آغاز،ازیک پایان

آغاز،ازیک پایان

آغازصلح درشش ماه آینده با طالبان،درواقع پایان کنفرانس لندن دانسته شده است.اعلامیه که درپایان کنفرانس ازسوی دفترداوید کامرون به نشررسیده،نشان می دهد که شش ماه بعد صلح باطالبان آغازمی گردد.البته هرسه رهبردرپایان کنفرانس دوروزه ای شان، ابرازخرسندی کرده اند. آقای داوید کامرون نخست وزیر بریتانیا درکنفرانس خبری مشترک گفت: دوکشورگذشته را، رهاکنند وبه آینده فکرنمایند.وی اضافه کرد که نیروهای بین المللی ازافغانستان خارج می شوند دوکشورباید برای صلح وثبات بشترازهرزمانی تلاش نمایند.وی گفت: درامورمرزهای مشترک دوکشور درمبارزه با هراس افگنی اقدامان وتصمیمات بی نظیری گرفته شده است.برخی سایت های خبری ازاین تعابیربرداشت های خاصی خودرا کرده که گویا مقامات افغانستان درکنفرانس، روی خطوط مرزی مشترک بحثهای مهمی داشته است وگفته است که اشارات کامرون به این بخش ازصحبتها،مشعراست.

رییس جمهورکرزی درپایان کنفرانس به این نکته اشاره داشت که به نیت پاکستان درمورد آوردن صلح درافغانستان،اطمینانهای زیادی بدست آورده است وپیش ازاین هم رییس شورای عالی صلح درمورد اقدامات پاکستان اظهارخرسندی کرده بود که پاکستان تعدادازطالبان زندانی را آزاد کرده است واین مساله مایه امید واری درموردصلح می باشد.آقای آصف علی زرداری هم درپایان کنفرانس به این موضوع اشاره داشت که پاکستان وافغانستان دوکشوهمسایه غیرقابل تغییرهستند وی گفت:آدمها تغییرمی کنند امان همسایه گی دوکشورتغییرناپذیراست وی اضافه کرد که صلح درافغانستان به نفع پاکستان است.اشارات زرداری درواقع، تکراراین جمله همیشه گی است که درجنگ افغانستان،پاکستان بشترین خساره را متحمل شده است.صلح درافغانستان به نفع پاکستان می باشد این ها  مضامین گفته های سه رهبردرپایان نشست لندن بود.این کنفرانس بادوکنفرانس سه جانبه پیشین، به لحاظ ترکیب ومحتوای ،متفاوت بررسی شده است اولین نشست سه جانبه درماه جولای 2012 ودومین آن درحاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل درماه سپتامبر2012 انجام شد درنشست دوم اقای کامرون مساله پیمان استراتژیک با پاکستان را با رهبران افغانستان وپاکستان درمیان گذاشت که ازسویی رئسایی جمهوردوکشورمورد استقبال قرارگرفتند.

تحلیل پاکستان ازامضای موافقتنامه بسیارمثبت ومهم دانسته شده واین مساله دلایلی عمده  ای دارد که برجسته ترین آن ،برابری با هند دراین خصوص باید باشد.هند سند استراتژیک با افغانستان را،امضا کرده پاکستان بسیارمایل است که چنین سندی را باافغانستان امضا نماید.امضای موافقتنامه های استرتژیک با پاکستان پیامدهای خاصی خودرا دارد وپاکستان می داند که روی معامله باهند تاثیرگذارمی باشد.درکنفرانس لندن مسایلی زیادی مطرح شد ولی برجسته ترین موضوع همان حرف داویدکامرون بود که نیروهای بین المللی ازافغانستان خارج می شود دوکشورگذشته هارا کناربگذارند وبه آینده فکرنمایند.صلح عمده ترین مساله دوکشوردانسته شد وبراساس بیانیه پایانی کنفرانس این صلح می باایست تاشش ماه دیگرآغازشود.افغانستان درمساله صلح روی دومساله تاکید دارد یکی اینکه صلح با طالبان ازیک مرجع واحدی پی گیری شود ودیگراینکه آدرس برای مذاکره دوحه پایتخت قطرباشد روی دفترقطر گفتگوهای طرفین افغانی وقطری نهایی نشده ظاهرا مسایل زیادی باید برای گفتگو، وجود داشته باشد.

 افغانستان گفته است که نمایندگان طالب درقطرمعرفی نامه ازمقام رهبری خود داشته باشند.پاکستان درمورد نمایندگی قطرروی این مساله تاکید دارد که نمایندگی طالبان درقطردارای ترکیبی باشد که شامل همه گروهای طالب بشمول شبکه حقانی شود.این مساله قضیه را دشوارترمی کند.زیرا مشارکت شبکه حقانی که درلیست ورودی تحریم شورای امنیت قراردارد وآمریکا اعتقاد دارد که این گروه رابطه ای ارگانیک با شبکه القاعده دارد با این وضع نماینده که بتواند درقطربه یک نحوی ازشبکه حقانی نمایندگی نماید،را، آمریکا قبول ندارد.به همین دلیل است که مقامات قطری می گویند: هنوزشرایط برای افتتاح نمایندگی طالبان درقطر،فراهم نیست.این خبر به این صورت می تواند، معنی شو که اظهارات مقامات قطر به همان مساله مرتبط  می شود که نمایندگی طالبان درقطر هنوزحل نشده .قطردرپذیرش نمایندگان طالبان که دارای چه صفتی باید باشد،نظرآمریکا وغرب را لازم دارد تازمانیکه آمریکا درمورد نماینده طالبان مطمئن نشود، کشورقطر،نمی تواند بصورت رسمی اعلام نماید که دفترنمایندگی طالبان درقطربازشده است.گرچه کارهای طالبان بصورت غیررسمی درقطر،پیش برده می شود اما ناظران امورمعتقد هستند که هنوزمساله نمایندگی حل نشده است.

می بینیم که درپایان کنفرانس تاکید می شود که نمایندگی طالبان درقطرافتتاح شود اما بلافاصله این مقامات قطری هستند که اعلام می کنند که موضوع نمایندگی طالبان درقطرهنوزاحتیاج به بحث دارد.این قضیه نشان می دهد که درکنفرانس لندن، مساله طالبان بصورت نهایی حل نشده است مشکل همان گروه حقانی است که ایجاد چالش بایدکرده باشد.پاکستان وبریتانیا تاکید دارند که شبکه حقانی باید درمذاکرات حضورداشته باشد.امریکه هنوزآمریکا نسبت به گروه حقانی مشکل استراتژیک دارد.اینکه ششماه زمان برای آغازصلح مد نظرگرفته شده ناشی ازهمین چالشهای است که هنوزبرطرف نشده است.دراعلامیه پایانی روی مساله ششماه تاکید شده طرفها تا شش ماه وقت دارند که تمامی تلاشهای شان را، بکارببرند تا بتوانند، صلح وآتش بس که دراعلامیه پیش بینی شده را عملی نمایند به همین دلیل است که ناظران با شک تردید به مساله نگاه می کنند.سخن گوی وزارت خارجه نیزبه این مساله اشاره داشت که هنوزدفترقطرنهایی نشده.دراصل مساله نمایندگی درقطر،همه طرفها توافق کرده مشکلات که سری جای خودباقی است که چه نوع طالبی درقطرنمایندگی داشته باشد.

مشکل نظروپافشاری پاکستان باید باشد مقامات پاکستان بدون مشارکت شبکه حقانی، صلح درافغانستان را دشوارمی داند.ششماه وقت باید برای همین کارها درنظرگرفته شده باشد.ترکیب کنفرانس لندن هم خیلی مهم بود زیرا دردورسوم، مقامات برجسته امنیتی ونظامی دوکشورشرکت داشتند که  در دوره های پیشین مذاکرات سه جانبه، فاقد چنین ترکیبی بود ازافغانستان درمذاکرات وزیرخارجه داکترزلمی رسول،آقای اسپنتا مشاورامنیت ملی وآقای کریمی مقام برجسته ای وزارت دفاع شرکت داشتند درکنارآصف علی زرداری ظهیرالاسلام،رییس استخبارات پاکستان،اشفاق کیانی رییس ستاد مشترک ارتش،مقامات برجسته وزارت خارجه پاکستان،حضورداشتند.ترکیب کنفرانس لندن به این دلیل مهم دانسته شد که رهبران هردوکشوردست رسی کامل به رایزنیها،ومشوره های امنیتی ونظامی داشتند.ازاین نقطه نظربیانیه لندن با دقت وکارشناسی لازم باید تدوین شده باشد.

برخی منتقدان به این مساله اعتراض گرفته اند که درکنفرانس لندن وپیش ازآن مقامات افغانستان،تاکید داشتند که تنها یک مرجع می تواند جریان صلح را دبنال نماید وآن شورای عالی صلح است.رییس جمهورپیش ازسفرلندن هم به این مساله اشاره کرد که مذاکرات بصورت متفرق کاری درستی نیست خارجیها درامور افغانستان دخالت می کنند دخالت خارجیها خطرناک ترازطالبان می باشد.این مساله ازسوی مخالفین حکومت مورد انتقاد قرارگرفت واین نوع موضوع گیری را با چالش بررسی کرده  یکی اینکه انحصارمذاکره کاری درستی نیست. درامرگفتگوباید بعنوان یک پروسه ملی، رضایت ونگرانی همه طرفهای تاثیرگذاردرنظرگرفته شود. زنان نسبت به این مذاکرات معترض وجامعه مدنی ازگفتگوهای شورای عالی صلح، ناامید هستند احزاب وگروهای سیاسی که خودراطرف اصلی طالبان می دانند،نسبت به مذاکرات شورای عالی صلح با شک تردید برخورد کرده وآن را قبول ندارند گذشته ازهمه این مسایل با گذشت بیش ازدوسال، شورای عالی صلح دست آورد مورد قبول ملی درامرمصالحه نتوانسته ارایه نماید.درکنارانحصارمذاکره با عنوان مرجع واحد،اشکال دیگراین است که حکومت با سهم گیری احزاب سیاسی وجامعه مدنی درامرصلح موافق نیست.مذاکرات صلح احزاب وگروهای مدنی را ناشی ازمداخلات خارجی دانسته واین جمله رییس جمهورکه طالبان خطرنیست خطرمداخلات خارجی درامرصلح می باشد، با واکنشهای سیاسی روبروشده است.

ازجانب دیگر،تفاوتهای زیادی باید بین نظرات حکومت افغانستان وجامعه جهانی درمساله صلح وجودداشته باشد.سازمان ملل،اتحادیه اروپا حکومت پاکستان وگروه طالبان، همه تاکید دارند که درگفتگوهای صلح همه طرفها باید دخالت داشته باشند.آقای کامرون هم دوباردرکنفرانس مشترک خبری خود درلندن،تاکید داشت که همه مردم افغانستان بازهم تاکید می کنم همه مردم افغانستان باید درپروسه صلح شریک باشد.تاکید به فراگیری وجامعیت مذاکرات صلح،یک مساله واقعی است صلح باید بامشارکت وتفاهم همه طرفهای تاثیرگذاردرافغانستان،تامین شود.این حرف آقای کامرون که گفت: همه مردم باید درمذاکرات صلح افغانستان حضورداشته باشد.این همان مشارکت عمومی وملی است.طالبان هم به این مساله تن داده ودرسایتهای خبری خود، به این نکته اشاره کرده که صلح ومذاکره با احزاب سیاسی کشورلازم است.

بنابراین همه انتظاردارند که آغازصلح تا ششماه دیگرتبدیل به خیزش ملی شده وهمه احزاب سیاسی، نهاد های مدنی ،جامعه زنان ونمایندگان حکومت درامرپروسه صلح ا فغانستان،شرکت داشته باشد این می تواند آغازخوب تا ششماه دیگرازپایان کنفرانس لندن  بوده باشد.