داکتر عبدالله عبدالله به قدرت نزدیک می شود

داکتر عبدالله عبدالله به قدرت نزدیک می شود

این مطلب را نشریه فارین پالیسی نوشته است. روزنامه های غربی به صورت گسترده ای به رویداد های دیروز پرداخته است اکثر نشریات غربی رویداد حمایت داکتر زلمی رسول از تیم اصلاحات و همگرایی را تعبیر نزدیک شدن داکتر عبدالله به قدرت کرده اند. انتخابات 93 به مراحل حساسی رسیده است. هنوز دور دوم معلوم نیست ضوابط انتخاباتی و قانون دور دوم را تصریح کرده است. دیروز داکتر عبدالله عبدالله در مراسم پشتیبانی تیم " اعتدال برابری و سازندگی" از تیم اصلاحات و همگرایی به رهبری داکترعبدالله، اظهار داشت که صحبت از دور دوم انتخابات پیش ازوقت است. این حرف در ذات خود درست است. هنوز دور اول انتخابات معلوم نیست دیروز کمیسیون سمع شکایات از گسترده گی شکایات و پیچیده گی آن خبرداد و اینکه امکان دارد نتیجه انتخابات در زمان و موقع خود اعلام نشود، خبرداد. رویداد دیروز هتل کانتیننتال به لحاظ  سیاسی  و تبلیغاتی به نفع تیم اصلاحات و همگرایی تمام شد و تبعات روانی آن در سطح مردم قابل لمس و درک است. امروز همه روزنامه غربی رویداد دیروز را بسیار با اهمیت توصیف کرد.تحلیلگران غربی می گویند: داکتر زلمی رسول نامزد پیشتاز که در جایگاه سوم قرارگرفته بود، از تیم اصلاحات و همگرایی رسما حمایت شان را اعلام داشت. رسانه های غربی پس از انضمام تیم اعتدال ، برابری و سازندگی، چانس پیروز داکتر عبدالله را قریب الوقوع دانیست. نشریه فارین پالیسی می نویسد: که داکتر عبدالله عبدالله به قدرت نزدیک شده است.

در انتخابات 93 رویدادهای جالبی را داشته ایم. تا بحال تیم اصلاحات و همگرایی موفق شد که در مذاکرات و دپلماسی گامهای بلندی را بردارد. گل آقا شیرزوی رهبر تیم صلح و سازندگی چند روز پیش حمایت خود را ازتیم اصلاحات و همگرایی اعلام داشت و دیروز داکتر زلمی رسول پیشتیبانی خود را از تیم داکتر عبدالله اعلام داشت فردا گفته می شود که پرفیسور سیاف از تیم اصلاحات و همگرایی حمایت و پشتیبانی خود را می دارد با این وصف تیم داکتر اشرف غنی در شرایط سختی قرار می گیرد. تحلیلگران غربی می گویند رویداد دیروز می تواند عامل فشاری باشد به اشرف غنی که با تیم اصلاحات و همگرایی ، کنار بیاید و انتخابات به دور بعدی نرود. با این مقدمه دراین خط مقاله، رویداد های حرکتها وحمایتهای نامزدان را مورد بررسی قرار می دهیم:

الف – تاثیرات سیاسی، روانی و ملی حمایت نامزدان از یک دیگر:

مردم افغانستان و زندگی آن کاملا گره خورده است به اعلام نتیجه انتخابات 93 نظر سنجی عمومی نشان می دهد که مردم از رفتن به دور دوم انتخابات چندان رغبتی از خود نشان نمی دهند البته از باب ناگزیری و حکم قانون مردم در سطح پاین تری به انتخابات شرکت می کنند و چاره جز آن نیست. انتخابات را اگر مهندسی نماید و به دور دوم ببرد دراین صورت رفتن مردم به پای صندوقهای رای الزامی است ولی امکان دارد آن شور و شوقی که دور اول داشت را نداشته باشد. تهدیدات امنیتی بشتری در دور دوم را داریم. طالبان اعلام داشته اند که جنگ بهاری شان را آغاز کرده اند. اعلام درحدود بلوف و تبلیغات باز هم تاثیرات خودرا می تواند داشته باشد.جامعه جهانی و تمویل کنند گان انتخابات 93 علیرغم تفاوت دیدگاه شان، با زهم علاقمند پایان انتخابات در همین دور اول هستند. موضع گیریهای کشورهای اروپایی کمی متفاوت از سیاست های آمریکا دیده می شود. خوب این برمی گردد به همان نهادینه شدن انتخابات و ارزشهای انتخاباتی در کشورهای اروپایی. معیار صد درصدی رای مردم ارزشهای زیادی در غرب دارد ولی گفته باشیم که اینجا افغانستان است معیار صد درصدی رای مردم رعایت وحرمت گذاشته نمی شود. انتخابات در افغانستان صورت گرفت مردم رای دادند اما مهم ترازرای مردم شمارش رای می باشد به این معنی که رای مردم را کی می شمارد.

این همه شکایت برمی گردد به کسانیکه رای مردم را شمارش کرده اند و نه به مردمی که رای داده اند. همان گونه که داکترعبدالله در مراسم دیروز اعلام داشت صحبت از دور دوم پیش از وقت است ولی تیم تداوم و تحول، به صورت قاطع از دور دوم حرف می زند منطق آنها نه  حکم قانون بلکه محاسبات خود ساخته شان هست. دو نوع محاسبه جریان دارد یکی  اینکه بگذاریم نتیجه انتخابات را کمیسیونها بررسی و اعلام نماید و خواست اصلی و محوری اصل عدالت و شفافیت انتخابات است. نوع دوم هم این است که انتخابات 93 دور اول ندارد انتخابات به دور دوم رفت. حرکت ها و حمایت های انضمامی این گونه تعبیرشده است که انتخابات به دور دوم می رود. آقای زلمی رسول می گفت: چه انتخابات به دور دوم برود و یا نرود، درهرحال ما تصمیم گرفته ایم که به خاطر وحدت ملی و مرام مشترک مان یک جا کار نماییم.داکترعبدالله عبدالله در مراسم حمایت آقای زلمی رسول گفت: ما هم دیگر را می شناسیم و سالها با هم کار کرده ایم ما اهداف مشترک داریم و ما در واقع یک تیم هستیم. آقای داکتر رسول هم تاکید داشت که من از داکتر عبدالله تشکر می کنم که برنامه های ما را قبول کرده است و ما ازاین جهت خرسند هستیم و از ایشان تشکر می کنیم. برنامه که داکتر زلمی رسول روی آن تاکید دارد مساله نهاد شورای در تصمیم گیری دولتی است. پشتیبانی داکتر زلمی رسول ازنامزدان پیشتاز انتخاباتی، تاثیرات روانی ، تبلیغاتی و مردمی خودرا دارد. امروز روزنامه های داخلی حمایت آقای رسول را گامی مهمی در جهت وحدت ملی دانسته است.

پیامد حمایت تیم اعتدال، برابری و سازندگی، داکتر عبدالله را به قدرت نزدیک کرده امریکه رسانه های غربی به آن اشاره کرده است. این حرکت انضمامی و حمایتی،  وحدت ملی را تقویت و از رفتن انتخابات به دور دوم احتمالا جلو گیری می کند. برداشت تحلیلگران غربی این است که این کار ممکن است داکتر اشرف غنی را وادار نماید که وارد گفتگو با تیم اصلاحات و همگرایی شود بدون شک حمایت تیم های پیشتاز از تیم اصلاحات و همگرایی، چانس پیروزی عبدالله را بالا می برد که برده است. درکناراین مساله آمدن داکتر زلمی رسول، دیدگاها و بحث های دیگری را نیزطرح کرده است و آن این است که نقش رییس جمهورکرزی دراین میان چیست؟

ب – آیا این منطق درست است که داکتر زلمی رسول نامزد مورد حمایت رییس جمهور درانتخابات 93 بوده است؟

ظن غالب با مستندات و اظهارات رییس جمهورکرزی این بود که داکتر زلمی رسول نامزد مورد حمایت ایشان بوده است. درنشست شانگ های این رییس جمهور بود که به آقای پوتین گفت آقای داکتر رسول نامزد ریاست جمهوری آینده افغانستان می باشد. اقدام دیگری رییس جمهور، مقاومت و مخالفت وی  با جرگه قندهاری این گونه تعبیرشد که رییس جمهور به نفع زلمی رسول کار کرده است. این مساله هم باعث تقویت این حرف شد که رییس جمهور از نامزدی برادرش حمایت نکرد و حتا وی را تشویق کرد که به تیم زلمی رسول بی پیوندد و اینکه قیوم برادر رییس جمهور به نفع زلمی رسول علیرغم فیصله ریش سفیدان قندهاری، کنار رفت را نیز دلیل برحمایت رییس جمهوراز نامزدی زلمی رسول دانسته است. امروز آقای ایمل فیضی سخنگوی رییس جمهور دراین مورد گفت که رییس جمهور مشوق برادرش بود و دلیل  آن هم این بود که گفته نشود که رییس جمهورازفامیل و برادر خود حمایت می کند.این همان حرفی هست که رییس جمهور وی را وادار کرده است که به نفع زلمی رسول  کنار برود.سخنگو با بیان خود مصادره به مطلوب داشت. آقای فیضی در مورد حمایت زلمی رسول از تیم اصلاحات و همگرایی اظهار داشت که رییس جمهور از تصمیم آقای رسول اطلاعی نداشت وی خودش این کار را کرده و رییس جمهور در جریان نبوده است و رییس جمهوراز هیچ نامزدی حمایت نمی کند.

تحلیلگران افغانی و خارجی متقاعد نشده اند که زلمی رسول مورد حمایت رییس جمهور نبوده است. آنها می گویند: که نامزد مورد نظر رییس جمهور با همان استدلالهای که اشاره شد، مورد حمایت رییس جمهور بود حال این پرسش مطرح می شود که چرا نامزد مورد حمایت رییس جمهور درمرحله سوم قرار گرفت. آقای رسول دیروز می گفت: یک میلیون رای در انتخابات 93 را داشته است. البته یازده درصد آرای چیزی در حدود هفصد هزار رای و چیزی بشتر از آن را نشان می دهد. صاحب نظران انتخابات 93 درمورد همه نامزدان تحلیلها و دید گاهای دارند درمورد زلمی رسول گفته اند که ایشان نامزد رییس جمهور بود ولی میزان رای ایشان همان یازده درصدی بوده است و نمی شد آن را تغییر داد. خوب آقای رسول رقبای بسیار قوی درحوزه های رای گیری داشت یک بخش از اراء را اشرف غنی گرفت و یک بخش دیگر اراء راسایر نامزدان از حوزه های رای داکتر رسول گرفتند. معاونان شان خانم سرابی و آقای احمد ضیا مسعود هم مقدار نفوذی که داشت برای زلمی رسول رای جمع کردند و نمی شد بشتر از آن را تهیه کرد. رای داکتر رسول همان یازده درصدی بوده است که اعلام شد.البته بحث جعل و تقلب و چالشهای که کمیسیون داشته سری جای خودش. اینکه آقای رسول به یک میلیون رای اشاره دارد یعنی اینکه ایشان هم به کارکرد کمیسیون اعتراض دارد.

نکته دوم هم شبکه آقای امر خیل رییس دارالانشاء در کمیسیون مستقل انتخابات است. اینکه گفته می شود نیم میلیون رای داکترعبدالله گم شده است و نیم میلیون رای برای آقای اشرف غنی ، ساخته شده است به گفته یک تحلیلگر که آراء عبدالله  به نفع رقیبش غنی سازی شده است، ناشی می شود از کار کرد شبکه آقای امر خیل. آقای امر خیل به نفع هرکسی که کار کرده باشد ولی به نفع آقای رسول کاری نکرده است با اینکه آقای امرخیل کمیشنر انتصابی است و لی کارهایش به نفع نامزد مورد حمایت رییس جمهور نبوده است. آقای امر خیل درشرایطی سختی قرار گرفته است و با ید به همه شکایات و پیچیده گیهای کارهایش پاسخ دهد. عمده ترین شکایت از کمیسیون مستقل انتخابات شده است و گفته می شود که مرد کلیدی و همه کاره آقای امرخیل می باشد که هست. با این دو منطق و محاسبه مردمی و شبکه امرخیل، است که آقای زلمی رسول درجایگاه سوم قرار می گیرد البته که این جایگاه خود ارزش والایی دارد و باید از مردم تشکر و آن را به دیده قدر نگریست کاریکه آقای داکترزلمی رسول آن را دیروز انجام داد و ازمردمی که برایش رای داده است، ستایش فروانی کرد.

بحث انتخابات 93 در گفتگوی 40 دقیقه ای با محمد ناطقی دپلمات و کارشناس مسایل سیاسی. بخش دوم گفتگو:

بحث انتخابات 93 در گفتگوی 40 دقیقه ای با محمد ناطقی دپلمات و کارشناس مسایل سیاسی.

بخش دوم گفتگو:

 محمد ناطقی : همان گونه که اشاره کردم دراین گیرودارها خود کمیسیون سمع شکایات نیز در معرض انتقاد و شکایت قرارگرفته است. به صورت مشخص می توان در مورد ابطال صد هزار رای مردم هرات این بحث را طرح کرد مساله ابطال صد هزار رای مردم هرات خیلی پرسش برانگیزشد و بازتاب گسترده اجتماعی و مردمی پیداکرد. مسوول این کار دفتر ولایتی کمیسیون سمع شکایات دانسته شد آقای شیرزی مسوول دفترنمایندگی در هرات اعلام داشت که با صلاحیت و اختیاراتی از مرکز برای شان داده شده است این کار را کرده است. صلاحیت و اختیارات دفاتر ولایتی کمیسیون سمع شکایات براساس یک طرز العملی  است که کمیسیون سمع شکایات برای شان ساخته است. البته این طرزالعمل باعث شکایت و اعتراض علیه این کمیسیون شده است. عمده ترین اشکالی که در طرز العمل گرفته شده این است که آنها درست در 29 حمل 93 برای شان طرزالعمل نوشته است درحالیکه در قانون انتخابات آمده است که 90 روز قبل از برگزاری انتخابات باید کمیسیونها و کمیسیون سمع شکایات طرزالعملهای کاری شان را نوشته کرده باشد. طرزالعمل هم بر مبنای قوانین اصلی و مادر ساخته می شود نه طبق صلاح دید و فیصله نشستهای کمیسیون. آنها این طرزالعمل را نوشته و براساس آن آراء مردم هرات را باطل کرده است این مساله باعث جنجال و اعتراضات و شکایت علیه خود کمیسیون شده است. کمیسیون هیچ دفاعی ندارد جز اینکه گفته باشد ما به دفاتر ولایتی و ساحوی خود، اختیارات ویژه داده ایم و آنها این کار را کرده اند. البته در  مورد رای مردم هرات به دلیل همین اعتراضات گسترده، گفته شده است که تاحدی زیادی رای باطل شده مردم، وارد سیستم شمارش شده است به هرحال این یکی از شکایت های عمده در مورد خود کمیسیون سمع شکایات بوده است.

نکته جالب هم این است که اعضای داخلی کمیسیون و کمیشنرهای این کمیسیون نیز اختلافات نظرجدی در مورد کارهای شان دارند آقای نجرابی در هرات به شدت علیه اقدامات دفتر ساحوی هرات اعتراض داشت و می گفت: این کار برخلاف قانون است در قانون نوشته شده است که درطی ده روز به شکایات رسیدگی شود ولی دفترولایتی با گذشت پانزده روز وارد بحث بررسی شکایات شده است. این چهار پنج روز را در قانون نداریم. درخود مرکز هم آقای آریا فر عضو کمیسیون مرکزی شکایت نسبت به کارکردهای کمیسیون سمع شکایات اعتراضات جدی داشت وی می گفت: این گونه کارهای کمیسیون غیرقابل تو جیه و خلاف قانون است آنها حق ندارند بدون بررسی دقیق شکایات در مرکز، آراء مردم را باطل نماید.

جامعه مدنی هم گفته است که کار کمیسیون سمع شکایات مورد اعتراض و شکایت است این درست که آنها گفت شنودهای علنی را برگزار کردند و درحضور رسانه ها نشستهای علنی بررسی شکایات را روی دست گرفت ولی این کار کافی نیست. دو اشکال عمده را در کارکرد کمیسیون گرفته اند یکی  اینکه فیصله های کمیسیون سمع شکایات علنی نیست گفتگوهای علنی را در پشت درهای بسته ، در مورد ش تصمیم گیری کرده اند و کسی نمی داند که آنها با شکایات چه کرده اند. نکته دوم هم این است که کمیسیون سمع شکایات مستندات فیصله شان را نشان نداده است درحالیکه قانون حکم می کند مستندات صدور یک حکم و یا یک فیصله باید روشن باشد جامعه مدنی گفته است که هیچ مستندی برای ابطال اراء را ما ندیده ایم و این کار خلاف مقررات و اصول انتخاباتی می باشد.

خبرنگار: گذشته ازاین اشکالات که ازسوی اعضای کمیسیون برخود شان وارد شده است و اشکالات جامعه مدنی مبنی بر فیصله های پشت درهای بسته و اینکه مستندات حکم شان را کتمان کرده است به نظر شما دیگر چه اعتراضات عمده می را می توان درکار کرد کمیسیون سمع شکایات و شکایات نامزدان شناسایی و بررسی کرد؟

محمد ناطقی : در مورد کمسیون سمع شکایات اعتراضات دیگری نیز وارد شده است از جمله اینکه این کمیسیون در اولین نشست علنی خود به شکایات رسیدگی کرد موضوع شکایت هم همان 525 محل و مرکز بود که شامل 235000 رای می شد.این رقم ازسوی کمیسیون مستقل انتخابات بی اعتبار و یا باطل شده بود. کمیسیون سمع شکایات بدون اینکه کوچک ترین تغییری را در مورد تصمیم کمیسیون مستقل انتخابات گرفته باشد، تمامی 525 محل را باطل اعلام داشت. اعتراض و اشکالی که صورت گرفت این بود که کمیسیون سمع شکایات کاری نکرده جز اینکه کار کمیسیون مستقل انتخابات را تایید کرده است. من با شنیدن این حرف در یک گفتگوی دراین خصوص با یک تلویزیون گفتم که این کار نشان می دهد که ما دوکمیسیون با قوانین و لوایح نداریم بل یک کمیسیون با دو نام را داریم. امروز هم با رسانه ها این بحث را داشتیم که ممکن است هردو کمیسیون کار شان را در موقع و زمانش  نتواند عرضه نماید امشب رسانه ها این گونه مسایل را به نقل از مقامات کمیسیون طرح کرد که کمیسیون سمع شکایات احتمالا نمی تواند براساس جدول زمانی کار شان را تحویل کمیسیون مستقل انتخابات نماید.

مبنای استدلال کمیسیون شکایات، اصول عدالت و زمان است. انها گفته اند که اصل عدالت انتخاباتی ایجا ب می کند که ما دقت بشتری در مورد شکایات گسترده و پیچیده داشته باشیم و این مساله سبب می گردد که  نتوانیم درزمان معین نتیجه کار مان را به کمیسیون مستقل انتخابات تحویل نماییم. زمان الزام می آورد که کمیسیونها کار شان را در چوکات زمانی و مطابق جدول انجام دهد کاریکه دردو مورد، کمیسیون مستقل انتخابات  نتوانیست عملی نماید نتیجه مقدماتی را با دو روز تاخیر اعلام داشت . انها موظف بودند که در چهارم ثور نتیجه مقدماتی را اعلام نماید ولی نتوانیست اما در شش ثور نتیجه مقدماتی را اعلام کرد. در آن زمان استدلال کمیسیون مستقل انتخابات ، مشکلات تخنیکی دانسته شد اما حالا کمیسیون سمع شکایات با مبنای دیگری "عدالت و زمان" می گوید که  احتمالا نمی توانیم در میعاد و زمان مقرر، کار مان را به کمیسیون مستقل انتخابات بسپاریم

خبرنگار: چه دلایلی برای تاخیر و تعلل کار کمیسیون سمع شکایات و جود دارد و چرا نمی تواند کارهای شان را مطابق جدول زمانی انجام دهد؟

محمد ناطقی : این پرسش مهمی است و برای تو ضیح ان ناگزیریم به دلایلی کمیسیون توجه داشته باشیم حد اقل سه دلیل عمده را می توان در تاخیرکارهای کمیسیون شناسایی کرد اول اینکه مقامات کمیسیون در تقابل اصل زمان و اصل عدالت، آنها گفته اند که اصل عدالت برای شان ترجیحات دارد زیرا مفاد زیادی از قوانین حکم می کند که انتخابات باید عادلانه ، شفاف و منصفانه برگزارشود. این قواعد حکم می کند که ما باید شکایات متنوع و گسترده ای که ازسوی نامزدان طرح شده است را به دقت بررسی نماییم تا به شفافیت انتخابات دست پیدا نماییم همین مساله سبب گردیده است که شاید نتوانیم اصل زمانی را رعایت نماییم  بنابراین روشن شده است که در تقابل زمان و عدالت آنها اصل عدالت را پیش کشیده وآن را دلیل تاخیر درکارهای شان دانسته اند. نکته دومی که می تواند مبنای تاخیر درکارهای کمیسیون سمع شکایت باشد و آن گسترده گی و پیچیده گی شکایات است. شکی نیست که شکایات بسیار گسترده و بسیار پیچیده است. برخی عمده ای از شکایات مربوط می شود به کمیسیون مستقل انتخابات همانگونه که بیان داشتم ده ها نوع شکایت از کمیسیون مستقل انتخابات صورت گرفته است. شکایات دیگری هم هست که مرتبط می شود به کمیسیون سمع شکایات که به آن اشاره کردم وشکایات دیگری هم داریم که مرتبط به نامزدان می شود یعنی اینکه نامزدان از هم دیگر شکایت کرده اند. دسته ای از شکایات مربوط به مامورین حکومتی می شود این همه شکایات اولا بسیار گسترده و دیگر اینکه بسیار متنوع و پیچیده است. حال رسیدگی به همه آنها طبعا زمان مناسب را لازم دارد و درست با طرح شکایات پیچیده و متنوع است که کمسییون سمع شکایات نمی تواند به کارهایش رسیده گی نماید و گفته است که اصل عدالت را در نظر می گیرد.

خبرنگار: به عنوان آخرین پرسش این گونه اشکالات و شکایات طبعا تاثیر روی کمیسیون مستقل انتخابات می گذارد و آنها نمی تواند در زمان معین نتایج نهایی و قطعی انتخابات را اعلام نمایند؟ دراین مورد چه راه کار قانونی و جود دارد؟

محمد ناطقی : ممنون پرسش خوبی کرده اید بدون تردید تاخیر درکارهای کمیسیون ها تاثیرات واضحی روی کار دیگری می گذارد در مورد بررسی شکایات و تحویل آن با تاخیر، کمیسیون مستقل انتخابات هم احتیاج به زمان دارد زیرا همان گونه که گفته شد بخش بزرگی از شکایات مرتبط است به کارکرد خود کمیسیون برخی از شکایات ماهیت خطیر وحیثیتی دارد آنها نمی توانند دربرابر ان ازخود دفاعی نداشته باشد. یک نمونه آن را می توانید از کم کاری کمیسیون مستقل انتخابات در روز انتخابات نام گرفت سخنگوی کمیسیون سمع شکایات باصراحت اعلام داشت و کمیسیون را مقصردانیست که درروز انتخابات شانزدهم حمل 93 نتوانیسته بدرستی وظیفه شان را انجان دهد آقای محسنی خطاب به سخنگوی کمیسیون مستقل انتخابات گفت: شما چرا محاسبه نداشتید یک میلیون انسان در دشت برچی زندگی می کنند شما در روز انتخابات نتوانستید به مردم اوراق را برسانید مردم از شد ت ناراحتی کارتهای انتخاباتی شان را آتش زدند.خوب این گونه شکایات مهم و انکار نا پذیر و جنبه های حیثیتی دارد کمیسیون باید از خود دفاع نماید احتمالا بین دو کمیسیون هم تفاوت نظرهای زیادی بوجود خواهد آمد و حل این اختلافات زمان می خواهد و به همین دلیل می توان گفت که کمیسیو مستقال انتخابات هم نمی تواند کارش را در چارچوب جدول زمانی اعلام نماید. از هم اکنون اعلام شده است که شاید نتواند نتیجه قطعی را در زمان مقرراعلام نماید.

درکناراین مساله که تماما جنبه های فنی و تخصصی داشت و دلایل تاخیر به این عوامل فنی استناد گردید ولی برخی هم گفته اند که تنها دلایلی تخنیکی نمی تواند سبب تاخیر در اعلام نتایج قطعی باشد ممکن است عوامل سیاسی در این پروسه دخیل باشد و نگذارد که نتایج انتخابات در موقع وزمانش اعلام شود.اینها عمده ترین رویدادهای انتخاباتی است که تا به حال به آن دست یافته ایم.

ممنون موفق باشید

بحث انتخابات 93 در گفتگوی 40 دقیقه ای با محمد ناطقی دپلمات و کارشناس مسایل سیاسی.

بحث انتخابات 93 در گفتگوی 40 دقیقه ای با محمد ناطقی دپلمات و کارشناس مسایل سیاسی.

 بخش اول:

خبرنگار تلویزیون آریانا نیوز دریک میز گردی سیاسی سوالات شان را با مهمانان طرح کرد و دراین بحث به پرسشهای مهم خبرنگار آریانا پاسخ داده شد. لازم  به ذکر است که گفتگوی شفاهی تلویزیونی به دلیل اهمیت محتوای آن به صورت پرسش و پاسخ در دو بخش خدمت خوانندگان تقدیم می شود.

 بخش اول

خبرنگار آریان: انتخابات به چه مرحله ای رسیده است و تحلیل شما از رویدادهای انتخاباتی چیست؟

محمد ناطقی : انتخابات 93 به چه مرحله ای رسیده است؟ این پرسش مهمی است  ما دراین گفتگو می خواهم به چند و چون این پرسش اشاراتی داشته باشم. البته دراین چند روز گفتگوهای رسانه ای زیادی در مور انتخابات داشتم حال لازم است به بخشهای از این گفتگو ها اشاره ای داشته باشم . این پرسش باید به یک نحوی جواب داده شود که سرنوشت انتخابات 93 به کجا رسیده است؟  و آخر آن چه خواهد شد؟ دور مقدماتی انتخابات در چهار فاز اعلام شد. و بعد تمامی مسایل انتخابات در قالب طرح اشکالات و شکایات ازسوی تیم های انتخاباتی،  وارد کمیسیون سمع شکایات شد. درحال حاضر مرجع تصمیم گیری در مورد انتخابات 93 دو کمیسیون می باشد. کمیسیون با دو چالش روبرو شده است یکی پاسخ دادن به مجموعه شکایات که از سوی تیم ها وارد شده است و دیگری اشکالات که خود کمیسیون مستقل انتخابات در جریان عملیات اجرایی انتخابات مرتکب شده است.

انواع شکایات:

نوع شکایت های طرح شده در کمیسیون به چند کته گوری تقسیم شده است دسته اول برمی گردد به شکایت تیم ها از هم دیگر به این معنا که تیم ها شکایاتی از هم دیگر را در کمیسیون سمع شکایات برده اند. تیم اصلاحات شکایاتی زیادی از تقلبات که در تیم تحول و تداوم صورت گرفته است را دسته بندی کرده و به کمیسیون سمع شکایات داده است. عمده ترین شکایات تیم اصلاحات و همگرایی به کمیسیو ن سمع شکایات در مورد تقلبات و تخلفاتی است که ازسوی این تیم در ولایات شرقی و جنوبی صورت گرفته است. و همین گونه تیم تحول و تداوم شکایاتی را در مورد و علیه تیم اصلاحات به کمیسیون سمع شکایات تحویل داده اند. دسته دوم از شکایات مرتبط است به کارکرد کمیسیون مستقل انتخابات در سراسر کشور این دسته از شکایات بسیار گسترده است. انواع شکایات علیه کمیسیون وکارمندانش هم در ولایات و هم درمرکز، به کمیسیون سمع شکایات درج  شده است. نوع سوم از شکایات به این صورت است که از خود کمیسیون سمع شکایت نیز شکایت صورت گرفته است که چرا آراء مردم را ابطال کرده است و مستندات ابطال رای مردم  در مورد 525 مرکز و محل چه بوده است؟ و رای مردم هرات چرا باطل شد؟ و چرا کمیسیون برای خود در 29 حمل 93 طر ز العمل ساخته است؟ درحالیکه در قانون آمده که 90 روز پیش از انتخابات  باید کمیسیونها طرز العملهایش  ساخته و تصویب شده باشد. نوع چهارم از شکایات هم این است که کمیسیونها هم نسبت به کار کرد های هم دیگر، اعتراض و انتقاد دارند البته این دسته از شکایات به صورت شفاهی در رسانه ها طرح شده است و ظاهرا اینکه کمیسیونی علیه کمیسیون دیگر اعتراضات کتبی داشته باشد را کسی ندیده است ولی در رسانه های جمعی  سخنگویان دو کمیسیون به گونه صریح و روشن  نسبت به کار کرد های هم دیگر اعتراض داشته اند. البته شکایات های از مامورین حکومت نیز طرح شده است که درمقایسه با طرح شکایات علیه کمیسیون اندک می باشد. وضعیت انتخابات درعرصه شکایات انتخاباتی به اینجا کشیده است. حال به هریک از این شکایات به صورت مجزای پرداخته می شود.

خبرنگار: تشکر شما به نکات بسیار مهمی اشاره کردید حد اقل چندین نوع شکایت از سوی جهت های مختلف در کمیسیون سمع شکایات برای بررسی ثبت شده است؟ می شود جزئیات و نوع شکایت های که به کمیسیون مستقل انتخابات وارد شده است را برای ما بیان نمایید؟

محمد ناطقی : البته دراین گفتگو اگر فرصت داشته باشم به همه شکایات از سوی جهت های مختلف که در کمیسیون درج شده است را تو ضیح خواهیم داد ابتداء اجازه دهید شکایات که علیه کارکردهای خود کمیسیون مستقل انتخابات شده است را برای خوانند گان توضیح دهم :

الف – شکایت از کمیسیون مستقل انتخابات :

طرح شکایت علیه کمیسیون به دو گونه می تواند باشد اول اینکه تیم های انتخاباتی با مراجعه به اسناد خود و مدارک ناظرین شان که ثبت دیبابیس شان شده ، حال با داشتن این اسناد به کارکردهای کمیسیون مستقل انتخابات شکایت صورت گرفته است.البته مدارک و اسناد تیم ها مهم و فو ق العاده در طرح شکایات می باشد. امان نوع دوم شکایات که اهمیت فوق العاده دارد همان تناقضات و تفاوتهای استخراج شده از سایت خود کمیسیون هست. یکی از متخصصین تیم اصلاحات و همگرایی در بخش آی تی می گفت: ما موفق شده ایم تمامی بیست یک هزار اوراق نتیجه را از سایت کمیسیون مستقل انتخابات بیرون نماییم و آنها را که منتشر شده اسکن کرده ایم. من پرسیدم هدف از این کار سنگین چه بود؟ وی می گفت: این اوراق به لحاظ تاریخی  اهمیت زیادی دارد کمیسیون کارهایش باید به گونه مستقلانه در چهارچوب قوانین صورت می گرفت آنها باید به وظایف خطیرتاریخی شان پی ببرند و به دقت و صداقت کارهای شان را انجام داده باشند. از وی پرسیده شد که حال چه اشکالات عمده ای را پیدا کرده اید؟ و چه تناقضات در اوراق دیده می شود؟. وی توضیحات مفصلی در مورد تناقضات اوراق نتیجه ای که درسایت رسمی کمیسیون گذاشته شده است را بلحاظ فنی تشریح می کرد تو ضیحات وی قانع کننده بود . سخنگویان هردو تیم هم به این تناقضات اشاراتی در رسانه های کشور را داشته اند. پرسش اساسی هم این است که  هدف و استراتژی از دست کاریهای و تصرفات چه بوده است؟ این مساله را تو ضیح می دهیم ابتداء انواع  تناقضات در برگه های نتیجه را که اصلاحا به  ان" رذل شیت" هم گفته می شود را توضیح می دهم.

اولین شکایت این است که بین اوراق نتیجه در سایت با جدول عددی که در کنار فورمه نتیجه گذاشته از هم متفاوت دیده می شود. دومین اشکال و تفاوت هم این گونه است که بین اوراق گذاشته شده در سایت و ارواق ناظرین تیم ها ، تفاوتهای زیادی دیده می شود. به وضوح به نفع نامزدان و یا نامزد مورد نظر دست کاری صورت گرفته است. سومین اشکال هم این است که اوراق نتیجه گذاشته شده در سایت در موارد زیادی دست خورده گی دارد اعداد بالا و پایین به نفع نامزدی شده است. چهارمین اشکال و شکایت هم این می تواند باشد که اوراق غیراستاندارد درسیستم شمارش انداخته شده است. جدول های دست کشی شده و برگه های غیرمعیاری و غیراستاندارد  درصندوقها انداخته شده و وارد شمارش شده است. پنجمین مورد شکایت هم این است که اوراق نتیجه ای داخل سیستم شمارش شده که آنها فاقد مهر و امضا می باشد و چندین نمونه های ازاین دست که مورد اشکال اعتراض و شکایت می تواند قرار بگیرد را درسایت رسمی کمیسیون مستقل انتخابات شاهد هستیم.

خبر نگار : با این تو ضیحاتی که داده اید و این مسایل تماما جنبه های فنی و تخنیکی دارد ، حال این پرسش مطرح می شود که چرا وبه چه دلیلی این کار صورت گرفته است و انگیزه های این تصرفات و دست کاری چه می تواند باشد؟

محمد ناطقی : راستی این  پرسش اساسی  است که چرا چنین شده ؟ و چه دلایلی دراین اختلافات و تناقضات و جود داشته است؟. و نتیجه حاصله از آن چه می تواند باشد؟. سخنگویان و تحلیل گران هردو تیم این گونه اشکالات و شکایتها را نسبت به کمیسیون دارند و می پذیرند اما در نتیجه گیری از مجموع این همه روایت ها، اختلافات شدیدی دارند. تیم اصلاحات و همگرایی مدعی است که دراین تفاوتها و تناقضات چیزی در حدود نیم رای  شان گم شده است. آنها مدعی هستند که مامورین ومسولین کمیسیون مستقل انتخابات به دلایلی سیاسی چنین کاری را کرده اند. گذشته از اینکه نیم میلیون رای شان در اثر دست کاریهای گسترده از بین رفته است یک ادعای دیگری نیز طرح کرده و آن این است که به همین سطح رای برای اشرف غنی ساخته و پرداخته شده است. امروز کسی نوشته بود، آراء داکتر عبدالله به نفع اشرف غنی درواقع " غنی سازی" شده است. بنابراین چیزی در حدود یک میلیون رای درانتخابات 93 تا بحال جابجا شده است و این تقلب مهندسی شده  تا بحال در مورد انتخابات 93  بوده است .

پرسش اساسی این است که چرا چنین کاری صورت گرفته است و دلایلی  آن چه بوده است دراین جا چند ادعای متفاوت ازسوی نامزدان طرح شده است اولین ادعا این است که کمیسیون مستقل انتخابات با انگیزه سیاسی که انتخابات به دور دو برود این کار را انجام داده است. این حرف ازسوی تیم اصلاحات مطرح شده است آنها این گونه براورد دارند که تیم اصلاحات در مرحله اول انتخابات برنده بود ولی این سیاست و دلایلی سیاسی عمدا وضعیت را به این صورت در آورده است که  ما برنده انتخابات نباشیم. تیم اصلاحات این شکایت را دارد که اگر چنانچه رای ها بدرستی حساب می شد و یا اگر بدرستی به شکایتها رسیده گی صورت بگیرد بدون شک تیم بالای پنجاه درصد را در همین دور اول بدست آورده است. ولی حالا عمدا چنین کاری صورت گرفته و نیم میلیون رای ما ازبین رفته است و نیم میلیون را  به سود اشرف غنی رای سازی شده است.

تیم تحول و تداوم استدلالی دیگری در شکایتهای شان دارد  آنها هرگز نمی گویند که ما برنده انتخاابات دور اول هستیم شکایت شان این است که  تیم اصلاحات تقلب کرده و کمیسیون هم فاصله رای ما را با تیم اصلاحات زیاد کرده است. مقامات تیم تحول استدلال دارند که اگر رای ها بدرستی حساب می شد فاصله بین دو تیم از آنچه که هست خیلی کم ترمی شد. حالا تیم اشرف غنی مدعی است که انتخابات قطعا به دور دوم می رود و ما در دور دوم برنده انتخابات هستیم. این ها منظومه ای از فهرست شکایات نامزدان علیه کمیسیون مستقل انتخابات می باشد.

خبرنگار آریانا : شکایات از سوی هردو تیم در کمیسیون سمع شکایات درج شده است. ولی هردو تیم به نتایج متفاوتی دست یافته اند تیم اصلاحات مدعی پیروزی انتخابات در دور اول بوده است اما تیم تحول مدعی پیروزی نیست و لی شکایت شان از ایجاد فاصله است و دیگر اینکه انتخابات حتما به دور دوم می رود حال می پردازیم به  دیگر شکایات طرح شده در کمیسیون سمع شکایات.

محمد ناطقی : بله شکایات دیگری هم درج کمیسیون سمع شکایات شده است و آن شکایات را می توان به این صورت دسته بندی کرد

همان گونه که اشاره کردم شکایت تا این مرحله از چندین بعد و زاویه طرح شده است موارد شکایت از کمیسیون مستقل انتخابات را شرح دادم اما موارد و مثالهای شکایت از نامزدان و کمیسیون سمع شکایات و دیگرعوامل دخیل در انتخابات به انواع دیگری طرح شده است . ادامه دارد.......

یا رویدادهای طبیعی عوامل ماورایی دارد؟

یا رویدادهای طبیعی عوامل ماورایی دارد؟

مردم عادی این گونه رویدادهارا به نحوی برمی گردانند به عواملی ماورایی و خیلی راحت اعلام می کنند که کار خدا و خواست خداوند است. برخی هم، کمی عالمانه تر، حوادث طبیعی را تفسیر قضا و قدری کرده و بازهم  نسبت به خداوند داده است که گریز از آن نیست.عده ای هم گناهان کبیره و صغیره مردم را عامل اصلی خلق چنین رویدادهای دانسته اند. همین دیشب سرکار علیه خانم وقتی که خبرتجاوز  به کود کان معصوم را شنید و بعدش خبرهای هولناک انفجار مرگبار ذغال سنگ دره صوف و سپس فاجعه ترسناک رایش زمین در بدخشان ولسوالی ارگون محله آب باریک را شنید. ایشان همه این خبرهای المناک را، سرهم کرد و این قضاوت را داشت و به من گفت: گناه مردم زیاد شده هرچه می بینند نتیجه گناهان شان می باشد.

 شکی نیست که مردم درجوامع اسلامی ریشه حوادث طبیعی از نوع زلزله، سونامی که ما سونامی آن را نداریم، طوفانهای هولناک، رانش زمین که تازه به آن گرفتارشده ایم و سیلابهای بنیان کن که تمامی ولایات شمالی را در نوردید را به گردن عوامل ما ورایی انداخته اند و خیال شان را راحت کرده و ازکنار آن می گذرند کاری خدا هست و ما چاره جز تسلیم نداریم . این گونه برداشت حکایت همان افسانه را دارد که خداوند وقتیکه تقسیم وظایف کرد و وظیفه گرفتن جان مردم را به حضرت عزراییل انداخت. حضرت عزراییل از این ماموریت بسیار غمگین شد. خداوند از وی پرسید چرا این قدر افسرده و غمگین هستی؟ حضرت عزراییل گفت: پرور دگارا من چه جرمی و گناهی داشتم که این وظیفه خطیر را به دوش من گذاشته ای و همه خلایقت را با من دشمن می سازی. خداوند در جواب گفت: فرشته من ، ناراحت و اندوهگین مباش من آن قدر ابزار وعوامل برای گرفتن جان آدمها در اختیارت می گذارم که مردم اصلا نامی از تو به زبان نیاورد و تو در هنگام حادثه اصلا به یادشان نباشی. زلزله های ویرانگر، سیلابهای بزرگ، گرمای شدید، سرما و برف های ترسناک برف کوچ ها خیزش آبها در کنار سایر امراض عمومی از نوع طاعون، ایدز، سرطان ، سکته های پی هم قلبی و مغزی ورانش زمین ، از نوع آنچه که در ارگون شاهد آن بودیم و....ازجمله عواملی هست که در اختیارداری. مردم همه مصیبتهای شان را متوجه عوامل می کنند و  کسی از تو نامی نمی برند. امروز والی بدخشان آقای ادیب، بجای اینکه اعلام نماید که آب باریک را قبرستان جمعی اعلام می کنیم ، می گفت: آب باریک ارگون را گورستان عمومی می سازیم. ایشان هم یک گوشه ازکار و قهر طبیعت را به دوش گرفت دیگر کسی از عزراییل و ماموریت قبض ارواح یاد نمی کند.

حرکتهای جبری و اختیاری:

ا زمنطق و قضاوت عوام که بگذریم ، قضایای  و یا بلایای طبیعی را منسوب به قهر غضب الهی ننماییم و خدا را دشمن مخلوقاتش ندانیم، می رسیم به  این بحث که رویداد های طبیعی را چه گونه باید بررسی کرد؟ مثلا رانش زمین و سلابهای هولناک و مرگ هزاران انسان را در فصل بهار در افغانستان چه گونه تحلیل نماییم؟ برای بیان این مساله به دو عامل و فاعل جبری و اختیاری باید اشاره کرد. طبیعت و انسان یک حرکت جبری دارد. به این معنا که همه عوامل مرتبط به بعد فیزیکی و جسدانی انسان تابع از قوانین حاکم برطبیعت است. امور فیزیکی و جسدانی موجودات زنده، از قوانین حاکم به صورت جبری، تبعیت می کند. تشنگی باعث مرگ هر موجودی می شود در آفریقا خشک سالی های ممتد و مستمر جان هزاران انسان وحیوان را بدون تفریق و تمایز گرفت این قانون حاکم است که هرموجود زنده ای احتیاج به آب و خوراک دارد اگر نرسد باید بمیرد. زلزله ، سیلاب و دیگر رویدادهای طبیعی بدون حب بعض به جان آدمی، هم با تکمیل شدن علت های فاعلی جبرا، روی می دهد. سومانی به پیمانه شدت زلزله رخ می دهد این مساله امر الزامی و اجتناب نا پذیر می باشد. زلزله و سیلاب هم این گونه است هریک از رویدادهای طبیعی بدون دوستی و دشمنی با کسی ، به صورت جبری با اکمال دلایلی فاعلی خود به راه می افتد.

همان گونه که اشاره شد  در بعد مادی و جوه مشترک بین انسان و سایر موجودات است و همه ازیک قوانین و اصول تبیعت می کنند. اما انسان یک و جه متمایزی ازسایر موجودات دارد. انسان در بستر طبیعت با دو حرکت جبری و اختیاری تعریف می شود. درحرکت جبری انسان متاثر از قوانین طبیعت هست اما در عرصه اختیار و صلاحیت انسان از سایر موجودات و جانوران جدا می شود. انسان درحرکت اختیاری، مسوولیتهای سنگینی دارد یکی از مکلفیتها، همان حفاظت و امنیت خویشتن خویش از رویدادهای طبیعی است. انسان همان گونه که موظف است برای خود خانه بسازد تا از گزند حوادث طبیعی در آمان بماند. همین انسان باید با خرد و عقلانیت خود حوزه های امنیت زندگی خودرا تجزیه و تحلیل نماید. دیشب کارشناسی می گفت: اصولا در آب باریک ارگون ولایت بدخشان، جای برای زیست نیست.این منطقه رانشهای خطرناکی در تاریخ داشته است. کارشناسان و زمین شناسان با صراحت اعلام داشته اند که این گونه حوزه ها و محیط ها جای مناسبی برای زندگی نیست. حال که خرد خداداده گی افغانی صفر کیلومتراست و آن را بکار نیانداخته است،  تقصیرخداوند دراین جا چیست؟ خداوند انسان را به صورت کامل آفریده و این آدم باید عقلانیت خود را بکار اندازد، که نیانداخته و این گونه گرفتار بلایای طبیعی شده است . این دیگر مربوط به خود وی می باشد. انسان خود دشمن جان خود می شود بی جهت مساله خداوند را به میدان نیاورد خدا با بندگانش سردشمنی ندارد.

حضرت موسی درفصل بهاران به مردی که در عمق دره خیمه و خرگاه برپاکرده بود گفت: ای مرد خیمه و خرگاهت در جای درستی  برپا نشده است خطرسیل و سیلاب تورا تهدید می کند. مرد به تذکرخرد مندانه حضرت موسی گوش نمی دهد. باران نا گهانی همه زندگی وی را با خود می برد، حضرت موسی برمی گردد و به مرد ساکن دره می گوید: نگفتم که جای درستی خانه و خیمه برپا نکرده ای حال دیدی. مرد ازشدت ناراحتی و درماندگی می گوید: من سالها است که دراین دره زندگی کرده ام خبری نبود اما این بار خدا خانه خبرچین را خراب کند که به خدا خبرداد و این بلا را خداوند برمن نازل کرد.

نقش خداوند دراین گونه حوادث چیست؟

انشتین یک جمله زیبایی را گفته است وی در پاسخ به این پرسش که جهان خالقی دارد و یانه؟ وی می گوید که جهانی که من یافته ام هم خالق دارد و هم ناظم. یعنی اینکه این آفرینش مخلوق با نظمی خداوند است. خداوند همه هستی و جهان طبیعت را در چارچوب قوانین منظم خلق کرده است من درکتاب چاپ نشده ام بنام " اسرار آفرینش" به گلدان آفرینش اشاره کرده ام. هستی تابع قوانین می باشد هیچ پدیده و فنومن خارج از معیار و قانون نیست. این کار خداوند است وی به گفته ای انشتین هم خالق و هم ناظم هستی است. حرکت جهان قانونمند و به صورت جبری صیرورت دارد و همه سیال و متغییراست و این متغیرات تابع اصول خود می باشد. این اصول را خداوند وضع کرده است. انسان مخلوق با فضیلت و در عین حال شریر خداوند است. خداوند به وی دو چیز را داده یکی " نفخه" و دیگری " خرد" اگر خرد خوابیده باشد و نفخه ازکار افتاده دراین صورت هر بلایی به سرش آید مربوط خودش می باشد. خرد خفته و یا خرد آواره که تعابیری است ازکتابهای علی امیری، بزرگترین بلایی آدمی به خصوص جوامع اسلامی شده است. همین مقدارباران که در افغانستان ماتم برپا می کندرا هرروز بلاد غرب و سرزمینهای ارو پا دارد.

من موقعیکه در آلمان بود، به مراتب شاهد بارانهای شدید تر از نوع دیروز کابل بودم. مردم آن سامان خرد شان را بکارگرفته خانه و کاشانه شان را برمبنای علم درست کرده اند. جاپان را سونامی درهم کوبید ولی این مردم نابود نشد دلیلش این است که آنها درحدی شهرهای شان را مستحکم ساخته اند که شدید ترین زلزله ها کم ترین خسارتها را به بار می آورد. مردمان این سرزمین ها زیاد کاری به کار خداوند ندارند. اصلا آنها با قوانین وضع شده خدا درانسان و جهان سرو کار دارند. می خواهند اصول نظام طبیعت را کشف نماید و ازآن بهره بگیرد که تاحدی کشف کرده و می گیرند. دوستی می گفت: چرا همه بدبختیهای خود را حواله به خداوند نماییم وی این شعر زیبای حافظ را می خواند: قومی به جد جهد گرفت مقصد. قومی دیگر حواله به تقدیر می کند.

تقدیرگرایی ما ناشی از بی خردی ما است. ما بی خود رنجها و مصیبتهای مان را منسوب به خداوند کرده ایم. نقش خداوند همان خلقت کامل انسان و جهان است که کرده است ماشین آفرینش با سوخت سازهای خود کار می کند انسان هم دریک بخش از آفرینش سوار این ماشین است و گاهی از باب بی خردی ، ماشین را درجای می کوبد و باعث هلاکت خود می شود. دلیل انهدام موترو مرگ ، استفاده غیرخردمندانه از ماشین خلقت است و نه چیزی دیگر. سخن کارشناس مورد تایید و خرد مندانه بود که گفت: این نواحی به دلایلی زیست محیطی اصلا برای سکونت انسان مناسب نیست. تپه های خاکی ارگون درصورت برای زندگی آدمی مناسب می شود که در تپه های خاکی آن درخت و جنگل کاری شود. تپه های ارگون به لحاظ خاک ملایم ، مستعد هرنوع جنگل کاری و بوته کاری را دارد. اما ما به جای غرس نیال ، تصمیم گرفته ایم کوه و صحرا دشت و دمن را، لوخت و عریان نماییم دراین صورت باید منتظر پیامدهای کارمان باشیم. رویدادهای طبیعی عوامل ماورایی ندارد و آدمی خود مقصر است. همین.

طمع

طمع
اورده اند:
عبید زاکانی چهره نامداری در بذله گویی بود. روایتها و حکایتهای زیادی به وی نسبت داده شده است وی حکمتها و اندرز هایش را در قالب داستانهای بدون سانسور بیان می کرده است. وی پیر و نحیف می شود هردو همسرش دار فانی را وداع می گویند. عبید سه فرزند داشت دو تا از یک مادر و یکی هم از همسر دیگر. فرزندانش وی را ترک می گویند. عبید زاکانی روزهای سختی را می گذراند و ادامه زندگی برایش دشوار شد.
روزی بفکر افتاد تا چاره ای برای نجات از تنهایی بیاندشد و اندیشید. طمع و وسوسه فرزندان را چاره کار دانیست.
روزی فرزند بزرگش را طلبید و گفت فرزندم من عمری برای اینده تو زحمت کشیدم و کوزه ای را پر ازسکه های طلا برای زندگی تو در نظر گرفته ام. کوزه زر را در گوشه حیات بخاطر مصون بودن ازشر دغلها، دفن کرده ام وصیت من این است که بعد از مرگم کوزه طلا را بیرون ار و تا اخر عمر راحت و ارام زندگی کن. پسر وقتی حکایت پدر را شنید به طمع افتاد و لحظه ای عبید را تنها نگذاشت و کمر به خدمت پدر بخاطر کوزه زر بست.
عبید زاکانی عین این قصه کارامد را به دو فرزند دیگرش که ازیک مادر بود، درمیان گذاشت. به این ترتیب، هر سه فرزند تمام وقت پدر پیر را خدمت می کردند. عبید زاکانی می میرد فرزندان حرمت نگه می دارند پدر را با عزت و احترام به خاک می سپارند خیرات و نذورات رسم زمانه را به نیکی انجام می دهند.
حال نوبت بیرون اوردن گنج است. فرزند بزرگ در تاریکی شب بیل کلنگ گرفته به طرف گوشه حیات از میان درختان به اهستگی گام بر می دارد. وی در می یابد که کسانی دیگری در میان درختها کمین گرفته اند می ترسد و از بیرون کردن گنج منصرف می شود. شب دوم به طرف محل می رود بازهم می بیند که ادمهای دیگری نیز در کمین هستند.
شب سوم به سمت گوشه حیات بخاطر بیرون کردن کوزه طلا میرود باز کر کر و شر شر پای ادمها را می شنود. حوصله وی بسر می اید و می پرسد کیستید و درتاریکی شب در باغ پدر چه می کنید؟ باردوم و سوم بانگ در اورد سرانجام ادمها درتاریکی گفتند: ما فرزندان عبید هستیم و در باغ پدر امده ایم به این صورت هرسه برادر در تاریکی شب یک جا می شوند و راز وصیت پدر را در میان می گذارند.
هرسه توافق می می کنند که فردای ان شب متفقا گنج پدر را بیرون و بین شان برادر وار تقسیم نمایند. فردا هر سه طرف گوشه حیات می روند و باکندن زمین متوجه دهان کوزه می شوند.با شور و هیجان و با پیدا کردن کوزه زر هر سه برادر با احتیاط کوزه را بیرون می کشند. انها دهان کوزه بزرگ اما خالی و سبک را، باز می کنند و می بینند چیزی داخل کوزه نیست.
برادر بزرگ دست داخل کوزه می برد یک تکه کاغذی را بیرون می کشد. کاغذ را باز می کند که پدر چنین نوشته است: خدای داند من دانم و تو هم دانی. ندارد فلوسی عبید زاکانی.