دلایلی تاخیرابطال آراء گفتگو تلویزیون آریانا نیوز با محمد ناطقی دیپلمات و کارشناس مسایل سیاسی

دلایلی تاخیرابطال آراء

گفتگو تلویزیون آریانا نیوز با محمد ناطقی دیپلمات و کارشناس مسایل سیاسی

مجری: چند هفته است که از تفتیش می گذرد .دراین تفتیش علیرغم اشکالات همه ناظران ملی و بین المللی، نمایندگی ملل متحد ناظران دو تیم، حضور دارند. جریان تفتیش آراء با شاخصه های که وضع شده است به صورت نسبتا طبیعی پیش می رود. پرسش اساسی این است که تاکنون یک برگ از آراء باطل و سیاه ابطال نشده است؟ دلایلی تاخیر در ابطال آراء چیست؟ سیاسی تخنیکی و یا عوامل دیگر؟

محمد ناطقی: همان گونه که پرسیده اید بعد تخنیکی علیرغم پیشرفتهای زیادی که داشته و لی هنوز مساله ابطال آغاز نشده است و چرا این مساله متکی به دلایلی است که باید دانسته شود. ابتداء باید گفته شود که توافقات 21 سرطان دو شاخه تخنیکی و سیاسی دارد بعد سیاسی آن دراین مدت کنارگذاشته شد تا اینکه اخیرا دو تیم و گروه تماس و تیم های گفتگو کننده موفق شدند که متن اعلامیه مشترک را تهیه نمایند این متن درسه فقره تهیه و آماده امضاء بود. با آمدن جان کری وزیرخارجه آمریکا این سند سه ماده ای امضا شد. درفقره سوم این موافقت تصریح شده است که دو تیم هیئت های را موظف می کنند که  درمورد برنامه تفصیلی حکومت وحدت ملی کار مشترک را شروع نمایند. کمیسیون مشترک سیاسی از هردو تیم ساخته می شود و این کمیته مشترک روی برنامه های ملی براساس ارزشهای مندرج در قانون اساسی و توافقات سیاسی 21 سرطان و اعلامیه مشترک، کار شان را شروع می کند درحال حاضر تیم اصلاحات و همگرایی افراد و اعضای تیم مذاکره کننده شان آماده کرده و دیدگاه شان را نیز درمورد برنامه حکومت وحدت ملی و تعریف و جایگاه آن تهیه و ترتیب کرده است اما تیم تحول دراین خصوص کار می کند ظاهرا حال به هردلیلی تا کنون لیست اعضای هیئت مذاکره و دید گاه شان را تهیه نکرده اند.

از آخرین تحولات در بعد سیاسی که بگذریم ، بعد تخنیکی قضیه بسیار حایز اهمیت می باشد. دربعد تخنیکی همان گونه که اشاره کردم، درعرصه تفتیش کارهای زیادی صورت گرفته است اما دربعد ابطال تا کنون کاری صورت نگرفته است حالا می خواهیم دلایلی آن بدانیم. دراین خصوص چند دیدگاه طرح شده است اولین دلیل تاخیر را کمیسیون دارد این کمیسیون ظاهرا نتوانسته است تسهیلات فنی لازم را ارایه نماید. به این صورت اشکال فنی و مساله آی تی، باید چالش عمده باشد. تیم اصلاحات پنج ملاحظه را داشت سازمان ملل متحد دراعلامیه خود به آن پنج ملاحظه تیم اصلاحات اشاراتی داشت و خانم نیلاب مبارز سخنگوی نمایندگی ملل متحد گفت طی یک بیانیه رسمی اعلام داشت که ما نقطه نظرات هردو تیم و ملاحظات تیم اصلاحات را گرفته ایم و در عمل به آن توجه خواهیم کرد. بهر صورت در مورد ابطال آراء ملاحظات تیم اصلاحات بسیار جدی است و خواهان عملی شدن در حین ابطال آراء می باشد.

تیم تحول علیرغم اینکه گفته است ملاحظاتی در کارشیوه ابطال آراء از سوی ملل متحد را دارد ولی آن را نهایی می داند و دیگر ملاحظات را قبول ندارد آنها به یک نحوی با ملاحظات تیم اصلاحات به مخالفت برخواسته است البته کاری درستی نیست تیم اصلاحات با تیم تحول هیچ گونه حرف و اعتراضی ندارد هردو تیم باید نظرات را به ملل متحد منتقل نمایند که کرده است حال این ملل متحد است که باید به یک نحوی مدیریت نماید که تفتیش بی نظیر و تاریخی آرء به همان گونه طرح شده  است عملی شود. این ها تحولاتی است که درعرصه تخنیکی پیش آمده است. فکرمی کنم بعد تخنیکی در موقع ابطال آراء که بی نهایت مهم و حساس است با چالشهای روبرو خواهد شد. اولین مشکل همان ابهامات در لایحه ابطال آراء است که حرف حدیث درمورد آن نهایی و قطعی نشده است دومین مساله گرفتاری علمی و فنی و یا همان آی تی قضیه است که کمیسیون بخوبی نتوانسته آن را آماده ای بهره برداری نماید. سومین گرفتاری در مورد ابطال آراء اختلافات و نقطه نظرات سیاسی است که دو تیم هنوز هم که هنوز است به حل نهایی مساله نرسیده است و این است که مساله ابطال کماکان لاینحل باقی مانده است. حالا همه می پرسید که فلسفه تفتیش چیست؟و چرا آراء واقعی مردم اعلام نمی شود و آراء تقلبی ابطال نمی شود پاسخ گفتن به این مساله خیلی سخت شده است.

مجری: گفته می شود که با فاز سیاسی  حالا دو تیم ملل متحد و... درفکر ابطال آراء نیست همه به یک نحوی می خواهد قضیه انتخابات درچارچو ب همان توافقا سیاسی حل شود یعنی اینکه بعد تخنیکی و مساله ابطال به همین دلایل کنار گذاشته می شود؟ دراین مورد شما چه فکر می کنید؟ این برداشت واقعا درست است؟

محمد ناطقی: این برداشت درست نیست زیرا همه می دانیم که بعد تخنیکی انتخابات بسیار سنگین شده است و این بی نظیرترین تفتیش تاریخ است که در تاریخ انتخابات دنیا صورت می گیرد آقای جان کری در آخرین سفری خود به آن اشاره داشت که بزگترین تفتیش دنیا در انتخابات  افغانستان شروع شده است آقای جان کری از روند تفتیش آراء ابراز رضایت داشت. مشکل اساسی درنادید ه گرفته شدن بعد سیاسی انتخابات است این موضوع درحاشیه گذاشته بود وکسی علاقه نداشت که در مورد آن صحبت نماید هروقت سخنگوی نامزدی اشاره به اهمیت مساله می کرد و می گفت: توافقات انتخاباتی دو بعد سیاسی و تخنیکی دارد بلافاصله این برچسب را  می خورد که تیم شکست خودرا قبول کرده وحالا درفکر جایی درحکومت بعدی می باشد. مساله این طوری نیست که موافقت نامه سیاسی دلیل تاخیر دربعد ابطال باشد تاخیر در مورد ابطال دلایلی خاصی خودرا دارد که به آن اشاره کردیم. البته انتخابات بعد سیاسی دارد برخی هم اعتقاد دارند که انتخابات افغانستان هیچ راه حلی جزء ، راه حل سیاسی ندارد.حکومت وحدت ملی یعنی همان راه حل سیاسی است. امروز سفیر آمریکا گفت: که افرادی در هردو تیم است که برنامه حکومت وحدت ملی سبوتاژ می کند و نمی گذارند که برنامه حکومت وحدت تهیه و تدوین شود. وی تاکید به این دو نکته مهم داشت یکی اینکه دنیا و جامعه جهانی و آمریکا طرف تشکیل حکومت وحدت ملی است و بدون تشکیل آن کسی به مردم افغانستان کمک نمی کند. از جان کری وزیرخارجه آمریکا نقل قول شده است که وی گفته است آمریکا حاضر نیست به نیم ازحکومت افغانستان کمک نماید. تمامی این گفته ها دال مرکزی است به این نکته که بعد سیاسی قضیه بی نهایت اهمیت دارد اصلا انتخابات با این وضع یگانه راه حل آن همان راه حل سیاسی است. دراین صورت می توان گفت تعبیر و تفسیر " برد برد" دقیق ترین تعبیر و برداشت باید باشد. آقای کونینگها سفیر  آمریکا درکابل به این مساله اشاره کرده است که اتفاقا مردم افغانستان طرف دار حکومت وحدت ملی است زیرا مردم از اختلافا به شدت ترس دارد و این حق مردم است که باید بترسد.

با این وضع بعد سیاسی قضیه انتخابات بی نهایت مهم است همان گونه که دراول بحث اشاره کردم حالا بعد از امضای موافقت نامه مشترک حکومت وحدت ملی، دو تیم باید به کار های سیاسی و برنامه حکومت وحدت ملی به پردازد دراین خصوص تیم تحول دچارمشکل باید باشد زیرا تاکنون آنها نتوانسته اعضای تیم خود را معرفی نمایند و برنامه های شان را درمورد حکومت وحدت ملی تهیه و تدوین نمایند. دیشب سخنگویان تیم تحول می گفت کمیته سی نفره را برای تدوین برنامه های حکومت وحدت ملی را تعیین کرده است و آنها قرار کارهای شان را شروع نماید و دیگر اینکه یک حلقه محدودی را برای گفتگو با تیم اصلاحات درنظرگرفته است یعنی  اینکه کمیسیون کاری و مشترک برای تلفیق دیدگاه های دو طرف ایجاد شود.