کشاکش

کشاکش

کشاکش همان جدال است و این جدال برخلاف مصالح مردم ادامه دارد. آمریکا ماه اگوست را را ضرب الاجل برای امضای موافقت نامه تعیین کرده  یعنی اینکه موافقتنامه را رییس جمهور کرزی امضا نمی کند . نامزدان، تماما امضای سند را به نفع مردم افغانستان اعلام کرده اند. امروز داکر عبدالله عبد الله نامزد پیشتاز انتخابات گفت: سند را امضا می کند. برخی می گویند امضای قطعی است و عده گفته اند اعتباری به صحبت های نامزدان نیست و هیچ چیز قطعی نیست . با این وضع چه گونه می توان حد س گمانها را دراین خصوص مورد کنکاش قرار داد.

چرا همه نامزدان تاکید به امضای موافقت نامه و رییس جمهورکرزی استنکاف دارد:

اصولا چند مولفه اساسی را می توان در استنکاف رییس جمهورکرزی و تایید نامز دان بر شمرد. آنچه که مربوط به رییس جمهورکرزی می شود خیلی واضح است. رییس جمهور دور نهایی و پایانی حکومتش می باشد. صاحب نظران به این باورهستند که اگر چنانچه دور اول ایشان می بود، قطعا چنین موضع گیری که حالا دارد را نمی داشت. رییس جمهور درحال حاضر، کم تر به آمریکا و بشتر به مسایل داخلی و منطقه ای فکر می کند. ایشان طبعا شرایط و مطالباتی از آمریکا را داشت ولی به و جوه مشترک با آمریکا درمورد خواسته های شان نرسید. رییس جمهور ثابت کرد که کسی نیست که دربرابر خواسته های خود در برابر آمریکا، کوتاه بیاید. مساله امضای موافقت نامه که تبدیل به خواست ملی ، منطقه ای و بین المللی شده است و آمریکا بسیار پا فشاری دارد که این سند امضا شود ولی رییس جمهور زیر بار این مساله نرفت و ظاهرا نمی رود و آن را یک نوع فشار، برای خود می داند و گفته است که چنین فشاری را قبول ندارد.

 آگاهان می گویند: بحث موافقت نامه در زمان رییس جمهورکرزی، امر خاتمه یافته و مساله ای است که منتفی شده است. خود رییس جمهورکرزی و مقامات آمریکا ، مکررا به این مساله اشاره کرده اند که امضای سند می ماند برای رییس جمهور بعدی. اما نامزدان ریاست جمهور سال 93 تماما به این نکته تاکید دارند که اولین کارشان امضای موافقتنامه امنیتی و دفاعی است. همان گونه که اشاره کردم عوامل و مولفه های دخیل دراین موضع گیری را، باید شناسایی کرد. نامزدان مقام ریاست جمهوری به چند عامل تاثیرگذار در موضع گیری شان را مد نظر دارند.

اول: مردم و خواست مردم است.

مردم افغانستان ثابت کردند و همه نظر سنجیها این را نشان می دهد که مردم طرف دار بدون چون و چرای، امضای موافقتنامه امنیتی و دفاعی می باشند. مردم پیامد های رد این سند را بخوبی می دانند. جدی ترین پیامد آن باز گشت طالبان و القاعده را دانسته اند. زیرا وقتیکه جامعه جهانی در افغانستان نباشد و کمک های شان به مردم و دولت افغانستان نرسد و رابطه شان با دولت افغانستان از نوع رابطه عراق و آمریکا باشد در آن صورت شک نداشته باشیم که با این همسایه های که افغانستان دارد، باز گشت القاعده و طالبان جدی نباشد. اینکه مقامات نظامی آمریکا وآقای دانفورد، می گوید خطر بازگشت القاعده جدی است این حرف واقعا جدی است.

 بازگشت طالبان یعنی باز گشت القاعده و تکرار همان وقایع دهه نود. مردم به این پیامد ها اذعان دارند و طرف دار هرچه عاجل برای امضای سند همکاریهای امنیتی و دفاعی هستند. نامزدان که از مردم رای می خواهند باید، اولین حرف ها و شعارهای شان این باشد که سند همکاری امنیتی و دفاعی را در اولین روزهای ریاست جمهوری خود امضا می کند و آنها تماما به مردم این اطمینان را داده اند. برخی می گویند: نامزدانی که به این مساله اعتقاد ندارند و از حضور جامعه جهانی و آمریکا، بارها به بدی یاد کرده اند ولی حالا با صراحت می گویند که امضای سند به نفع مردم افغانستان است و امضا می کنند.این موضع گیری، ناشی از همان خواست و فشار مردم افغانستان است.

دوم : نیاز مبرم افغانستان به کمکها و نبود بدیل برای غرب و آمریکا

همه می دانند که افغانستان درحال حاضر و شاید هم سالهای سال نیاز به کمک خارجی داشته باشد. امروز صدیق صدیقی سخنگوی وزارت داخله می گفت نیروهای امنیتی کشور به کمکهای وعده شده شیکاگو نیاز دارد. یعنی اینکه بدون اهدای کمکهای چهار میلیارد و یک صد میلیون دالری غرب و آمریکا نمی توانند ، روی پای خود باستد. ارتش و پولیس افغانستان وعرصه های دیگرزندگی مردم ، بالای نود درصد، متاثر از کمکهای جامعه جهانی و آمریکا می باشد و هیچ بدیلی برای این مساله وجود ندارد. تعهدات توکیو و شیکاگو، در سال چیزی درحدود هشت میلیارد دالر کمک به مردم افغانستان درنظر گرفته شده است.

 نامزدان ریاست جمهوری می دانند که بدون کمک جامعه جهانی نمی توانند، مدیریت نظام سیاسی شان را به پیش ببرند. جامعه به شدت فقیر و نیازمند چه گونه قادر است بدون کمکهای بین المللی به پای خود باستد. مخالفان حکومت همواره به این مساله انتقاد کرده و گفته اند که این همه ریخت پاش های حکومت رییس جمهورکرزی، از کجا می شود. حتا آنها به کمکهای اشاره دارند که دفتر رییس جمهورکرزی از بیرون دریافت می کرده است. ریخت پاش های دولت ناشی از وصول کمکهای جامعه جهانی بود. مردم افغانستان این گونه پول ها را ندارد. فساد در افغانستان باز برمی گردد به همین کمکهای جامعه جهانی این حرف رییس جمهور درست است که یکی از عوامل فساد و یا جدی ترین عامل، پولهای خارجی و قراردادیهای مختلط افغانی و خارجی بوده است. پول به افغانستان در طی این ده سال واریز شد و حکومت افغانستان، سالهای طلایی را داشت و به دلیل فساد، کاری چندانی برای فقر زدایی و رفع آلام و مصیبتهای مردم نشد.

نامزدان ریاست جمهوری می دانند که وضع زندگی و بودجه از چه قرار است. زندگی مردم، اردو و پولیس ، بستگی تام به کمکهای بین المللی دارد و هیچ بدیلی برای این گونه کمکها وجود ندارد. تمام کمکها هم گره خورده است به امضای سند همکاریهای امنیتی و دفاعی و به همین خاطر همه شان با صراحت اعلام می کنند که اولین کارهای شان امضای موافقت نامه امنیتی می باشند.

سوم : عوامل منطقه ای و بین المللی

عوامل منطقه ای به این گونه قابل شرح است که کشورهای پیرامونی افغانستان به شمول ایران و پاکستان در عمق نگاه شان به این مساله می اندیشند که تروریزم خطر و تهدید امنیتی کلان برای شان است. تروریزم خدا ناشناس و بدون مرز، منافع همه را تهدید می کند. افغانستان، بستر و سرزمین تروریستها، پس از خروج کامل نیروهای غربی می شود و به نحوی تاریخ دهه نود و تجربه عراق در افغانستان به صورت مضاعف تکرار خواهد شد.  تهدیدات امنیتی را که تروریستها برای شان  به وجود می آورد، آنها اعتقاد دارند که موضع مخالفت افغانستان پاسخ مناسب برای منافع ملی افغانستان و کشورهای شان نمی باشد.

 تمامی کشورهای منطقه به شمول دو کشور تاثیرگذار در امور افغانستان  از خطرتروریزم در هراس هستند. گروهای مثل جیش العدل در بلو چستان ایران گروهای افراطی که هر روز در پاکستان، آدم می کشند، با خروج کامل نیروهای بین المللی، ابعاد همکاری آنها با دیگر تروریستها، بشتر و بهتر خواهد شد. حضور جامعه جهانی در افغانستان تاحدی می تواند، به نفع منافع امنیتی کشورهای منطقه هم باشد. و به همین دلیل است که رهبران تمام کشورهای منطقه از رییس جمهورکرزی خواسته اند که سند همکاری امنیتی و دفاعی را امضا نماید.

 نکته مهم هم این است که دوری جامعه جهانی از منطقه نه تنها ممد، امنیت بل ممکن است مخل امنیت هم شود. حتا عوامل استخبارات همان کشورها، به خاطر، تصفیه حسابها و رقابتها، از تروریستها بعنوان، ابزار استفاده نماید. غییبت نیروهای بین المللی ، خلاء بزرگ و تهدید امنیتی برای همه کشورهای منطقه هم می تواند، شمرده شود.

نامزدان ریاست جمهوری از دیدگاه های مقامات و رهبران منطقه، آگاه هستند و می دانند که امضای سند همکاری علاوه بر خواست ملی، تبدیل به خواست منطقه ای و جهانی هم شده است. نامزدان می دانند که امضای سند همکاری، مورد تایید و حمایت همه رهبران منطقه می باشند امضای سند درواقع یک نوع احترام به خواست آنها هم می تواند باشد. نامزدان با همین دلایل و چندین دلایل نا گفته دیگر، اعلام داشته اند که سند همکاری را امضا می کنند.

جدال امضای موافقتنامه امنیتی با انتخابات 93 به پایان می رسد. این حرف مبنا و منطق خاصی خود را دارد. خواست مردم، نیاز افغانستان به کمکهای جامعه جهانی، خواست منطقه ای و جهانی همه موید، امضای سند می باشد. این حرف حال است اما این شایبه و شایعه هم مطرح شده که ممکن است، رییس جمهور منتخب هم، شرط وشروطی از نوع خود را مطرح نماید و بگوید که امضا می کند اما با این شرایط. این احتمال خیلی ضعیف اما منتفی نیست. کار شناسانی که از آمریکا حرف می زنند، همین مساله را مطرح کرده که مقامات آمریکایی، به این نگرانی و مساله اشاراتی دارند. دراین صورت "کشاکش" باید ادامه داشته باشد.