مسایلی پس ازعید

مسایلی پس ازعید

روزهای عید وروزهای پس ازعید، بی رویداد نبود ونیست.درروزاول عید، حادثه ای داشتیم بی نظیروبی سابقه درعملیات تبهکارانه، ارسلا جمال والی لوگرهنگام اداء نمازعید توسط بمبی شهید شد که درداخل قرآن جا سازی شده بود.البته انتحار درکشورتبدیل به امرعادی وازامورروزمره زندگی مردم افغانستان شده ومردم به آن عادت کرده که انتحاری بمب را درکمرخود بسته درخانه خدا،درشفاخانه دروزارت خانه ودرهرجای که مهندسی وطراحی کرده،آن را منفجرساخته وقربانیانش را گرفته .اما ترورارسلا جمال والی لوگربراساس گزارش امنیت ملی درنوع خود بی سابقه بود ه است.اگراین گزارش واقعیت داشته باشد واقعا حیرت انگیزاست بمب را درداخل قرآن جاسازی کرده وآن را بصورت خدعه وسو استفاده ازامنیت کلام الهی برای کشتن انسان بکارگرفته است.گزارش امنیت ملی همین را نشان می دهد که بمب را درداخل قرآن تعبیه کرده ودرروز اول عید، هنگام نماز  آن را درموقعیت ارسلا جمال والی لوگر،منفجرمی کند وبه این صورت جنایت انجام می شود.در روز سوم عید هم درحوزه نهم کابل عملیات انتحاری صورت گرفت.

درروزهای عید رویداد خونین دیگری نداشتیم ولی جریان بمب گذاری درلوگر،همه چیزرا تحت شعاع قرار داد اعتراضات زیادی به رییس جمهورکرزی شده است که چنین تبهکارانی را برادرگفته ویا اعتراضات وانتقادات شدیدی که به علماء کشورصورت گرفته که چرا دربرابر این جنایت بی تفاوت بوده هزاران کامنت وابرازنظررا درروزها ی عید داشتیم که چرا علماء کشوردربرابراین جنایت واهانت به دین ومقد سات دینی وقرآن کریم ،ساکت وبی تفاوت نشسته سکوت علماء  غیرقابل توجیه وخود بی اعتنایی به اعتقادات وبا ورهای اسلامی می باشد.این مساله حقیقت داشت درروزجمعه کم تراشاره به رویداد لوگروسوء استفاده ازقرآن مجید دربمب گزاری شده است.خطباء وامامان مساجد در مجالس شان، بصورت غیرمنصفانه ای به یک نحوی تیری خود را آوردند.من خودم  دریک مجلس شرکت داشتم مراسم بخاطر شهداء 57 و58 بود،خطیب بزرگوارگلوی خود را یک ساعت پاره کرد وازهرچیزی حرف زد ولی هرگزبه رویداد لوگروسوء استفاده ازقرآن مجید نداشت. درمواردی شنیده ام که گزارش امنیت ملی را تکذیب کرده وگفته است که بمب درداخل قران جاسازی نشده بلکه  درزیرپایه میکرافون بوده است.

سه مساله :   

اول موافقتنامه امنیتی :

سه مساله اساسی بصورت قطع پس ازروزهای عید مطرح می شود،یکی موافقتنامه امنیتی وگفتگوهای که جان کری با رییس جمهورکرزی داشته است.گفته شده که مذاکرات وزیرخارجه آمریکا با رییس جمهورکرزی طولانی ترین گفتگوهای بود که درمورد موافقتنامه امنیتی صورت گرفته است.هفته گذشته وزیرخارجه آمریکا بصورت غیرمنتظره وارد کابل شد وچندین ساعت با رییس جمهوکرزی گفتگو درارگ ریاست جمهوری داشت.سرانجام با گذشت هشت ساعت انتظار دومقام افغانی وآمریکایی با خبرنگا ران حرف زدند.درکنفرانس مشترک رییس جمهورگفت: که همه مسایل را حل کرده وخواسته های مردم افغانستان درموافقتنامه امنیتی پذیررفته شده است اما اینکه آن خواسته ها چه بوده؟ وچه اهمیتی داشته؟ دیگرخیلی واضح نبود.رییس جمهورگفت که مساله امنیت افغانستان درصورت تعرض احتمالی به افغانستان درسند گنجانده شده وحمایت آمریکا ازافغانستان درعرصه های گونا گون درموافقتنامه امنیتی ذکره شده است.اما مساله مصونیت قضایی سربازان آمریکایی مانده به نظرمردم درلویه جرگه.

جان کری وزیرخارجه آمریکا درضمن حمایت ازگفتگوهای دوجانبه شان واینکه پیشرفتهای خوبی داشته است به این مساله اشاره داشت که آمریکا درهرصورت درکنارمردم افغانستان هست حال چه سندی امضا شود ویا نشود.آقای جان کری به این مساله نیزبا صراحت تاکید داشت که اگرمصونیت قضایی قبول نشود درآن صورت هیچ سندی با افغانستان را امضا نمی کند.خوب این گونه اظهارات دومقام افغانی وآمریکایی نشان می دهد که مساله  اصلی که مصونیت قضایی است تاهنوزحل نباید شده باشد گرچه برخی گفته این مساله هم حل شده رییس جمهورکرزی مصونیت قضایی را پذیرفته است زیرا بحث و گفتگو بدون قبول مصونیت قضایی بی فایده است. رویه متحد المال آمریکا درمورد حضورشان درتمامی دنیا که گفته شده بیش ازنهصد پایگاه نظامی درسراسرکشورها دارد،غیرقابل تغییراست.مساله عراق به همین خاطرپیش آمد پارلمان عراق قبول نکرد وآمریکا ازعراق خارج شد وعراق درحال حاضر به این صورت درآمده است.آمریکا با رد مصونیت قضایی درعراق حضورنظامی ندارد.

رییس جمهورکرزی موضوع مصونیت را محول به مجلس لویه جرگه ساخته است وسی نفررا موظف ساخته که مقدمات نشست لویه جرگه را فراهم نمایند.لویه جرگه رییس جمهورکرزی با اما واگرهای زیادی روبرو است مخالفتها با لویه جرگه هرگزبجای نمی رسد ایشان این مجلس را برگزارمی کند درگذشته هم همین کار را کرد دلایلی مساله هرچه باشد لویه جرگه درآینده نزدیک برگزارمی شود.البته برگزاری چنین مجلسی وجاهت قانونی ندارد زیرا افغانستان پارلمان دارد وبا ید چنین موضوعات مهم درمجلس نمایندگان مورد بحث قراربگیرد ولی این گونه مجالس را همیشه رییس جمهوربرگزارکرده ودرمورد مسایل مهم تصمیم گرفته شده مجلس کاملا حکومتی است وخیلی سخت هم نیست تنها هزینه های اضافی و سنگین آن است که به مردم افغانستان تحمیل می شود.تجربیان گذشته نشان داده که تدویرلویه جرگه آسان ترین کارباید باشد اعضای هردو مجلس به اضافه مقامات  حکومتی وچندین کلان وریش سفید طرف دارحکومت جمع می شوند ونام آن لویه جرگه است ومصوبات آن فوق همه مصوبات نهاد های قانونی اعلام می شود.

درلویه جرگه حکومتی تجربه ثابت کرده که هرگزبرخلا ف نظرحکومت مساله ای به تصویب نمی رسد مجلس دولتی است وطبعا فیصله هایش نیزحکومتی است ونه امردیگر.حال اگرنظررییس جمهورحمایت ازمصونیت قضایی باشد وبا آمریکا روی مسایلی اصلی که با مردم گفته نمی شود،به توافق رسیده باشد درآن صورت هیچ مشکلی پیش نمی یاید ومصونیت قضایی درموافقتنامه امنیتی تایید می شود.اگراختلافات روی مسا یل غیرقابل گفتن با مردم، حل نشده باشد درآن صورت لویه جرگه آن را رد ومابقی را تایید می کند دراین صورت این سند را آمریکا هرگزامضا نمی کند نتیجه اینکه موافقتنامه امنیتی امضا نمی شود درآن صورت گزینه های ازنوع دیگرمطرح خواهد شد. ولی ظن غالب این است که سند ومصونیت مورد تایید قرارمی گیرد.

دوم : مساله انتخابات والزامات آن  

انتخابات والزامات آن یکی ازجدی ترین مباحث روزها وهفته ها وماه های آینده افغانستان است.انتخابات باید برگزارشود گزینه دیگری قابل بحث نیست ولی یک مساله را درشبکه اجتماعی خواندم که کسی بنام بریالی به نکات عجیبی اشاره داشت. وی دراین یاد داشت خود گفته بود که درسال 2014 درافغانستان " نظام مختلط سیاسی " روی کارمی یاید وی برا ی توضیح این متن خود بعنوان یک کارشناس وآگاه به مسایل گفته بود که نظام مختلط به این معنا است که انتخابات برگزارمی شود ونتیجه انتخابات پیروزی تیم داکترعبد الله است.ایشان همراه با معاون شان استا د محقق وخان محمد،برنده انتخابات 93 است.کاردوم این خواهد شد که یک نهاد دیگری بنام صدارت تشکیل ومجوزآن ازلویه جرگه گرفته می شود.دراین نهاد، حامد کرزی رییس جمهورفعلی،بعنوان صدر اعظم است ودومعاون دارد که یکی آن جنرال دوستم است. بنابراین حامد کرزی پس ازانتخابات 93 به این صورت درقدرت باقی می ماند.

نهاد سوم که بازهم تغییرات عمده ای درساختارنظام مختلط باید باشد وآن این است که هردواطاق یکی می شود پارلمان دواطاقه یک اطاقه می شود وکسی ازدواطاق حذف نمی شود تنها دو اطاق تبدیل به یک اطاق می شود ورییس این اطاق پرفیسورسیاف انتخاب می شود.نظام مختلط سیاسی ازنظراین کارشناس به این صورت مطرح شده ومجوز نظام مختلط ازمجلس لویه جرگه گرفته می شود.البته این حرف عملی شدنش خیلی بعید است ولی خوب دربحث انتخابات آن را صرف بعنوان یک ایده سیاسی مطرح کردم وخودم به آن چندان اعتقادی ندارم.انتخابات پیش رو الزامات زیادی دارد.آقای هوتک عضوکمیسیون مستقل انتخابات به چالشهای تقلب اشاره کرده وی گفته است که انتخابات با دشواریهای زیادی تقلب وامنیت روبرو است.مساله کارتهای گذشته نیزباعث نگرانیهای زیادی باید شده باشد.ازهم اکنون گفته شده که چند نفرازنامزدان رد صلاحیت شد دلیل آن یکی همین کارتهای تقلبی است اگراین خبرصحت داشته باشد اولین قربانیان کارت، همین رد صلاحیت شده ها باید باشند.امنیت انتخابات وشفافیت ازعمده ترین الزامات انتخابات است که درسال 93 با آن روبروهستیم.

مساله سوم : نامزدان وبرنامه های آنها

برنامه نامزدان ازعمده ترین مسایلی است که درپیش رو داریم دریک مناظره به این مساله اشاراتی مفصلی گردید ازمجموع بررسیها به این جمع بندی می رسیم که درانتخابات 93 سه گروه با سه نوع برنامه های متفاوت تا آخر خط می روند وازبیست هفت نامزد تعداد زیادی ازآنها دروسط راه ازقطارانتخابات درایستگاه های وسط راه پیاده می شوند.اما بصورت قطع سه گروه می مانند آنها باید برنامه های شان را به مردم عرضه نمایند.گروه اول، نامزدان حکومتی هستند که جوهربرنامه آنها ازاظهارات شان درروزثبت نام معلوم شده است روح برنامه سازی آنها روی قاعده "تداوم وتکمیل" کارهای گذشته است.هرسه نامزد طرف دارحکومت گفته اند که کارهای انجام نشده گذشته را تکمیل می کنند.تکمیل وتداوم پایه واساس کار آنها را تشکیل می دهند. آقای اشرف غنی احمد زی دریک گفتگوی رسانه ای، خودرا پیروزانتخابات اعلام داشت وگفت برنامه هایش همان تداوم وتحول است.

گروه دوم تیم اپوزیسیون است که آنها قطعا برنامه های شان با برنامه گروه اول متفاوت خواهد بود استاد محقق دربرنامه تلویزیونی به این نکته اشاره داشت که تیم شان یک تیم وحدت ملی است وبرنامه های شان اصلاحات وتغییرات دروضع زندگی مردم وسیاست خارجی است.ایشان گفت: مردم افغانستان به تیم های انتخاباتی حکومت رای نمی دهند خوش شان ازکارهای حکومت نمی یایند ومرد م به تیم ما رای می دهند.اصلاحات وتغییرات درواقع برنامه متفاوتی است که ازسوی گروه دوم ارایه می شود بصورت قطع برنامه های شان خیلی متفاوت ازتیم های طرف دار حکومت عرضه خواهد شد.گروه سوم که گفته می شود تا آخرخط، راه ،خواهد رفت، تیم اصول گرایان انتخابات است.این گروه هم درروز ثبت نام مواضع شان را بیان داشت وگفت که ارزشگرایی واصول گرایی را درافغانستان قایم خواهد کرد این گروه ازنامزدان انتخاباتی، با حضورنیروهای بین المللی بشدت مخالف است ووجود آنها را برای یک روزهم قبول نداشته باشد البته اصول گرایی دینی ومخالفت بانیروهای خارجی موضوعاتی است که دراظهارات شان آمده اما اینکه چه گونه برنامه ها ی انتخاباتی شان را مهندسی می کند این مساله با عرضه شدن برنامه های بصورت تفصیلی روشن می شود وفعلا قضاوت کمی زود باید باشد.