پولیس وطالب

پولیس وطالب

گزارشها، نشان می دهد که تلفات پولیس نسبت به شش ماه سال گذشته دوبرابرشده است.این مساله واقعا خیلی برای نیروهای امنیتی ما درد ناک باید باشد.طالبان بصورت ناجوانمردانه به همان پیمانه که قاتل مردم بیگناه می باشند درست به همان دلیل پولیس را مورد حملات ناجوانمردانه قرارداده اند.گزارشهای میدانی نشان می دهد که بشترین قربانیان پولیس دراثرانفجارات کنارجاده ای است تلفات پولیس درجنگ رودرروخیلی ناچیزگزارش شده .گفته شده افزایش تلفات با بمبهای کنارجاده،نود درصد مرگ پولیس را دربرگرفته وتنها ده درصد تلفات پولیس درجنگهای روبروانجام شده است.چنین اماری درمورد تلفات ملکی هم صادق بوده گزارشهای ملل متحد دفتریوناما این مساله را تایید کرده که طالبان مسئول هشتاد پنج تا نود درصد مسئول کشتارغیرنظامیان شناخته شده دراین صورت تنها ده درصد مردم بیگناه توسط نیروهای امنیتی افغانستان ویا نیروهای بین المللی درجنگ کشته شده اند.

حال پولیس بشترین تلفات را، درحملات ازاین دست وبا بمب کنارجاده ای درشش ماه گذشته داشته است .گزارش ها نشان می دهد که که میزان تلفات پولیس دوبرابرشده .البته این مساله دردناکی می باشد که درمورد پولیس ما انجام می شود وحال سوال این است که چرا چنین رویداد تلخی را پولیس کشورداشته.برای شناخت عوامل وتوسعه کشتاروتلفات پولیس،درشش ماه سالجاری،نگاه به ساختارپولیس وتجهیزات که دراختیاردارد خیلی اهمیت دارد.درجنگ پولیس وطالب بصورت مقایسه ای، عوامل زیادی دخالت دارد که برجسته ترین آن رامی توان دراشکال زیرترسیم کرد.

تجهیزات وآموزش پولیس:

این همه تاکید روی آموزش پولیس بی معنا نیست.ساختارپولیس واردو بکلی دیگرگون شده افغانستان درطی چهاردهه جنگ اولین ضربه ای که دید،همین متلاشی شدن اردو وپولیس افغانستان بود.اردوی افغانستان درزمان فروپاشی حکومت نجیب الله درسال1371 همزمان شد با انهدام ساختارسیاسی، اردوی افغانستان نیزبه دنبال سقوط حکومت نجیب الله،متلاشی گردید.درزمان نوازشریف بود که اداره موقت وآلترناتیف حکومت داکترنجیب الله به ریاست آقای مجددی ساخته شد.استخبارات دوکاراساسی را انجام داد یکی اینکه اداره موقت بجای حکومت نجیب الله ساخت.شک نداشته باشیم حکومت موقت درپیشاور،محصول وتولید استخباراتی درپیشاوربود که برای  افغانستان پس ازسقوط حکومت کمونیستی درنظرگرفته شد.نکته دوم وبسیارخطرناک تصمیم پیشاوراین بود که اردوی افغانستان را متلاشی کرد.این حرف بین افغانها، خیلی شایع است که آقای نوازشریف صدراعظم اعلام داشته که بزرگترین خدمت به کشورش این بود که اردوی کشوررقیب را متلاشی ساخته است برخی گفته اند این تبلیغات افغانها است وآقای نوازدرزمان صدارتش هرگزچنین چیزی نگفته.

بهرصورت آغازبد بختی یک جامعه ازلحظه ای شروع می شود که ساختارنیروهای امنیتی را ازدست بدهد امری که درافغانستان عراق ولیبی درسالهای اخیرانجام شده است.فروپاشی نیروهای امنیتی درواقع متلاشی شدن همه چیزاست.افغانستان با انهدام مطلق وتمام عیارروبروگردید.با متلاشی شدن نیروهای امنیتی،نیروهای جهادی با چریکهای کوهستانی خود می خواست حکومت را اداره نمایند که نتوانستند وما شاهد جنگهای خونین دهه هفتاد بودیم.پدیده فقدان اردو وپولیس ادامه داشت.درنشست بن 2001 بود که جهت های سیاسی وجامعه جهانی این تصمیم را گرفتند که برای افغانستان دوساختارسیاسی وامنیتی تازه را بسازند واین شد که درافغانستان نوین ودموکراسی نوپا،ساختارسیاسی درسه مرحله موقت،انتقالی ومنتخب،ساخته شد ودرهرسه مرحله حامد کرزی،رییس مراحل انتقال سیاسی بود.همزمان با ساختارسیاسی تازه،ساختارنیروهای امنیتی ازصفرآغازگردید.این سازماندهی تفاوت بنیادی با ساختارهای پیشین داشت.نیروهای امنیتی افغانستان هم به لحاظ تجهیزات،سازماندهی وآموزش بکلی با پدیده تازه روبروگردید.این مساله درنهایت دشواری دربرابرحملات انتحاری وچریکی طالبان ادامه داشت.

رییس جمهورکرزی به دلیل اینکه رهبرزمان جنگ نبود وبگفته کارشناسان افغانستان دراوج بحران نظامی وجنگی،واجد رهبری شدیم که اصولا با قواعد جنگ وخوی خاصیت جنگی را نداشت.رییس جمهورکرزی باروشهای منحصربه فرد خود می خواست جامعه بحران زده افغانستان را اداره نماید.رییس حکومت مدرن،با تکیه به روشهای سنتی می خواست ساختارسیاسی وامنیتی حکومتش را به پیش ببرد.این تناقضات حل ناشده سبب گردید که ما معلق بمانیم.درحال حاضرمردم نمی دانند که اصالت درساختاروتصمیم گیریهای سیاسی،شیوه های سنتی است ویا نهادهای قانونی ومدرن.

ارتش هم درکنارساختارسیاسی آشفته وآلوده به فساد سرنوشت دشواری دارد.نیروهای بین المللی ازافغانستان خارج می شوند.امورامنیتی تماما به دوش افغانها غلطیده.ارتش وپولیس با کمبود تجهیزات وآموزش روبرو است کارشناسان ناتو با پخش تلفات سنگین پولیس درجنگ طالب به این جمع بندی رسیده که نیروهای افغانستان پنج سال دیگراحتیاج دارد که تجهیزوآموزش داده شود.اردو وپولیس به شدت نیازمند کمکهای غرب می باشند اگرموضع گیریهای متنوع ونوسانات درسیاست کابل اجازه بدهد،باید تجهیزات پولیس واردو دراولویت کارهای حکومت قراربگیرد.امارمیدانی وتحقیقات نشان داده است که دلیل این همه تلفات تنها نداشتن تجهیزات وآموزشهای لازم با خرابکاریهای بمبهای کنارجاده ای است.کشتن به این صورت هنروقدرت طالبان نیست این نوع کشتار ماهیت ناجوانمردانه دارد چنانچه تلفات ملکی اهمیت نظامی ندارد.کشتن مردم بیگناه چه دست آوردی برای طالبان داشته جزنفرت وکینه مردم نسبت به خود شان را کمایی نکرده  است.یگانه راه مقابله دربرابرحملات بیرحمانه انتحاری وبمبهای کنارجاده ای،تجهیزوآموزش نیروهای افغانستان می باشد همین.

پولیس و انتخابات:

یکی ازمسولیتهای که به دوش پولیس گذاشته شده مساله انتخابات 93 است این موضوع یک آزمون بزرگ برای نیروهای امنیتی بخصوص پولیس کشورباید باشد.دراین عرصه پولیس چندین کارراباید همزمان پیش ببرد یکی گرفتن امنیت پیش ازانتخابات درروزانتخابات وبعدازانتخابات وخلاصه اینکه گرفتن امنیت درتمامی فصول اما اینکه روزهای انتخابات مثال زده می شود به دلیل حساسیت ونقطه های عطف تاریخی این روزها می باشد.گفتم که تامین امنیت درهرصورت احتیاج به تجهیزات لازم را دارد.کمبودهای که ارتش وپولیس دارد می با ایست توسط حکومت ومتحدانش حل شود.درکنارگرفتن امنیت مساله مهم دیگربرای نیروهای امنیتی بخصوص پولیس،موضوع بی طرفی پولیس ونیروهای امنیتی است.پولیس سیاسی کارسیاسی خواهد کرد.مخالفان حکومت رییس جمهورکرزی ازهم اکنون اعلام داشته که تقررجنجالی ترین چهره ومهره سیاسی درحکومت رییس جمهورکرزی،حال سرپرست وزارت داخله شده وقرار است بعنوان وزیرداخله ازمجلس نمایندگان رای اعتماد بگیرد.

عمرداوود زی رییس پیشین دفتر وسفیرافغانستان درپاکستان وحالا سرپرست وزارت داخله،یکی ازخبرسازترین مهره نظام حکومت رییس جمهورکرزی بوده است وی ارتباطات تعریف نا شده ای با همسایه ها داشته ومتهم شد که درزمان تصدی ایشان بشترین پولهای استخباراتی به دفترایشان واریزشده است.این گونه کارها ازوی یک چهره بسیارخبرسازساخته است.ازاین گذشته آقای عمرداوود زی گفته شده مطلقا تجربه امنیتی ونظامی ندارد. کسی بخوبی نمی داند که ایشان کارهای نظامی امنیتی داشته است ویانه؟.آقای داوود زی یک چهره سیاسی با پیچیده گیها وارتباطات خاصی خود را داشته است.قانونی ویا اتمر همین طورجلالی ودرآخرآقای مجتبی پتنگ،حد اقل بخشهای زیادی ازعمرشان را با امورامنیتی وجنگی گذرانده ودانش مسایلی امنیتی ونظامی ویا تجربه عملی آن را داشته اند آقای قانونی درزمان خودش یک چریک بود وکارهای زیادی درامرجنگ ومدیریت امنیتی ونظامی درحکومت استاد ربانی را داشت.همین گونه آقای حنیف اتمر جلالی وپتنگ،مسولیتهای شان تناسب زیادی با مقام وزارت داخله را داشت اما عمرداوود زی چی؟ آیا کارهای امنیتی ونظامی درکارنامه ایشان ثبت شده است ویانه البته من چنین اطلاعاتی را ندارم ومردم آقای داوود زی را یک سیاست مدارازنوع خود ش می شناسند وکسی چیزی ازسابقه نظامی وامنیتی وی نمی داند.

حال آقای داوود زی که نامزد احتمالی ریاست جمهوری 93 بود،ازسوی رییس جمهورکرزی بعنوان سرپرست وزارت داخله تعیین شده است.مخالفان سیاسی رییس جمهورگفته اند که این انتصاب وتقرر،یک مساله سیاسی ومرتبط به امرانتخابات می باشد آقای صالح با صراحت اعلام داشت که با این تقررها رییس جمهورمی خواهد پولیس را سیاسی نماید.آنها هیچ شکی ندارند که آقای داوود زی مهره متعهد به سیاست های رییس جمهورکرزی است ودیگراینکه وی یک چهره کاملا سیاسی وغیرمسلکی درامروزارت داخله می باشد ومشکل سوم هم این است که ایشان ممکن است درامرانتخابات،همه تسهیلات را درجهت کاندید موردحمایت حکومت سازماندهی نماید.آقای عمرداوود زی به این ظرافت وانتقاد واقف است وی دراولین روزازتصدی مقام وزارت داخله درمراسم معارفه خود گفت: من درامرانتخابات بی طرف هستم وهرگزاجازه نمی دهم که پولیس درامرانتخابات مداخله نماید آقای داوود زی تاکیدات زیادی روی بی طرفی خود داشت.البته رییس جمهورهم درهفته گذشته اعلام داشت که درمساله انتخابات بی طرف می باشد نه تنها خود ایشان بلکه به همه ماموران حکومت هدایت داده که درمساله انتخابات به نفع وضرری کسی مداخله نداشته باشند.این جملات را آقای داوود زی درمراسم معارفه خودش بکاربرد وگفت: هرگزاجازه نمی دهد که ازامکانات وزارت داخله به سود وزیان نامزدی استفاده شود.

اینها مضمون اظهارات آقای عمرداوود زی درروزمراسم تصدی مقام وزارت داخله بود.منتقدان حکومت این گونه تقررها را معنی دار می دانند وگفته اند که تقررآقایان نبیل درسمت سرپرستی ریاست امنیت ملی،ومعرفی داوود زی به وزارت داخله،نشانه های ازسازماندهی امکانات دولتی درامر انتخابات می باشد.آنها متقاعد نشده که سیاست های تبلیغاتی حکومت مبنی بربی طرفی عین همان سیاستهای اعمالی حکومت باشد.آقای صالح به هردومساله معترض است یکی اینکه پولیس را سیاسی می کند وپولیس سیاسی نمی تواند کارسیاسی نکند ونتیجه اینکه بی طرفی نقض شده است.نکته دوم اینکه آقای داوود زی،تابع سیاستهای حکومت ومتاثرازبرنامه های انتخاباتی می شود واین مساله روی نتایج انتخابات تاثیرمی گذارد وبی طرفی آن را خدشه دارمی کند وبه این صورت "پولیس وانتخابات" را زیرسوال می برد.

نتیجه اینکه پولیس کشورقربانی کمبود تجهیزات وآموزش شده ودرخلال شش ماه گذشته تلفات پولیس نسبت به سال گذشته دوبرابرشده. ازاین هم که بگذریم حال اسیرسیاست هم می شود.این نگرانیها را مخالفان رییس جمهور، بصورت جدی مطرح کرده اما درعمل ببینیم که آقای داوودزی به تعهدات روزمراسم معارفه خود استوارمی ماند ویانه؟ ودیگراینکه خواهیم دید ناتو به تعهدات خود علیرغم سیاستهای سیال وفرازنشیب دارکابل،وفادارمی ماند ویانه؟ آنها بارها تعهد داده که نیروهای افغانستان را تجهیز،آموزش ومشوره می دهند وسالانه چهارمیلیارد یک صد میلیون دالردراختیارنیروهای افغانستان قرارمی دهند وبرای شان مصرف می کنند.حال اگرجنگ دیگری را درخاورمیانه آمریکا وغرب شروع نکنند،امید واری است که آنها به تعهدات خود وفاداربمانند.