته است که نقاط حساسی درمورد حضورنیروهای آمریکا درافغانستان،وجود دارد که نباید به آن دست زد همه گفته اند آن نقاط حساس،مورد اشاره رییس جمهورکرزی همان،مصونیت قضایی می باشد.بنابراین ایشان نمی خواهد نسبت به آن مساله پافشاری نماید زیرا طرح مساله، پیامدش همان "گزینه صفر" را درپی دارد واین همان تجربه عراق وسیاست نوری المالکی می شود البته می دانیم اصراربه عراقیزه کردن افغانستان درمورد نیروهای آمریکایی،امری نادرست است. اخباری ما ازعراق داریم که رد مصونیت قضایی وخروج نیروهای آمریکا،آنچنان به سود عراق نبوده برخی گزارشها نشان می دهد که مقامات حاکم ازموضع گیری خود درمورد مصونیت قضایی،خیلی خرسند نیست. ولی عراق می تواند با خروج کامل نیروهای خارجی،به زندگی خود ادامه دهد زیرا کشوری است که روی دریای ازنفت خوابیده است اما افغانستان چه؟ عراق درجوارخود کشوری مثل پاکستان را ندارد که سرزمین آن جغرافیا وخانه امنی برای تروریستها باشد.افغانستان با مشکل ناداری،همسایه ای طماع که نگاه عمق استراتژیک دارد،سروکاردارد این یک واقعیت است.پاکستان موثرترین کشوردرمساله افغانستان است.جنگ وصلح درافغانستان،بستگی زیادی به سیاستهای پاکستان دارد درحال حاضربرخی می گویند: مشکل، طالبان نیست مشکل استخبارات پاکستان است.

ازاین مشکلات که بگذریم افغانستان بلحاظ مالی هرگزقابل مقایسه با عراق نیست.ارتش وپلیس ما، سالانه به چهارمیلیارد وصد میلیون دالر،به کمک غرب وآمریکا نیازدارد.چیزی درحدود دوملیارد آن را آمریکا باید پرداخت نماید.با توجه به این مسایل، پافشاری برخلاف رویه عام حضورسربازان آمریکایی درافغانستان،"گزینه صفر" را که آقای بن رودز،مطرح کرده را تقویت می کند.ناظران می گویند: آمریکا پیش دستی کرده وپیش ازاینکه هیئت افغانستان ومذاکرات رییس جمهوربا اقای اوباما،آغازشود مساله گزینه صفر،را مطرح کرده تا به نحوی درمذاکرات طرف افغانی خود را خلع سلاح کرده باشد.برخی مقامات افغانستان که نمی خواهد ازوی نامی گرفته شود ازهم اکنون اعلام کرده که گزینه صفر،برای افغانستان خود یک فاجعه است وافغانستان نمی تواند اززیربارمشکلات مالی امنیتی جنگ خارج شود این مقام می گوید: ازهم اکنون طالبان وعده 2014 داده وگفته اند که تا آن موقع صبرمی کنیم آمریکا همه نیروهای شان را ازافغانستان،خارج می کنند وما برمی گردیم.گزینه صفر،نگرانی درمحافل حکومتی وسیاسی افغانستان،ایجاد کرده است.

ناظران تاکید می کنند که آمریکاییها خواسته که مطالبات رییس جمهورکرزی را درامرانتقال سیاسی،نادیده بگیرد.یک نوع معامله ای را می شد فکرکرد که ما درافغانستان، این کارها را برای شما انجام می دهیم،مصونیت قضایی،پایگاه ها درجاهای معین ازخاک افغانستان،قبول کمیت حضورسربازان و..حال دربرابراین کارهای افغانستان،آمریکا چه باید بکند ودرامورانتقال سیاسی وانتخابات،نقطه نظرات ویا ازموضع حکومت افغانستان،حمایت نماید.حمایت آمریکا ازمواضع وطرحهای حکومت افغانستان درمساله انتخابات،بسیارمهم وسرنوشت سازاست زیرا جریان انتخابات درحال حاضربا کشمکش بزرگی سیاسی،روبروشده. وزارت عدلیه، طرحهای را درامورانتقال سیاسی وانتخابات،درنظرگرفته که احزاب سیاسی وگروهای مدنی با آن مخالف هستند.تایید نظرات ویا بی تفاوتی آمریکا وغرب درمورد انتخابات،امری است که حکومت افغانستان دنبال آن می باشد.ناظران می گویند: برای حکومت افغانستان خیلی سخت است که بتواند نظرموافق آمریکا وغرب را درمورد انتخابات آنطوریکه وزارت عدلیه،مهندسی کرده است را بگیرد.نفی ناظران بین المللی ازمساله انتخابات،قضیه نیست که آمریکا وغرب آن را قبول داشته باشند ویا قوانین که وزارت عدلیه درمورد انتخابات،به پارلمان فرستاده واحزاب سیاسی وگروهای مدنی،نسبت به آن به مخالفت برخواسته را صحه بگذارند.

درواشنگتن مقامات آمریکا خواسته با طرح" گزینه صفر" درگفتگوها،مساله ای برای امتیازگیری،نگذارد وبه مقامات افغانستان بگویند که گزینه صفرهم روی میزگذاشته شده و امکان دارد که درسال2014 تماما خارج شویم با این وضع افغانستان،چه مطلبی می تواند با آنها درمیان بگذارد.آیا می شود گفت : خیلی خوب بروید ما می توانیم زندگی مان اداره نماییم؟ کاریکه نوری المالکی دردسامبر2011 انجام داد.آمریکاییها ازخاک عراق خارج شدند.عراق پولی برای ادامه کارهای شان داشت.اما آیا افغانستان می تواند بگوید که بروید ما احتیاج به مال ومنال شما نداریم؟.این مساله غیرممکن است افغانستان به شدت به کمکهای آمریکا وغرب نیازدارد.افغانستان،غیرازعراق ثروتمند است.با این وضع "گزینه صفر" آقای بن رودز،برای جلوگیری ازمطالبات افغانستان درامرانتقال سیاسی،پیش کشیده شده. آپشن آمریکا درسال 2014 گزینه صفرنیست.البته ادامه نظرات، بن رودزمعاون امنیت ملی آمریکا به یک نحوی،تایید می کند که گزینه صفر،حرف تاکتیکی برای مذاکرات وپایین آوردن سطح توقعات طرف افغانی درامرانتخابات وپروسه انتقال سیاسی است.وی می گوید: ما درافغانستان دوماموریت اساسی داریم اول اینکه نگذاریم القاعده زنده شود ودوباره افغانستان را جغرافیایی امنی برای خود،انتخاب نماید واین کارراهرگز،اجازه نمی دهیم ومساله دومیکه برای ما مهم است این است که نیروهای افغانستان را آموزش دهیم تا آنها بتواند سری پای خود باستد.

مضمون گفته های بن رودز،نشان می دهد که درهردومساله باید نیروهای آنها درافغانستان پس ازسال 2014 حضورشان راحفظ نماید.گرچه برای آمریکا حضورسنگین سربازان شان،هزینه های بزرگی را به این کشور،تحمیل کرده است تنها درسال 2011 آنها 120 میلیارد دالررا به مصرف رسانده واین واقعا کمرشکن می باشد.کل هزینه ها ازسال2001 تا به حال بالای پانصد میلیارد دالررا ،نشان می دهد برخی هم گفته اند هزینه های آمریکا درافغانستان وعراق به مرزیک تریلیون دالر،رسیده است.با همه این اوضاع واحوال گزینه صفر،آپشن آمریکا پس ازسال 2014 نمی تواند باشد آقای اوباما ازمیان سه گزینه که جان آلن درمورد حضورسربازان آمریکایی درافغانستان،پیشنهاد کرده،همان گزینه میانه را خواهد برگزید.این حدس گمانهای است درمورد طرح پیشنهادات وگفته های مقامات سیاسی ونظامی آمریکا.امادرآینده نه چندان دورآقای اوباما،سرنوشت سربازان شان را درافغانستان،پس ازسال2014 مشخص خواهد کرد.اغلب ناظران درحال حاضربه این باورهستند که گزینه هرچه باشد اما "گزینه صفر" نخواهد بود.