نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی
نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی

آمدن و رفتن بما ربطی ندارد

آمدن و رفتن بما ربطی ندارد


شام گذشته دریک سفرغیرمنتظره آقای اوباما وارد افغانستان پایگاه بگرام شد. رییس جمهور آمریکا همراه با مشاوران ارشد شان وارد بگرام شد. وی دریک اقامت کوتاه سه ساعته سخنرانی نسبتا طولانی با سربازان آمریکایی در پایگاه بگرام داشت. وی با ستایش فراوان ازحضور وخدمت سربازان شان درافغانستان سخن گفت رییس جمهور آمریکا حضورهزاران دختردرمراکزآموزشی را میراث حضور سربازان آمریکایی در افغانستان دانست. آقای اوباما درمورد نیروهای امنیتی افغانستان گفت: بخش بزرگی از سربازان ما به خانه های شان برمی گردند و پایان سال 2014 جنگ افغانستان درواقع ختم جنگ نیروهای بین المللی درافغانستان هست و نیروهای افغانستان توانایی و ظرفیت تامین امنیت کشورشان را دارند این حاصل کار خستگی ناپذیر نیروهای ما در افغانستان بوده است. رییس جمهوراوباما به این مساله اشاره کرد که نیروهای افغانستان امنیت انتخابات 2014 را به خوبی گرفتند و این مساله توانایی نیروهای افغانستان را ثابت کرد. وی به این نکته اشاره داشت که یک بخش بزرگی از شما به خانه های تان برمی گردید. این بخش از اظهارات آقای رییس جمهور، نیت وی را نیز درمورد حضورنیروهای آمریکایی پس ازسال 2014 را نشان می دهد.رییس جمهورآمریکا دریک بخش ازسخنان خود با صراحت به این نکته اشاره داشت که رییس جمهور آینده افغانستان موافقت نامه امنیتی را امضا و چهارچوب حضور نیروهای آمریکا پس ازسال 2014 درافغانستان روشن می شود. وی دراین سخنرانی ازشکست القاعده و رهبری آن به دست نیروهای آمریکا سخن گفت و جریان طالبان را به شدت آسیب پذیر و تضعیف شده اعلام داشت. آقای او باما از حمایت دوام دار آمریکا به مردم و حکومت افغانستان سخن گفت.

این ها نکات عمده ای ازسخنان آقای اوباما در پایگاه بگرام بود. رسانه های کشور ازطریق سفارت آمریکا مطلع و در پایگاه آمریکا در بگرام حضور یافتند. دیشب تلویزیونهای کشور، مراسم سخنرانی رییس آمریکا در بگرام را به صورت زنده پخش کرد. گفته شده که جریان سفر رییس جمهور آمریکا دیر به اطلاع ریاست دفتر ازطریق سفارت آمریکا رسیده است و رییس جمهورآمریکا خواسته است که رییس جمهور کرزی درپایگاه آمریکا با وی ملاقات داشته باشد. آقای خرم گفت رییس جمهور در ملاقات رییس جمهور آمریکا در پایگاه بگرام نمی رود رییس جمهورکرزی آماده گی دارد که ازرییس جمهور آمریکا درارگ ریاست جمهوری به گرمی استقبال نماید. اما رییس جمهور آمریکا به ارگ ریاست جمهوری نیامد. گفته شده است که صحبت تلفنی با رییس جمهورکرزی داشته است. به این ترتیب آقای اوباما رییس جمهور آمریکا آمدن و رفتن. حال دلایلی این رویداد که با رییس جمهورکرزی ملاقاتی صورت نگرفت و نکات عمده ا ی که در سخنان رییس جمهور آمریکا وجود داشت را به بررسی می گیریم.

چرا  رییس جمهور آمریکا با رییس جمهورکرزی ملاقات نکرد؟

این پرسش بسیار مهمی است این مساله نشان می دهد که مناسبات دو رییس جمهور بیش از آن چیزی که فکرمی شد تیره و تار می باشد. این مساله درتاریخ افغانستان خیلی کم اتفاق افتاده است که رییس جمهور یک کشورخارجی در افغانستان بیاید و با رییس جمهورافغانستان ملاقات نداشته باشد کاریکه صورت گرفت. رفتار رییس جمهورآمریکا، حاصل یک سیاست کج دار مریض بین کابل و واشنگتن است. مناسبات رییس جمهورکرزی از مدتها هاست که با مقامات آمریکا ویران شده است اتفاق شب گذشته یک مساله ابتدایی و آنی نمی تواند باشد. مناسبات رییس جمهور افغانستان با آمریکا درپایان دور اول ریاست جمهوری و آغاز دور دوم ریاست جمهوری اش درسال 1388 به بد ترین صورتی تخریب شده است. نزدیکان رییس جمهورکرزی این رفتار را، برخواسته از دو مساله غرور بی جا و مسایل شخصی تلقی می کند. یک مقام خیلی نزدیک به رییس جمهورکرزی به من می گفت رییس جمهور در انتخابات 88 به این جمع بندی رسیده بود که آمریکا بخصوص حزب دموکرات مخالف وی می باشد وی تاکید داشت که رییس جمهورمعتقد است که آمریکا اصولا با ریاست جمهوری وی مخالف بود و نمی خواست به قدرت برسد. رییس جمهور کرزی این نوع رفتارها را مداخله آمریکا در امور افغانستان اعلام کرد.

 این مقام نزدیک به رییس جمهور مدعی است که رییس جمهور دراین جا مسایل شخصی خودرا برمسایل ملی ترجیح داد این شخصیت سیاسی که نمی خواهد نامش گرفته شود به شدت به موضع گیری رییس جمهورانتقاد دارد و به یک نحوی به رفتار امروز آقای اوباما صحه می گذارد. وی می گوید: رییس جمهور آمریکا هیچ دلیلی و وجه مشترکی با رییس جمهورکرزی ندارد و اصولا هیچ مساله قابل بحثی دو طرف برای گفتگو و گذاشتن روی میز نداشتند با این وضع  می خواهد برای چه ایشان را ببیند. گفته های این مقام نزدیک به رییس جمهورکرزی نشان می دهد که تمامی موضع گیریها و مخالفتهای حامد کرزی انگیزهای شخصی داشته است.

 بهر صورت ، دلایل و استدلال وی را چه  قبول داشته باشیم و یانه ، موضع و مخالفت رییس جمهور کرزی نسبت به آمریکا درطی سالهای اخیرزمامداریش بسیار تیره تار وبهم ریخته است. رییس جمهور دقیقا به اهدافی حمله ور شد که برای آمریکاییها بسیارسخت تمام می شد اولین اشکال و اعتراض زیرسوال بردن ماموریت نیروهای آمریکایی در افغانستان بود. رییس جمهور در دور دوم از ریاست جمهوری خود به این مساله تاکید داشت که حضورنیروهای آمریکایی در افغانستان برای چه هست؟ آنها اگر می خواهند تروریستها را بکشند تروریست در آن سوی خط دیورند مستقر است در قریه ها ی افغانستان ما تروریست نداریم اینکه نیروهای آمریکایی در افغانستان می جنگند و یا خانه های مردم را تلاشی و تفتیش می کند این کار برخلاف مصالح ملی ما است من نمی گذاریم این کارها صورت بگیرد ماموریت جنگی آنها سبب گردیده که مردم بیگناه ما کشته شود بمباران آنها سبب مرگ کودکا و زنان ومردان بیگناه افغانستان شده است. رییس جمهور به همین دلیل با عملیات شبانه به مخالفت برخواست و عملیات روزانه ارتش آمریکا را زیر سوال برد رییس جمهور به نیروهای افغانستان دستورداد که نیروهای افغانستان حق ندارند که درجنگ با طالبان از نیروهای آمریکا کمک بگیرد.

 درکناراین مسایل اختلاف عمده ای دیگری که بین رییس جمهورکرزی و آمریکا پیش آمد مساله زندانیان بگرام بود استدلال آمریکاییها این است که این مجموعه که دست گیرشده اند درعملیات جنگی درعملیات شبانه و درمیدانهای جنگ دستگیرشده اند و اینها آدم های خطرناکی هستند که آزادی آنها مایه نگرانی سربازان آمریکا و سبب جنگهای خونین و حملات تروریستی می شوند اما استدلال رییس جمهور تاکید بر بی گناهی زندانیان بگرام بود رییس جمهور برخلاف آمریکا اصرارداشت که تمامی زندانیان بگرام باید آزاد شوند و ایشان کمیته ویژه ای را موظف کرد که دوسیه های زندانیان بگرام را بررسی نماید و کمیته بررسی کرد و درنهایت بخش بزرگی از زندانیان بگرام را آزاد کرد این مساله برای آمریکا بی نهایت تلخ تمام شد و یک نوع اهانت و تحقیر سربازان آمریکایی درانجام ماموریت شان محسو ب می شد. تحقیر به این معنا که رییس جمهورکسانی را آزاد می کند که قاتل سربازان آمریکایی در جنگ بوده است.

رد موافقت نامه امنیتی اوج اختلافات کابل و واشنگتتن

این مساله هم یکی از جنجالی ترین صورت مناقشات افغانستان و کابل است. نوزده ماه گفتگو بین هیئتهای دو طرف انجام شد رییس جمهور در جریان مباحثات اشکالات زیادی به محتوای توافقنامه را داشت ولی سرانجام سند تهیه گردید اما رییس جمهور امضای آن را منوط ساخت به جرگه مشورتی. جرگه تشکیل شده با چهار روز بحث سرانجام جرگه مشورتی، امضای سند همکاریهای امنیتی را مورد تایید قرارداد و از رییس جمهور خواست که درطی یک ماه آن سند را امضا نماید ولی رییس جمهور نه تنها موافقتنامه را امضا کرد بلکه چندین شرط را روی آن گذاشت که این مساله برای آمریکاییها بسیار گران تمام شد. یگانه موضعی که آمریکا گرفت این بود که هیچ گونه مباحثه و گفتگوی دیگری روی موافقتنامه صورت نمی گیرد. تمامی کمکهای جامعه جهانی متوقف و مرتبط می شود به امضای سند همکاریهای دفاعی و امنیتی. آقای اوباما دیشب درسخنرانی بگرام به این نکته اشاره داشت که سند همکاری بین آمریکا و افغانستان با رییس جمهور منتخب امضا می شود. قریب به شش ماه است که آمریکا از امضای سند با رییس جمهورکرزی مایوس شده است و درسه ماه اخیرهم بارها اعلام داشته است که سند را با رییس جمهورآینده افغانستان امضا می کند. موافقتنامه امنیتی و دفاعی درحقیقت چهارچوب حضور نیروهای آمریکایی را در افغانستان پس ازسال 2014 تعریف و تعیین می کند. در حال حاضر دو تهدید عمده افغانستان را تهدید می کند یکی بحران دپلماسی که نتیجه آن را درشب گذشته دیدیم و دیگری بحران مالی بانکهای افغانستان شامل لیست سیاه به دلیل پول شویی و فساد شده است. امروز داکترعبدالله درمراسم پیوستن محمود کرزی به این مساله اشاره کرد و مسوول آن  وزراء حامی تحول و تداوم را دانیست. وی گفت حکومت آینده بانکهای فاسد و تحریم شده و خزانه خالی را تحویل می گیرد.

تفاوتهای دور اول و دوم انتخابات افغانستان

 تفاوتهای دور اول و دوم انتخابات افغانستان

دور دوم انتخابات آغاز شد. رویدادهای دور دوم بسیار متفاوت ازدور اول می باشد. استخاره حضرت صاحب در فصل دوم طرح شد. ایشان درمراسم گشایش پیکارهای انتخاباتی داکتراشرف غنی به این مساله اشاره داشت که شبها فکرکرده و چندین بار استخاره گرفته است و سرانجام استخاره شان را با تایید نامزدی داکتراشرف غنی ، برابرکرده است و این شد که حمایت خودرا از آقای داکترغنی اعلام داشت اما برادر آقای مجددی دراردوگاه تیم اصلاحات آمد و رسما حمایت خودرا از تیم داکترعبدالله اعلام داشت و دعای پایانی مراسم پیکارهای انتخاباتی را کرد. انتخابات 93 ماهیت برخیها را بخوبی آشکار ساخت. برخیها دراین انتخابات بسیار اذیت شدند. چندین در و دوازه راکوبید ازگل آغا شیرزوی تا آقای اشرف غنی را راه رفتند. واقعا دل آدم برای چنین آدمهای "پلال گشت" می سوزد. درانتخابات 93 شاید همه اقشار، "پلال گشتهای" داشت ولی در درون جامعه ما این پلال گشتی خیلی عریان شد. استاد مزاری یک وقت به من می گفت: ای کاش دوستان ما بر مبنای اصلی و قاعده ای با من مخالف می شد. اما حالا به حقانیت این کلام صادق پی می بریم مردی که زمانی فرد شماره 2 درحزب وحدت بود حالا چه گونه دربدر بدون هیچ معیاری تنها بخاطر؛چندرغازی؛  سرگردان شده است همین آدم درآن زمان خود را رقیب فکری و استراتژی برای شهید مزاری می گرفت ولی حالا چنین آواره و یتیمی درساست شده است . درتیم اصلاحات وهمگرایی نیزرویدادهای مهمی را داشتیم دو تیم عمده وارد اردوگاه داکتر عبدالله عبدالله شد. تیم "صلح وسازندگی" و تیم" اعتدال برابری و سازندگی" آقایان زلمی رسول و گل آغا شیرزوی و دیگر چهره های سیاست مثل آقای سید اسحاق گیلانی وامرالله صالح، وزنه  تیم اصلاحات و همگرایی را سنګین وآن را نسبت به تیم لاغرُ رقیب فربه ساخته است.

نگرانیهای اصلی در دور دوم

دور دوم از چند جهت نگرانی دارد. عمده ترین نگرانی و خطراین است که فضای انتخاباتی صورت و فضای قومی و تباری بگیرد. تیم اصلاحات و همگرایی با حضور چهره های بسیار مهمی، باب فضای قومی شدن انتخابات را گرفت.امروز هیچ کسی نمی تواند بگوید تیم اصلاحات فراگیرو ملی نیست. ملی ترین ترکیب و بافت را تیم اصلاحا ت دارد. البته گفته باشم که ساخت تکت انتخاباتی داکترعبدالله از اول هم خردمندانه و ملی طراحی و مهندسی گردید. دو شاخصه و کاراکتر حزبی و ملی بودن دراین تیم از همان اول درنظرگرفته شد. احزاب سیاسی و ریشه دار و ملاحظات ساختار ملی در ساخت تکت به دقت مورد مطالعه قرارگرفت و تیم با صفت ملی و فراگیر، ساخته شد. تیم رقیب از همان بدو پیدایش خود با چالش روبرو و از نقص خلقت خود رنج می برد در فصل دوم انتخابات تیوریسنهای این تیم سعی زیادی کرده اند تا با گره و وصله زدن، این نقیصه را بردارند ولی موجودی که نقص ذاتی داشته باشد با پیوند مشکلش حل نمی شود. هدف از وصله کاریها در چیست؟ هدف همان رفع نگرانی از تشتت اجتماعی است. البته دو تیم پیشتاز انتخابات کار خوبی کرده اند که برای رفع این نگرانی دفع پریشانی کرده اند. این کار درذات خود شایسته و برخواسته از حس مسوولیت ملی می باشد. ولی تفاوت بسیارزیادی در کارو موفقیت دو تیم وجود دارد. درحال حاضر خطر قومی شدن فضای انتخاباتی در اردوگاه تیم اصلاحات و همگرایی بکلی برداشته شده است این تیم با سازکارهای عظیم خود، حفره های نفاق را که "شیطان" درآنجا اقامت دارد را برطرف کرده است واین موفقیت بزرگی تیم اصلاحات و همگرایی بوده است. البته گفته باشم خطرات و تهدیدات به کلی برداشته نشده است.

گذشته از استخاره حضرت ، دربدری و سرگردانی برخی آدمهای " پلال گشت" و گذشته از تلاش وصله زدن برای تکمیل تیم و ساخت تیم فراگیرملی اصلاحات و همگرایی که ممیزه های دور دوم انتخابات را شکل داده است، تفاوتهای دیگری نیز دراین دور را داریم. اشاره به این تفاوت ها برای رفع نگرانی مردم نیز ضروری است. نگرانی که دراین مرحله و جود دارد، مساله مشارکت مردم است.در دور اول مردم حماسه خلق کردند اما در دور دوم آیا همان حماسه تکرارشدنی هست و یانه ؟ این پرسش به دو گونه متضادی جواب داده شده است برخی گفته اند که آری حماسه تکرار می شود مردم افغانستان نسبت به سرنوشت شان خیلی نگران هستند و این نگرانی را می خواهند با حضور درپای صندوقهای رای، برطرف نمایند. مردم می خواست در همان دور اول کامیاب و نتیجه انتخابات را داشته باشد ولی خوب انتخابات را بی نتیجه ساخت و عملا به دور دوم برد. کمیسیونها مقصر شناخته شده است. مردم صبور افغانستان می خواهند این بار با عشق بشتر به پای صندوقهای رای حاضر شوند دلیل آن دو چیز است یکی تعیین سرنوشت و دیگری اطمینان خاطر از باب تامین امنیت شان. مردم درحال حاضر به نیروهای امنیتی خود بسیار اعتماد دارند همینکه آنها به مردم اطمینان داده اند که امنیت شان گرفته می شود مردم بدون هراس به پای صندوقهای رای می روند. مردم از (بوکوحرامهای افغانی) نمی ترسند و می روند و رای می دهند.

 

نقطه مقابل این دید و نظریه  این است که مردم این بار آن شور دور اول را ندارند چند دلیل برای بی میلی را می توان یاد داشت کرد که عمده ترین آن کارکرد دو کمیسیون بخصوص کمیسیون مستقل انتخابات است. این کمیسیون آرای مردم را به درستی مدیریت نکرد و بی جهت انتخابات را بی نتیجه ساخت حال مردم به دو کمیسیون اعتماد ندارند و بارای شان بازی می شود. نکته دوم شرایط بد فضای امنیتی شاید باشد و مساله سوم هم فصل کار و کاسبی مردم هم گفته شده است. و دلیل چهارم هم دو نامزد است که پیکار دارند در دور اول هزاران نامزد شورای ولایتی را داشتیم. البته این یاد داشتها مهم است و می تواند روی مشارکت مردم تاثیرگزار باشد.  اما مردم افغانستان با همه این عوامل، در انتخابات شرکت می کنند مردم افغانستان بسیار صبور وآگاه هستند در  انتخابات 24 جوزا انتخابات خوبی خواهیم داشت.

اولویتهای تبلیغاتی نامزدان در دور دوم

استراتژی تبلیغاتی بسیار مهم است. تعریف انتخابات یعنی همان تبلیغات و پیکارهای تبلیغاتی هست. انتخابات منهای تبلیغات معنی ندارد کسی به تبلیغات اهمیت نمی دهد یعنی اینکه به شعور مردم خود وفا دارنمی باشد. درروز شروع پیکارهای دور دوم دو منطق متفاوت را از دو نامزد پیشتاز دریافت کردیم. داکتر عبدالله در مراسم آغاز کمپین خود در هتل کانتیننتال گفت که اولویت کاری شان در فصل دوم مراجعه به مردم ازطریق سفرهای ولایتی است وی تاکید کرد که به ولایتهای افغانستان می رود و به مردم برنامهای خودرا در همه عرصه ها شرح می دهد. دور دوم انتخابات دور اعلام برنامه است داکتر عبدالله گفت درسفرهای ولایتی که درپیش رو دارد می خواهد برنامه های کاری شان را با مردم  شریک نماید و تاکید داشت که برنامه متنوع که ساخته و تهیه کرده احتیاج به رای و نظر مردم را دارد وی دراین مراسم گفت وقتی برای مناظره را ندارد تنها می تواند یک مناظره با رقیب خود داشته باشد. داکتر عبدالله برای مناظره توافق رسانه ها دریک محل و زمان را لازم دانیست مناظره مال همه رسانه ها باشد و در انحصار چند رسانه قرار نگیرد.

در مقابل آقای داکترغنی گفته است که دراین مرحله از پیکار نمی خواهد مزاحم کار بار و زندگی مردم شود. هوا گرم می شود مردم کار دارند و نمی خواهد این بار اجتماعات دایر نماید. یعنی اینکه برخلاف داکترعبدالله در ولایات سفری ندارد و به دلیل کار و هوای گرم مزاحم مردم نمی شود و تنها از مردم می خواهد که در روز رای دهی درپای صندوقهای رای حاضر شوند و برای تیم شان رای دهند.این منطق که درانتخابات دور دو دربین نرویم ولی  از طرفی هم بخواهیم که صندوقهای مان با رای مردم پر شود، وقتی که کمپین نباشد و دربین مردم نرویم این صندوقها را کی پر می کند؟ آقای غنی به جای حضور در بین مردم و سفر درولایات، ترجیحاتش مناظره است یکی از سخنگویانش به نام محمدی می گفت دراین مدت باید 90  تا مناظره را دایرکرد وآقای غنی هم گفته است که ازمناظره فرار نکنید. این سخنگوی فکرنکرده است که 90 مناظره  تا 21 جوزا چه گونه عملی می شود روز انتخابات 24 جوزا تعیین شده است. دلیل اصرار برمناظره متوالی را نیز تیم تحول و تداوم بیان کرده است.

 نکته اصلی این ګونه طرح شده که ګویا شب نامه های در شهرپخش شده است که مسلمان بودن داکتر اشرف غنی را زیر سوال برده است. واکنش داکتر نسبت به این موضو ع خیلی شدید بوده است وی ګفته است می خواهد ثابت نماید که مطالعات اسلامی شان را با مردم درمیان بګذارد. مناظره برای اثبات یک موضوع مورد انکار و یا شک می باشد طرفها وارد مناظره می شوند و می خواهند موضوع مورد نقاش را ثابت نماید. مناظره دینی که آقای غنی طرح کرده است موضوع آڼ اثبات دیانت شان می باشد چون افرادی شبنامه پخش کرده و دیانت را زیر سوال برده است و حال می خواهد آن را به اثبات برساند مناظره برای اثبات دیانت به ضرر داکتر صاحب تمام می شود.

اینها تفاوتهای این دورازانتخابات نسبت به دور پیشین می باشد. نتیجه اینکه انتخابات دور دوم با تفاوتهای از نوع دو نامزد به جای هشت نامزدُ . انتخابات منهای شورای ولایتی. انتخابات با شرایط جوی متفاوت. انتخابات با ضریب تهدیدات بالای دشمن. انتخابات با مناظره دیانت برای اثبات دیانت  ازسوی داکتر صاحب اشرف غنی احمدزی. انتخابات با ترجیحات سفرهای ولایتی از سوی داکتر صاحب عبدالله و تشریح برنامه های ملی و..در 24 جوزا 93 برګزار می شود.