دلایلی برای ابطال آراء

دلایلی برای ابطال آراء

گفتگوی دو تلویزیون "یک و شمشاد" با محمد ناطقی دیپلمات و کارشناس مسایل سیاسی

مجری تلویزیون یک: امروز باردیگر تفتیش آراء متوقف گردید چه دلایلی دراین کار وجود دارد وضعیت واقعا برای مردم غیرقابل تحمل شده است و چرا به این ما جرا نقطه ای پایان گذاشته نمی شود؟

محمد ناطقی: پرسش خوبی را طرح کرده اید. ببینید چندین مساله است که حل شده و چندین موضوع دیگر است که هنوزحل نشده است. بنابراین اجازه دهید به هریک ازاین موضوعات پرداخته شود، شما می دانید که یک توافقنامه در دو بخش مورد موافقت دونامزد قرارگرفت این توافقات انتخاباتی حاصل بیست ساعت گفتگو و وساطت جان کری وزیرخارجه آمریکا بود. حاصل این گفتگوهای بسیارسنگین و پیچیده توافقاتی بود که دو نامزد به آن دست یافتند. این توافقات درهفت ماده نوشته شده است این توافقات دو بخش تخنیکی و سیاسی دارد دربخش سیاسی آن مساله تشکیل حکومت وحدت ملی طرح شده است. دراین بخش هم موضوعات چون سمت اجرایی، مشوره دو نامزد درپست های کلیدی. انصاف و برابری در قدرت و سمت اجرایی برای مدت دو سال تا زمان برگزاری لویه جرگه قانون اساسی و چند مساله دیگرتذکر رفته است. دربخش تخنیکی هم توافق صوت گرفته است که صددرصد آراء تفتیش و تمامی صندوقها ازولایات افغانستان توسط نیروهای ایساف به کابل منتقل شود که بخش زیادی آن صورت گرفته است. مساله غیرمنتظره این است که حالا تیم تحول اصولا منکرچنین توافقات انتخاباتی می باشد و می گوید موضوعاتی با آمدن جان کری طرح شده است ولی این معنایش توافقنامه هرگز نیست واین سند هفت فقره ای را تیم تحول امضا نمی کند درحالیکه براساس همین توافقات بود که مساله تفتیش شروع گردید و صندوقها از ولایات به کابل برگردانده شده است و براساس همین توافقات بود که تیم اصلاحات به پروسه ای شمارش آراء برگشت و درست مطابق همین توافقات است که تا بحال شانزده فقره شاخص و معیارتفتیش مورد توافق قرارگرفته است.

مساله ای که حل نشده است همان توافق محوری است. تیم تحول حالا آن را توافق نمی داند و حاضر نیست آن را امضا نماید درحالیکه تیم اصلاحات آن را توافق اصلی می داند و براساس همان توافقات تخنیکی و سیاسی است که کارشروع شده است امضای این مساله حل نشده است و تیم تحول آن را امضا نمی کند. موردی که مورد توافق قرارگرفته است همان شاخصهای تفتیش است که درشانزده ماده تنظیم و مورد توافق قرارگرفته است گرچه این سند مورد توافق هم باید امضا می شد که نشده است. سندی که حالا به شدت مورد اختلاف می باشد، کارشیوه ابطال آراء است. تیم تحول می گوید کارشیوه را نمایندگی ملل متحد تهیه کرده  و ما آن را قبول داریم و اجرا و تطبیق آن توسط دو کمیسیون می شود که حق قانونی شان می باشد. تیم اصلاحات می گوید: هدف ازتفتیش ابطال آراء ناپاک است آنها بارها گفته اند که تفتیش برای تفتیش نمی باشد این تیاترنیست که چند نفر درآن بازی نمایند. این نمایش تیاتر هم اگر باشد باید هدف داشته باشد هدف این است که آراء تقلبی از آراء واقعی تفکیک شود و باید ابطال شود. هدف ازتفتیش با معیارهای که طرح شده است ، ابطال آراء است. تا بحال نزدیک به دوهزار صندوق تفتیش شده است ولی یک رای هم باطل نشده است دلیل آن این است که معیار و لایحه برای ابطال به درستی درنظرگرفته نشده است.

آقای اشرف غنی احمد زی با رسانه و خبرگزاریها اعلام داشته است که پنج درصد آراء تفتیش شده است ولی یک رای باطل درآن دیده نشده است وی گفته است که انتخابات افغانستان عاری ازتقلب بوده و پنج درصد آراء نشان داد که تقلبی صورت نگرفته است حرف آقای اشرف غنی درست است ازدو هزار صندوق یک رای هم باطل نشده است زیرا که معیاری برای ابطال درنظرگرفته نشده است. تیم اصلاحات می گوید هدف ازتفتیش ابطال آراء است که صورت نگرفته است.

مجری تلویزیون شمشاد: معیاربرای سنجش مورد توافق قرار گرفته است و براساس شاخص ها تفتیش صورت گرفته و می گیرد اما معیار برای ابطال آراء به نظرشما نا تمام است درحالیکه تیم تحول می گوید معیارهای ابطال آراء با ملاحظه ای شرایط هردو تیم تهیه شده است حال شما چه ملاحظه ای دارید که می گویید درکارشیوه ابطال درنظرگرفته نشده است؟ آن ملاحظات که درابطال آراء درنظرگرفته شود کدام ها است؟

محمد ناطقی: پرسش خوبی را طرح کرده اید تیم اصلاحات برای ابطال آراء پنج ملاحظه را طرح کرده است که این ملاحظات به نفع هردو تیم و به نفع مردم و شفافیت می باشد این ملاحظات تنها بخاطرتیم اصلاحات نیست. اولین ملاحظه این است که صندوقهای که درآن لیست رای دهندگان نباشد، و کاغذ سفید باشد این صندوق باید باطل شود زیرا که درپای صندوقهای رای هرکسی که حاضرشده نام و شماره کارت شان نوشته شده است حالا ثابت شده صندوقهای زیادی است که فاقد لیست رای دهندگان می باشد بنابراین این گونه صندوقها باید باطل شود. مورد دیگراینکه اگر ده کارت با شماره مسلسل و یا بالای 93 درصد رای برای یک نامزد در صندوق ریخته شده باشد این گونه صندوقها باید باطل شود. این ملاحظه ازسوی تیم اصلاحات طرح شده ولی مورد قبول قرارنگرفته است بل که گفته شده این گونه صندوقها باید تفتیش شود و نه باطل.

ملاحظه دیگر هم این است که صندوقهای که بالای 100 درصد رای برای یک نامزد ریخته شده باشد به این معنا دردوراول نامزدی پنج درصد رای ازیک محل داشت ولی در دوردوم نود پنج درصد برای وی رای ریخته شده است این نوع صندوقها باید باید باطل شود زیرا معنی ندارد که این همه تفاوت بالای صد درصدی روی داده باشد. این مساله ازخود منطق هم دارد در دور اول تیم تحول دو میلیون رای داشت ولی در دوردوم چهار نیم میلیون رای را بدست آورده است این تفاوت درمدت بیست روز چه گونه پیش آمده است درحالیکه رای داکترعبدالله تفاوت چندانی نکرده است سه میلیون رای در دوراول  و دوم با تفاوت اندکی داشته است. دراین ملاحظه گفته شده است صندوقهای که بالای ششصد رای و یا بشتر درصندوق ریخته شده باشد باید باطل شود. مورد و ملاحظه بعدی هم این است که انتخابات درتمام افغانستان به دلایل نا امنی برگزارنشده است این حوزه های قرمز معلوم است حال از همین محلات صد درصد نا امن صندوقهای پرازرای وارد کابل شده است این گونه صندوقها خیالی و و همی است باید باطل شود. از این ها بگذریم در لایحه ابطال آراء اشاره به صندوقهای گم شده شده است تیم اصلاحات این مساله را قبول ندارد زیرا همه صندوقها توسط ایساف به کابل منتقل شده است دیگر ما صندوق گم شده نداریم تیم اصلاحات با صندوقهای گم شده موافقت ندارد.

مجری تلویزیون یک: تیم اصلاحات باطرح این ملاحظات چه می خواهد؟ و هدفی که درنظرگرفته است چیست؟ و چرا این همه تاکید روی ملاحظات خود دارد؟ و خلاصه اینکه راه حل قضیه درچیست؟

محمد ناطقی: هدف ما ازاین ملاحظات رسیدن به شفافیت است شفافیت با تفکیک و ابطال آراء نا پاک ممکن است. ابطال آراء نا پاک با معیار قابل قبول امکان دارد. این ملاحظات در ابطال آراء جدی می باشد. ابهامات خیلی جدی است و باید مساله انتخابات شفافیت آن روشن شود. شما در نظرداشته باشید و این مساله برای تیم اصلاحات خیلی مهم است و نمی شود برای شان توجیه شده باشد. در دور اول تیم تحول دو میلیون رای داشت اما درست درمدت بیست روز که انتخابات دوردوم برگزارشد حال می بینیم که تیم تحول بالای چهارمیلیون رای را بدست آورده است این همه تفاوت فاحش توجیه شده نیست. درحالیکه تیم اصلاحات تفاوت چندانی در رای شان دیده نمی شود. مثال دیگر هم این است در دور اول دریازده ولایت تیم تحول چیزی در حدود ششصد هزار چند رای داشت اما همین تیم در دور دوم در این ولایات بالای دو میلیون چند صد هزاررای را بدست آورده است این همه تفاوت اصلا و ابدا قابل تو جیه نیست. اینها مسایلی من در آوردی نیست این ها همه اسناد دارد شما بروید نگاه کنید نتایج مقدماتی دور اول و دوم اعلام شده است. در دور اول دو میلیون به یک باره به چهارنیم میلیون صعود کرده است در یازه ولایت از ششصدهزار به دو میلیون چند صد هزار رای  شان بالا رفته است این نوع  مسایل ایجاد شک و شبه کرده است. بنابراین باید قضایای انتخابات روشن شود. راه حل هم خیلی ساده است معیارهای ابطال و ملاحظات هردو تیم درنظرگرفته شود و آراء پس از تفتیش باید تفکیک و رای ناپاک باطل شود. هدف ازتفتیش ابطال آراء نا پاک می باشد. تفتیش نمایشنامه و تیاترنیست که چند بازی گر بدون هدف بازی نماید. نه، تفتیش آراء براساس یک قاعده استوار می باشد وآن این که باید شفافیت بدست آید. رای پاک و ناپاک از هم جدا شود.