مثلثات انتخابات(2)

مثلثات انتخابات(2)

دربخش اول روی برنامه های یک نامزد اشاره داشتم گفتم که ازمیان این جمع نامزدان تا حالا می دانیم که دکتورعبدالله هم درگذشته برنامه داشت وبا صبرحوصله زیاد مبارزات انتخاباتی سال 88 را دوشادوش رییس جمهورکرزی به پیش برد.دراین دورکه کاندید شده می دانیم که اصول وبرنامه های مصوب درشورای همکاری احزاب وایتلافهای سیاسی را دارد.اصول همکاری وبرنامه های ملی را 23 حزب سیاسی امضا کرده اند ودرنشست اتحاد انتخاباتی دربیانیه ای روی آن تاکید کرد که ازمنشوردموکراسی، اصول مرامی وبرنامه ملی شورای همکاری احزاب حمایت می کنیم خود دکتورعبد الله هم درروزثبت نام گفت: که تیم وی متعلق است به همه مردم افغانستان وبه همه احزاب وگروهای مدنی.

ازاینکه بگذریم دکتورعبد الله رقبای هم دارند که باید آنها را هم درنظرگرفت گرچه درمیان چهارنامزد که امروزثبت نام کردند آقایان رحیم وردک،حشمت غنی برادراحمد زی،جناب کوهدامنی وآقای سید اسحاق گیلانی،وفردا که موج سوم ونهایی ثبت نام است ممکن نامزدان دیگری ثبت نام نمایند.امروزدوستی درکامنت خود، نوشته بود که مردم به برنامه مرنامه کاری ندارند تنها به شخصیتها نگاه می کنند وبد نبال آنها می روند.این حرف قابل درک است ولی حقیقت نباید داشته باشد واقعیت را قبول داریم ولی حقیقت را نباید قربانی واقعیت نماییم. این را نمی تواند قبول کردکه مردم تنها احساساتی باشند واینکه مردم دنبال شخصیتهای خود می روند نه این طوری نیست مردم افغانستان خیلی با هوش ترازاین حرفها است. ولی این شخصیتها باید حرفی برا ی مردم داشته با شند. بعنوان مثال درانتخابات قبلی ما، با برنامه مشارکت بیست درصد، معاهده امضا کردیم اصلی که دربن قبول شده بود.حال هم نامزد نمی تواند بدون برنامه باشد.

برنامه های حدسی وگمانی نامزدان:

گفته شده که تیم استاد سیاف تاکید به دوران جهاد دارد وهرآنچه درآن دوره ازمظاهرجامعه سیاست ودولت وجود داشته همان را خواهد آورد اگربرنامه همین باشد که به ظواهرامورپرداخته شود درآن صورت حکومت ارزشهای جهادی خود را باید درتمام سطوح زندگی مردم پیاده نماید ایا این قابل قبول خواهد بود که مردم همه ریش داشته باشند رسانه ها باید تغییرات یک صد هشتاد درجه ای را قبول نمایند. زیرا مبلغ فساد وفحشا است وفیلم های سینمایی وسریالهای که رسانه ها می گذارد هیچ کدام با ارزشهای آن زمان سازگاری ندارد بنابراین محدودیت ها زیادی باید ایجاد شود.البته استاد سیاف را که نمی دانم ولی معاون ایشان تعارف نکرده وبارها به رسانه وبرنامه های شان، تاخته وآنها را ضد اسلامی ارزشهای جهادی دانسته اند.اگر تیم استاد سیاف برنامه هایش را اعلام نکند وخیلی صریح با مردم خود سخن نگوید ومخاطبان خود را تنها حوزه های ملایی ومحفلی درنظربگیرد دراین صورت شک نداشته باشیم که گروهای مدنی واصحاب رسانه ها بشدت نگران سرنوشت خود خواهند بود به همی خاطراست که من دراین نوشته ها، روی برنامه واعلام آن تاکیدات زیادی دارم.

اگرنامزدان برنامه نداشته باشند سوء تفاهمات زیادی خلق خواهد شد بنابراین اولین خواست مردم ازتیم استاد سیاف ارایه برنامه است که مردم آن را دانسته ونسبت به آن قضاوت نماید.این مساله ازحوزه بومی وداخلی عبورمی کند.سیاست خارجی چه گونه است؟ آیا سیاست خارجی همان شعارهای است که معاون شان امیراسماعیل خان هرازچند گاهی درهرات اعلام کرد؟ دراین صورت باید فاتحه ورابطه افغاستان را با جامعه جهانی را خواند واین خود آغازفاجعه است .دراین فرض بی برنامه گی مردم وکشورهای خارجی، همان گفته های گذشته شان را درنظرمی گیرند واین به مصلحت مردم افغانستان نیست. من ازاین جمله استاد محقق که درروزثبت نام گفت: من یک ملا هستم ومی خواهم اسلام متعادل، متساهل را به دنیا نشان دهم. خوب همین جمله خود عامل اطمینان درسطح ملی وبین المللی است.اسلام قابل گذران همان اسلام معتدل ومتساهل خواهد بود.

اگرتاکید شود به ارزشهای جهادی تعریف ناشده که طالبان هم روی آن همیشه تاکید کرده وانتحاریون خود را مجاهد وکارهای شان را ارزشهای جهادی می دانند. تیم ایشان اگربرنامه های شان را اعلام نکند،سوتعبیرهای زیادی درپیش خواهد آمد مردم ازتیم استاد سیاف برنامه می خواهند وتنها این مساله مردم را راضی نمی کند که استاد سیاف ضد طالبان است همه درافغانستان طالبان را خوش ندارند وضد طالب هستند کی طرف دارطالب است این تنها کفایت نمی کند که ضد طا لبان باشیم باید برنامه کاری هم داشته باشیم.

نامزد دیگری که احتمالا باید برنامه داشته باشد تیم احتمالی داکتراشرف غنی احمد زی است این مساله را به این خاطرمطرح می کنم که ایشان دردورپیشین یک جزوه نوشته بود بنام " نظام عادل" این جزوه را من دیدم ولی به اندازه مغلق وپیچیده نوشته شده که برای من قابل درک نبود من ازدوستی پرسیدم که چرا چنین است وی گفت: داکترمتن آن را به زبان انگلیسی نوشته وسپس به زبان فارسی کسی ترجمه کرده وبخاطربدی ترجمه مغلق شده است.نمی دانم " نظام عادل" خیلی پیچیده است اول خود همین عنوان خیلی نا آشنا است زیرا صفت های چون عادل،ظالم،جاهل، کافرو.. چون اسم فاعل است،متعلق آن موجود زنده است که ظالم ،عادل جاهل وکافرمی شود.

اما نظام که سیستم وساختاراست مگربا تاملات عمیق فلسفی این نتیجه را بگیریم که سیستم زنده است که البته با تعمق فلسفی باید باشد اینها زبانی نیست که مردم برای شان قابل درک باشد.داکتراشرف غنی اگرفردا ثبت نام کند باید برنامه هایش ونظام عادل خود را شرح بسط دهد.این خیلی ساده است که مقایسه کنیم.مثلا شعار"تغییرامید" که دکترعبد الله مالک آن دردورپیشین بود با صراحت تفسیروتوجیه شد که تغییریعنی نظام پارلمانی بجای نظام ریاستی البته این تغییر، شاه مهره تغییراست درسایرامورباید تغییرات آورده شود.نظام عادل احتیا ج به شیرفهمی زیادی دارد وبه این ساده گی این جزوه اگربرنامه داکتراشرف غنی باشد،قابل هضم نیست

نکته جالب دیگراینکه دردورپیشین این خود دکتوربود که به برادرش حشمت غنی اشاره کرد که من پول انتخابات را ندارم هرچه خرج ومصرف می کند همی برادرم می کند اشاره به حشمت غنی ولی امروزشنیدم ایشان هم خود را کاندید کرده یعنی درمقابل برادرباید قد علم کرده باشد این نقطه ضعف کلانی است که برادردرداخل خانه مدیریت وتوجیه نشده وحشمت راه خود را دراین حد جدا ساخته که درمقابل برادرخود ازیک خانه استاده است.

نامزدان دیگری که توقع می رود اگرنامزد شود قیوم کرزی ودکتوررسول زلمی باید باشند این دوشخصیت به دلیل اینکه نزدیک ترین نامزدان به ارگ می باشند برنامه جزادامه کاررییس جمهورکرزی وتکمیل آن نداشته باشد گرچه محمود کرزی خیلی با برنامه های برادرش مخالفت کرد ولی درنهایت منافع فامیلی وخانوادگی اجازه نمی دهد که برخلاف برنامه های حامد کرزی عمل نماید اما زلمی رسول که بصورت قطع ویقین باید کارهای باقی مانده ومیراث وارزشهای که درطی این ده سال خلق شده را بعنوان دست آورد تکمیل نماید.حال ممکن است تغییرات درسیاست خارجی ایجاد نماید وسیاست نامتوازن گذشته درسیاست خارجی را کمی متوازن نماید.

 بهرصورت اگردکتورزلمی رسول وقیوم کرزی فردا ثبت نام نمایند،انتظارات که ازآنها می رود همین است که تاحدی زیادی برنامه های حکومت گذشته را ترمیم وتکمیل نمایند.گفتم ما بصورت حدس وگمان گپ می زنیم وگمانه زنی می کنیم حرف اصلی زمانی گفته می شود که همه نامزدان برنامه های شان را به مردم اعلام نمایند.درمورد ترکیب مثلثات خوب هرکسی سعی کرده حد اکثری، ملاحظات اجتماعی وقومی را درنظرگرفته باشد.ترکیب های متناسب با بافت جامعه افغانستان ساخته شده ومی شود.

سخن ما دراین دومقاله تنها نگاهی به برنامه نامزدان بود ونه بافت تکتهای ارایه شده .البته ساخت تکتها وچهره ها هرکدام قابل بحث است که درآینده بتناسب زمان روی آن بحث وگفتگو خواهیم داشت .فردا مثلثات انتخابات، ثبت نام شان تکمیل می شود وپس ازآن مردم گوش به شنیدن برنامه های نامزدان هستند.مردم ممکن است کمی دنبال چهره وشخصیتها بروند ولی نهاد ها علمی اصحاب رسانه ذره ذره برنامه ها وگفته های کاندید ها را زیرذره بین قرارداده آن را مورد نقد وبرسی قرارمی دهند. مردم ،گروهای مدنی اصحاب رسانه نهاد های علمی و..ازنامزدان ومدعیان برنامه می خواهند جامعه جهانی هم که به وضوح اعلام کرده با برنامه ها به حکومت منتخب کمک می کند. دراین میان تیم دکتورعبد الله بخاطرداشتن برنامه " تغییرامید گذشته وضمیمه های چون اصول همکاری وبرنامه مدون ملی،ازدیگرنامزدان جلوتراست.