نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی
نرگس

نرگس

یاداشت ها و نوشته های محمد ناطقی

آغاز،ازیک پایان

آغاز،ازیک پایان

 

آغازصلح درشش ماه آینده با طالبان،درواقع پایان کنفرانس لندن دانسته شده است.اعلامیه که درپایان کنفرانس ازسوی دفترداوید کامرون به نشررسیده،نشان می دهد که شش ماه بعد صلح باطالبان آغازمی گردد.البته هرسه رهبردرپایان کنفرانس دوروزه ای شان، ابرازخرسندی کرده اند. آقای داوید کامرون نخست وزیر بریتانیا درکنفرانس خبری مشترک گفت: دوکشورگذشته را، رهاکنند وبه آینده فکرنمایند.وی اضافه کرد که نیروهای بین المللی ازافغانستان خارج می شوند دوکشورباید برای صلح وثبات بشترازهرزمانی تلاش نمایند.وی گفت: درامورمرزهای مشترک دوکشور درمبارزه با هراس افگنی اقدامان وتصمیمات بی نظیری گرفته شده است.برخی سایت های خبری ازاین تعابیربرداشت های خاصی خودرا کرده که گویا مقامات افغانستان درکنفرانس، روی خطوط مرزی مشترک بحثهای مهمی داشته است وگفته است که اشارات کامرون به این بخش ازصحبتها،مشعراست.

 

رییس جمهورکرزی درپایان کنفرانس به این نکته اشاره داشت که به نیت پاکستان درمورد آوردن صلح درافغانستان،اطمینانهای زیادی بدست آورده است وپیش ازاین هم رییس شورای عالی صلح درمورد اقدامات پاکستان اظهارخرسندی کرده بود که پاکستان تعدادازطالبان زندانی را آزاد کرده است واین مساله مایه امید واری درموردصلح می باشد.آقای آصف علی زرداری هم درپایان کنفرانس به این موضوع اشاره داشت که پاکستان وافغانستان دوکشوهمسایه غیرقابل تغییرهستند وی گفت:آدمها تغییرمی کنند امان همسایه گی دوکشورتغییرناپذیراست وی اضافه کرد که صلح درافغانستان به نفع پاکستان است.اشارات زرداری درواقع، تکراراین جمله همیشه گی است که درجنگ افغانستان،پاکستان بشترین خساره را متحمل شده است.صلح درافغانستان به نفع پاکستان می باشد این ها  مضامین گفته های سه رهبردرپایان نشست لندن بود.این کنفرانس بادوکنفرانس سه جانبه پیشین، به لحاظ ترکیب ومحتوای ،متفاوت بررسی شده است اولین نشست سه جانبه درماه جولای 2012 ودومین آن درحاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل درماه سپتامبر2012 انجام شد درنشست دوم اقای کامرون مساله پیمان استراتژیک با پاکستان را با رهبران افغانستان وپاکستان درمیان گذاشت که ازسویی رئسایی جمهوردوکشورمورد استقبال قرارگرفتند.

 

 

تحلیل پاکستان ازامضای موافقتنامه بسیارمثبت ومهم دانسته شده واین مساله دلایلی عمده  ای دارد که برجسته ترین آن ،برابری با هند دراین خصوص باید باشد.هند سند استراتژیک با افغانستان را،امضا کرده پاکستان بسیارمایل است که چنین سندی را باافغانستان امضا نماید.امضای موافقتنامه های استرتژیک با پاکستان پیامدهای خاصی خودرا دارد وپاکستان می داند که روی معامله باهند تاثیرگذارمی باشد.درکنفرانس لندن مسایلی زیادی مطرح شد ولی برجسته ترین موضوع همان حرف داویدکامرون بود که نیروهای بین المللی ازافغانستان خارج می شود دوکشورگذشته هارا کناربگذارند وبه آینده فکرنمایند.صلح عمده ترین مساله دوکشوردانسته شد وبراساس بیانیه پایانی کنفرانس این صلح می باایست تاشش ماه دیگرآغازشود.افغانستان درمساله صلح روی دومساله تاکید دارد یکی اینکه صلح با طالبان ازیک مرجع واحدی پی گیری شود ودیگراینکه آدرس برای مذاکره دوحه پایتخت قطرباشد روی دفترقطر گفتگوهای طرفین افغانی وقطری نهایی نشده ظاهرا مسایل زیادی باید برای گفتگو، وجود داشته باشد.

 

 افغانستان گفته است که نمایندگان طالب درقطرمعرفی نامه ازمقام رهبری خود داشته باشند.پاکستان درمورد نمایندگی قطرروی این مساله تاکید دارد که نمایندگی طالبان درقطردارای ترکیبی باشد که شامل همه گروهای طالب بشمول شبکه حقانی شود.این مساله قضیه را دشوارترمی کند.زیرا مشارکت شبکه حقانی که درلیست ورودی تحریم شورای امنیت قراردارد وآمریکا اعتقاد دارد که این گروه رابطه ای ارگانیک با شبکه القاعده دارد با این وضع نماینده که بتواند درقطربه یک نحوی ازشبکه حقانی نمایندگی نماید،را، آمریکا قبول ندارد.به همین دلیل است که مقامات قطری می گویند: هنوزشرایط برای افتتاح نمایندگی طالبان درقطر،فراهم نیست.این خبر به این صورت می تواند، معنی شو که اظهارات مقامات قطر به همان مساله مرتبط  می شود که نمایندگی طالبان درقطر هنوزحل نشده .قطردرپذیرش نمایندگان طالبان که دارای چه صفتی باید باشد،نظرآمریکا وغرب را لازم دارد تازمانیکه آمریکا درمورد نماینده طالبان مطمئن نشود، کشورقطر،نمی تواند بصورت رسمی اعلام نماید که دفترنمایندگی طالبان درقطربازشده است.گرچه کارهای طالبان بصورت غیررسمی درقطر،پیش برده می شود اما ناظران امورمعتقد هستند که هنوزمساله نمایندگی حل نشده است.

 

می بینیم که درپایان کنفرانس تاکید می شود که نمایندگی طالبان درقطرافتتاح شود اما بلافاصله این مقامات قطری هستند که اعلام می کنند که موضوع نمایندگی طالبان درقطرهنوزاحتیاج به بحث دارد.این قضیه نشان می دهد که درکنفرانس لندن، مساله طالبان بصورت نهایی حل نشده است مشکل همان گروه حقانی است که ایجاد چالش بایدکرده باشد.پاکستان وبریتانیا تاکید دارند که شبکه حقانی باید درمذاکرات حضورداشته باشد.امریکه هنوزآمریکا نسبت به گروه حقانی مشکل استراتژیک دارد.اینکه ششماه زمان برای آغازصلح مد نظرگرفته شده ناشی ازهمین چالشهای است که هنوزبرطرف نشده است.دراعلامیه پایانی روی مساله ششماه تاکید شده طرفها تا شش ماه وقت دارند که تمامی تلاشهای شان را، بکارببرند تا بتوانند، صلح وآتش بس که دراعلامیه پیش بینی شده را عملی نمایند به همین دلیل است که ناظران با شک تردید به مساله نگاه می کنند.سخن گوی وزارت خارجه نیزبه این مساله اشاره داشت که هنوزدفترقطرنهایی نشده.دراصل مساله نمایندگی درقطر،همه طرفها توافق کرده مشکلات که سری جای خودباقی است که چه نوع طالبی درقطرنمایندگی داشته باشد.

 

مشکل نظروپافشاری پاکستان باید باشد مقامات پاکستان بدون مشارکت شبکه حقانی، صلح درافغانستان را دشوارمی داند.ششماه وقت باید برای همین کارها درنظرگرفته شده باشد.ترکیب کنفرانس لندن هم خیلی مهم بود زیرا دردورسوم، مقامات برجسته امنیتی ونظامی دوکشورشرکت داشتند که  در دوره های پیشین مذاکرات سه جانبه، فاقد چنین ترکیبی بود ازافغانستان درمذاکرات وزیرخارجه داکترزلمی رسول،آقای اسپنتا مشاورامنیت ملی وآقای کریمی مقام برجسته ای وزارت دفاع شرکت داشتند درکنارآصف علی زرداری ظهیرالاسلام،رییس استخبارات پاکستان،اشفاق کیانی رییس ستاد مشترک ارتش،مقامات برجسته وزارت خارجه پاکستان،حضورداشتند.ترکیب کنفرانس لندن به این دلیل مهم دانسته شد که رهبران هردوکشوردست رسی کامل به رایزنیها،ومشوره های امنیتی ونظامی داشتند.ازاین نقطه نظربیانیه لندن با دقت وکارشناسی لازم باید تدوین شده باشد.

 

برخی منتقدان به این مساله اعتراض گرفته اند که درکنفرانس لندن وپیش ازآن مقامات افغانستان،تاکید داشتند که تنها یک مرجع می تواند جریان صلح را دبنال نماید وآن شورای عالی صلح است.رییس جمهورپیش ازسفرلندن هم به این مساله اشاره کرد که مذاکرات بصورت متفرق کاری درستی نیست خارجیها درامور افغانستان دخالت می کنند دخالت خارجیها خطرناک ترازطالبان می باشد.این مساله ازسوی مخالفین حکومت مورد انتقاد قرارگرفت واین نوع موضوع گیری را با چالش بررسی کرده  یکی اینکه انحصارمذاکره کاری درستی نیست. درامرگفتگوباید بعنوان یک پروسه ملی، رضایت ونگرانی همه طرفهای تاثیرگذاردرنظرگرفته شود. زنان نسبت به این مذاکرات معترض وجامعه مدنی ازگفتگوهای شورای عالی صلح، ناامید هستند احزاب وگروهای سیاسی که خودراطرف اصلی طالبان می دانند،نسبت به مذاکرات شورای عالی صلح با شک تردید برخورد کرده وآن را قبول ندارند گذشته ازهمه این مسایل با گذشت بیش ازدوسال، شورای عالی صلح دست آورد مورد قبول ملی درامرمصالحه نتوانسته ارایه نماید.درکنارانحصارمذاکره با عنوان مرجع واحد،اشکال دیگراین است که حکومت با سهم گیری احزاب سیاسی وجامعه مدنی درامرصلح موافق نیست.مذاکرات صلح احزاب وگروهای مدنی را ناشی ازمداخلات خارجی دانسته واین جمله رییس جمهورکه طالبان خطرنیست خطرمداخلات خارجی درامرصلح می باشد، با واکنشهای سیاسی روبروشده است.

 

ازجانب دیگر،تفاوتهای زیادی باید بین نظرات حکومت افغانستان وجامعه جهانی درمساله صلح وجودداشته باشد.سازمان ملل،اتحادیه اروپا حکومت پاکستان وگروه طالبان، همه تاکید دارند که درگفتگوهای صلح همه طرفها باید دخالت داشته باشند.آقای کامرون هم دوباردرکنفرانس مشترک خبری خود درلندن،تاکید داشت که همه مردم افغانستان بازهم تاکید می کنم همه مردم افغانستان باید درپروسه صلح شریک باشد.تاکید به فراگیری وجامعیت مذاکرات صلح،یک مساله واقعی است صلح باید بامشارکت وتفاهم همه طرفهای تاثیرگذاردرافغانستان،تامین شود.این حرف آقای کامرون که گفت: همه مردم باید درمذاکرات صلح افغانستان حضورداشته باشد.این همان مشارکت عمومی وملی است.طالبان هم به این مساله تن داده ودرسایتهای خبری خود، به این نکته اشاره کرده که صلح ومذاکره با احزاب سیاسی کشورلازم است.

 

بنابراین همه انتظاردارند که آغازصلح تا ششماه دیگرتبدیل به خیزش ملی شده وهمه احزاب سیاسی، نهاد های مدنی ،جامعه زنان ونمایندگان حکومت درامرپروسه صلح ا فغانستان،شرکت داشته باشد این می تواند آغازخوب تا ششماه دیگرازپایان کنفرانس لندن  بوده باشد.                                                                                                  

تعریف ازطالبان

تعریف ازطالبان

 

تفاوتهای زیادی درمورد گفتگو وتعریف ازباطالبان تاکنون وجودداشته است این تفاوتهابرمی گردد به این مساله که هریک ازکشورهای تاثیرگذار،تفسیروتعبیر خاصی خودرا ازطالبان دارد. قرائت انگلیس با برداشت آمریکا درمورد مذاکرات صلح متفاوت است.انگلیس نظراتش خیلی نزدیک با پاکستان درمورد طالبان باید باشد.پاکستان دردیکته کردن سیاست وتعریفش ازطالبان خیلی موفق بوده البته این ازخود دلیل دارد زیرا پاکستان درتاریخ، همیشه مرجع مطمئن درسیاست منطقه ای انگلیس، شناخته شده است. درجدال افغانستان وپاکستان،انگلیس همیشه جانب پاکستان را گرفته است.اعتماد درمناسبات دپلماتیک پایه کاروهمکاری می باشد واین اعتماد بین پاکستان وانگلیس درهمان بالاترین حدش،وجود دارد بی جهت نیست که آقای کامرون درحاشیه کنفرانس مجمع عمومی سازمان ملل درسپتامبر2012 دریک گفتگوی سه جانبه کامرون،کرزی، وزرداری،پیشنهاد امضای پیمان استراتژیک باپاکستان رابه کرزی می دهد.

 

 این مساله هیچ زیانی به پاکستان ندارد اما برای افغانستان باچالشهای زیادی  همراه می باشد.درمورد طالبان هم تعریف پاکستان همان تعریف  است که انگلیس ازطالبان دارد. درحالیکه افغانستان وآمریکا وبرخی دیگرازکشورها،تعریف متفاوت ازانگلیس وپاکستان را دارند.شبکه حقانی وشورای کویته عموما،مورد تایید پاکستان است انگلیس هم ازاین ایده پشتیبانی می کند درحالیکه آمریکا وافغانستان،این تعریف عام را قبول ندارد افغانستان برای خود طالب های انشعابی درست کرده وبرای این کارهم متحمل تلفات سنگینی شده وهم طالبان را که افغانستان ارتباط داشت آنها را نیزدچارچالش ساخته اند.ملاغنی برادروهمکارانش،درسال2010 قربانی همین ارتباطابات ومذاکرات باافغانستان گردید.قضیه ملابرادربجای باریک وحساسی درمناسبات دوکشورباید گره خورده باشد.حدس گمانهای وجود دارد که پاکستان ،می خواهد پس ازموافقتنامه استراتژیک با افغانستا،درمورد ملابرادرتصمیم بگیرد.پاکستان تعریفی دارد که قبول کردنش درحال حاضربرای آمریکا وافغانستان باید کمی سخت باشد.آگاهان می گویند: افغانستان سرک دوطرف به طرف طالبان کشیده وهیچ فرقی بین آنها قایل نیست رییس جمهونگفته این بخش ازطالبان برادروبخش دیگرش برادرنیست.برادران ناراضی خطاب عام رییس جمهوراست که شامل همه طالبان می شود این همان جاده دوطرفه است.

 

مشکل اساسی ازسوی طالبان است که سرک یک طرفه به افغانستان کشیده ونمی خواهد با افغانستان وارد هرگونه گفتگوومذاکره شود این را هم برخی ازآگاهان حمل به سیاستهای پاکستان کرده وگفته اند که این پاسخ درواقع موضع پاکستان است که ازسوی طالبان به این صورت اعلام شده است.درمذاکرات لندن پاکستان وانگلیس یک موضع را درمورد طالبان دارد وهردوکشورتاکید می کنند که باب گفتگوبا همه طالبان،گشوده شود که شامل شبکه حقانی هم باید شود.ولی افغانستان نمی تواند دراین مورد بصورت جدی حرف بزند.قبول کردن یک طرفه کاری سختی است دراین لحظه این چالش وجود دارد که  دسته وابسته به پاکستان نمی خواهد با حکومت افغانستان، گفتگوداشته باشد وبرای افغانستان باید سخت باشد که بگوید: درست مذاکره با شبکه حقانی،مذاکره با شورای کویته وخلاصه مذاکره با همه طالبان،درست است این نوع موضع گیربرای افغانستان کمی احتیاج به زمان وهماهنگی بشتری لازم دارد نظرواشنگتن درمورد شبکه حقانی تغییرنکرده واین گروه را درلیست سیاه گرفته است.لابیهای پاکستان تاکنون موفق نبوده که نظرآمریکا درمورد شبکه حقانی را تغییردهد.گرچه مقامات پاکستانی به آمریکاییها خاطرنشان کرده که شبکه حقانی، همان حکمی شورای کویته رادارد.

 

 درجدول زمانی مشترکی که درمورد طالبان،تهیه شده این رانشان می دهد که تاپایان سال 2013 سه مساله درمورد طالبان باید حل شود یکی اینکه طالبان رسما انفکاک خودرا ازشبکه القاعده اعلام نماید دوم اینکه سلاحهای شان رابه زمین بگذارد وسوم اینکه درپروسه انتخابات شرکت نمایند.این جدول عملی واجرایی شدنش کاملا بسته گی دارد به موافقت پاکستان وتطبیق این جدول بدون همکاری پاکستان، عملی نیست البته گفته شده که مسایل زیادی درجدول پیشنهاد شده که برخی ازقسمتهای آن را روزنامه وال استریت جرنال یک ماه پیش به نشررسانده بود.درآن روزنامه به این مساله اشاره شده بود که طالبا دربخشهای ازجنوب وشرق افغانستان، اداره مورد نظرخودرا بصورت آزمایشی برای مدت دوسال تطبیق نماید امریکه تهدیدات زیادی را بدنبال دارد.

 

درنشست لندن آقای کامرون روی دومساله پافشاری خواهد کرد. که هر دوموضوع به نفع پاکستان،تفسیرشده است یکی اینکه ایشان فکرسپتامبر2012 را درموردموافقتنامه استراتژیک،  کنارنمی گذارد وهم چنان ازاین ایده حمایت می کند.این مساله تسهیلات برای پاکستان وچالش برای افغانستان دانسته شده است.نکته ای دومیکه کامرون روی آن پافشاری می کند مساله گفتگوبا همه گروهای طالب به شمول شبکه حقانی باید باشد قبول کردن این موضوع ازسوی افغانستان به این دلیل دشواراست که این گروه ها افغانستان را بعنوان طرف ، قبول ندارند. جاده یک طرفه است.ازسوی دیگرچه گونه افغانستان می تواند بدون هماهنگی با واشنگتن قبول نماید که گروه حقانی شامل مذاکرات صلح شود.واشنگتن شبکه حقانی را درلیست سیاه خود قرارداده وگروه حقانی را عطف به القاعده تفسیرمی کند ودرلیست ورودی قرارداده.درواشنگتن دولیست ورودی وخروجی مورد مطالعه است پنجاه سه نفردرفهرست ربانی ،باید ازلیست سیاه خارج شود وشبکه حقانی وارد لیست سیاه شود.

 

مساله دیگریکه ازسوی رییس جمهوردررسانه های غربی منتشرشده،هم می تواند درسطح ملی چالش برانگیزدانسته شود وآن این ا ست که ایشان گفته: خطربرای افغانستان طالبان نیست.خطرمداخله خارجیها درامرگفتگوومصالحه باطالبان است.منظورازمضمون کلام شان دوچیزتعبیرشده یکی  اینکه درمذاکرات صلح گروهای سیاسی افغانستان دعوت شده وتاحالا درچند مورد ازآنها خواسته شده که درنشستهای مشترک شرکت نمایند.این مساله ازسوی افغانستان،مردود دانسته شد وزیرخارجه گفت: دیگرشانتهی چهاروپنج نداریم.حکومت افغانستان ورییس جمهورکرزی تاکید دارد که گفتگوهای صلح باید ازیک مجرای صورت بگیرد وآن شورای عالی صلح است ایشان گفته است که ازمجاری متفرق کارصلح مشکل می شود.نکته دومیکه رییس جمهورروی آن تاکید کرده وآن دخالت خارجیها درامورافغانستان است وی دراین مصاحبه گفته است که دخالت خارجیها خطرناک تراطالبان می باشد.رییس جمهورازنشست رهبران سیاسی با نمانیدگان طالب درپاریس،دبی وجاهای دیگرناخرسند،می باشد.احتمالا این مساله را ایشان همانگونه که دررسانه های بریتا مطرح کرده ممکن است با مقامات بریتانیا نیزمطرح نماید.

 

طالبان خطرنیست اما دخالت خارجیها خطرناک می باشد.احتمالا این مساله بصورت را جدی دنبال وتا جاییکه امکان دارد ازمذاکرات گروهای سیاسی بانمایندگان، جلوی گیری نماید اشکالی که صورت گرفته این است که چرا رییس جمهورنسبت به نشست توکیو که سه جانبه بود اعتراضی نداشته است.درتوکیونماینده گان طالب،حزب اسلامی ونمایندگان شورای عالی درنیمه آخرسال2012 گفتگوی را درقالب نشست دریک کنفرانس علمی بیان داشت ما درآن زمان، ازمقامات حکومتی شنیدیم که ازنشست سه جانبه علمی ،استقبال کرده است.ولی نسبت به نشست شانتهی پاریس معترض می باشد.آگاهان می گویند: حکومت نسبت به مخالفان سیاسی خود حساسیتهای زیادی دارد این مساله درانتخابات،مذاکرات ودردیگرموارد نمایان شده است.درگفتگوی لندن مساله مذاکره اپوزیسیون نیزمطرح می شود.حکومت به کشورهای خارجی وازپاکستان می خواهد که بگوید: گفتگوازیک کانال صورت بگیر.

 

 درمورد تعریف ازطالبان،کنفرانس لندن کنفرانس سختی خواهد بود.طالبان مورد نظروحمایت پاکستان وانگلیس، با طالبان که آمریکا وافغانستان روی آن تاکید دارند، فرق دارد شواهد نشان می دهد که کشورهای عربی بشترنظرپاکستان را درمورد طالبان ترجیح خواهند داد.تعریف ازطالبان درکناردیگرمسایل نیزازموضوعات برجسته درکنفرانس لند شناخته شده است.

کنفرانس لندن

کنفرانس لندن

 

کنفرانس لندن گفتگوی یک ساعته ما، با رادیوآشنا صدای آمریکا بود،که دیشب آن را  داشتیم دراین گفتگو یک ساعته، سئوالاتی ازطرف مجری برنامه مطرح وپرسشهای زیادی  ازسوی شنوندگان برنامه درمیان گذاشته شد.کنفرانس لندن را درسه محور وسه حوزه مورد بحث قراردادیم.محوراول در کنفرانس لندن،گسترش همکاریهای دوجانبه کابل لندن، اسلام آباد ولندن دانسته شد.این مساله یک امرعادی درمناسبات دوکشوریکه با هم روابط دپلماتیک دارد،شناخته شده است بخصوص اینکه لندن با افغانستان یک پیمان استراتژیک را بامضا رسانده این  سند راهبردی طبعا الزاماتی، درتسریع همکاری بین دوکشوررا می تواند داشته باشد.درکناراین مساله بریتانیا دومین کشوری است که بشترین نیرو را درافغانستان دارد ودرمخوف ترین ولایت افغانستان یک دهه است که با طالبان می جنگند نیروهای بریتانیا ازمحل ماموریت شان بنام جهنم یاد کرده اند. زیرا هلمند که شباهت به هایل یعنی جهنم دارد را،تعبیر به جنهم کرده است.نیروهای بریتانیادرجنهم افغانستان.

 

کابل بسیارعلاقمند است که مناسبات دوکشوردرحوزه های امنیتی،سیاسی،لوجستیکی وآموزشی نیروهای افغانستان،توسعه داشته باشد.افغانستان می خواهد  ازمفاد موافقتنامه استراتژیک، حد اکثراستفاده را ازروابط خود با لندن را کرده باشد.امان دشواری، این حوزه ازبحث به لحاظ اهمیت درحوزه دوم  ازمذاکرات نمی رسد. حوزه دوم بازهم به لحاظ اهمیت به درجه بندی حوزه سوم ازمذاکرات نمی رسد.حوزه دوم درمذاکرات سه جانبه لندن، مساله مصالحه وگفتگو با طالبان است.این مساله درحدی پیچیده وحساس شده است که راه حلی برای گفتگوی افغانستان،ازجدی ترین مسایل این کشوردرسطح ملی وبین المللی دانسته شده. رییس جمهورکرزی طی مقاله ای درمورد مصاله، مطالبی را نوشته است که درآن به نکات مهمی اشاره کرده. یکی اینکه مصالحه باید ازمجرای واحدی پیش برده شود.ازنظررییس جمهورمجرای واحد برای صلح همان "شورا عالی صلح" است که توسط لوی جرگه عنعنوی ایجاد گردید. ایشان درمقاله خود تاکید کرده است که صلح ازمجاری مختلف نباید دنبال شود  وتنها ازیک مجرای باید تعقیب شود. نکته دومیکه رییس جمهوربه آن اشاره کرده، احزاب وگروهای سیاسی کشوراست ایشان دراین مقاله ازاحزاب سیاسی کشورش خواسته که درمورد صلح با خارجیها ارتباطات نداشته باشند. ایشان به یک نحوی مذاکرات گروها سیاسی با خارجیهارا درمورد صلح قبول ندارد وآنچه که درپاریس روی داد، مورد رضایت رییس جمهورکرزی نیست.نکته سومیکه درنوشته رییس جمهوربه آن اشاره شده که خارجیها درصدد اختلاف وتضعیف افغانستان هستند ایشان دراین متن به شدت به خارجیها، هشدارداده که درمورد مصالحه تنها ازطریق شورای عالی صلح اقدامات صورت بگیرد.

 

درگفتگو با رادیو آشنان سئوالاتی دراین مورد صوت گرفت.این نکته که حکومت افغانستان درمساله صلح باید با پا کستانیها،وارد گفتگوهای جدی وصریح شود کاردرستی است زیرا این یک حقیقت است که صلح درافغانستان بدون همکاری پاکستان،عملی نیست ازسوی دیگر پیشبرد صلح باپاکستان، ایجاد فضای اعتماد بین دوکشوراست. پاکستان وافغانستان بدترین روابط را درطی این ده سال باهم داشته طالبان ازسوی استخبارات پاکستان تمویل،سازماندهی شده افغانستان بارها انگشت اتهام را بسوی پاکستان،نشانه گرفته وگفته است که مشکل افغانستان وجنگ با تروریزم درآن سوی مرزهای افغانستان قراردارد.درکنفرانس لندن بدون تردید یکی ازعمده ترین مباحث طرفها، همین مساله گفتگو با طالبان است دراین مورد تفاوت نظرهای زیادی بین افغانستان وپاکستان موجود است .تعریف که هریک ازدوکشوردرمورد طالبان دارد ازهم متفاوت است طالبان که  افغانستان دنبال آن می باشد،غیرازطالبان است که پاکستان روی آن سرمایه گذاری کرده.افغانستان با طالبان می خواهد وارد گفتگو شود که آنها اصولا درحاشیه کشانده وتعداد زیادی ازآنها درزندانهای پاکستان،گرفتارشده وخیلی شان مریض هم هستند.

 

آقای صلا الدین ربانی می گوید: پاکستان دراین اواخرنسبت به خواسته های افغانستان برخورد مناسبی داشته است ازمیان فهرست افغانستان،مولوی جهان گیر،انورالحق مجاهد،ملا نورالدین ترابی را آزاد کرد.تنها ملاغنی برادرودوستان شان اززندانهای پاکستان ،آزاد نشده اند.وی درمورد دفترقطربرای طالبان هم گفته است که پاکستان قول داده که با افغانستان دراین خصوص همکاری داشته باشد.درمذاکرات لندن این مسایل مورد بحث قرارمی گیرد.نکته مهم اختلاف افغانستان وپاکستان درمورد تعریف ازطالبان باید باشد،زیرا هرکس به دنبال طالبان خود هست.وزیرخارجه افغانستان یک ماه پیش درپارلمان به این مساله اشاره کرد که می خواهیم با طالبان صحبت نماییم که هویتش تاییده شده باشد.زیرا طالبان یکی نیست انواع واقسام طالب را داریم.دفترقطر،مورد تایید افغانستان وپاکستان باید باشد یگانه مساله ایکه گفتگوهارا سخت می کند.دسته ها وگروهای طالبی هستند  که هرازدوکشور،نظرخاصی نسبت به آن دارد این مشکل را پاکستان حتی با آمریکا وغرب هم دارد. پاکستان درمورد شبکه حقانی نظرمثبت دارد وصلح را با مشارکت گروه حقانی مورد تاکید قرارمی دهد درحالیکه غرب وآمریکا این گروه را عطف به القاعده کرده وهرگزقبول ندارد که با آنها گفتگوی صورت بگیرد درآمریکا دونوع لیست خروجی وورودی مطرح شد، یک لیست خروجی ازفهرست سیاه سازمان ملل ویک لیست ورودی به لیست سیاه.شبکه حقانی درلیست ورودی درفهرست سیاه قراردارد ویک لیست خروجی را افغانستان ازلیست سیاه درمورد طالبان تنظیم کرده است.

 

این ها ازدشواریهای گفتگو درمورد طالبان درکنفرانس لندن خواهد بود. طرفین باید درمورد طالبان به توافق برسند.خطرجنگ ازسوی طالبان دانسته شده که مورد حمایت پاکستان واستخبارات می باشد وطالبان که با افغانستان ارتباط دارند یا درزندان هستند ویا اینکه  ازپاکستان گریخته اند.دوید کامرون درکنفرانس سه جانبه لندن، تلاش خواهد کرد که دیدگاه های طرفین را درمورد طالبان بهم نزدیک نماید.

 

مساله سوم که مهم ترای دومساله قبلی"توسعه مناسبات دوکشور،مذاکره با طالبان"،دانسته شده ،مساله امضای پیمان استراتژیک می باشد.این مساله درماه سپتامبر2012 درحاشیه کنفرانس ملل متحد ازسوی داوید کامرون نخست وزیرانگلیستان، درنشست سه جانبه کامرون،رییس جمهورکرزی وآصف علی زرداری،درمیان گذاشته شد درآن زمان افغانستان موافقت خود را با امضای سند راهبردی با پاکستان اعلام داشت ولی این مساله باعکس العمل وشرط  شروط زیادی درمحافل سیاسی افغانستان،روبرو گردید رییس جمهوروقتیکه به افغانستان برگشت به شروط موافقت نامه استراتژیک با پاکستان،تاکید داشت.عمده ترین پیش شرط های افغانستان،یکی پناه گاه امن تروریستها درخاک پاکستان،ودیگری بیرون کردن آنها ازخاک پاکستان وسومی قطع آموزش وتجهیزتروریستها،مسایل ترانزیتی اموال افغانستان هم ازجمله شروط  افغانستان درمورد موافقتنامه استراتژیک مطرح شد.دررفت آمد های بعدی بازهم پاکستان تاکید داشت که موافقت نامه استراتژیک باید بین افغانستان وپاکستان امضا شود. خانم کهروزیرخارجه پاکستان دراین حد جلورفت که یک مسوده ای را برای بررسی ومطالعه افغانستان دراختیاروزیرخارجه افغانستان قرارداد.پیمان استرتژیک درواقع سومین حوزه بحث درگفتگوهای لندن می تواند باشد ودراین حوزه ازگفتگوها،فشارهای زیادی به افغانستان وارد می شود.

 

افغانستان با هند موافقت استرتراتژیک امضا کرده ممکن امضای سند راهبردی باپاکستان،درمناسبات دوکشورتاثیربدی بگذارد واین هزینه سنگینی است که افغانستان باید به پردازد برخی صاحب نظران این گونه تحلیل کرده که امضای موافقتنامه استرتژیک ،متن واعتبارموافقت نامه استرتژیک با هند را زیرسئوال می برد ویا اینکه این چالش را ایجاد می کند که  افغانستان نتواند دوقدرت متخاصم را درافغانستان مهارنماید.آگاهان امورمی گویند: گفتگوهای لندن پیرامون این مسایل، دورخواهد زد.حوزه اول درمذاکرات لندن که توسعه مناسبات باشد امری نیکو وبه سود افغانستان ارزیابی شده است.حوزه دوم ازگفتگوها به دلیل  اینکه دیدگاه های دوکشوردرمورد طالبان نزدیک شود،نیزبه نفع افغانستان می باشد اما حوزه سوم درمذاکرات لندن که امضای موافقت نامه  استرتژیک بین دوکشورباشد برای افغانستان یکی ازدشوارترین کارها باید باشد زیرا پیمان استرتژیک که پاکستان روی آن تاکید زیادی دارد ومالک این فکردوید کامرون دانسته شده،برای افغانستان هردوصوتش با دشواریهای همراه است اگراین موافقت امضا نشود ممکن است پاکستان سیاست سنتی حمایت ازتروریستها را،ادامه دهد دراین صورت جنگ افغانستان خاموش نمی شود وممکن است تاثیرات جانبی دیگرهم داشته باشد.

 

برخی ازهم اکنون گفته اند خیلی ازمسایل ازجمله آزادی ملابرادرودوستانش گره خورده به مساله موافقتنامه استرتژیک با پاکستان می باشد.کنفرانس لند درسه حوزه مناسبات،مصالحه وموافقت نامه استراتژی بااین تصویردربرنامه یک ساعته رادیوآشنا به پایان رسید.

گفتگو با یک دپلمات

گفتگو با یک دپلمات

 

 

دراین روزها سخت گرفتارنوشتن داستان بلند پانصد تا هفصد صفحه ای هستم وقت کم می آورم،ده روزپیش یک دپلمات غربی وقت خواسته بود این ملاقات بالاخره انجام شد درگفتگوبا این مقام غربی ابتداء سه موضوع: نتایج مذاکرات رییس جمهورکرزی،مساله انتخابات وگردهمایی رهبران سیاسی درشمال،مورد بحث قرارگرفت.اما درجریان صحبت، دومساله دیگربه آن اضافه شد یکی مصالحه ودیگری خروج نیرهای بین المللی وقرارداد امنیتی.دپلمان غربی درمورد مذاکرات رییس جمهورکرزی با رییس جمهوراوباما گفت: درمذاکرات دورییس جمهور،اوباما روی دومساله تاکید کرد یکی اینکه انتخابات باید درزمان وموقعش برگزارشود.امکان اینکه درافغانستان انتخابات برگزارنشود،وجود ندارد مساله دیگری که رییس جمهوراوباما روی آن، تاکید داشت مساله شفافیت انتخابات بود.وی گفت:این مساله درهمه ملاقات های که بارییس جمهورکرزی گذاشته بود،مورد تاکید قرارگرفت انتخابات شفاف، منصفانه ازخواسته های همه مقامات آمریکایی وغربی است.

 

درکناراین مسایل موضوعات دیگری چون قرارداد امنیتی،خروج نیروهای بین المللی ازافغانستان نیزمورد بحث طرفین قرارگرفت، فهرست  افغانستان درمورد کمکها پس ازسال2014 نیزگرفته شد احتمالا همه موضوعات درفهرست ارایه شده، مورد مطالعه قرارمی گیرد.ولی خیلی ازمسایل بستگی به انتخابات سال2014 دارد ما امید واریم که مردم افغانستان انتخابات خوبی داشته باشد وحکومت مورد نظرودلخواه خودرا انتخاب نماید.این دپلمات درمورد قوانین انتخابات وتفاوت نظرات حکومت با احزاب وگروهای مدنی پرسید وگفت: شما چه نوع قانونی را می خواهید ودرمورد میکانیزمهای اجرایی انتخابات چه نظری دارید.به این دپلمات غربی گفته شد که دراین مورد، تفاوت نظربنیادی بین حکومت وگره های سیاسی وجامعه مدنی وجود دارد موضع گیریهای طرفین همین را نشان می دهد. تفاوت بین طرفها،درقانون انتخابات متاسفانه خیلی زیاد است نظام اس.ان.تی.وی که درچهارانتخابات گذشته عملی شد،احزاب دراین نظام انتخاباتی حق شان تضییع می شود. دموکراسی بدون احزاب درهیچ جای ازجمله درافغانستان عملی نیست با قوم،مذهب،منطقه نمی شود دمکراسی را درکشورمطرح کرد احزاب پایه وقاعده دموکراسی  است ولی متاسفانه درطرح پیشنهادی حکومت درپارلمان نقشی به احزاب  درنظرگرفته نشده است.وی گفت: شما دربرابرنظام  اس.ان.تی.وی چه پیشنهاد درمورد قانون انتخابات دارید این حرف درست  است که نظام اس.ان.تی.وی به سود احزاب نیست رای واحد غیرقابل انتقال حق احزاب را تاحدی زیادی تضییع می کند.این مساله قابل درک است.

 

ما گفتیم درمیان سه نوع سیستم ونظام انتخاباتی اس.ان.تی.وی ونظام انتخاباتی پی.آر.، احزاب وگروهای مدنی، نظام مختلط را پیشنهاد کرده اند نظام مختلط ازنظرما، بهتری نظام باید باشد دراین نظام حقوق افراد واحزاب حفظ شده. پنجاه درصد احزاب درکرسیهای پارلمان وپنجاه درصد افراد،سهم می گیرد.نظام پی آر که درافغانستان عملی نیست زیرا درنظام پی آر همه کرسیها،به احزاب وگروهای سیاسی تعلق می گیرد واین درافغانستان عملی نیست واقعیت ،عدالت وانصاف همان نظام مختلط است.دپلمات غربی دراین گفتگو گفت: طرح شما خیلی خوب عرضه شده  اما ما بعنوان یک کشوردوست مردم  افغانستان نمی توانیم بگوییم که نوع قانون، درانتخابات تان داشته باشید این وظیفه پارلمان افغانستان  است که چه نوع قانونی رابرای انتخابات، تصویب می کند.ولی ما به این مساله  تاکید داریم که انتخابات افغانستان باید قانون داشته باشد زیرا ما با اصل انتخابات باورداریم درگفتگوی دورییس جمهوراین مساله بخوبی روشن که درسال2014 افغانستان باید انتخابات داشته باشد وانتخابات شفاف،عدلانه ومنصفانه برگزار شود. این خواست جامعه جهانی هم هست مقامات دربروکسیل هم به این مساله تاکید دارند.آقای جان کیری که قراراست وزیرخارجه آمریکا شود،نیزدرمورد انتخابات شفاف درافغانستان تاکید کرده است.ما درمورد قانون چیزی نمی توانیم بگوییم که چه نوع قانون برای شما خوب است اما انتخابات افغانستان باید این سه خصوصیت را داشته باشد یکی قانون،دیگری برگزاری انتخابات،وسومی شفاف ومنصفانه بودن  انتخابات.

 

درمورد میکانیزم انتخابات نیزگفتگوی طولانی داشتیم درمورد میکانیزم انتخابات ما تاکید داشتیم که کمشنرها باید مستقل باشد ونظرگروهای مدنی واحزاب سیاسی دراین مورد مطرح گردید که درحال حاضراستقلال کمیسیون زیرسئوال رفته خصوصا این که حکومت طی نامه های به کمیسیون مستقل انتخابات امرنهی داشته احزاب وگروهای سیاسی درکابل طی کنفرانس خبری شان طی اعلامیه هفت ماده ای به دخالتهای حکومت درامرکمیسیون مستقل انتخابات اشاراتی دارد که حکومت درامرانتخابات، دخالت  کرده وگفته است که تاجایکه تذکره الکترونیک توزیع شود مردم با تذکره الکترونیک رای می دهند درغیرآن صوت با همان کارتهای قبلی رای شان را به صندوق واریزنماید.ما گفتیم تذکره الکترونیک تا زمان انتخابات شاید پنج درصد هم توزیع نشود بقیه مرد م براساس فرمان حکومت با ید باکارتهای قبلی رای دهند.این مساله مایه نگرانی زیادی شده است.وی گفت: شما دراین مورد چه پیشنهاد کرده اید،کارت قبلی را منبع جعل تقلب درانتخابات می دانید تذکره الکترونیک توزیعش وقت زمان می خواهد.گفته شد که احزاب وگروهای مدنی دومساله را مطرح کرده یکی ثبت نام واجدین شرایط ودیگری کارت جدید برای واجدین شرایط این کارخیلی ساده است ولی حکومت با هردومساله مخالفت کرده وتاکید دارد به استفاده ازهمان کارتهای قبلی این مساله به اعتقاد احزاب وگروهای مدنی ،شفافیت انتخابات را زیرسوال می برد.

 

مساله نظارت بین  المللی نیزازموضوعاتی بود که دراین گفتگو،روی آن صحبت شد نظراحزاب وگروهای مدنی براساس آخرین اعلامیه شان،نشان می دهد که آنها نسبت به هردومساله تاکید دارند نظارت بین المللی ازانتخابات  افغانستان،ضروری است ودیگراینکه کمیسیون سمع شکایات هم باید درانتخابات افغانستان وجود داشته باشد اما حکومت هردومساله را درحال حاضربرداشته است کمیسیون سمع شکایات بنا برپیشنهاد آقای معنوی لغوشد وبجای آن، امورشکایات انتخاباتی ارجاع داده شده به مساله محاکم ویا دادگاه ویژه که درهردوصوت احزاب وگروهای مدنی با آن مخالف هستند.حکومت افغانستان قانون تشکیل وصلاحیت کمیسیونها را هم لغو کرد درحالیکه  این قانون ازسوی مجلس نمایندگان به تصویب رسیده بود وبه مجلس سنا فرستاده شده بود.

 

درمورد مسایل دیگر مثل نشست مزارشریف وی ازما پرسید که رهبران سیاسی افغانستان درمزاری شریف روی چه موضوعات بحث کردند ودلیل اینکه عطا محمد نورازجبهه ملی حمایت کرد ه چه بود ه است.دراین مورد مساله به این صورت مطرح شد که پیش ازنشست مزارشریف گردهماییهای بزرگی درشهرهای شمال مثل میمنه وتخاردایرگردید.گردهماییها مردمی با حضوررهبران جبهه ملی که درآن هزاران نفرشرکت داشتند.اما نشست مزارتفاوتهای زیادی با نشستهای پیشین داشت این نشست درسطح نخبگان سیاست برگزارشد هفصد نفری که درگردهمایی مزارشرکت کرده بودند، همه ازبزرگان،سیاست مداران،فرهنگیان ومقامات حکومتی بودند دیگراینکه درنشست مزارشریف عطا محمد نوروالی با قدرت مزارازسیاستهای جبهه ملی حمایت کرد این مساله درذات خود برای هردوطرف مهم است دپلمات غربی گفت: عطاء محمد نورخودراکاندید ریاست جمهوری آینده افغانستان هم گاهی مطرح کرده درنشست مزارروی این مساله تاکید شدویا نه.گفته شد که درنشست مزارسه مساله اساسی مطرح گردید یکی حمایت نورازسیاست های جبهه ملی،دیگری برگزاری انتخابات شفاف درافغانستان، ومساله سوم کاندیدا توری.عطا محمد نوردراین مورد، همان موضع پیشین خود را تکرارکرد که اجماع ملی ومشوره های گسترده با سیاست مداران افغانستان لازم است.

 

 اگرفردی گم نامی خود را برای ریاست جمهوری که مردم وی را نشناسد،مطرح کند، دراین صورت با مشوره بزرگان، من خودرا بعنوان کاندید مطرح می کنم عطا محمد نوردراین مورد طرف دارمشوره های گسترده تری هست وروی کاندید بودن شان تاکید دارد.دراین گفتگو خروج نیروهای بین المللی ازافغانستان،امضای پیمان امنیتی بین افغانستان وآمریکا،مورد بحث قرارگرفت که دپلمات غربی خروج نیروهای بین المللی را امراجتناب ناپذیردانست اما گفت تعداد نیروها درافغانستان اما چه مقداربازهم چیزی نگفت واین مساله هنوزنهایی نشده نوع وماهیت ماموریت نیرهای بین المللی درافغانستان راپس ازسال2014 درسه جمله: آموزش،تجهیز ومشوره دهی خلاصه کرد.   

عکس العمل

عکس العمل

 

عکس العمل رییس جمهوردرمورد گفتگوهای صلح،به این صورت اعلام شد.ایشان درکنفرانس مدیریت آب، به چند نکته درمورد صلح اشاره داشت ونسبت به عوامل ومولفه های تاثیرگذار،واکنش نشان داد.اولین مساله  ای مورد بحث رییس جمهور"شورای عالی صلح" بود رییس جمهوربه این مساله به این صورت عکس العمل نشان داد که یگانه مرجع که امورمذاکره وصلح راباید به پیش ببرد همین شورای عالی صلح است مبنایی استدلال رییس جمهوراین است که شورای عالی صلح توسط لوی جرگه 2020دوسال پیش انتخاب شده بنابراین شورای یگانه مرجع گفتگوازسوی افغانستان درمساله صلح است وی ازهمه احزاب وگروهای سیاسی می خواهد که بصورت مجزای ازمرجع شورای عالی صلح وارد مذاکرات صلح نشود.مضمون سخنان رییس جمهوردرواقع اشاراتی است به عواملی که ایشان فکرمی کند،چالش برانگیزشده است.

 

اما مشکل کاردراین است که شورای عالی صلح تاحالا کاری را ازپیش نبرده وهیچ دست آورد ملموسی نداشته بلکه قربانیان ویران گری بخاطراشتباهاتش داده است اینکه رییس جمهورمستندات شورای عالی صلح را لوی جرگه 2020 نفری گرفته است این هم مورد انتقادات شدید جامعه مدنی، نهادهای قانونی،وگروهای سیاسی بوده است زیرا تشکیل نهادها، ازمجاری غیردولتی یک نوع بی اعتنایی به نهادهای حکومتی وتکیه به سنت وگذشته های قبیله ای دارد، لوی جرگه مساله ای است که جایگاه روشنی به لحاظ قانونی دربرابرپارلمان نمی تواند داشته باشد.مخالفان به این مساله به شدت اعتراض دارند که : ترجیحات رییس جمهوردرمسایل کشوربه سنت های گذشته درواقع، همان کنارگذاشتن وبی اهمیت گرفتن نهادهای قانونی ومنتخب مردم می تواند تعبیرشود.آنها می گویند: نباید شک داشت و تردیدی نیست که لوی جرگه ماهیت حکومتی دارد وربطی به انتخاب ورای مردم ندارد اما پارلمان یک نهاد منتخب مردمی است که بارای مستقیم مردم برگزیده شده است.هیچ ترجیحی لوی جرگه نسبت به پارلمان کشورندارد.گروهای سیاسی ونهاد های حقوقی با تشکیل لوی جرگه دربرابرپارلمان هرگزموافق نبوده اند آنها براین اساس، استدلال رییس جمهوررا تایید نمی کنند که شورای عالی صلح به دلیل اینکه توسط لوی جرگه برگزیده شده بنابراین یگانه مرجع مصالحه وگفتگوبا طالبان می تواند باشد.

 

عکس العمل رییس جمهورنسبت به احزاب سیاسی بخصوص جبهه ملی هم می تواند تعبیرشود درحال حاضرگروهای سیاسی ومدنی درعرصه صلح ،فوق العاده فعال شده این فعالیت هم به لحاظ ملی وبومی خیلی برجسته، شناخته شده گروها، ایتلافهای سیاسی ازیک پایگاه گسترده ملی برخواسته وازاینکه وارد گفتگوهای صلح شود ویااینکه درامورمهم کشورمثل انتخابات،اعلام موضع داشته باشد،ازسوی مردم درسطح ملی پشتیبانی می شود.گذشته ازحمایت مردمی احزاب وایتلافهای سیاسی،این مساله درمورد مخالفین مسلح هم خیلی مهم است.صلح با کسی صورت می گیردکه آدم می کشد وباتو می جنگد وآن طالبان می باشد بنابراین شورای عالی صلح را طالبان بعنوان طرف گفتگوی خود قبول نکرده  واصلا طالبان نگاهی خطرناک ترازآن را، نیزمطرح کرده که حکومت منتخب افغانستان را برسمیت نمی شناسد وبا نمایندگان حکومت وشورای عالی صلح، هیچ گونه مذاکره ای را دنبال نمی کنند.طالبان مساله دولت منتخب مردم افغانستان را،به نیروها خارجی گره زده وگفته که این حکومت وابسته به خارجیها می باشد بنابراین ما شورای عالی صلح که ازطرف حکومت نمایندگی می کند وسیاست های حکومت را به پیش می برد، هیچ گونه مذاکره  ای را با آنها ندارند. اما همین طالبان که حکومت این همه تاکید داردکه با آنها مذاکره می کند وشورای عالی صلح را اصولا برای مذاکره با آنها ساخته است،حال همین طالبان موضع خود را به این صورت اعلام داشته که با احزاب سیاسی مذاکره می کنیم زیرا برای صلح وثبات، موافقت احزاب سیاسی وایتلافها مهم است.

 

 این درواقع بصورت غیرمستقیم یک اعتراف است که طالبان درآینده با احزاب سیاسی وایتلافهای سیاسی کشوردرگیرخواهد شد وایتلافهای سیاسی بارها گفته اند که ما با طالبان درگذشته مشکل داشتیم ودرآینده ما باید با طالبان مسایل خودراحل نماییم طرف اصلی ما طالبان است.عین همین منطق را جامعه زنان وگروهای مدنی نیزاعلام داشته که حقوق زنان ودست آوردهای ده سال گذشته درمذاکرات چه می شود؟ بنابراین درمذکرات صلح ماباید مشارکت داشته باشیم.اینکه گروهای سیاسی را منع نماییم که درمذکرات سیاسی دخالت نداشته باشد ومانع ازحضورگروهای مدنی وزنان درمذاکرات صلح شویم این مساله را دشوارترمی کند. عکس العمل رییس جمهوربا استقبال ملی وحتی بین المللی هم روبرونیست ازموضع وواکنش رییس جمهورکه درمذاکرات صلح تنها یک مرجع وارد مذاکرات شود واحزاب وگرهای مدنی نباید به مسایل صلح مداخله نماید،امری است که مورد استقبال قرارنمی گیرد.

 

ازاین چند مساله که شورای عالی صلح توسط لوی حکومتی برگزیده شده واینکه طالبان قبول ندارد که شورای عالی صلح وارد گفتگوشود واینکه طرفهای ا صلی مذاکرات گروهای سیاسی وجامعه مدنی وجامعه زنان است،بگذریم نکته ای دیگری نیزمورد مطالعه است وآن جامعه جهانی وکشورهای که منافع شان درافغانستان گره خورده وهزاران سربازوقربانی درجنگ با طالبان وخسارات بسیارهنگفت مالی را تقبل کرده است این بخش ازمسایل هم درمذاکرات صلح را نمی توان نادیده گرفت.اروپا وآمریکا بصورت روشن طرف داراین مساله است که درصلح افغانستان با ید همه طرفها،شرکت داشته باشند.ملل متحد تاکید دارد که گروهای سیاسی افغانستان وگروهای مدنی وجامعه زنان درگفتگوهای صلح باید شرکت نمایند بدون مشارکت آنها،مشکل افغانستان حل نمی شود.عکس العمل رییس جمهوردرواقع دربرابر جامعه جهانی هم می تواند شمرده شود زیرا اتحادیه اروپا،سازمان ملل  ازصلحی حمایت می کند که مورد حمایت وپیشتیبانی همه گروهای سیاسی باید باشد این البته همان واقع نگری می تواند درصلح باشد که طرفهای اصلی منازعات درنظرگرفته شود.

 

اگراحزاب سیاسی وگروهای مدنی سرنوشت خود را درمذاکرات صلح درمخاطره ببینند دراین صورت بحران خاموش نمی شود.فرانسه تا بحال سه کنفرانس را درشانتهی داشت کنفرانس دیگری درامارات ازسوی موسسه ای بنام بکواش برگزارشد دراین نشستها،نمایندگان احزاب سیاسی گروهای مدنی جامعه زنان حضورداشت.سازمان ملل هم قراراست که کنفرانس جامعی را درمورد صلح درعشق آباد دایرنماید.مساله قطر که دفترنمایندگی برای طالبان افتتاح می شود،مورد استقبال افغانستان قرارگرفته است اما بازهم این دفترمشکل اصلی که طالبان نمی خواهد با شورای عالی صلح مذاکره نماید را حل نمی کند دفترقطردرواقع همان دفتر، طالبان خواهد بود که می خواهد مذاکره نماید آنها می گویند که با نمایندگان شورای عالی صلح ومذاکره ای ندارد.پاکستان هم کشوری که نقش پدری ورهبری طالبان را به دوش گرفته است بازهم به این نکته تاکید دارد که بدون مشارکت همه جانبه احزاب ایتلافهای سیاسی،صلح واقعی درافغانستان امکان ندارد.

 

مجموعه عوامل ومولفه ای که برشمرده شد،نشان می دهد که عکس العمل رییس جمهورنسبت به روند صلح،با مسایلی زیادی روبرو است تاکید بریگانه مرجع گفتگو "شورای عالی صلح" با آن اعتراضات حقوقی وسیاسی وبافت وترکیب آن،نفی احزاب وگروهای مدنی وجامعه زنان ازپروسه صلح،واینکه طالبان چه درقطرویا هرجای دیگرطرف مذاکرات خودرا جامعه جهانی وگروهای سیاسی دانسته ازطرفی هم جامعه جهانی،سازمان ملل متحد،کشورهای همسایه هم تاکید دارند که مصالحه باید ازیک موضع فراگیرصورت بگیرد.این همه مسایل مرتبط بهم، مداخله نیست بلکه واقعیتهای جامعه افغانستان درامرصلح ودیگرمسایل کشوراست.عواملیکه برشمرشده نشان می دهد که واکنش رییس جمهورنمی تواند آن مولفه های تاثیرگذار،درامرصلح را تحت تاثیرقراردهد وهمه قبول نمایند که صلح تنها یک مرجع دارد وآن شورای عالی صلح متولد شده ازلوی جرگه ای2020 نفری دوسال پیش است ونه مشارکت عوامل دیگر.