بهار نیکویی سیاست آغاز شد

بهار نیکویی سیاست آغاز شد

ضرب المثل مردم است که می گویند سالی که نیکو هست از بهارش پیدا است. بهار سیاست درافغانستان علیرغم دشواریهای که داشت بخوبی آغازشد مردم آرام گرفته اند در کوچه و خیابان ازمردم که می پرسیم همه به یک نحوی از حکومت وحدت ملی حضور دو تیم در حکومت آینده افغانستان، امضای سند همکاریهای امنیتی و داستانهای دیگری انتقال قدرت، بخوبی و خوشی یاد می کنند به این ترتیب می توانیم بگوییم که بهار سیاست بخوبی آغازشده است. امروز رفته بودیم صدارت هدف این بود که دفاتر معاونان ریاست اجرایی را بیبینیم که دیدیم در صدارت ساختمانی است به نام کاخ مرمرین که سیمای آن از دور دیده می شود، این ساختمان برای معاونان ریاست اجرایی درنظرگرفته شده است. ساختمان هفت طبقه با امکانات نسبتا خوبی ساخته شده است. این ساختمان در زمان سلطان علی کشتمند برای وزیران ساخته و در نظر گرفته شده بود.

امروز داکتر صاحب عبدالله عبدالله رسما دفترکار شان را تحویل و از سوی رییس جمهور معرفی می شود و بعد معاونان ایشان دفاترشان را تحویل می گیرند. به این صورت مقامات و رهبران حکومت وحدت ملی رسما کار شا را آغاز می کنند. تیم رییس جمهور درطی 24 ساعت که گذشت اقداماتی مهمی را انجام داد اولین کار وی امضای سند همکاریهای امنیتی با آمریکا بود این سند قریب دوسال روی آن کار صورت گرفت و سرانجام به لویه جرگه گذاشته شد و اما در نهایت امر رییس جمهورکرزی به دلایلی که هرگز دانسته نشد، از امضای آن سرباز زد رییس جمهور تازه افغانستان دراولین روز کاری شان به رییس شورای امنیت آقای حنیف اتمر هدایت داد که در اولین روز کاری شان سند همکاریهای امنیتی را امضا نماید از سوی آمریکا هم آقای کونینگهام سفیرکبیر آن کشور موظف شد که سند را امضا نماید. درکنار این مساله سند مهمی دیگری نیز به امضا رسید و آن موافقتنامه امنیتی افغانستان با سازمان ناتو است دیروز هردو سند با حضور رئسایی جمهور و رییس  اجرایی و معاونان شان و سایرمقامات حکومتی و سیاسی در حضور رسانه ها به امضا رسید. امضای این اسناد بازتاب بسیار گسترده در دنیا داشت رسانه های بین المللی امضای موافقتنامه  همکاری را در تیراول برنامه های خود قرار داد. دیروز با داکتر صاحب عبدالله عبدالله گفتم امضای این سند فوق العاده انعکاس جهانی پیداکرد. ایشان گفت بدون شک این موافقتنامه به همان اندازه ای که بازتاب یافته بشتراز آن برای افغانستان و متحدانش اهمیت دارد.

 اینها رویدادهای خوبی دربهار سیاست افغانستان بوده است. گرچه مردم از طولانی شدن انتخابات بسیار خسته شد و لی بازهم نتایج آن و توافقات سیاسی که میان دو تیم درمورد ساختارحکومت وحدت ملی، پیش آمد از رویداد خوب و مبارک بهار سیاسی در افغانستان است. من البته به دلیل اینکه در متن جریان تهیه موافقتنامه حکومت وحدت ملی بودم و کارجدی و بی وقفه ای را همراه با همکاران انجام دادم از عملی شدن آن بسیار خوشحالم. درحال حاضر دو نفراز تهیه کنندگان موافقتنامه ساختارحکومت وحدت ملی آقایان حنیف اتمر و آقای سلام رحیمی ازتیم تحول، هرکدام مقامهای بلندی در حکومت وحدت ملی دارد، نیز خرسندم.

تفاوتهادرحوزه های بنیادین در دوحکومت قدیم و جدید در چیست؟

این پرسشی مهمی است.دیشب دریک برنامه ای تلویزیونی شرکت داشتم بحث روی تفاوتهای دو حکومت بود. دراین بحث به این نکته اشاره داشتم که اصولا سه حوزه بسیار مهم بین دو حکومت قبلی و فعلی در آینده متفاوت خواهد بود اولین حوزه سیاست خارجی است. رییس جمهور کرزی سیاست خارجی را با دو فاز متفاوت رهبری کرد. فازاول ازسال 2001 تا سال 2007 و فاز دوم ازسال 2007 تا سال 2014 است. در فاز اول سیاست خارجی افغانستان با متحدانش خیلی دوستانه و بدون کم ترین مشکل رهبری می شد رییس جمهور درجامعه جهانی و در رسانه های غرب، نماد ازیک رییس جمهور خوب متمدن و دوست صمیمی غرب و آمریکا تعبیر می شد اما در فاز دو هرچه زمان می گذشت به همان اندازه بین رییس جمهور کرزی و جامعه جهانی  بخصوص آمریکا فاصله ایجاد می شد. آخرین اختلاف نظر همین امضای سند همکاریهای امنیتی بود. آمریکا و غرب شرط همکاری با افغانستان را امضای سند همکاری اعلام داشتند و درمواردی اعلام کردند که اگراین سند امضا نشود، امکان آن و جود دارد که دیگر غرب و آمریکا نتوانند به افغانستان کمک نمایند و بارها مساله عراق و تجربه عراق مثال زده می شد. آقای هوشیار زیباری چهار ماه پیش از این به کابل آمد و به صورت جدی با رییس جمهورکرزی و همتای افغانی خود یادآورشد که تجربه عراق را تکرار نکنید و سند همکاری با آمریکا را امضا نمایید این کار به نفع مردم شما است و ما درسیاست خارجی خود اشتباه کردیم و سند همکاری با آمریکا را امضا نکردیم آمریکا تمامی نیروهای خود از عراق را بیرون کرد و حالا ما گرفتار بیرحم ترین  تبهکاران قرارگرفته ایم. امضای سند در اولین روز کاری حکومت جدید ، یک تفاوت بنیادی با حکومت پیشین را نشان می دهد و این کار صورت گرفته است آقایان اشرف غنی احمد زی و عبدالله عبدالله پس از امضای سند از آن بعنوان یک گام مثبت و به نفع مردم افغانستان و ایجاد مناسبات برابر با غرب نام گرفتند. درحالیکه رییس جمهورکرزی هرگز چنین چیزی را قبول نداشت و تعبیر بسیار متفاوتی از سند داشت به همین دلیل در رد امضای سند رییس جمهورکرزی تنها بود، زیرا مردم افغانستان ، لویه جرگه مشورتی، دو مجلس ملی افغانستان و مقامات حکومتی ، کشورهای منطقه و فرامنطقه همه خواهان این مساله بودند که سند همکاری باید امضا شود اما رییس جمهور نه خود و نه به هیچ یک از مقامات حکومتی خود اجازه چنین کاری را داد که موافقتنامه امنیتی امضا شود.

سیاست خارجی در اداره قبلی ما به یک نوع چالش رو برو شد اما حکومت تازه گامی جدی در جهت رفع این معضل و چالش برداشت و سند را خیلی زود بدون کوچک ترین بحثی روی محتوای آن امضا کرد. البته رییس جمهور داکتر صاحب اشرف غنی، خود به محتوای سند اشراف داشت و برای مدتی روی آن کار کرد توافق آمریکا و افغانستان این بود که متن سند نهایی شده و هیچ گونه بحثی روی محتوای آن صورت نمی گیرد. تحلیلگران و آگاهان امور سند همکاریهای امنیتی را به نفع افغانستان می دانند و محتوای آن به گونه تهیه شده که بشترین نفع را حکومت و دولت افغانستان می برد. برخی خورده گرفته اند که امضای سند درسطح دو صورت گرفته است ولی این مساله اشکال حقوقی و فنی ایجاد نمی کند امضا کنندگان سند با اختیارات تام از سوی حکومتهای شان این سند را امضا کرده اند. امضای سند هم درذات خود اهمیت دارد زیرا میلیاردها دالر درعرصه های امنیتی و ملکی متوقف به آن و به آن گره خورده است. گذشته از رها شدن میلیاردها دالر به نفع نیروهای امنیتی، امضای این سند فصل بزرگ همکاری را باغرب را درساحتهای دیگر ایجاد می کند این تفاوت بنیادی بین دو حکومت قدیم و جدید خواهد بود.

حوزه دوم مساله مصالحه است. آقای اشرف غنی رییس جمهور افغانستان درسخنرانی مراسم تحلیف خود با قاطعیت اعلام داشت که طالبان و حزب اسلامی باید سلاحهای شان را به زمین بگذارند. این موضع رییس جمهور نشان از قاطعیت وی در برابر مخالفان مسلح  باید باشد چیزی که مردم خیلی کم تر از رییس جمهور قبلی شاهد آن بود. این تفاوت در حکومت تازه باید دیده شود که دیگر ادبیات از نوع برادر و برادران ناراضی درمورد تبهکاران بکار گرفته نشود. البته این مسایل ارتباط به زمان هم دارد ولی ترکیب و ماهیت حکومت وحدت ملی گویایی تفاوت بنیادی  در امر مصالحه با حکومت قبلی را نشان می دهد. همه می گویند که دیگر نه اشرف غنی و نه داکترعبدالله طالبان را بعنوان برادر خطاب نخواهند کرد. طالبان به این صورت تعریف خواهد شد طالبان داخل حریم که سلاحهای شان را به زمین بگذارند امریکه رییس جمهور روی آن تاکید داشت و طالبان که خارج حریم ملی باشند و به صورت مسلحانه با حکومت مقابله نمایند. این دسته از طالبان دشمن مردم افغانستان می باشند. امروز ذبیح الله مجاهد تمامی مسولیتهای خونین روزهای مراسم انتقال قدرت و تحلیف را به عهده گرفت و امروز هم حمله انتحاری به کارمندان نیروهای نظامی و امنیتی درکابل را به دوش گرفت. سخنگوی طالبان به شدت به حکومت اشرف غنی حمله و آن را دست نشانده آمریکا اعلام داشت و گفته است که به جنگ خود ادامه می دهد. با این وضع طالبان خارج از حریم ملی، دشمن مردم و حکومت تازه افغانستان می باشند و حالا گروهای دیگری را نیز با خود ضمیمه کرد اند گروهای داعش و طالب باهم تصمیم گرفته اند  که علیه حکومت تازه جنگ نمایند.

حوزه سوم مساله مدیریت و حکومت داری خوب است. رهبران حکومت وحدت ملی بخوبی می دانند که تعهدات جامعه جهانی   تماما گره خورده است به حکومت داری خوب و شفافیت . رهبران هردو تیم در پیکارهای انتخاباتی خود بارها به مردم تعهد کردند که مبارزه با فساد اصلی ترین اولویت سیاست اداری و مدیریتی آنها می باشند.  درمراسم تحلیف رهبران حکومت وحدت ملی بازهم تعهدات شان را در مبارزه با فساد و حکومت داری خوب، یک بار دیگر تکرار کردند و داکترصاحب اشرف غنی برای محو فساد و تقرریهای تلفنی و واسطه بازی مشخصا نام گرفته انتقاد داشت. وی از نمایند گان مردم خواست که برای تقرری و کارهای مدیریتی دخالت نکنند و مراجعات به وزارت خانه ها نداشته باشند.رییس جمهور در روز مراسم تحلیف در 29 ماه سپتامبر در قصر ریاست جمهور درارگ، روی این موضوعات تاکید داشت وی گذشته ازنمایندگان مردم به سیستم قضایی نیز اشاره داشت و گفت که دستگاه قضایی ما آلوده است و باید به زود ترین زمان تصفیه شود. مقاماتی در استره محکمه سخنان رییس جمهور را رد کردند و گفته اند که استره محکمه آلوده به فساد نیست اظهارات رییس جمهوری ناشی از عدم آگاهی می باشد. به هرترتیب مردم از وقایع که منجر به تشکیل حکومت ملی شده است بی نهایت خرسند هستند مردم به شدت انتظار می کشند که رهبران حکومت وحدت ملی وعده های انتخاباتی خودرا عملی نمایند. اینکه ما روی حوزه های متفاوت حرف زدیم این حرف درصورتی معنی دارد که حکومت جدید نسبت به گذشته درهمه حوزه ها بخصوص در سه حوزه که به آن  اشاره کردم، متفاوت و شفاف عمل نمایند، سیاست خارجی، مدیریت سالم مبارزه با فساد و مساله مصالحه از عمده ترین مولفه ها است. این موضوع به گونه گذشته نباید تداوم داشته باشد و باید تحول عمده و اصلاحات جدی دراین ساحتها بوجود آید و بهار نیکوی سیاست به این صورت آغاز شود.