مناظره باچهارگروه

مناظره باچهارگروه

گفتمان انتخاباتی ، پس ازثبت نام درفصل تازه خود با شدت حدت ادامه دارد. هرروز ده ها مطلب درروزنامه ها نوشته می شوند،رسانه های غربی بی تفاوت نیست با ثبت نام کاندیدان روزنامه های معتبرغربی به ریزترین خصوصیات اخلاقی نامزدان نیز مطلب نوشته اند ومی نویسند.فضای مجازی پرازکامنت،نوشته درمورد انتخابات ونامزدان هستند.رسانه های تصویری درافغانستان که جایگاه ویژه ای درجامعه دارد بشترین برنامه های سیاسی شان را اختصاص داده به مسایل انتخابات هرشب وهرروز میزگرد است وگفتگو.مناظره ای قوی درمورد انتخابات درشب گذشته برگزارشد. مناظره باچهارگروه را، تلویزیون آریان برنامه ریزی کرده بود.دراین گفتگو قراربود نامزدان جدی وبا برنامه درگفتمان انتخاباتی شرکت نمایند ،نظرات ودیدگاه های شان را درمورد انتخابات وبرنامه های شان را با مردم درمیان بگذارند ازمیان نامزدان ومعاونان تنها با استاد محقق معاون دکتورعبد الله ارتباط برقرارشد وداکتراشرف غنی احمد زی نیزدراین مناظره وصل گردید.ولی با دیگران نتوانیست ارتباط برقرارنماید.

گروه دومیکه ازآنها پرسیده می شد وتحلیل شان را درمورد انتخابات بیان می کردند چهارنفر به ترتیب دکترمرادیان، دکترعبدالقیوم سجادی، آقای اسپینغر ازفیفا وآقای هوتکی ازکمیسیون مستقل انتخابات بودند.جماعت سوم شرکت کننده ها، مهمانان حاضردرمناظره بودند.درمیان مهمانان ازمن نیزدعوت شد ه بود که گفته های درمورد انتخابات داشته باشیم من بنوبه خود  دردوحوزه تیم سازی وبرنامه ریزی صحبت داشتم وگفتم درانتخابات پیش رو سه گروه ازنامزدان را با برنامه های بسیارمتفاوت: برنامه تکمیل وتداوم گذشته ، برنامه  تغییرواصلاحات وهمینطورارزشگرایی واصول گرایی.خواهیم داشت. ازاینها که بگذریم شرکت کننده گان آزاد نیزدرگفتمان انتخاباتی، نقش گرفتند وآنها هم موفق شدند دیدگاه های شان را درمورد انتخابات وبرنامه نامزدان درمیان بگذارند.دراین مناظره چهارگروه شرکت داشتند حال با این مقدمه به دید گاه هریک ازاین گروها می می دازیم.

گروه اول:

همان گونه که اشاره کردم ازمیان نامزدان ومعاونان، تنها با دوشخصیت ارتباط برقرارگردید یکی استاد محقق معاون داکترعبد الله  ودیگری داکتر اشرف غنی احمد زی.هردو چهره سیاسی شناخته افغانستان درمورد برنامه ها ومزا یای تکت وتیم انتخاباتی شان حرف زدند.استاد محقق گفت: تیم وتکت ما، تیم وحدت ملی است.ازهمه ملیتهای افغانستان واز احزاب شناخته شده وریشه دار این تیم ساخته شده واین تیم نسبت به تیم های حکومتی امتیازات زیادی دارد. ایشان اشاره به این مساله داشت که مردم به تیم حکومتی چندان رغبتی ندارند وبه تیم ما رای می دهند.استاد محقق درمورد برنامه های تیم خود اشاراتی داشت وبه مسایل تغییروضع معیشتی مردم، فقرزدایی، ایجاد مشاغل، زندگی ابرومندانه برای مردم وبازگشت مهاجران ازخارج که برمی گردند وباید حکومت به شرایط زندگی آنها توجه داشته باشد.ایشان دریک بخش ازاظهارات شان به سیاست خارجی پرداخت وگفت: حکومت باید هم با همسایه ها وهم با جامعه جهانی، مناسبات دوستانه ای برقرارنماید وهمه به مردم افغانستان اعتماد نمایند وازافغانستان، هراسی نداشته باشند.

دیدگاه استاد محقق درمورد سیاست خارجی تاکید به ایجاد مناسبات دوستانه با همه کشورهای همسایه وجامعه جهانی بود. ایشان درپاسخ به این سوال که کشورهای درافغانستان ازنامزدانی حمایت می کنند وآیا این یک نوع مداخله درامورا فغانستان شمرده نمی شود.استادمحقق دراین مورد گفت : خوب این درست که کشورها نسبت به هریک ازنامزدان ممکن  است نظری داشته باشند ودوست داشته باشند که فردی مورد علاقه شان درافغانستان پیروزشود ولی این مساله غیرازمداخله درامورافغانستان است هیچ کشوری حق ندارد درامورداخلی ما مداخله ونامزد مورد نظرشان را به پیروزی برساند.دیدگاه  استاد محقق دراین گفتمان انتخاباتی را درمورد برنامه های تیم شان اگرخلاصه وجمع بندی نماییم ایشان دراین مناظره به چهارمساله اساسی:« تیم وحدت ملی، بهبود وتغییروضعیت معیشتی وزندگی مردم، سیاست خارجی وعدم مداخله درامورداخلی افغانستان» را تاکید داشت.

داکتراشرف غنی نیزدراین گفتمان انتخاباتی شرکت ودیدگاه شان را درمورد ساخت تکت وتیم وبرنامه های شان را بصورت کلی بیان داشت وی درابتداء ازنامه جنرال دوستم مبنی برقبول کشتارگذشته ومعذرت خواهی ستایش وآن را نشانه شجاعت وی دانست ازدیگربازی گران درگذشته نیزخواست که چنین کاری را نمایند.اشرف غنی که درمعرض سوالات جدی تری قرارداشت زیرا آقای مرادیان چندین باربه این نکته تاکید داشت که درک تیم سازی اشرف غنی با جنرال دوستم کارسختی است زیرا هردو با دیدگاهای متفاوتی سیاست کرده نظرجنرال درمورد طالبان مشخص ونظرداکتراشرف غنی مبهم است.درگذشته اظهارات علیه هم دیگرداشته اند.داکتراشرف غنی ازتیم سازی خود به این صورت دفاع کرد که واقعیتهای قومی افغانستان را ما باید قبول نماییم ما درافغانستان اقوام گونا گون داریم وهنوزبه مرحله ملت نرسیده ایم. ایشان گفت: ازهمین واقعیتهای قومی ما باید جامعه را به ملت شدن متحول نماییم.

داکتراشرف غنی دیدگاه شان را درمورد برنامه های خود به این صورت تبیین کرد که تداوم وتحول ازعمده ترین برنامه های وی درآینده افغانستان می باشد. البته می دانیم که تداوم وتکمیل دواصطلاحی است که همواره نامزدان جبهه حکومت روی آن تاکید کرده اند.آقای غنی دراین مناظره دیدگاه شان را روی تداوم برنامه های گذشته تکرارکرد.ایشان دریک مورد هم، پیروزی شان را درانتخابات قطعی اعلام داشت وگفت: ما پیروزمی شویم وازفردای پیروزی رقبا را تبدیل به شرکاء خواهیم کرد این مساله ازسوی خیلی ها مورد نقد قرارگرفته است درهمین مناظره آقای غلام حسین ناصری وکیل مردم بهسود سخنان داکترغنی را مورد نقد قرارداد که آقای اشرف غنی ازکجا با این اطمینان درمورد پیروزی شان حرف می زند.اعلام پیروزی درانتخابات درروزثبت نام هم ازسوی ایشان اعلام شد واین اطمینان، سوء تفاهماتی را ایجاد کرده است که نکند نتیجه انتخابات ازسوی ابرقدرتها،ازقبل برای ایشان گرانتی شده باشد.دیشب آقای ناصری به این نظراقای احمد زی به شدت اعتراض داشت.

گروه دوم:

گروه دوم بعنوان کارشناس درمناظره شرکت کرده بودند.داکترمرادیان داکترعبد القیوم سجادی آقای اسپنغرازسازمان فیفا وآقای هوتکی ازکمیسیون مستقل انتخابات.مرادیان درمورد بافت متضاد ومتفاوت تکتها وتیم ها سوالاتی داشت ومشخصا نسبت به برنامه تداوم اعتراض کرد وگفت: این برنامه همان ادامه کارهای مافیای گذشته است وما بعنوان رای دهنده به چنین برنامه ای نمی توانیم رای دهیم ایشان دیدگاه شان را درقالب پرسش ازساخت تکت وتیم اشرف غنی احمد زی با جنرال دوستم نیز،مطرح کرد وگفت: اینها پرسشهای است که باید جواب داده شود آقای مرادیان مساله اصلی را براساس قانون اساسی اصالت حقوق شهروندی اعلام کرد وکارهای که صورت گرفته شده را، یک نوع زدوبند های قومی برای رسیدن به قدرت وچوکی اعلام کرد اقای سجادی هم گفت: اقای اشرف غنی دیدگاه تازه ای ندا شت وتیم خود را براساس منافع ومصالح قومی ساخته است که درانتخابات رای داشته باشد وبرهمین اساس با جنرال دوستم کنارآمده وتیم ساخته است.

آقای اسپنغرهم ازکاستیها واشکالات درمورد برگزاری انتخابات حرف زد ونگران دخالت وسوء استفاده وبی طرفی درانتخابات وعدم شفافیت آن بود.آقای هوتکی نیزدرمورد هزینه های انتخاباتی نامزدان اشاراتی داشت وگفت: این مساله ازسوی کمیسیون مستقل انتخابات به دقت کنترل می شود که منابع مالی نامزدان باید داخلی وتعریف شده باشد وهمه پولهای مرتبط به انتخابات آنها درحساب بانکی ازمنابع روشن واریزشود ایشان گفت: گرچه این کاری سختی است ولی ما سعی خود را داریم که چنین اقدامی را داشته باشیم.گروه دوم که کارشناسان بود ولی بشترنقدهای شان را درقالب پرسش ازنامزدان مطرح کردند وتفاوت نظر زیادی بین سجادی ومرا دیان درمورد هویت های قومی وحقوق شهروندی دیده می شد اولی همه اموررا قومی وتباری بررسی می کرد ودومی براساس قانون اساسی تاکید به حقوق شهروندی داشت.

گروه سوم وچهارم:

درگروه سوم ما ها بودیم ازهمه پرسان می شد که دید گاه مان را درمورد اظهارات نامزدان ریاست جمهوری داشته  باشیم چندین سوال ازآقای ذکی نماینده جنرال دوستم شد واینکه به چه دلایلی با اشرف غنی تیم ساخته اید ؟وچرا ازاتحادانتخاباتی کناررفته اید؟ برنامه های تغییرساختاروغیرمتمرکزازایشان پرسیده شد آقای ذکی به همه این پرسشها پاسخ داد وتاکید داشت که هدف ازایجاد اتحاد انتخاباتی،رسیدن به یک دایره وسیع ترملی بود وکه باید می رفتیم وکارما برهمین اساس بود.چند نفرازشرکت کنند گان پرسشهای را مطرح کردند که چرا تیم ها براساس برنامه ساخته نشده درساخت تیم هویت های قومی با کنارگذاشتن شعارها وبرنامه ها، توجه شده.

من هم دراین گفتمان انتخاباتی دعوت بودم ودرمورد برنامه ها وساخت تیم ها صحبت کردم. بصورت مشخص گفته های من دردوحوزه "تیم سازی وبرنامه ریزی" خلاصه شد.درمورد تیم سازی گفتم: تیم ها بهردلیل با همان صورتی که می بینیم وبا همان دلایلی که مطرح شد، ساخته شده اند دراین مورد بحثی نداریم اما درموربرنامه ها این درست است که هنوزنامزدان محترم بصورت تفصیلی برنامه های شان را اعلام نکرده اند اما ازاظهارات آنها درروزثبت نام بصورت کلی می تواند برنامه های نامزدان را دانیست.بصورعام  درانتخابات پیشرو، سه برنامه متفاوت را ازسوی سه گروه نامزدان خواهیم داشت اینها برنامه است وخیلی متفاوت ازهم دیگرعرضه می شوند.به این مساله نیزتاکید کردم که تعداد زیادی ازنامزدان دروسط راه ودراستگاه ها پیاده می شوند اما سه گروه با سه برنامه متفاوت تا آخرخط می روند.

 گروه اول با برنامه تداوم وتکمیل به راه شان ادامه می دهد ومبارزه می کند یعنی این گروه ازنامزدان همان کاندیدهای حکومتی هستند که گفته اند برنامه شان "تداوم وتکمیل" گذشته است. گروه دوم بسیارمتفاوت ازگروه اول عمل می کند این گروه هرگزبه کارها گذشته حکومت باورندارد آنها روی "تغییرواصلاحات" تاکید دارند وبرنامه شان با داشتن تیم وحدت ملی،تغییرات واصلاحات خواهند بود.نامزد اپوزیسیون حامل ومالک برنامه تغییرات واصلاحات است. وگروه سوم که احتمالا تا آخرخط خواهد رفت برنامه شان ارزشگرایی واصول گرایی است آنها درروزثبت نام به این مساله اشاره داشت این گروه برنامه های شان را براساس بنیادگرایی می سازد وهیچ تعارفی هم ندارد.نتیجه اینکه درانتخابات 93 سه گروه نامزد با برنامه های متفاوت را خواهیم داشت.