شروط

شروط

دفترنمایندگی طالبان درقطردرحال بازشدن است.سفررییس جمهورکرزی درقطر،شامل دوبخش می شد یکی شرکت درکنفرانس بین المللی تحت عنوان "آمریکا وجهان اسلام".دراین بخش ازبرنامه رییس جمهورکرزی سخنرانی مبسوطی را درکنفرانس ایراد کرد.ایشان درسخنرانی خود به این مساله تاکید داشت که جهان اسلام وآمریکا وغرب باید درک واحترام متقابل داشته باشند وبراساس فهم متقابل با هم دیگراحترام بگذارند.ایشان تاکید داشت که جهان اسلام باید واقعیت موجود درغرب را درک نماید وبه پیشرفت های که غرب دارد احترام بگذارد وازسوی هم غرب نیزباید به ارزشها واصولی که درجهان اسلام وفرهنگ این سرزمینها،تعلق دارد،احترام بگذارد.رییس جمهور دریک بخش ازصحبتهای خود غرب وآمریکا را درمبارزه با تروریزم ناکام توصیف کرد وگفت: آنها بجای اینکه تروریزم را درافغانستان ازبین ببرد،عامل توسعه تروریزم درخاورمیانه وشمال آفریقا شده اند.مضمون سخنان رییس جمهورکرزی درمورد مناسبات غرب وجهان اسلام ومساله تروریزم به این صورت ایراد گردید.

امابخش دوم ازسفررییس جمهورکرزی،مرتبط می شد به مساله اصلی گفتگوباطالبان.البته قبل ازمذاکره با طالبان باید دفترنمایندگی برای طالبان درکشورقطرگشوده شود این مساله درواقع تبدیل به خواست منطقه ای وجهانی شده است.آمریکا وغرب وهمین گونه کشورهای عربی وخود قطراصراردارند که نمایندگی برای طالبان دریک دایره وحوزه خاصی،افتتاح گردد.این مساله به این دلیل حایزاهمیت شده که اصولا ده سال است که افغانستان به دنبال آدرس طالبان می گردد اما نمی تواند آنرا پیدا نماید.پاکستان طالبان را بگونه ای پنهان کرده که افغانستان قادربه پیدا کردن آنها درخا ک این کشورنشده است .چهارسال پیش ازاین رییس جمهورگفته بود طالبان درکجا است که من بسراغ آنها بروم حتی اگرتلفنی داشته باشم با آنها تماس می گیرم طالبان برادران ما است ولی برادران ناراضی.

 این گونه ادبیات درمورد طالبان باعث انتقادات بسیارگسترده ازرییس جمهورهم شده است ولی ایشان به این گونه انتقادات اهمیتی قایل نبوده وهمیشه درخونین ترین مراسم که عامل آن طالبان بوده، شرکت کرده وبازهم تاکید داشته که طالب برادرکجایی وچرا هموطنان خود را می کشی.درپاکستان آدرسی که افغانستان بتواند باطالبان گفتگو نماید،پیدا نشد دریک مورد در پایان سال 2009 ،افغانستان با ملاغنی برادر مرد شماره دو طالبان ازشورای کویته ارتباط برقرارکرد امان این ارتباط وتماس بضررملاغنی برادرتمام ایشان درنیمه دوم سال2010 توسط استخبارات پاکستان دستگیر وتاکنون درزندان کراچی بسرمی برد برخی گزارشها هم حاکی ازآن است که وی درگذشته است.افغانستان درخاک پاکستان هرگزبرای پیداکردن طالبان برای گفتگوموفق نبود ودرمواردی رییس جمهورازمقامات پاکستانی خواست که ما آمده ایم ازشما خواهش داریم که طالبان را برسرمیزمذاکره حاضرنمایید اما پاسخ مقامات پاکستانی این بود که ما ملاعمرنداریم که وی را برای مذاکره حاضرنماییم این عکس العمل خانم حنا ربانی کهروزیرخارجه وقت پاکستان بود.

شورای عالی صلح لیستی ازطالبان زندانی مورد نظرشان را، که اززندان پاکستان آزاد شوند را نیزتهیه کرد واین نام ها به مقامات پاکستان داده شد اما بجای آن، آدم های ازطالبان آزاد شدند که هیچ ربطی به خواست افغانستان نداشت ودرلیست شورای عالی صلح نبود شش سال تلاش مستمرافغانستان برای پیدا کردن طالب درخاک پاکستان برای مذاکره بی نتیجه شد.اما درخارج ازپاکستان شناسایی ومذاکره با طالبان نیزمورد توجه افغانستان بوده است.ازبهارسال2011 تیمی ازطالبان به ریاست شخصی بنام طیب آغا،دربرلین شناسایی گردید.آلمانها این گروه را درخاک خود داشت ومامورین ازآمریکا دربرلین با  گروه طیب آقا وارد گفتگو شد دراین مذاکرات ناظران آلمانی وقطری نیزشرکت کردند وسراسرسال2011 صرف گفتگو با طالبان ازبرلین تاقطرگذشت.

درپایان سال2011 محل مذاکرات ازبرلین به قطرمنتقل گردید مذاکرات طالبان با مامورین آمریکایی تا مارچ2012 ادامه یافت ومحتوای مذاکرات هم تاحدودی ازسوی طرفین روشن گردید.طالبان لیست پنج نفرازرهبران شان را که درزندان گوانتونما زندانی است را ارایه کرد مولوی خیرالله خیرخواه،مولوی وثیق ومولوی محمد فضل ازجمله افرادی بود که درلیست تیم طیب آقا روی آن تاکید شده بود درمقابل آمریکا هم شروطی برای ادامه گفتگو وآزادی طالبان گذاشته بود که عمده ترین آن قطع رابطه با شبکه القاعده بود.جوب آیدین مشاوررییس جمهوراوباما دریک مورد گفت: طالبان الزاما دشمن آمریکا نمی تواند باشد.افغانستان ازاین گونه گفتگوها بشدت ناراضی بود.حکومت افغانستان دلایلی قابل درکی برای نارضایتی خود داشت.

 اول اینکه گروه طالبان دریک موضع متکبرانه اعلام داشت که هرگزبا حکومت افغانستان مذاکره نمی کنند وحکومت افغانستان وشورای عالی صلح را برسمیت نمی شناسند طالبان اتهاماتی وابسته گی به حکومت افغانستان وارد کرد واعلام داشت که طرف ما درگفتگوهای صلح آمریکا است ونه حکومت افغانستان. ازسوی هم ،افغانستان برای صلح زحمت زیادی کشیده بود وبا تشکیل لوی جرگه درمورد صلح،شورای عالی صلح را ازدرون لوی جرگه بیرون کشید ولی شورای عالی صلح هم هرگزدرکارخود موفق نبود وطالبان درچند مورد با کارهای استخباراتی بسیارپیچیده ضربه های هولناکی به شورای عالی صلح وارد کرد.دربیستم سپتامبر2011 دریک اقدام بسیا پیچیده رییس شورای عالی صلح را استاد ربانی را بامهارت خاصی ترورکرد ودریک مورد دکان داری را، برای گفتگو فرستاد ودرسال گذشته بازهم بایک اقدام بسیارپیچیده،رییس امینت ملی اسد الله خالد را مورد حمله قرارداد وایشان را به شدت زخمی وناقص العضوکرد.

این گونه اقدامات خطرناک را طالبان بجای صلح با افغانستان،روی دست گرفت.نکته دوم که افغانستان ازروند گفتگوها ناراحت بود که دراین مذاکرات افغانستان بعنوان یک دولت درکجا قرارگرفته است گفتگو بین طالبان وماموران آمریکا درقطرانجام می شوند وناظران غربی وقطری درمذاکرات شرکت دارند اما ازافغانستان بعنوان یک دولت کسی درمذاکرات شرکت ندارند.افغانستان نسبت  به این روند بشدت ناراحت بود وموضع متفاوت ازروند گفتگوهای قطر را درپیش گرفت.افغانستان درمورد محل مذاکرا ت اعتراض کرد وبجای آن مکانهای بدیل را طرح کرد انقره وریاض درواقع مکانهای بدیل دوحه بود حکومت افغانستان آدم های که دراین مکانها مستقرشوند را نیزشناسایی کرد که آغا معتصم انشعابی طالبان ازشورای کویته را مورد حمایت قرارداد ومی خواست نمایندگی طالبان درریاض ویا انقره با مسوولیت آقا معتصم بجای طیب آقا،راه انداخته شود ولی این کارصورت نگرفت.

سرانجام مذاکرات بین افغانستان وکشورقطردرمورد نمایندگی طالبان شروع شد وسفیرافغانستان به قطرمجددا اعزام شد.افغانستان برسم اعتراض آقای خالد ذکریا سفیرخود را ازقطربه کابل خواسته بود.اما کابل این گونه تحلیل کرد که مذاکرات درقطر،یک خواست منطقه ای وجهانی است بنابراین وارد گفتگوبا مقامات قطری دراین خصوص گردید.تا به حال رییس جمهوردوباربه قطررفته وهدف ازاین دوسفردرقطر،مساله گفتگوبا طالبان وپیش ازآن ایجاد نمایندگی برای طالبان درقطراست.حکومت افغانستان بیش ازیک سال است که شروط مذاکره وتاسیس نمایندگی برای طالبان درقطررا اعلام کرده است.بصوت کلی می توان به پنج شرط اساسی افغانستان دراین مورد اشاره کرد.

اولین شرط افغانستان این است که مدیریت ومالکیت مذاکرات ازآن افغانستان است.افغانستان دارای حکومت مشروع وقانونی ومنتخب باید مالکیت مذاکرات را داشته باشد هدف ازاین شرط این بود که آمریکا ویا قطرچرا با طالبان مذاکره نماید جنگ درافغانستان است وماموران آمریکا با طالبان صحبت نمایند این کارمورد قبول افغانستان نمی تواند باشد مذاکرات بین الافغانی وبا مدیریت حکومت افغانستان باید جریان داشته باشد.نکته دوم که افغانستان بعنوان شرط روی آن تاکید داشت این بود که دفترقطرحیثیت نمایندگی سیاسی برای طالبان را نداشته باشد تعریف که کابل ازدفترقطربرای طالبان درنظرگرفته این است  که دفتری باشد برای تسهیل مذاکرات ونه چیزی بشترازآن.

شرط سوم که افغانستان روی آن تاکید داشت که باید بین افغانستان وقطرچهارچوب نمایندگی طالبان تعریف شود این مساله درقالب امضای پروتکل بین قطروکابل شرح داده شود چهارمین شرط افغانستان این بود که نمایندگان طالبان باید معرفی نامه ازسوی مقامات رهبری خود داشته باشند افغانستان با طالبانی مذاکره می کند ومی خواهد دفتری درقطرداشته باشد که آنها تایید شده ازسوی شورا کویته وزعامت طالبان باشد.پنجمین شرط افغانستان هم این شده که طالبان درقطر،برخلاف شروط توافق شده کارنکنند وسوء استفاده ازنمایندگی نداشته باشند افغانستان خواهان تضمین دراین خصوص شده است ودرسفررییس جمهورکرزی به قطراین شروط به این صورت که مطرح کردیم به یک نحوی بیان شده است ودوکشورقطروآمریکا باید به افغانستان گرانتی نمایند که طالبان ازنمایندگی سوء استفاده نمی کنند.

البته شروط افغانستان بلحاظ تیوریک وذهنی خیلی خوب است اما این پرسش حل ناشده است وقتیکه دفتربرای طالبان وبنام طالبان درقطرافتتاح می شود دیگراین اختیارات وصلاحیت آن  ازآن طالبان است چون دفترشان است وهرطورخواست مورد استفاده قرارمی دهند.این مساله درحالتی مطرح می شود که آمریکا وقطروکشورهای غربی قبول داشته باشند که طالبان باید دفترداشته باشند وآقای جان کیری درگفتگوی یک ساعته خود روی این مساله تاکید کرده حال چگونه می شود خواسته ها وشروط افغانستان رعایت شود یک دپلمات افغان می گفت: وقتیکه دفتربنام طالبان درقطرگشوده می شود آنها می توانند امارت اسلامی شان را تبلیغ نمایند واعلامیه صادرنمایند ومذاکره نمایند وی می گفت: هرگزفکرنمی کند که مطابق میل افغانستان،دفترطالبان درصورت که شروط را، رعایت نکنند،بسته شود.

طالبان هم البته برای افتتاح نمایندگی شان درقطرشروطی باید داشته باشند گفته شده آنها درابتداء می خواسته که بنام امارت اسلامی با دولت قطر،پروتکل درمورد دفترشان داشته باشد.حکومت افغانستان با این مساله به شدت اعتراض کرد.نکته دوم که طالبان دنبالش است این است که دفترقطرنمایندگی سیاسی طالبان است وآنها می توانند ازاین دفتردرجهت اهداف سیاسی خود کاربگیرند.ومساله سوم که آنها روی آن تاکید دارد این است که دفتربنام امارت اسلامی شان افتتا ح شود.طالبان درهمه جا بنام امارت شان کاروفعالیت می کنند ودرداخل کشورهم می بینیم بنام امارت اسلامی شان اجراات می کنند.آنها می خواهند درقطرنیزهمین کاررا نمایند.شروط درایجاد نمایندگی طالبان درقطرهمین ها است که بیان شد.ازمجموع بررسیها این گونه نشان داده می شود که افتتاح دفتربرای طالبان درقطربه سود این گروه تمام می شود وپنج شرط افغانستان مشکل است رعایت وعملی شود.