بیم ها و امید های دوهزارچهارده

بیم ها و امید های دوهزارچهارده  

سال دوهزارچهارده با کوله بارازنام وآوازه برما وارد شد.بیم ها و امید های زیادی را دوهزارچهارده درمتن و بطن خود دارد و ما حلول آن را خوش آمد می گوییم.این سال درتاریخ افغانستان بسیارپرآوازه شد. پس ازنشست لیسبون درسال 2011 وتعیین جدول زمانی برای خروج نیروهای بین المللی، همیشه این تاریخ تکرار و تکرارمی شد.فردا اول سال 2014 است.ما میلاد حضرت مسیح پیامبرخدا را به همه پیروانش تبریک می گوییم.این سال به همان اندازه که برای مسیحیان عالم، شادی آفرین است برای مردم افغانستان، با بیم و امید زیادی همراه شده است.پرسش اساسی دراین است که چرا و چه ربطی سال دوهزارچهارده با سرنوشت مردم افغانستان دارد افغانستان ازخود تاریخ دیگری دارد سال 1393 تاریخ رسمی کشورمی باشد. با وجود داشتن تاریخ مستقل، سال2014 برای ما چه اهمیتی می تواند داشته باشد؟ برخی گفته اند که این یک نوع غرب زدگی است که ما بشترین یاد آوری را ازاین سال داریم. جالب است که رییس جمهورما هم دریک مورد به همین موضوع اشاره داشت که چرا این قدردوهزارچهارده را عمده کرده اند؟. این پرسش درنگاه سطحی موجه است. ما ازخود سال داریم دیگرچه نیازی به ذکر و نام دوهزارچهارده داریم ولی اگر نگاهی عمیق به رویداد های آن داشته باشیم  هرگزچنین پرسشی مطرح نیست. ما باید سال جدید را به مثابه یک تاریخ سرنوشت ساز، جدی بگیریم.

 اهمیت مساله ازآنجا ناشی می شود که افغانستان درهیچ عرصه نمی تواند جدای ازمشترکات ومنافع مشترک با دنیای بیرون ازخود زندگی نماید. ما درتمامی عرصه ها به خارج ازسرزمین خود،نیازداریم. همکاری های منطقه ای و همگرایی های بین المللی افغانستان درسیاست خارجی ، براساس نیازمتقابل افغانستان و جهان، تفسیرمی شود. همه گفته اند که ما با عنوان یک کشورو سرزمین هرگزنمی توانیم بریده ازجهان پیرامونی وبیرونی خود زندگی نماییم.هرچه به عمق رویدادها توجه داشته باشیم به همان پیمانه میزان نیازمندی افغانستان قابل درک می شود.سال دوهزارچهارده درواقع تاریخی است که براساس آن  مناسبات دوجانبه و چند جانبه افغانستان  با جهان ، معنا پیدا کرده است دراینجا سخن ازتاریخی گفته می شود که تنها متعلق به ما نیست. زمان بستری عملیات مشترک افغانستان و باجهان غرب می باشد دربستردوهزارچهارده یک رویداد بسیارمهمی رخ می دهد که بشترین نگرانی ها را برای ما خلق کرده است.خروج نیروهای بین المللی ازافغانستان درسال 2014 صورت می گیرد شما هرگزگفته نمی توانید که بیرون شدن نیروهای بین المللی را درقالب زمانی مورد نظرخود، تجزیه و تحلیل نماییم.

 اگرهم ما بخواهیم تمامی رویداد مرتبط به خروج نیروهای بین المللی را درظرف  تاریخی و زمانی خود، وارد نماییم این برای ما شاید قابل درک باشد ولی می دانیم که این کاربرای مالکان رویداد خروج ازافغانستان هرگزقابل درک نیست آنها دردرسال 2011 درلیسبون پایتخت پارتقال برای خروج نیروهای بین المللی جدول زمانی تعیین کرد و آن دسامبرسال 2014 است.حال با حلول این سال فصل خروج نیروها بین المللی تا پایان سال این سال به اتمام می رسد.نیروهای خارجی درهمین سال خارج می شوند حال این پرسش مطرح می شود که سال دوهزارچهارده برای افغانستان چه پیامدهای را رقم خواهد زد. درست همین علت است که حوادث سال دوهزارچهارده که یک بخش بزرگ آن به خارجیها مرتبط می شود، بصورت مکرر برای ما تکرارشده است این تکراردرحدی گسترده و شایع است که امروزمردم عادی با آن آشنایی دارد و کراچی وان، رونق کراچی خود را بستگی به رویداد سال دوهزارچهارده دانسته است.

دورویداد مهم تاریخی درسال 2014

عملیاتی شدن دو تحول دراین سال، یکی خروج نیروهای بین المللی ازافغانستان  و دیگری انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی است. درخصوص انتخابات، می توان تکیه به تاریخ ملی داشت. شانزده هم حمل 1393 روزبرگذاری انتخابات و پیش ازآن زمان کامپین در افغانستان است.البته انتخابات افغانستان ازمنظرخارجیها با همان تاریخ 2014 تبیین می شود. پنجم آپریل 2014 روزی برگزاری انتخابات افغانستان تعیین شده است برای خارجیها تاریخ پنجم آپریل، اهمیت زیادی دارد همان گونه که مردم کشور، منتظربرگذاری انتخابات خوب و شفاف می باشند خارجیها هم می خواهند بدانند که درعرصه انتخابات افغانستان چه پیش خواهد آمد؟ بهرصورت هردو، رخداد « انتخابات» و «خروج نیروهای بین المللی» درسال 2014 برای مردم افغانستان سرنوشت سازمی باشد.هردو تحول دراین سال روی می دهد. انتخابات و خروج نیروها، امورساده ای نیست. انتخابات افغانستان با دشواریهای زیادی روبرو می باشد. ازمیان یازده نامزد سه و چهارتا ازنامزدان کلیدی است که وارد معرکه انتخابات می شوند.

درنظرسنجیهای ابتدایی دکتورعبد الله عبد الله نامزد پشتازاعلا م شده است. این مساله به اندازه حساسیت  برانگیزمی باشد که با سه نظرسنجی که درآن به پیشتازی داکترعبد الله اشاره شده بود، نظرسنجی چهارمی نیز به میدان آمد که منتقدان این نظرخواهی چهارمی را کاملا واکنشی و مهندسی شده دانسته اند.آقای محمود صیقل دریک گفتگو با اطلاعات زیادی به این مساله اشاره داشت که این نظرسنجی برای مصرف داخلی وزارت خارجه آمریکا بود. زمان نظرسنجی هم خیلی وقت بود اما چرا این نظرخواهی حالا منتشرشد وی تاکید می کند که این کارنوع دخالت درامورداخلی انتخابات افغانستان باید باشد و این مساله را می توان ازمقامات آمریکا پرسید که چرا نظرسنجی تاریخ گذشته را که برای مصرف داخلی خود تان داشته اید، حالا برملا کرده اید.اعلام این نظرسنجی با انتشارسه نظرخواهی پیشین که آقای دکتورعبدالله عبدالله را صدرنشین اعلام داشت،یک مساله واکنشی و بار، روانی بوده است. نظرسنجی امورمرتبط به انتخابات 2014 است.و دراین سال مردم افغانستان با این رویداد تاریخی روبرو می باشد.

همان گونه که اشاره کردم خروج نیروهای بین المللی درسال 2014 الزامی و تغییرناپذیرمی باشد.اما مساله خروج دومقوله متفاوت را با خود دارد.یکی خروج مطلق ازافغانستان و دیگری خروج نسبی. خروج مطلق همان "گزینه صفر" و تجربه عراق است.گزینه خروج مطلق ازسوی مقامات آمریکایی و ناتو مردود اعلام نشده است آنها همواره گفته اند که اگرسندهمکاری امنیتی بین افغانستان و آمریکا امضا نشود، درآن صورت گزینه صفرنیزروی میزگذاشته شده است.خروج نسبی به این معنا است که دردسامبر2014 بخش عمده ازنیروها خارج می شوند ولی یک تعداد ازنیروهای بین المللی با وظایف مشخصی درافغانستان باقی می مانند.آنها سه ماموریت متفاوت را برای نیروهای بین المللی درافغانستان درنظرگرفته اند."آموزش" نیروهای افغانستان، "تجهیز" اردو و پولیس وبرنامه سوم شان "مشوره دهی" به نیروهای افغانستان اعلام شده است.تمامی این مسایل بستگی دارد به امضای توافق نامه امنیتی بین افغانستان و آمریکا.درسال 2014 با چنین رویدادهای مهمی روبروهستیم.البته درسال 2013 که مقدمه سال جدید است، با عمده ترین مسایل مواجه شدیم که گذشت.استمرارانفجار و انتحار ازسوی طالبان کما کان ادامه داشت و هیچ گونه کاهشی درعملیات مرگبارطالبان دیده نشد.درماه اگوست دفتری برای طالبان درقطرافتتاح گردید ولی با گذشت 24 ساعت این دفتربسته شد.لویه جرگه مشورتی ازسوی رییس جمهورکرزی درماه میزان برگزارشد و دراین نشست مشورتی به اتفاق آراء پیمان امنیتی بین افغانستان و آمریکا مورد تایید قرارگرفت اعضای جرگه مشورتی ازرییس جمهورخواست که این سند را درطی یک ماه باید امضا نماید رییس جمهورفیصله لوی جرگه را قبول نکرد وبا آقای مجددی به مشاجره لفظی پرداخت و چهارشرط را برای امضای پیمان امنیتی وضع کرد.آمریکا تاکید می کرد که این سند پیش ازحلول سال 2014 باید امضا شود ولی تاحالا که فردا اول روزسال 2014 است امضا نشده است مگراینکه امشب کدام واقعه غیرمنتظره ای روی دهد و سند همکاری امنیتی مثل پیمان استراتژیک درساعت 12 شب به امضا برسد ولی گفته شده که بعید به نظرمی رسد که امشب چنین اتفاقی روی دهد.

سال 2014 همان گونه که اشاره شد با دوحوادث تاریخی انتخابات وترک نیروهای بین المللی ازافغانستان همراه می شود. همه امید وارد هستند که سال جدید سال خوبی برای افغانستان باشد هردوامرانتخابات خوب وشفاف و خروج نیروهای بین المللی بدون چالش انجام شوند. همه خواسته اند که سند همکاری بین افغانستان و آمریکا باید امضا شود.امضای سند تبدیل به یک مطالبه ملی،منطقه ای و بین المللی برای افغانستان شده است.این ها مسایلی است که سال  2014 وام دار و باردارآن می باشد. سال جدید میلادی واقعا با کوله بارسنگینی برما وارد شد. بیم ها و امید های زیادی دراین سال داریم .همه منتظرهستند که دراین سال بارهمه به منزل مقصود برسد.به امید سال خوب وخوش برای همه هموطنان.