گفتگوی ویژه تلویزیونی با استاد محمد ناطقی دپلمات و کارشناس مسایل سیاسی در مورد انتخابات 93

گفتگوی ویژه تلویزیونی با استاد محمد ناطقی دپلمات و کارشناس مسایل سیاسی در موردمسایل تخنیکی و سیاسی انتخابات 93

تلویزیون راه فرادا: با ابطال 525 محل توسط کمیسیون مستقل انتخابات و تایید آن ازسوی کمیسیون سمع شکایات، روند کلی انتخابات را درعرصه های گونا گون چه گونه ارزیابی می کنید؟

محمد ناطقی:  با تشکر از شما مساله انتخابات 93 در ساحتهای گوناگون قابل بحث است دراین روزها گفتگوهای زیادی با رسانه های داخلی و خارجی داشتم و ابعاد گوناگون انتخابات 1393 را مورد بحث قراردادیم، حالا دراینجا به دو حوزه تخنیکی و سیاسی انتخابات اشاراتی خواهیم داشت:

ابتدا اجازه دهید نوع دیدگاه و قرائت دو نامزد پیشتاز را به صورت کوتاه بررسی نماییم آن گاه به مسایل تخنیکی و سیاسی انتخابات به پردازیم:

الف: نوع دیدگاه وقرائت دو نامزد پیشتاز

انتخابات 93 با شور و حماسه بی نظیر مردم به پایان رسید. درحال حاضر دو کمیسیون مشغول تنظیم و تکمیل کارهای شان می باشند. نتایج قسمی انتخابات در چهارمرحله، اعلام گردید و نتیجه مقدماتی آن با پیشتازی داکترعبدالله در ششم ثور 93 اعلام شد. دراعلام نتایج مقدماتی نشان داده شد که داکترعبدالله با پیشتازی و فاصله زیادی نسبت به رقیب خود داکتر اشرف غنی ، پیشی گرفته است. 44 اعشاریه 9 در صد آرا به نفع داکتر عبدالله عبدالله حساب گردید و 31 اعشاریه 5 در صد رای به نام اشرف غنی احمد زی ریخته شد. این رقم را اگر در محاسبات زیر پنجاه، در نظر بگیریم، داکتر عبدالله به صورت چشم گیری نسبت به رقیبان و رقیب خود پیشی گرفته است از این بابت در این مرحله داکتر عبدالله نصف آرا مردم افغانستان را با خود داشته است. ولی می دانیم که ایشان رای لازم برای احرا ز مقام ریاست جمهوری را بدست نیاورده است. رییس جمهور منتخب باید پنجاه به علاوه یک را بدست آورد که نیاورده است. درحال حاضر، پرسشهای زیادی متوجه عملکرد دو کمیسیون می باشد. نامزدان هم ادعای خود را مطرح کرده اند. تیم اصلاحات وهمگرایی، مدعی پیروزی انتخابات 93 می باشد. آنها معتقد هستند که اگر آراء به صورت درستی حساب شود، در مرحله اول تیم اصلاحات و همگرایی برنده انتخابات می باشد. تیم آقای غنی مدعی پیروزی در مرحله اول را ندارد اما آنها به دو نکته اشاره کرده یکی اینکه اگر آراء درست حساب شود فاصله بین اشرف غنی و عبدالله بسیار اندک خواهد بود آنها از فاصله زیاد بین داکتر اشرف غنی و داکترعبدالله عبدالله شکایت دارند. تیم تحول به یک نحوی دو کمیسیون را مقصرخلق این فاصله می داند. نکته دومی که تیم تحول و تداوم روی آن تاکید دارد این است که انتخابات برنده دردور اول ندارد، انتخابات باید به دور دوم برود. صاحب نظران این تیم گفته اند که در دور دوم برنده انتخابات می باشد. اعتراض به فاصله ، انتخابات به دور دوم و پیروزی دور دوم را همیشه تیم تحول با خود زمزمه کرده است.

تیم اصلاحات و همگرایی کاملا عکس آن چیزی که تیم تحول مطرح کرده است را گفته است. تحلیلگران این تیم می گویند: تیم اصلاحات انتخابات 93 را برده است و باید پیروزی این تیم در همان اعلام مقدماتی اعلام می شد. ولی حالا هم اگر اراء به درستی حساب شود، بدون شک برنده انتخابات 93 تیم اصلاحات و همگرایی می باشد انتخابات به دور دوم نمی رود. آنها به مقامات هردو کمیسیون اخطار و هشدارداده اند که با رای مردم درست معامله شود بازی با رای مردم صورت نگیرد. مقامات این تیم با داشتن اسناد ومدارک مطمئن هستند که با شمارش و بررسی شکایات، در24 ثور، آنها برنده انتخابات 93 می باشند. تیم اصلاحات و همگرایی با استناد به مدارک ناظران خود و مقایسه آن با کارکرد دو کمیسیون این جمع بندی را دارد که پیروز انتخابات 93 شده است. گذشته از این مسایل، اعتراضات وانتقادات زیادی هم در بخش تخنیک و هم درحوزه سیاست انتخابات به کمیسیونها وارد شده است.

تلویزیون راه فرادا : با توجه به نوع دیدگاه های نامزدان پیشتاز، شما اشکالات عمده ای که در بعد تخنیکی انتخابات دارید را شرح دهید چه اشکالاتی عمده ای درکار بوده است و چه کارهای که کمیسیونها باید می کرد ولی نکرده است را بیان فرمایید؟.

محمد ناطقی :  اشکالات در حوزه تخنیکی بسیار جدی بوده که چالشهای آن  به این گونه تحت بررسی قرار گرفته است. در بیست یک هزار محل رای دهی، عمد تا ناظران و مشاهدان حضور داشتند. تیم اصلاحات مدعی هستند که ناظران تیم و ناظران احزاب عضو تیم اصلاحات و همگرایی در تمامی حوزه های رای دهی حاضر بودند. اینکه ارقام ناظران شان از بیست هزار تا چهل پنج هزار تخمین زده شده است دلیل آن این است که ناظران شان هم مرتبط به احزاب عضو تیم و هم ناظران مربوط به خود تیم را حساب کرده است. ناظران هر نامزدی اوراق نتیجه را در محل گرفته اند. درهر محل وقتیکه رای گیری تمام می شود، فورمه استاندارد و معیاری در محل تکمیل ودرچند نسخه تهیه می شود. نسخه اصلی داخل خریطه حفاظتی و خریطه هم مهرولاک می شود. یک ورقه به داخل خریطه، یک ورق در اختیار مامورامنیتی و یک ورقه دیگر در اختیار ناظران و مشاهدان گذاشته می شود. عمدتا دقیق ترین ارواق نتیجه در اختیار نیروهای امنیتی و امنیت ملی قرار می گیرد. کمیسیون هم همان اوراق دارد که در داخل خریطه های حفاظت شده به مرکز منتقل می کنند. ناظران هم یک ورق از فرمه محل که همان ورق نتیجه است را با خود دارند.

پس از اعلام نتایج مقدماتی و گذاشته شدن اوراق نتیجه در سایت کمیسیون حال این اشکالات نشان داده شده است که اوراق داخل سایت، تفاوت زیادی با اوراق ناظران تیم ها پیدا کرده اند. این تفاوت بین اوراق منتشرشده درسایت با اوراق نتیجه ای که ناظران تیم ها دارند، این پرسش را خلق کرده که اوراق دست کاری شده و به نفع نامزدی به دلیل تمایل و گرایش سیاسی، شمارش شده است. من خودم بگونه سمپل به این دسته ازاوراق متفاوت برخوردم و دراین نمونه ها به وضوح نشان داده شده است که اوراق ناظران با اوراق  سایت کمیسیون، متفاوت می باشند و به نفع نامزدان و نامزدی، دست کاری شده است. خوب  این مساله باید بررسی شود که چرا بین اوراق ناظرین واوراق منتشرشده در سایت اختلاف پیدا شده است.

تلویزیون راه فرادا: این نکات به نظر به لحاظ تخنیکی خیلی مهم است حال غیر ازاین مورد تفاوت به نظرشما دیگر چه اشکالاتی در سایت کمیسیون،  پیدا شده است؟

محمد ناطقی : اشکال دیگری که به آن برخورد نمودیم و آن این است که اوراق نتیجه در سایت حتا با همان ورقه آماری سایت هم متفاوت است. درسمت راست ابتداء شما ما بایک صفحه برمی خورید که امار هرولایت و ارقامی که به نامزدان رای داده شده است را می بینید مثلا می خوانید ولایت پنجشیر، داکتر عبدالله این مقدار رای را آورده است و به همین ترتیب نام دیگر نامزدان را با رای که گرفته را می بینید. صحفه آمار باید مستند به ورقه "رزلت شت" شود وقتی که صفحه آمار با اوراق نتیجه ، مقایسه می شود آن وقت برای تان روشن می شود که تفاوت بین صحفه ارقام و اوراق نتیجه ، دیده می شود این تفاوت بازهم به صورت سازمان یافته در نهایت امر به نفع نامزدی مورد استفاده قرارگرفته است. گذشته از این دو نقیصه تخنیکی، تفاوت اوراق ناظرین واوراق متشرشده کمیسیون و گذشته از تفاوت صفحه آمار با اصل ورق نتیجه، اشکا عمده ای دیگری که بلحاظ تخنیکی پیدا شده وآن این است که در مواردی زیادی، ورقه های در سایت دیده می شود که غیرمعیاری است. همان گونه که گفته شد اوراق یک نواخت و متحد المال به همه جا ارسال شده است. و ورق که درسایت گذاشته می شود باید، همان فورمه های معیاری باشد. اما متاسفانه در سایت کمیسیون ما شاهد اوراقی هستیم با رنگهای متفاوت و غیر معیاری. جدول های زیادی در سایت به عنوان اوراق نتیجه گذاشته شده که همخوانی با اوراق معیاری و متحدالمال سراسری ندارد. خوب می توان به راحتی این اوراق را مطابق میل سیاسی به نفع نامزدی پرکرده باشد. بحث روی میلیونها رای می باشد درمیان شش میلیون هشتصد هزار رای این گونه جدول های غیرمعیاری، مصیبت بزرگی است  برا آراء مردم و غیر قابل بخشش است.

باز هم در اوراق نتیجه که درسایت کمیسیون گذاشته شده است، ما شاهد اوراقی هستیم که اصلا با دست جدول کشی شده یعنی اینکه کاغذ سفیدی گرفته شده و جدول کشی صورت گرفته است و داخل آن امار و ارقام به حساب نامزدان و یا یا نامزدی ثبت شده است. دربررسی، به مواردی زیادی به این دسته اوراق دستی برخورد می کنیم. تفاوت اوراق ناظرین با اوراق کمیسیون، تفاوت صفحه ارقام با اوراق نتیجه، اوراق غیرمعیاری، جدول های دستی از عمده ترین اشکالات در حوزه تخنیکی می باشد که صورت گرفته است. درکنار این مسایل بازهم به اوراق نتیجه ای برمی خوریم که ششصد برگه رای  به نام یک نامزد ریخته شده است و هیچ ورقه  رای به نام نامزدان دیگر، دیده نمی شود این هم با مفاد قانون انتخابات در تضاد است.

تلویزیون راه فردا: شما واقعا به نکات حساسی درمورد اشکالات تخنیکی اشاره کردید. حال پرسش این است که این گونه دست کاری و تصرفات می تواند دلایلی سیاسی داشته باشد؟ نظرشما دراین بعد از قضیه چه می باشد؟

محمد ناطقی : این بخش ازپرسش شما برمی گردد به ساحت سیاسی انتخابات همان گونه که دراول اشاره کردم انتخابات را در دو بعد تخنیکی و سیاسی مورد بحث قرار می دهیم.

انتخابات 93 با عظمت تاریخی خود برگزار شد. براساس قوانین انتخابات و دستورالعمل های آن، کمیشنرها باید بی طرف باشند و به نفع هیچ کسی وارد انتخابات نشوند کمیشنرها دراین مورد هم سوگند خورده و هم قانون الزام وارد کرده که آنها نمی توانند به نفع نامزد و یا نامزدانی کار نماید. پرسش اساسی همین است که در حوزه تخنیکی این هم بی نظمی را چرا داریم؟ دلیل بی نظمیهای تخنیکی که به آن اشاره کردم، نمی تواند صرف، یک مساله تخنیکی و عاری از مساله سیاسی باشد. پنج  اشکال عمده تخنیکی که عبارت است از:

یک – تفاوت اوراق نتیجه ناظران با اوراق نتیجه منتشرشده در سایت کمیسیون.

دو – تفاوت اوراق نتیجه با جدولهای ارقامی ازسوی خود کمیسیون.

سه – اوراق نتیجه غیرمعیاری در سایت کمیسیون که به نام نامزدان و یا نامزدی پرشده است.

چهار - اوراق جدول کشیده شده دستی درسایت.

پنج – اوراق نتیجه ای که ششصد برگ رای برای یک نامزد ریخته شده است.

ما دراین گفتگو، تنها به پنج مورد اشاره کردیم نتیجه این همه بی نظمی اگر بررسی شود، تحول سرنوشت سازی درنتیجه انتخابات را درپی خواهد داشت. و بر همین اساس است که تیم اصلاحات و همگرایی می گوید: اگر این اشکالات بررسی و برطرف شود ما برنده انتخابات 93 هستیم. شکی و جود ندارد این همه اختلالات برمی گردد به عوامل سیاسی آن. گرچه این مساله را هرگز اعضای دو کمیسیون قبول ندارند آنها مکررا گفته اند که ما کار سیاسی نمی کنیم و کارهای ما در چهارچوب قانون و قوانین انجام می شود. ولی تیم ها این گونه استدلال ها را قبول ندارند انها درمورد ابطال 525 محل رای دهی گفته اند که در غیبت ناظران ابطال شده و اصولا نمی دانیم که در چه ولایات و مراکز ومربوط به کدام نامزد می شده است. دیروز علیرغم جلسه استماعیه عمومی و رسانه ای بازهم دیده می شود  که تیم ها به کاری که کمیسیونها کرده و می کنند، قناعت نامزدان گرفته نشده است. اعتماد سازی نکته بسیار مهمی است که دو کمیسیون تا بحال، موفق به آن نگردیده اند. باتمام این مسایل باید تا 24 ثور منتظربود که چه رویدادهای مهمی به لحاظ سیاسی و تخنیکی رو نما می شود انتخابات تنها، بعد تخنیکی ندارد بعد عمده انتخابات، ساحت سیاسی آن هست.