روزهای معکوس انتخابات

روزهای معکوس انتخابات

هفده روز به انتخابات را داریم. دراین روزها، حوزه های گونان انتخابات به گونه های مختلف فعالیت دارند. حد اقل چهار حوزه را می توان در روزهای معکوس انتخابات، نام گرفت. هریک از این چهار حوزه تاثیرات، شگرفی در امر انتخابات دارد. البته شکی نیست که نقش هر یک از حوزه های تاثیر گذار یکسان نمی تواند باشد. نقشها، در سطوح مختلف ، به صورت قطع ، متفاوت می باشد. در این خط مقاله به هر یک از این حوزه ها و ساحتهای دخیل در انتخابات پرداخته می شود.

اولین حوزه دخیل در انتخابات، حکومت افغانستان.

دومین حوزه تاثیر گذار کمیسیونهای مستقل انتخابات و شکایات.

سومین مولفه دخیل در انتخابات، تیم ها و تکت های انتخاباتی

و چهارمین عنصر فاعل و عامل در انتخابات 93 مردم افغانستان

1 - حکومت افغانستان

شکی نیست که عمده ترین حوزه قابل بحث ، نقش حکومت افغانستان در برگزاری انتخابات 93 است. دراین روزها بشترین صحبتها در مورد حکومت افغانستان، صورت می گیرد. رییس جمهور درسخنرانی پارلمانی خود به این مساله اشاره داشت و گفت: که حکومت در امر انتخابات مداخله ندارد و نمی کند و ازسوی هم اعلام داشت که تمامی نامزدان، عوامل حکومتی خود را داشته و دارند.یعنی اینکه در فردای پس از انتخابات نمی شود به یخن نامزدان معینی چسپید که دست به جعل و تقلب زده اند. سخنان رییس جمهور ازاین جهت مورد نقد قرارگرفته  که جعل و تقلب انتخاباتی را به یک نحوی تسری و تعمیم داده و آنچه که بعد از شانزده هم حمل بدست می آید، حال چه خوب و چه بد ، متعلق به همه می شود. رییس جمهور در آخرین سخنرانی خود به خارجیها نیز اخطار داد که در مساله انتخابات 93 افغانستان دخالت نکنند که به خیر و صلاح شان نمی باشد. دیشب  درگفتگوهای رسانه ای که داشتم به این مساله نیز اشاراتی صورت گرفت و یکی از تحلیل گران می گفت: که هدف رییس جمهور از ذکر و بیان این مساله این است که اگر فردای پس از انتخابات مساله جعل و تقلب مطرح شود که می شود، در آن صورت این استدلال هم جای داشته باشد که در انتخابات 93 خارجیها مداخله کرد و منشاء تقلبات و جعلیات انتخاباتی، خارجیها می باشند.

دیروز کمیسیون مستقل انتخابات در یک کنفرانس خبری اعلام داشت که بخشهای از عوامل حکومتی در انتخابات دخالت داشته و لی اسنادی در این خصوص را ندارد. این گونه ابهام گویی از سوی مراجع برگزار کننده انتخابات، فضای انتخاباتی را مغشوش می کند. بخشهای از حکومت مداخله کرده و لی دلیلی و سندی ندارد وقتی که سند نباشد چرا چنین اتهامی زده شود و اگر اسناد باشد که هست پس چرا روی اسناد مداخلات، گفتگو نمی شود. درمورد نقش کمسییون مستقل انتخابات به صورت جداگانه باید بحث صورت بگیرد زیرا بی طرفی و قاطعیت این کمیسیون در مساله انتخابات از عمده ترین مسایل انتخابات شانزده هم حمل ذکر شده است. حکومت گفته است که از صدها مراسم و کامپین انتخاباتی، رویداد درد ناک امنیتی نداشته ایم این حرف البته تاحدی می تواند درست باشد اما نمی شود از ده ها قربانی که" تیم اصلاحات و همگرایی" به رهبری داکتر عبدالله عبداللله ، داده است را نادیده گرفت. پس ازشروع انتخابات، در هرات، سروبی، فاریاب لغمان و.. به ستاد های انتخاباتی داکتر عبدالله حمله صورت گرفت و تعداد کشته و زخمی بجای گذاشته اند.درسروبی به جان خود داکترعبدالله نامزد ریاست جمهوری حمله صورت گرفت. این ها موضوعاتی است که در جریان برگزاری کمپین انتخاباتی ، روی داده است.

 نیروهای امنیتی و حکومت مسولیت دارند که امنیت اجتماعات و ستادهای انتخاباتی را بگیرد. مقامات در ستاد انتخاباتی داکتر عبدالله به شدت از سهل انگاری نیروهای امنیتی، شکایت دارند. سخنگو گویان ستاد انتخاباتی داکتر عبدالله این شکایت را مطرح کرده که گزارشهای حملات خونین به ستاد انتخاباتی را به نیروهای امنیتی داده  ولی تاکنون هیچ پاسخی را در یافت نکرده اند. بی طرفی نیروهای حکومت و حکومت افغانستان نیز ازعمده ترین موضوعات قابل گفتگو در روزهای معکوس انتخابات می باشد.حکومت افغانستان نباید از تسهیلات و امکانات دولتی به نفع نامزدانی،استفاده نماید این کار بر خلاف قانون انتخابات و قانون اساسی هست. کمیسیون مستقل انتخابات در اظهارات دیروز شان به این گونه مداخلات اشاره کرد و اگر چنانچه این نوع مداخلات صورت گرفته باشد دراین صورت بی طرفی مقامات حکومتی زیر سوال می رود واین مساله تاثیراتی بدی روی نتیجه انتخابات می گذارد.

2 - کمیسیونهای مستقل انتخابات وشکایات

یکی از اشتباهات که صورت گرفت این بود که در انتخابات 93 ما نظارت بین المللی را حذف کردیم. مراجع بی طرف درامر نظارت درکنار کمیسیونها، اهمیت زیادی داشت که متاسفانه با نظارت سازمان ملل متحد در مساله انتخابات به شدت مخالفت صورت گرفت و ما انتخابات 93 را بدون نظارت مراجع بی طرف برگزار می کنیم. این مساله به این دلیل حایز اهمیت بود که درکنار دو کمیسیون " شکایات و انتخابات" که امر برگزاری انتخابات شفاف و منصفانه را به عهده دارد، مرجع بی طرف در اعلام نتایج انتخابات مهم و حتا سر نوشت ساز می شد. به عنوان مثال در روزهای پس از انتخابات اگر مراجع بی طرف، تایید می کرد که هشتاد درصد انتخابات افغانستان، شفاف و عادلانه بود شکی و جود نداشت که نتیجه ای، هشتاد درصدی را نامزدان قبول می کردند. یگانه دلیل همان بی طرفی این مراجع می توانیست باشد. اما حالا این گونه نیست. نتایج انتخابات و برگزاری آن توسط دو کمیسیون داخلی، صورت می گیرد با تو جه به پیچیده گی اوضاع سیاسی ، همان گونه که بی طرفی حکومت، را خود کمیسیون زیر سوال برده و گفته است که بخشهای از حکومت والیها و مقامت محلی در امر انتخابات دخالت دارد، خود کمیسیونها، ازسوی نامزدان در هردو حوزه انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی، در معرض پرسش قرار گرفته اند.

 نامزدان اطمینان کامل به بی طرفی کمیسیونها ندارند. گرچه برگزاری تعیینات کمشنرها، تاحدی مورد قبول همه جناحها بوده است ولی باز هم نامزدان قانع نستند که هردو کمیسیون خارج از تاثیرات حکومت، عمل نمایند. کمیسیونها باید کاری زیادی نمایند و در عمل ثابت کنند که بی طرف بوده است. و می دانیم که کار به غایت دشواری است. بله اگر ناظران و مراجع بی طرف خارجی در کنار کمسییونها می بود در آن صورت کارشان خیلی آسان می شد. بی طرفی کمیسیونها از عمده ترین چالش ها، هم برای نامزدان و هم برای خود کمیسیون ها در انتخابات 93  شمرده می شود و این بی طرفی را هیچ کسی جزء عمل قانونمندانه کمیسیونها نمی تواند به اثبات برساند.

3 – تیم های انتخاباتی و مردم افغانستان

تیم های انتخاباتی همان گونه که می دانیم در دو ساحت شوراهای ولایتی و ریاست جمهوری، مورد بحث قرار می گیرد. حوزه ریاست جمهوری از جدی ترین مباحث انتخابات 93 ما می باشد. نامزدان پیشتاز انتخابات در چند عرصه می تواند نقش اساسی داشته باشند. بسیج مردم و ایجاد انگیزه وعشق به مردم برای شرکت در انتخابات 93 از عمده ترین وظایف و مکلفیتهای نامزدان باید باشد. خلق انگیزه با ایجاد گرد هماییهای شور انگیز بسیار اهمیت دارد. مردم باید به گونه ای علاقه مند شود که علیرغم تهدیدات طالبان، در روز انتخابات در پای صندوق های رای حاضر شوند. نامزدان،  پیروان زیادی بین مردم دارند و می توانند به هواداران شان، انتخابات را درحد، بالاترین و ظیفه ملی، مطرح نمایند. این کار ساده ای نیست پتانسیلهای زیادی لازم دارد. دراین عرصه تا حالا تعداد انگشت شماری از نامزدان کارشان را کرده اند و یک تعداد زیادی از یازده نامزد، درک ندارند و گم شده اند. تعد اد هم پس از این همه مخارج به دوش مردم و ایجاد سرگردانی، حالا تصمیم به کناره گیری را گرفته اند که تعدادی هم کنار رفته اند.

 کار دیگری که نامزدان تاثیرگذار باید داشته باشد. ارایه برنامه است. نامزدان علاوه بر جاذبه های شخصیتی شان، به مردم باید برنامه عرضه نمایند و دید گاه حکومتی شان را به خوبی توضیح دهند که پس از انتخابات چه می کنند. تا بحال گروه اندکی از نامزدان توانسته برنامه های ملی شان را عرضه نمایند و از بقیه خبری نیست. دو عنصر، خلق گرد هماییهای شور انگیز در سراسر کشور و در شهرهای بزرگ و عرضه برنامه ملی ، می تواند تاثیرات زیادی روی افکار مردم بگذارد. درکنار بسیج مردم و ارایه برنامه ، مساله امنیت و همکاریهای امنیتی نیز، از الویتهای کاری مردم و نامزدان باید باشد.

خوشبختانه نامزدان مطرح از جمله تیم اصلاحات و همگرایی به رهبری داکتر عبدالله عبدالله، بشترین همکاری را با مردم داشته است. این مساله از خود دلیل دارد. تیم اصلات و همگرایی ، در انتخابات 93 بشترین قربانی انتخاباتی را داشته تا به حال ده ها زخمی و کشته را در مبارزات انتخاباتی خود، داده است. مردم همانگونه که با تیم های انتخاباتی، همکاری دارند، در مبارزات و کمپینهای نامزدان، با شور هیجان شرکت می کنند، همین مردم توانای و ظرفیت خنثا سازی و عقیم ساختن توطئه های دشمنان مردم افغانستان را نیزدارند. مردم می توانند امنیت انتخابات شان را تضمین نمایند. با نیروهای امنیتی همکاری داشته باشند و صد ها کاری را در امر برگزاری انتخابات خوب درسال 93 داشته باشند. انتخابات یک برنامه و اصل ملی است و همه به یک نحوی در آن دخیل می باشند.

حوزه های چهارگانه انتخاباتی و تاثیرات هریک را در برگزاری انتخابات شفاف و قابل قبول دراین مقاله برشمردیم و بدون تردید در روزهای حساس آینده، به ابعاد بشتری از این نوع گفتگوهای انتخاباتی خواهیم پرداخت.