ناله پایانی

ناله پایانی

"ناله پایانی" عنوان مطلبی بود دریک روزنامه خارجی.این حرف را هنگام رفتن طرف کارازرادیو شنیدم.بررسی روزنامه های غرب درمورد افغانستان را گوینده رادیو با همین عنوان" ناله پایانی" آغازکرد.موضوع مقاله، پایان ماموریت جنگی ناتو درافغانستان وخروج آنها ازاین کشور بود.نویسنده مقاله بیرون شدن نیروهای بین المللی ازافغانستان را" ناله پایانی" نام گذاشته بود. البته که عنوان درد ناکی باید باشد ولی خوب غرب وآزادی مطبوعات شان است که خیلی راحت درمورد مسایلی با این اهمیت براحتی می نویسند. می دانیم " ناله پا یانی" چیزی جزخاموش شدن صدای انسان نیست واین حالت درلحظه های مرگ برای آدمی پیش می یاید.ناله پایانی یعنی که دیگرتمام کردی.بهرصورت ناتو جنگ را درافغانستان به پایان رساند ودرهفته گذشته تمامی ماموریتهای جنگی شان را درمرحله پنجم وپایانی به نیروهای افغان،سپرد.اگراین مساله "ناله پایانی" سربازان ناتو باشد ولی فریاد بلند نیروهای افغانستان، نیزخواهد بود.این مساله دردو عرصه امینیت وسیاست قابل بحث است تاروشن شود که "ناله پایانی" ناتو وفریاد آغازین نیروهای افغانستان چه گونه رقم می خورد:

امنیت

مساله امنیت، عمده ترین چالش برای افغانستان درطی سی هفت سال دراین کشوربوده است.جنگ طولانی وبی نظیردرافغانستان نزدیک چهاردهه است که ادامه دارد ولی هنوزپایانی برای آن متصور نیست.نیروهای بین المللی ازمتن امورامنیتی افغانستان خارج شد وحال نیروهای افغانستان درمتن امورامنیتی کشورقرارگرفته است.گرچه ناتو اعلام نکرده است که تمامی نیروهای شان را ازافغانستان بیرون می کند ولی بصورت قطع عمده ترین بخش آن ازافغانستان خارج می شود حال ممکن است تعداد بین ده تا پانزده هزار نیرودرافغانستان باقی بمانند. البته این مساله بازهم گره خورده است به قرارداد امنیتی که قراراست بین کابل وواشنگتن نهایی شود بحث موافقت نامه امنیتی نیزمرحله پایانی آن درکابل بحث می شود ولی حالا بصورت موقت به دلیل بازشدن نمایندگی طالبان درقطربه تعویق افتاده است ومعلوم نیست که چه وقت مذاکرات ازسرگرفته می شود که البته می شود.حکومت افغانستان به شدت به این موافقت نامه امنیتی با آمریکا نیازدارد وگفته شده که آمریکا هم به دلیل برنامه بعدی خود به آن نیازدارد.

 این نیازمتقابل امنیتی الزاما به امضای موافقت نامه امنیتی منتهی خواهد گردید.مقامات افغانستان وناتودرروز28 هشتم جوزا اعلام کردند که نیروهای امنیتی افغانستان به 350 هزارنیرو رسیده اند واین نیرو می تواند،امنیت کشوررا تامین نمایند.درکناراین نیروی عظیم نظامی وامنیتی،آنها تعهد سپرده اند که نیروهای افغانستان را تجهیز می کنند نوع تجهیزات متفاوت است احتمالا ناتو سلاحها وهلیکوپترهای ازنوع روسی را دراخیتارارتش افغانستان خواهد گذاشت.درماه گذشته یک قلم بزرگی ازهلیکوپترهای ساخت روسیه دراخیتاراردوی افغانستان گذاشته شد وقراراست این نوع تجهیزات که برای ارتش افغانستان مفید دانسته شده،ادامه داشته باشد.روسها ازاین معاملات به پول شان می رسند وهم به تدریج حضور و ارتباط شان با افغانستان توجیه پذیرومعنی دارمی شود.بازهم مقامات ناتو تعهد سپرده که به نقش مشوره دهی وآموزش نیروهای امنیتی ونظامی افغانستان ادامه می دهند.آنها گفته اند که نقش ناتو درماموریت شان درافغانستان پس ازسال2014 تغییر می کند نه اینکه ناتو ازافغانستان گم می شود واین "ناله پایانی" درافغانستان نیست.

مقامات ناتو درنشستهای متعدد ودرنشست شیکاگو درسال گذشته به این نکته تاکید داشتند که سالانه چهارملیارد ویکصد ملیون دالربه نیروهای امنیتی افغانستان کمک می کنند.این ها تعهداتی است که ناتو درمورد افغانستان دردهه تحول اعلام داشته است البته شکی نیست که بشترین امور امنیتی وتعهدات به دوش آمریکا قراردارد وسایرنیروهای بین المللی درسازمان ناتو،نقش حاشیه ای وکمکی را دارند نقش اصلی درامور امنیت ازآمریکا است وبه همین دلیل است که موافقت نامه امینتی با آمریکا جدی است واین سند باید امضا شود. درروزنامه های غرب نوشته شده که لزومی نداشت که حالا"ناله پایانی" داشته باشیم.آنها اشاره به فرصتهای تاریخی می کنند که ناتو آن را ازدست داده است.تحلیل گران غربی می گویند: اشتباه بزرگ این شد که با انتخاب حامد کرزی بعنوان رییس جمهوردرافغانستان ما دراین کشورنشستیم. ما باید نیروهای نظامی خود را پس ازانتخاب رییس جمهورکرزی ازافغانستان بیرون می کردیم ولزومی نداشت که ده سال درکنارحکومتی بجنگیم که ازنیروهای ما ستایش نکرده است.آنها گفته اند " ناله پایانی" ما به همین خاطراست که بی جهت درافغانستان ماندیم وحالا بادادن هزاران کشته وخسارات هنگفتی مالی ازافغانستان خارج می شویم واین باید همان " ناله پایانی" ما درافغانستان باشد.شکی وجود نداردکه امورامنیتی افغانستان گره خورده به مسایل سیاسی به همین دلیل است که مقامات ناتو، آمریکا وانگلیس،هرگزبه راه حل نظامی فکر نمی کنند.

سیاست

سیاست درافغانستان گره خورده به امنیت است وقتیکه امورجنگی وامنیتی به بن بست کشیده شد،آن وقت فازسیاسی آغازگردید البته راه حل سیاسی ازدیرزمانی است که آغازشده بود واین مساله با درک بن بست نظامی درافغانستان پیش آمد متخصصان وکارشناسان نظامی وامنیتی ازلحظه ای که دیدن با جنگ وبرخورد نظامی درافغانستان وپاکستان کسی با آنها همکاری نمی کنند بل برعکس همه امور جنگ با تروریستها ازسوی حکومت افغانستان وپاکستان سبوتاژ می شود،آنها شکست شان را درمساله جنگ قطعی دانستند وبه همین علت به راه حل ومذاکره با طالبان روی آوردند.ویلیام هیگ وزیرخارجه انگلیس همین دیروزاعلام داشت که گشایش دفترطالبان درقطر،حاصل کارهای پشت پرده ما بود.آقای هیگ وزیرخارجه انگلیس گفته است که ما ازدفترقطرحمایت می کنیم وی تاکید کرده که این مساله خیلی مهم است که طالبان ازخاک افغانستان منافع غرب را مورد حمله قرارندهند.آقای ویلیام هیگ به این نکته نیزاشاره کرده که پروسه صلح یک مساله طویل المدت وزمان براست واین تازه آغارکار می باشد ایشان تاکید می کند که ازدفترقطرحمایت می کنیم چون این کارهای پشت پرده ما بود که دفترنمایندگی طالبان درقطرافتتاح شد.

خانم بوتو بارها گفته بود که طالبان یک پروژه مشترک است که بوجود آوردیم ودراین مورد تنها پاکستان دخالت نداشته.سخنان آقای هیگ لحظاتی مرا بفکر انداخت " دفترقطرکارپشت پرده ما بود" که نکند همه دست داخل یک کاسه اند وکارهای شان را بصورت مشترک به پیش می برند وما ازدنیا بی خبرهستیم.انتحاریون باید متوجه باشند وکمی فکرکنند ومردم وخود شان را بی جهت نکشند وفکرکنند که کارشان هرچه باشد ولی بصورت قطع بهشتی درپی ندارند.همه کارها درپشت پرده صورت می گیرد وبی جهت مردم را بنام دین واسلام گرفتارکرده اند.هیچ تردیدی نیست که دفترقطرخواست مشترک آمریکا وانگلیس وکشورقطربوده است.

نماینده آمریکا آقای جیمزدابینز امروزوارد کابل شده است.موضوع صحبت شان مساله قطر ونمایندگی سیاسی طالبان دراین کشوراست.مقامات افغانستان گفته اند که می خواهیم ازآقای جیمزبشنویم که درقطرچه روی داده است.درحال حاضرحکومت افغانستان خیلی ناراحت است.دلیل ناراحتی گشایش دفترطالبان بدون شروط وملاحظات افغانستان بوده است.افغانستان درکنارشروط قبلی خود به مسایل دیگری نیزاشاره کرده است مذاکرات درداخل افغانستان باشد،مذاکرات بین الافغانی ومدیریت آن بدست حکومت افغانستان قرارداشته باشد.موقعیت حکومت افغانستان حالت ملی گرفته است زیرا رهبران سیاسی،احزاب وگروهای مدنی یک دست ومتحد ازموقف افغانستان حمایت کرده اند.وفاق ملی معنا داری درمورد مخالفت بادفترطالبان درقطر،ایجاد گردیده. حکومت با استفاده ازاین وحدت،ازیک موضع قوی تری با تاسیس نمایندگی طالبان برخورد کرده است.آقای جان کری دراین خصوص بصورت مکرربارییس جمهورکرزی گفتگوی تلفنی داشت وی پیش ازاینکه به قطروارد شود ازهمان آمریکا به حکومت قطرهدایت داد که پرچم طالبان،ولوحه امارت اسلامی شان برداشته شود که این کارشد.

 با گذشت 24 ساعت ازماجرای گشایش دفترطالبان درقطر، بیرق طالبان وهم لوحه امارت اسلامی را جمع کرد.طالبان هم نسبت به این مساله ناراحت است آقای شاهین گفته است که رهبران طالبان ازپایین آوردن بیرق وجمع شدن لوحه، ناراحت وعصبانی  است وعامل این مساله را حکومت افغانستان می داند.آقای شاهین گفته است کاری که صورت گرفت با اطلاع وهماهنگی مقامات قطری بود اقدامات ما، جدایی ازسیاست دولت قطرنبوده است آقای سهیل شاهین سخنگوی دفترطالبان درست می گوید. گشایش نمایند گی، به همان صورت، تماما با هماهنگی دولت قطروبا حضورمقام وزارت خارجه آن کشوردر28 جوزا انجام شد ولی حالا هم آمریکا وهم حکومت قطرمی گویند که قرارنبود نمایندگی طالبان باعنوان امارت اسلامی افغانستان وبرافراشته شدن بیرق طالبان،گشوده شود.مقامات قطری گفته اند که نمایند گی طالبان درقطر،می تواند نمایندگی سیاسی طالبان درقطرباشد ونه دفترامارت اسلامی طالبان.

آقای جیمزدابینزنماینده ویژه آمریکا درامورافغانستان وارد کابل شده ودرمورد دفترطالبان با مقامات افغانستان گفتگومی کند.مقامات کشورنیزگفته اند که می خواهند موقف آمریکا را دراین مورد بخوبی دانسته باشد.اعلامیه امنیت ملی افغانستان درمورد قطراین بود که آمریکا برخلاف قول وقرارش عمل کرده است وبه همین دلیل مذاکرات امنیتی را به تعویق انداخته ایم به دنبال آن شورای عالی صلح افغانستان گفت که مذاکرات صلح قطررا تحریم می کند.

متهم کردن آمریکا به دورویی اوج ناراحتی وعصبانیت افغانستان را نشان می داد.درعرصه سیاست این تحولات روی داده است حکومت افغانستان تاکید به شروط خود دارد وازموقف حکومت همه احزاب سیاسی کشور رهبران اپوزیسیون حمایت کرده اند.گروهای مدنی ومردم افغانستان هم با گشایش دفتربنام امارت اسلامی طالبان وبرافراشته شدن بیرق به شدت مخالفت کرده اند نظرسنجی که رسانه های داخلی کشورداشته،نشان می دهد که مردم افغانستان طرف دار امارت طالبان نیست وبه همین علت مردم نسبت به سیاستهای غرب وآمریکا وانگلیس مشکوک شده وبگفته مقام هندی، آمریکا لطمه مهمی دراعتبارش وارد شده  است.بهرصورت این امید واری وجود دارد که اگرناتودرعرصه امنیت،ناله پایانی را سرداده باشد ولی درعرصه سیاست باید صدای صلح وثبات بلند باشد.