امورکه درانتخابات 93 باید دانسته شود

امورکه درانتخابات 93 باید دانسته شود

معیارهای انتخابات بی بدیل درافغانستان،باید تعریف شود.گفته باشیم که انتخابات93 بدیل دیگری ندارد این انتخابات برگزارشده نی است.فکراینکه به انتخابات نمی رسیم وراهکارهای دیگری درسیاست افغانستان پس ازسال2014 درنظرگرفته شود را کسی قبول ندارد.انتخابات درقانون اساسی با ذکرزمانش ذکرشده.اراده مردم هم برگزاری انتخابات درافغانستان است.احزاب وگروهای سیاسی هم تاکید بربرگزاری انتخابات دارند.جامعه جهانی نیزبه این مساله پافشاری دارد که انتخابات 2014 باید برگزارشود.دیروزدرنشستی که دردفترمرکزی سازمان ملل درکابل برگزارشد،روی مساله انتخابات تاکید شد.آقای یان کوبیش،نماینده وِیژه ملل متحد درجمع رهبران شورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی گفت: انتخابات درافغانستان بدیل ندارد.

دراین نشست، سفراء کلیدی کشورهای خارجی نیزحضور داشتند.هرکدام بنوبه خود تاکید روی برگزاری انتخابات داشتند.رهبران ونمایندگان شورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی نیزروی برگزاری انتخابات تاکید کردند. آنها درنامه ای به جامعه جهانی ونماینده ملل متحد یادآوردشدند که انتخابات باید برگزارشود ونگرانیهای که دراین خصوص وجود دارد باید برطرف گردد. نگرانی احزاب ونهادهای مدنی، یکی درمورد قوانین انتخابات است که باید ازسوی رییس جمهور توشیح شود ودیگراینکه به ابزارهای سالم درامورانتخابات توجه صورت بگیرد.انتخابات بی بدیل،باید بدورازتقلب وجعل برگزارگردد.رهبران احزاب سیاسی تاکید دارند که سه مولفه اساسی درامرانتخابات دخالت داده شود واین عناصر،الزاما دربرگزاری یک انتخابات شفاف،منصفانه درافغانستان دخالت دارند.سه مولفه دخیل درانتخابات 93 می تواند با تشریک مساعی،موفق به برگزاری یک انتخابات شفاف وعادلانه شود.

عنصراول دربرگزاری انتخابات حکومت افغانستان است براساس قوانین نافذه کشور،ازعمده ترین مکلفیتهای حکومت برگزاری انتخابات درزمان وموقعش می باشد عوامل حکومتی موظف است که بصورت بی طرفانه انتخابات را درزمان معین برگزار نماید.درحال حاضرهمه خواسته ها ازحکومت افغانستان صورت می گیرد که انتخابات را باید بدرستی وبدورازتقلب وجعل برگزارنماید.انتخابات، قوانین دارد رییس جمهورهردوقانون انتخابات را باید توشیح نماید.ازسوی دیگرهم میکانیزهای اجرایی وعملیاتی درانتخابات باید بی طرفانه عمل نمایند کمیسیون مستقل انتخابات بی طرفانه، تسهیلات حضورمردم درپای صندوقهای رای را فراهم نماید این کمیسیون بصورت بی طرفانه تمامی اوراق ودیگرامکانات که مردم درروزرای دهی به آن احتیاج دارد را مساعد نماید.کمیشنرهای همان گونه که درقانون تشکیل وظایف وصلاحیت تصویب شده،مستقل ومورد تاید باشند نیروهای امنیتی با کمال جدیت امینت انتخابات را تامین نماید.

مولفه دوم احزاب وگروهای سیاسی وجامعه مدنی است.نقش احزاب وگروهای مدنی درچند جهت قابل مطالعه است اول اینکه احزاب سیاسی درانتخابات پیش رو به دوصورت ظاهرمی شود یک دسته ازآنها کاندید معرفی می کنند ومی خواهند درانتخابات93 کاندید شان برنده انتخابات شوند.دسته دیگرازاحزاب سیاسی کاندید معرفی نمی کنند ولی بدون تردید ازیک کاندید مورد نظرحمایت خواهند کرد بنابراین حمایت این دسته ازاحزاب ازکاندید مورد نظرشان،اهمیت زیادی دارند شورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی درمرحله سوم ازفازحرکتی که معرفی تیم انتخاباتی باشد،اهمیت زیادی را برای پیروزی کاندید مورد نظرخود بخرج خواهند داد.گروهای مدنی هم درامرانتخابات نمی توانند بی تفاوت باشند آنها هم با معیارهای که دارند ازکاندید مورد نظرشان حمایت خواهند کرد.گذشته ازمعرفی کاندید انتخابات 93،احزاب وگروهای مدنی دربسیج مردم نقش تعیین کننده دارند انتخابات بدلیل اینکه ارتباط به مردم دارد ورای ونقش مردم تعیین کننده است.دراین صورت احزاب نقش مهم درامربسیج مردم می تواند داشته باشد.این مساله درحدی اهمیت دارد که ازهم اکنون گفته شده آن کاندیدی برنده خواهد شد که احزاب سیاسی ازوی حمایت نمایند.

مساله سوم که احزاب وگروهای مدنی نقش تاثیرگذاردرانتخابات دارد،اصولا همکاری احزاب درامربرگزاری انتخابات شفاف وعادلانه است.احزاب هم می توانند با حکومت افغانستان درامربرگزاری انتخابات نقش داشته باشند وهم می توانند با جامعه جهانی همکاری نمایند.آقای یان کوبیش  درنشستی که با شورای همکاری احزاب داشت به این مساله تاکید کرد که نظراحزاب برای برگزاری انتخابات شفاف  برای جامعه جهانی اهمیت زیادی دارد وی می گفت: نظراحزاب وگروهای مدنی برای ما خیلی مهم است وما به فکراحزاب احترام واهمیتی زیادی درامربرگزاری انتخابات داریم وی اضافه کرد من نظراحزاب وگروها مدنی  افغانستان را به شورای امنیت منتقل  می کنم به آنها خواهیم گفت که مردم واحزاب سیاسی درافغانستان وجامعه مدنی نظرشان درمورد انتخابات 2014 این است.همان گونه که نماینده ملل متحد تاکید به نظرات احزاب سیاسی وگروهای مدنی درمورد برگزاری انتخابات دارد،واقعا نظرات سیاسی احزاب مهم است واین هم می تواند بعنوان برجسته ترین نقش برای آنها درامرانتخابات دانسته شود.

عنصرسوم درمساله انتخابات افغانستان، نقش جامعه جهانی است.درنشست مشترک دیروزشورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی با نماینده گان جامعه جهانی  وآقای یان کوبیش روی آن تاکید شد وآن این بود که نقش جامعه جهانی درامربرگزاری انتخابات شفاف وعادلانه ازاهمیت زیادی برخورداراست همان گونه که اعلام شده است ،جامعه جهانی هزینه انتخابات را تماما پرداخت می کند واین مساله درحدی اهمیت دارد که انتخابات بدون هزینه امکان دارد واین ملیونها دالرهزینه را جامعه جهانی برای انتخابات افغانستان، متعهد شده ومی پردازد.نکته دیگری که جامعه جهانی درآن نقش دارد مساله اصول وارزشهای است که دریک انتخابات باید رعایت شود.آنها به چند مساله تاکید دارند، انتخابات باید عادلانه ، شفاف ومنصفانه برگزارشود.مساله دیگری که جامعه جهانی ونماینده ملل متحد درگفتگوی دیروزخود با رهبران شورای همکاری احزاب روی آن تاکید داشت این بود که آنها ازحکومتی حمایت می کنند که آن حکومت مشروعیت داشته باشد. حکومت مشروع مورد نظروتعریف آنها، برخواسته ازدرون یک انتخابات گسترده وشفاف است.

آقای یان به سه مساله اساسی اشاره داشت انتخابات درافغانستان برگزارمی شود بدیل دیگری وجود ندارد جامعه جهانی ازحکومتی حمایت می کند که مشروعیت داشته باشد حمایت ازیک حکومت منتخب ومشروع ازوظایف جامعه جهانی است وموضوع سوم که وی  روی آن تاکید داشت مساله بیرون آمدن حکومت خوب  ازدرون یک انتخابات گسترده است وقوی درافغانستان است.  سران احزاب به این موضوع تاکید کردند که نگرانیهای درمورد انتخابات وجود دارد که باید به یک نحوی برطرف شو.درگفتگوی رهبران شورای همکاری با نمایندگان جامعه جهانی ونماینده ویژه ملل متحد درافغانستان مساله انتخابات بصورت روشن مورد بحث قرارگرفت.این گونه نشان داده شده که آنها تعهداتی درمورد انتخابات افغانستان دارند ومی  خواهند به تعهدات خود عمل نمایند.

شکی وجود ندارد که درانتخابات شفاف وعادلانه سال 2014 عوامل زیادی تاثیرگذارباید باشد اما برجسته ترین مولفه های تاثیرگذار،سه عامل حکومت،احزاب سیاسی وگروهای مدنی وجامعه جهانی است.همان گونه که شرح داده شد هرکدام ا زاین عناصرتاثیرات مهمی دربرگذاری انتخابات باید داشته باشد.درکناراین امور، اخیرا رهبران سیاسی به مسایل دیگری نیزپرداخته اند.استاد محقق دریک تحلیل سیاسی به معیارهای کاندید93 نیزاشاره کرده است.ایشان گفته است که کاندید ویا نامزدان 93 باید واجد شرایط قابل قبول باشد چهارشرط اساسی را می توان ازصحبتهای ایشان استنباط اکرد استاد محقق گفته است که کاندید 93 باید واجد چهارشرط اساسی باشد.اول اینکه وی بیس اجتماعی قوی وبانک رای لازم را داشته باشد ومردم وی را بشناسد وبه اواعتمادداشته باشد.

شرط دوم این است که کاندید 93 باید قاطع وشجاع دربرگذاری امنیت پس ازانتخابات باشد.اراده وعزم برای ایجاد  ثبات وامنیت ازویژه گیهای کاندید مورد نظرما است. شرط سوم که ایشان روی آن تاکید داشت این بود که کاندید93 موردحمایت جامعه جهانی باشد.افغانستان به شدت به کمکهای جامعه جهانی احتیاج دارد رییس جمهورمنتخب قابل اعتماد ومورد حمایت آنها باید باشد وجامعه جهانی ازبرنامه های وی درعرصه های بازسازی،امنیت حمایت نماید وشرط چهارم کاندید93 داشتن برنامه ملی ا ست.کاندید مورد نظرباید برنامه ملی قابل قبولی را ارایه نماید ومردم نسبت به آن برنامه ها خودرا نزدیک احساس نماید.درانتخابات 93 این ها، موضوعاتی است که باید دانسته شود.